Bureau Buitenland

Na een week hoog overleg is de kogel door de kerk: de EU leent 90 miljard aan Oekraïne. Het plan om de bevroren Russische tegoeden in te zetten als steun voor Oekraïne is daarmee voorlopig van de baan. Terwijl dat de grote inzet was deze week in Europa. Dit weekeinde praten Rusland en de Amerikaanse delegatie door over de oorlog in Oekraïne in Miami. We maken de balans op met  Oekraïne verslaggever Michiel Driebergen en Eva Cukier, Rusland-correspondent van NRC. (12:29) Trump wil Latijns-Amerika terug De overwinning van de radicaal rechtse kandidaat José Antonio Kast in Chili markeert niet alleen een ommezwaai voor zijn eigen land. Heel Latijns-Amerika vaart een conservatieve koers, en er is een man daar alles aan gelegen is: Donald Trump. Na jaren van verwaarlozing doet hij er alles aan om de verloren invloed in de regio terug te pakken.  In de studio Latijns -Amerika redacteur Edwin Koopman. Presentatie: Laila Frank

Op de Europese Top in Brussel wordt vandaag beslist over de vraag hoe Oekraïne verder gesteund kan worden. De Duitse bondskanselier Merz lijkt daarin steeds meer het voortouw te nemen en stuurt stevig aan op het gebruik van de Russische bevroren tegoeden. Maar hoeveel kans van slagen heeft dat? En kan Merz wel een Europees leider zijn, terwijl in eigen land de kritiek aanzwelt? Daarover Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut en Brussel-correspondent Tijn Sadée. (14:43) Oekraïense militairen verwerken trauma's De oorlog in Oekraïne leidt niet alleen tot veel doden en gewonden, maar ook tot psychisch trauma. Niet in de laatste plaats bij de militairen aan het front. Militair psycholoog Roman Kandybur leert soldaten met hun mentale problemen om te gaan. Als burger was Roman psychotherapeut, en twee jaar geleden meldde hij zich vrijwillig bij het leger. Verslaggever Michiel Driebergen gaat met hem mee als hij een groep militairen begeleidt in de regio Soemy, in het noorden bij de grens met Rusland.

Morgen vindt een belangrijke Europese top waar leiders zullen onderhandelen over het vrijmaken van de bevroren Russische tegoeden die de EU overweegt aan Oekraïne te geven. Nu Amerika een onzekere factor is geworden, lijkt ook Europa meer verdeeld over de prijs die het bereid is te betalen voor steun aan Oekraïne. Hoe hard is de vuist die Europa echt kan maken voor Oekraïne? Daarover Oost-Europa kenner bij Clingendael Bob Deen. (14:02): Cannabis light aan banden in Italië De Italiaanse regering wil de zogenaamde cannabis light, marijuana met lage hoeveelheid THC, weer aan banden leggen. Door versoepeling van het Italiaanse drugsbeleid in 2016 was er juist een hele nieuwe sector ontstaan. Nu riskeren ruim 20.000 vooral jonge mensen hun baan als hennepboer kwijt te raken. Correspondent Angelo van Schaik bracht een bezoek aan het centraal gelegen Narni, een van de vele hennepplantages in Italië. Presentatie: Sophie Derkzen. Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog

(00:35) Tussen alle toponderhandelingen door, over een mogelijk bestand, is president Zelensky vandaag in Den Haag. Hij spreekt de Eerste en Tweede Kamer toe en is aanwezig bij de oprichting van een compensatiecommissie, om Oekraïne te compenseren voor oorlogsschade. Er zijn voorzichtig optimistische geluiden dat er kans is op slagen van de onderhandelingen, in elk geval in de VS en Europa. Maar welke veiligheidsgaranties kunnen de bondgenoten Oekraïne bieden? In Bureau Buitenland hierover Oekraïnerkenner Vita Kovalenko en defensiespecialist van de VRT Jens Franssen. (13:48) Angst na aanslag Sydney De dodelijke terreuraanslag in Sydney op een Chanoeka-viering veroorzaakt een wereldwijde schokgolf. In verschillende landen wordt de beveiliging voor joodse bijeenkomsten nu opgehoogd. Maar er is ook harde kritiek: er worden te weinig veiligheidsmaatregelen getroffen en ook te laat. Over de zorgen in Joodse gemeenschappen spreken we Jaïr Stranders, bestuurslid bij de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam. Presentatie: Sophie Derkzen.

Israël heeft afgelopen nacht luchtaanvallen uitgevoerd op doelen van Hezbollah in Zuid-Libanon. De aanvallen sluiten aan op een reeks van eerdere aanvallen en vormen een dreiging voor het wankele bestand tussen Hezbollah en Israël, dat sinds vorig jaar geldt. Ondertussen kwamen vorige week nog Israëlische en Libanese delegaties voor het eerst in decennia bij elkaar, in een poging om de gevechten te stoppen. Hoe nu verder? Daarover correspondent Jenne Jan Holtland. (08:44) Bondgenootschap EU-VS onder grote druk ‘Als je een bondgenoot bent, moet je je ook als bondgenoot gedragen’, aldus de voorzitter van de Europese Raad António Costa. Het is een reactie op de nieuw gepubliceerde veiligheidsstrategie van de regering-Trump, die enkele dagen geleden onverwacht naar buiten kwam. Daaruit blijkt dat het trans-Atlantische bondgenootschap onder historisch grote druk staat: niet alleen wordt van Europa verwacht dat het militair op eigen benen staat, ook moet de Europese Unie volgens het document minder invloed krijgen. Wat dit betekent voor ons continent, vragen we aan Europa-deskundige Luuk van Middelaar. Presentatie: Sophie Derkzen Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog

