Bureau Buitenland

(01:08) Nieuwe Brexit-deal: lakmoesproef voor Sunak Het wordt door de Britse pers al de ‘Windsor-deal’ genoemd: een voorlopig akkoord met de EU met daarin afspraken die voor een oplossing moeten zorgen de Noord-Ierse kwestie na de Brexit. Von Der Leyen is in Londen voor de bekrachtiging van zo’n deal. Maar deze afspraken over Noord-Ierland  ‘omstreden’ noemen, is een understatement. In de afgelopen jaren struikelden drie premiers over de kwestie én ligt het Noord-Ierse zelfbestuur in Stormont al tijden op haar gat. Krijgt Rishi Sunak het dan wél voor elkaar de neuzen dezelfde kant op te krijgen? Te gast hierover zijn voormalig VK-correspondent Hieke Jippes en in Londen Fleur Launsprach. (14:03) Worden uitzettingen ook bij Democraten populair? New York, Colorado en Arizona, het zijn alle drie staten die worden bestuurd door de Democraten, en die nu werk maken van het uitzetten van mensen die illegaal de VS zijn binnengekomen. Terwijl tot voor kort Democratische politici – ook uit deze staten - nog heel kritisch waren over de koers van hun Republikeinse collega’s of het beleid van Trump hierin. Ook president Biden komt binnenkort met nieuw en strenger beleid. Hierover Amerika-deskundige en journalist Laila Frank.

(00:52) Stad in Oorlog: Charkiv één jaar onder vuur Hoe leef je verder in een stad die maandenlang bestookt is door raketten en waar de helft van de mensen is vertrokken? In de verhalende Bureau Buitenland-podcast 'Stad inoorlog: Charkiv één jaar onder vuur' wordt op indringende wijze verslag gedaan van één jaar oorlog in Oekraïne. Vandaag gaat het in de tweede aflevering over alle mensen die de boel draaiend houden, zoals de brandweerlieden en de reddingsbrigades: de echte 'helden' van het verhaal.  (16:36) Moldaviërs vrezen Russische sabotage Volgens de Moldavische president Sandu ligt er een Russisch plan om in haar land een staatsgreep te plegen. In documenten die door Oekraïne zouden zijn onderschept, staat gedetailleerd beschreven hoe Moskou dat zou willen doen in het armste land van Europa. Over deze spanningen en de gevolgen van de oorlog in buurland Oekraïne in Moldavië spreken we met Wouter Zweers van het Clingendael Instituut.  Presentatie: Tim de Wit

(00:30) Duitse gemeenten willen hulp bij opvang vluchtelingen Duitse gemeenten willen meer hulp van de regering bij het opvangen van vluchtelingen. Er is door de regering geld beloofd, maar dat is volgens hen lang niet genoeg. Hebben zij een punt? En hoe bijzonder is het dat lokale bestuurders zich hierover in de media uitspreken? Dat vragen wij Duitslandkenner Ulrike Nagel. (09:59) Filmmaker terug uit Syrië Filmmaker en fotograaf Lieuwe Siebe de Jong liep een week mee met hulporganisatie ZOA in de door de aardbeving getroffen stad Aleppo in Syrië. Wat hij daar aantrof was een stad waarvan de wonden van het conflict door de aardbeving nog dieper zijn geworden. Hij sprak met slachtoffers en lokale hulpverleners en merkte dat de angst voor nog een aardbeving de overhand heeft. Maar hij zag ook een drang om te overleven en wat de mensen ervoor over hebben om hun stad- en landgenoten te helpen. (21:21) Uitgelicht In Tsjechië is een petitie gestart om meer seksuele voorlichting op scholen te geven. Journalist Laura Postma praat ons bij.

(00:37) Waarom komt Xi nu met vredesplannen? Een jaar na de Russische invasie in Oekraïne lijkt de kans op vrede tussen Oekraïne en Rusland verder weg dan ooit. Opvallend is dat China, dat zich voorheen op de vlakte hield, nu met een vredesinitiatief komt. Waarom wil president Xi zich nu actief mengen in dit oorlogsconflict? We vragen het Ingrid d'Hooghe, hoofd Chinacentrum van Instituut Clingendael. (10:50) 'The Giant of Africa' klaar voor verkiezingen Maar liefst honderd miljoen Nigerianen gaan dit weekend naar de stembus. Het land staat bekend als de grootste economie van Afrika, en is daarmee een belangrijke speler in de regio en daarbuiten. Vandaar dat het kiezen van een nieuwe president en parlement met belangstelling wordt gevolgd in binnen- en buitenland. Wat gaan deze verkiezingen betekenen voor de Nigerianen zelf? En wat moeten we weten om deze democratie beter te begrijpen? We vragen het David Ehrhardt, verbonden aan de Universiteit van Leiden. (22:35) Uitgelicht: Egypte Egyptenaren zijn woest op de Amerikaanse komiek Kevin Hart, omdat hij zou hebben gezegd dat farao's oorspronkelijk zwarte Afrikanen waren. Hierover Egypte-correspondent Ruth Vandewalle. Presentatie: Sophie Derkzen.

