Bureau Buitenland

(01:03) Suriname in shock over rellen en bestorming De Surinaamse president Chan Santokhi wil snel weer over naar een normale situatie, na een weekend vol chaos en geweld in Paramaribo. Vrijdag drongen er demonstranten binnen in het parlementsgebouw in Suriname. Uniek voor een land waar protesten normaal gesproken vreedzaam verlopen, maar waar afgelopen vrijdag een grote demonstratie tegen de regering leidde tot rellen waarbij gewonden vielen en winkels werden geplunderd. In de studio John Brewster, voorzitter van het Diaspora Instituut in Nederland, over de schok die dit in Suriname teweeg brengt. (10:20) Zingen in tijd van oorlog “Groen is de rogge. Groen is de rogge voorbij het dorp.” Diep uit het hart zingen Oekraïense vrouwen hún volksliederen. Dat biedt hoop en troost in alle ellende die de oorlog met zich meebrengt. Deze week is het een jaar geleden dat de oorlog in Oekraïne uitbrak. Mensenlevens worden verwoest. Families van elkaar gescheiden. In Bureau Buitenland pianiste Tatiana Chevtchouk die Oekraïense vrouwen bij elkaar bracht in Amsterdam om samen te zingen.  (21:43) Uitgelicht: bewoners van Rome zijn alle filmcrews die in de stad draaien meer dan zat, zo constateert onze correspondent Angelo van Schaik.  Presentatie: Sophie Derkzen

(00:53) Als Trump ten onder gaat, dan begint dat in Georgia Gaat Trump vervolgd worden voor pogingen tot verkiezingsfraude? Op die vraag lijkt langzaam maar zeker een antwoord te komen. En áls Trump valt, dan is dat in Georgia – zo wordt wel gezegd in Amerikaanse politieke kringen. Niet in de minste plaats door de vasthoudendheid van de openbaar aanklager daar: Fani Willis. Wie is die vrouw? En wat staat er in dat langverwachte rapport van de lokale grand-jury? Oud-correspondent Casper Thomas volgt de zaak voor ons.   (10:00) Stad in Oorlog: Charkiv één jaar onder vuur   Hoe leef je verder in een stad die maandenlang bestookt is door raketten en waar de helft van de mensen is vertrokken? In de verhalende Bureau Buitenland-podcast 'Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur' wordt op indringende wijze verslag gedaan van één jaar oorlog in Oekraïne. Vandaag een fragment uit het eerste deel: ‘Welkom in Charkiv’.   Presentatie: Sophie Derkzen

(00:57) Waarom sluit Rwanda deals met EU-landen over vluchtelingen? De meerderheid van de Tweede Kamer wil asielzoekers opvangen buiten de EU, bijvoorbeeld in Rwanda. Bij het opzetten van asielzoekerscentra moet het kabinet van de Kamer samenwerken met Denemarken, dat al een omstreden plan op poten heeft gezet om mensen die asiel aanvragen in het land, naar Afrika te sturen. Daar zouden de vluchtelingen hun asielprocedure moeten afwachten. Maar kan dat zomaar? En waarom wil Rwanda zulke deals sluiten met EU-landen? Hierover de Rwandese oppositieleider Victoire Ingabire en emeritus-hoogleraar Afrikaans Recht en Politiek Filip Reyntjes, verbonden aan de Universiteit van Antwerpen.   (09:03) Crisis in de Canadese gezondheidszorg Het beeld dat Canada zo'n succesvolle verzorgingsstaat is, lijkt losgezongen te zijn van de werkelijkheid. Het land verkeert in een enorme gezondheidscrisis. Ziekenhuizen kampen met personeelstekorten, acute zorgafdelingen lopen vol en mensen komen te overlijden op de spoedeisende hulp. Hoe heeft dit kunnen gebeuren, en wat zijn de oplossingen voor de crisis? Daarover Marcel van den Berg, die al jarenlang als apotheker werkt in Canada, en correspondent Tom Bijvoet.    (19:41) Uitgelicht: Kenia In onze rubriek Uitgelicht zoomen we in op Kenia, waar een vrouwelijke parlementariër in opspraak is geraakt omdat zij niet aan de kledingvoorschriften voldeed toen ze het Keniaanse Parlement betrad. Daarover correspondent Joost Bastmeijer.    Presentatie: Tim de Wit

(01:09) Turkije kan de politieke zijde van de aardbeving niet negeren VRT-Journalist Jens Franssen vertrok een week geleden naar het rampgebied in Turkije. Wat hij daar tegenkwam was verslagenheid, hoop en tegelijkertijd woede in een land dat sterk gepolariseerd is. Terwijl het land nog diep verscheurd is, lopen de politieke spelletjes gewoon door. Gaan de verkiezingen die over drie maanden gepland zijn wel door? En wat zijn de plannen voor de wederopbouw? Dat vragen we Jens Franssen.  (09:58) Is de wapenindustrie de lachende derde van de oorlog?  Er wordt deze week op het internationale toneel volop gepraat over de levering van wapens aan Oekraïne, onder andere op de defensietop in Brussel en veiligheidsconferentie van München. De Europese wapenindustrie moet fors meer gaan produceren. Bijna één jaar na de invasie is de defensie-industrie weer helemaal hot. Is de wapenindustrie de lachende derde van de oorlog? Met Frank Slijper, internationale wapenhandelspecialist bij PAX én Siemon Wezemanwapenhandeldeskundige, werkzaam voor het Stockholm International Peace Research Institute.  (21:16) Uitgelicht Iwan Brave vanuit Suriname over overheidssubsidie op gasbommen.