In Londen overleggen Starmer, Macron en Merz met Zelensky, vandaag over een reddingsplan voor Oekraïne. De VS lijkt onder leiding van Trump vastbesloten een einde aan de oorlog te maken op basis van een plan dat vooral voor Rusland gunstig is.  Extra reden voor alarm voor de Europese leiders is de nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie van de VS die de nadruk legt op herstel van de relatie met Rusland en juist de EU tot ‘boeman’ verklaart. We spreken erover met VRT-journalist en internationale veiligheidsexpert Bert De Vroey. (13:26) Canada’s inzet in het Arctische gebied De Noordpool is hét toneel geworden van geopolitieke spanningen. Grootmachten als de VS, China en Rusland rollen al te graag hun spierballen over het Arctische gebied. Door het smeltende poolijs komen nieuwe vaarroutes en ook grondstoffen vrij. Maar het machtsvertoon van de grootmachten, baart de Canadezen grote zorgen. Canada probeert op haar eigen manier de invloed op de Noordpool te vergroten. Over die Canadese inspanningen spreken we correspondent Tom Bijvoet. Presentatie: Sophie Derkzen  Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog

(00:42) Na een opvallende uitspraak van de Japanse premier Takaichi over Taiwan, is China een diplomatiek tegenoffensief begonnen. Van een negatief reisadvies tot een importstop op Japanse vis, probeert China Japan onder druk te zetten. Ondertussen lijkt de Amerikaanse president Trump gevoelig te zijn voor de Chinese retoriek. Wat zegt dat alles over de toekomst van Taiwan? Hierover Casper Wits, sinoloog en japanoloog aan de Universiteit van Leiden. (16:14) Dichter aan het Front: het verhaal van Yarina Niet alleen mannen, maar ook veel vrouwen vechten aan het front in Oekraïne. Yarina Chronohuz is zo een vechter. Naast dat ze leidinggeeft aan een team soldaten die drones lanceert, is zij ook dichter. Verslaggever Michiel Driebergen ging met haar mee op een militaire missie voor de podcast “Dichter aan het front”. Presentatie: Sophie Derkzen.

Voor Europese landen is het een schrikbeeld; dat Rusland en Amerika over het lot van Oekraïne zouden beschikken, zonder hen erbij te betrekken. Vanmiddag komen de ministers van Buitenlandse zaken van de Navo-landen bijeen in Brussel. Maar opvallend genoeg zónder de Amerikaanse minister Marco Rubio. Wat kan de Navo nog betekenen voor Oekraïne? Daarover defensiespecialist en voormalig luitenant-kolonel Patrick Bolder. (11:59) Frontlinie: Syrië In de VPRO-podcast Frontlinie spreekt Abdou Bouzerda met Midden-Oostenkenner Eline Derakshan.  (13:13) Meloni’s dubbelspel met migranten  De Italiaanse premier Giorgia Meloni staat bekend om haar harde anti-migratietaal. Maar achter die retoriek gaat een opvallende realiteit schuil: onder haar leiding is Italië uitgegroeid tot een van de grootste migratielanden van Europa. Sterker nog, de regering wil de komende drie jaar nog eens een half miljoen arbeidsmigranten aantrekken. Hoogleraar politicologie en Italië-kenner Catherine de Vries over het paradoxale migratiebeleid van Meloni.  Presentatie: Sophie Derkzen.

Een boekje voor noodsituaties, drones boven vliegvelden en zorgen over de eenheid binnen de NAVO: Kan Europa zich in deze geopolitieke herfst-storm staande houden zonder de Amerikaanse paraplu?  Twee defensie-experts, oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif en onderzoeker Michelle Haas, vertellen over de militaire macht van Europa.

In de eerste fase van de wapenstilstand tussen Israël en Hamas, stemde Israël ermee in zich terug te trekken tot een grens die zich ten noorden, zuiden en oosten van Gaza uitstrekte. Ondank duidelijke afspraken blijkt de grens, gemarkeerd met een “gele lijn”, al 300 meter te zijn opgeschoven richting het leefgebied van de Gazanen. Ook vinden er over en weer nog steeds bombardementen plaats, met hoge aantallen doden aan Palestijnse kant tot gevolg. Dit allemaal in de week dat de VN-resolutie over Gaza is aangenomen. Is er nog wel te spreken over een bestand? En zo ja, welke waarde heeft die? Daarover Peter Malcontent, onderzoeker aan de Universiteit van Utrecht, gespecialiseerd in het Isarelisch Palestijnse conflict.  (11:13) Overal op zoek naar Suriname Volgende week viert Suriname 50 jaar onafhankelijkheid: een dag die ook bij de Nederlandse diaspora groot gevierd zal worden. Schrijver Raoul de Jong leerde het land van zijn vader pas als volwassene kennen. Zijn zoektocht naar zijn Surinaamse herkomst bracht hem niet alleen naar het land zelf. De afgelopen jaren vond hij verspreid over de hele wereld stukjes gedeelde geschiedenis. Ook op plekken waar je die niet zou verwachten.  Presentatie: Sophie Derkzen Luister 'Dichter aan het front' in alle grote podcastapps of op NPO Luister: https://npo.nl/luister/podcasts/895-stad-in-oorlog