(00:56) Cruciale rol Polen binnen NAVO Het is deze week een jaar geleden dat de grootschalige Russische invasie in Oekraïne begon, en in een jaar is er ook binnen de Westerse alliantie véél veranderd. Zo speelt een land een cruciale rol binnen de NAVO, o.a. met het leveren van wapens. Geen toeval dus dat de Amerikaanse president Biden juist in Polen op bezoek is. Hoe is de positie van Polen binnen dat Westerse bondgenootschap precies veranderd? Daarover luitenant-generaal buiten dienst Mart de Kruif. (11:59) Speciale uitzending Buitenhof  Komende donderdag is er een speciale uitzending van Buitenhof, dat programma is dus eenmalig niet alleen op zondag te zien. En die uitzending gaat helemaal over het thema 'de oorlog en het vrije woord'. Presentator Twan Huys duidt bij ons de insteek van die uitzending. (15:56) Vis verdwijnt uit zoetwatermeer Zuidoost-Azië Het grootste zoetwatermeer van Zuidoost-Azië ligt in Cambodja. In het droogteseizoen is het ongeveer zo groot als onze provincie Groningen. Maar tijdens het regenseizoen wordt het meer nog eens vijf keer groter. Meer dan een miljoen mensen in de regio leven van visvangst. Maar sinds enkele jaren daalt het visbestand in het Tonlé Sap meer drastisch. Zuidoost-Azië correspondent Kris Janssens ging kijken in een drijvend dorp aan de noordoost kant van dit enorme meer.

(01:03) Suriname in shock over rellen en bestorming De Surinaamse president Chan Santokhi wil snel weer over naar een normale situatie, na een weekend vol chaos en geweld in Paramaribo. Vrijdag drongen er demonstranten binnen in het parlementsgebouw in Suriname. Uniek voor een land waar protesten normaal gesproken vreedzaam verlopen, maar waar afgelopen vrijdag een grote demonstratie tegen de regering leidde tot rellen waarbij gewonden vielen en winkels werden geplunderd. In de studio John Brewster, voorzitter van het Diaspora Instituut in Nederland, over de schok die dit in Suriname teweeg brengt. (10:20) Zingen in tijd van oorlog “Groen is de rogge. Groen is de rogge voorbij het dorp.” Diep uit het hart zingen Oekraïense vrouwen hún volksliederen. Dat biedt hoop en troost in alle ellende die de oorlog met zich meebrengt. Deze week is het een jaar geleden dat de oorlog in Oekraïne uitbrak. Mensenlevens worden verwoest. Families van elkaar gescheiden. In Bureau Buitenland pianiste Tatiana Chevtchouk die Oekraïense vrouwen bij elkaar bracht in Amsterdam om samen te zingen.  (21:43) Uitgelicht: bewoners van Rome zijn alle filmcrews die in de stad draaien meer dan zat, zo constateert onze correspondent Angelo van Schaik.  Presentatie: Sophie Derkzen

(00:53) Als Trump ten onder gaat, dan begint dat in Georgia Gaat Trump vervolgd worden voor pogingen tot verkiezingsfraude? Op die vraag lijkt langzaam maar zeker een antwoord te komen. En áls Trump valt, dan is dat in Georgia – zo wordt wel gezegd in Amerikaanse politieke kringen. Niet in de minste plaats door de vasthoudendheid van de openbaar aanklager daar: Fani Willis. Wie is die vrouw? En wat staat er in dat langverwachte rapport van de lokale grand-jury? Oud-correspondent Casper Thomas volgt de zaak voor ons.   (10:00) Stad in Oorlog: Charkiv één jaar onder vuur   Hoe leef je verder in een stad die maandenlang bestookt is door raketten en waar de helft van de mensen is vertrokken? In de verhalende Bureau Buitenland-podcast 'Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur' wordt op indringende wijze verslag gedaan van één jaar oorlog in Oekraïne. Vandaag een fragment uit het eerste deel: ‘Welkom in Charkiv’.   Presentatie: Sophie Derkzen