(00:44) Zitten er spionnen achter die ballonnen? Het begon allemaal, twee weken geleden, met beelden van een reusachtige ballon boven de VS. De Amerikanen verdachten de Chinezen van spionage en haalden het ding met een F22 uit de lucht. Afgelopen weekend deden ze dat nog eens dunnetjes over - met maar liefst nog 3 'onbekende vliegend objecten' boven Amerikaans en Canadees grondgebied. Is er sprake van ballon-gekte? Of is het toch een stukje serieuzer dan dat? Dat vragen we Paul Verhagen van het Haags Centrum voor Strategische Studies en Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, verbonden aan de Universiteit Leiden. (12:22) Rush op Nigeriaanse bankbiljetten In de Nigeriaanse stad Lagos is een ware rush op bankbiljetten. Er komt bijna geen geld meer uit de muur. Correspondent Femke van Zeijl gaat op stap door die miljoenenstad en ziet hoe de frustratie groeit. (20:48) Uitgelicht: Zweden Zweedse papa’s lijken minder geëmancipeerd dan gedacht. Correspondent Tjade Michels praat ons bij.

(00:43) Waar blijft hulp aan Syrië?  Noordwest-Syrië is net als Turkije hard getroffen door de aardbeving. Terwijl Turkije hulp ontvangt vanuit landen over de hele wereld, blijft de hulp voor miljoenen Syriërs uit. Internationale hulporganisaties melden dat mensen noodgedwongen buiten in de kou moeten slapen en dat er onvoldoende water en basisvoorzieningen zijn. Onwil van president Assad én de aanwezigheid van rebellen maakt het verlenen van hulp moeilijk. Maar in hoeverre doet het Westen hier moeite voor? Hierover Khalid el Hoessein, wiens familie in het getroffen gebied woont, en Syriëkenner Fernande van Tets. (13:24) Politiegeweld VS toegenomen sinds dood George Floyd Knuppels, pepperspray en agenten die hun identiteit verbergen. Uit onderzoek blijkt dat agenten in de stad New York buitensporig geweld gebruikten tegen demonstranten tijdens de George Floyd-protesten in 2020. Het is het zoveelste dossier waarin het Amerikaanse politiecorps in een slecht daglicht komt te staan. En dat komt bovenop de zaak-Tyre Nichols, waarin deze week verschillende agenten terechtstaan. En daarmee komt president Biden steeds meer onder druk te staan. Daarover correspondent Karlijn van Houwelingen. (22:01) Uitgelicht: Stad in Oorlog De eerste afleveringen van de nieuwe VPRO-podcast ‘Stad in Oorlog' van correspondent Michiel Driebergen en collega Edwin Koopman staan vandaag online. Daarin vertellen burgers uit de Oekraïense stad Charkiv over de betekenis van het afgelopen oorlogsjaar. Presentatie: Tim de Wit.

(01:02) Nederland zet zoon haatprediker uit naar Turkije Nederland staat op het punt de van oorsprong Britse Syriëganger Sufyan Mostafa Kamal uit te zetten naar Turkije. Dat meldt zijn advocaat aan het Radio-1 programma Bureau Buitenland.  Kamal, een zoon van de veroordeelde haatprediker Abu Hamza, verblijft al sinds 2021 in Nederland nadat hij op doorreis naar Londen  op Schiphol door de marechaussee werd onderschept. Sindsdien zit Nederland met de Syriëganger in haar maag. De Britten namen hem eerder al zijn staatsburgerschap af, dus zij willen hem niet terugnemen. En ook Turkije hield tot voor kort de boot af. Maar vandaag lijkt dat dus eindelijk toch te lukken. Te gast is VPRO-collega Nina van Raay die de zaak samen met de BBC voor ons volgt. (07:47) Duizenden inwoners vast in belegerde stad Bachmoet Er wordt al maanden ongelooflijk hard gevochten om Bachmoet, de stad in het oosten van Oekraïne. Behalve massa's militairen, die er vechten om elk woonblok en elke straat, zijn in Bachmoet ook zo'n vijfduizend mensen van de oorspronkelijk 70.000 bewoners achtergebleven. Zij overleven dankzij humanitaire hulp, want aan gas, water en elektra ontbreekt het, en de bewoners kunnen elk moment worden geraakt door een kogel of een granaat. Onze verslaggever Michiel Driebergen ging mee op pad met de Brit Dave Young, die al een jaar lang mensen evacueert vanuit de meest riskante frontgebieden. De toegangsweg was al riskant, zo blijkt. (19:07) Uitgelicht: Europa Draait Door En daarin uitgebreid aandacht voor de strijd om Bachmoet. Te gast is luitenant-generaal buiten dienst Mart de Kruif. Presentatie: Tim de Wit