(00:57) Waarom sluit Rwanda deals met EU-landen over vluchtelingen? De meerderheid van de Tweede Kamer wil asielzoekers opvangen buiten de EU, bijvoorbeeld in Rwanda. Bij het opzetten van asielzoekerscentra moet het kabinet van de Kamer samenwerken met Denemarken, dat al een omstreden plan op poten heeft gezet om mensen die asiel aanvragen in het land, naar Afrika te sturen. Daar zouden de vluchtelingen hun asielprocedure moeten afwachten. Maar kan dat zomaar? En waarom wil Rwanda zulke deals sluiten met EU-landen? Hierover de Rwandese oppositieleider Victoire Ingabire en emeritus-hoogleraar Afrikaans Recht en Politiek Filip Reyntjes, verbonden aan de Universiteit van Antwerpen.   (09:03) Crisis in de Canadese gezondheidszorg Het beeld dat Canada zo'n succesvolle verzorgingsstaat is, lijkt losgezongen te zijn van de werkelijkheid. Het land verkeert in een enorme gezondheidscrisis. Ziekenhuizen kampen met personeelstekorten, acute zorgafdelingen lopen vol en mensen komen te overlijden op de spoedeisende hulp. Hoe heeft dit kunnen gebeuren, en wat zijn de oplossingen voor de crisis? Daarover Marcel van den Berg, die al jarenlang als apotheker werkt in Canada, en correspondent Tom Bijvoet.    (19:41) Uitgelicht: Kenia In onze rubriek Uitgelicht zoomen we in op Kenia, waar een vrouwelijke parlementariër in opspraak is geraakt omdat zij niet aan de kledingvoorschriften voldeed toen ze het Keniaanse Parlement betrad. Daarover correspondent Joost Bastmeijer.    Presentatie: Tim de Wit

(01:09) Turkije kan de politieke zijde van de aardbeving niet negeren VRT-Journalist Jens Franssen vertrok een week geleden naar het rampgebied in Turkije. Wat hij daar tegenkwam was verslagenheid, hoop en tegelijkertijd woede in een land dat sterk gepolariseerd is. Terwijl het land nog diep verscheurd is, lopen de politieke spelletjes gewoon door. Gaan de verkiezingen die over drie maanden gepland zijn wel door? En wat zijn de plannen voor de wederopbouw? Dat vragen we Jens Franssen.  (09:58) Is de wapenindustrie de lachende derde van de oorlog?  Er wordt deze week op het internationale toneel volop gepraat over de levering van wapens aan Oekraïne, onder andere op de defensietop in Brussel en veiligheidsconferentie van München. De Europese wapenindustrie moet fors meer gaan produceren. Bijna één jaar na de invasie is de defensie-industrie weer helemaal hot. Is de wapenindustrie de lachende derde van de oorlog? Met Frank Slijper, internationale wapenhandelspecialist bij PAX én Siemon Wezemanwapenhandeldeskundige, werkzaam voor het Stockholm International Peace Research Institute.  (21:16) Uitgelicht Iwan Brave vanuit Suriname over overheidssubsidie op gasbommen.

(00:44) Zitten er spionnen achter die ballonnen? Het begon allemaal, twee weken geleden, met beelden van een reusachtige ballon boven de VS. De Amerikanen verdachten de Chinezen van spionage en haalden het ding met een F22 uit de lucht. Afgelopen weekend deden ze dat nog eens dunnetjes over - met maar liefst nog 3 'onbekende vliegend objecten' boven Amerikaans en Canadees grondgebied. Is er sprake van ballon-gekte? Of is het toch een stukje serieuzer dan dat? Dat vragen we Paul Verhagen van het Haags Centrum voor Strategische Studies en Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, verbonden aan de Universiteit Leiden. (12:22) Rush op Nigeriaanse bankbiljetten In de Nigeriaanse stad Lagos is een ware rush op bankbiljetten. Er komt bijna geen geld meer uit de muur. Correspondent Femke van Zeijl gaat op stap door die miljoenenstad en ziet hoe de frustratie groeit. (20:48) Uitgelicht: Zweden Zweedse papa’s lijken minder geëmancipeerd dan gedacht. Correspondent Tjade Michels praat ons bij.