(00:32) Frustratie en wanhoop in Turkije Het is een race tegen de klok: in Turkije gaan de reddingswerkzaamheden in alle vaart door. Maar van tussen het puin klinkt ook frustratie en kritiek over de trage hulp. En intussen uit ook de Turkse oppositie felle kritiek aan het adres van president Erdogan. Correspondent Melvyn Ingleby vanuit het zwaar getroffen gebied.   (09:00) Frontlinie: De baggerbaai op de Filipijnen In de eerste aflevering van het nieuwe seizoen van 'Frontlinie' reist Bram Vermeulen naar de Filipijnen, in de voetsporen van de Nederlandse Koninklijke baggermaatschappij Boskalis. Bram bezoekt de baai van Manilla, waar Boskalis verantwoordelijk is voor de landaanwinning voor de bouw van een nieuw internationaal vliegveld. Hij onderzoekt de gevolgen voor de honderden Filipijnse families die plaats moeten maken voor het vliegveld, en de activisten die tegen het project strijden. (21:07) Uitgelicht: Argentinië Voor elke Argentijn een wc-pot. Met deze opmerkelijke belofte komt de regering in Buenos Aires. Voor veel arme mensen is een sanitaire voorziening namelijk een luxe, vertelt correspondent Remy Lehman Presentatie: Sophie Derkzen

(00:50) Alle taboes van tafel in Europese migratiediscussie Bij de Europese top morgen staat het thema migratie hoog op de agenda. Uit gelekte documenten, in handen van Politico, blijkt dat er onder andere wordt voorgesteld om met Europees geld muren te bouwen om vluchtelingen buiten de deur te houden. Het gaat om voorstellen die eerder slechts uit de mond te horen waren van leiders zoals de Hongaarse premier Orban, maar nu de norm lijken in Brussel. Wat zegt dat over de migratie-aanpak van de EU? Daarover correspondent Clara van de Wiel. (08:25) Aantal executies verdubbeld in Saoedi-Arabië Onder het bewind van Mohammed Bin Salman is het aantal executies in Saoedi-Arabië verdubbeld. De afgelopen zes jaar behoren tot de bloedigste in de moderne geschiedenis van het koninkrijk. Tegelijkertijd heeft de leider ook de drang om het land te moderniseren met wijdverbreide hervormingen en daarbij de schijn ophoudt rondom individuele vrijheden. Hoe hoog is de prijs die de Saoedische bevolking hiermee moet betalen? Dat vragen we Midden-Oostendeskundige Paul Aarts. (22:12) Uitgelicht: Zuid-Korea In een spookachtige dierentuin in het Zuid-Koreaanse Yangsan leeft een Bengaalse tijger, helemaal in z’n eentje. Hierover correspondent Ifang Bremer. Presentatie: Chris Kijne.

(01:06) Turkije tussen hoop en verdriet Een dag na een van de zwaarste aardbevingen ooit in Turkije, is alle hoop gevestigd op het redden van zoveel mogelijk mensen uit het puin. Maar wat staat de mensen die het hebben overleefd straks te wachten? En was men wel voldoende voorbereid op zo'n grootschalige ramp? We vragen het journalist en Turkoloog Zehra Kaya en fotograaf Ahmet Polat, die afkomstig is uit het getroffen gebied. (15:48) ‘De EU zet een bijl aan de wortels van haar principes' Het zorgde voor gefronste wenkbrauwen in Europa: het reusachtige steunpakket waar de Amerikaanse president Biden eind vorig jaar mee kwam, om de eigen economie te verduurzamen. Want deze ‘America-first’ politiek kan wel eens bijzonder nadelig uitpakken voor de economie aan de overkant van de oceaan. Maar het antwoord daarop dat Eurocommissaris Von der Leyen recent presenteerde: de weg vrijmaken voor de lidstaten om ook eigen bedrijven flink staatssteun te geven, kan óók op kritiek rekenen. Want zetten we daarmee niet een bijl aan de wortels van de principes waarop de EU gebouwd is?  ‘Ja’ zegt Marc de Vos, professor arbeidsrecht aan de Universiteit Gent én betrokken bij de denktank Itinera. (23:46) Uitgelicht: China Het nieuws over de Chinese ballon in Amerika is ook groot nieuws in China. Op sociale media wordt flink de draak gestoken met Biden. Hierover Manya Koetse van What’s on Weibo.