Bureau Buitenland

De Israëlische militaire aanvallen op Gaza worden steeds feller, en daarmee groeit ook de internationale druk op Israël. Zelfs trouwe bondgenoten als Frankrijk, het VK en Canada spreken nu van “concrete acties”. De EU-ministers bespreken vandaag of het associatieverdrag met Israël moet worden opgeschort. Wat kan Europa werkelijk doen om Israël tot de orde te roepen? We vragen het aan conflictanalist Erwin van Veen (Instituut Clingendael) en Europarlementariër Thijs Reuten (PvdA-GroenLinks). (14:09) 'Historische doorbraak pandemieakkoord' De WHO presenteert vandaag het langverwachte akkoord om toekomstige pandemieën beter aan te pakken. Maar wat staat er precies in? En hoe krachtig is de WHO nog, nu de VS als grootste geldschieter is opgestapt? Veld-epidemioloog Amrish Baidjoe geeft antwoord op de inhoud van het akkoord en hoe goed de wereld echt is voorbereid op een volgende uitbraak. Presentatie: Tim de Wit

Als er geen verrassingen zijn spreken een Oekraïense en een Russische delegatie vanochtend elkaar in Istanboel. Hoewel dit niet het topoverleg is waarop president Zelensky had gehoopt, is het wel de eerste keer sinds kort na het begin van de oorlog in 2022 dat de twee landen weer direct contact hebben. We spreken met VRT-journalist en defensiedeskundige Jens Franssen over deze ontmoeting en de rol van Europa in de onderhandelingen.  (10:39) De klank van vrijheid: Hoe muziek verzet adem geeft Tijdens de protesten in Belarus tegen president Aleksandr Loekasjenko in de zomer van 2020 klonk er één lied luid en duidelijk door de straten: Peremen! van de Sovjetband Kino. Gegrepen door de kracht van deze beelden en de roep om democratie, schreef Peter Vermeersch in zijn nieuwe boek Polsslag over hoe deze muziek mensen tot op de dag van vandaag blijft inspireren in de strijd voor vrijheid. Presentatie: Sophie Derkzen

De Koerdische militante beweging PKK kondigt aan zichzelf op te heffen, waarmee een einde kan komen aan meer dan veertig jaar gewapend conflict met de Turkse staat. Wat betekent deze historische stap voor de politieke verhoudingen in Turkije en voor de Koerdische bevolking in het land? Bureau Buitenland-collega en Turkijekenner Cevahir Varan licht de gevolgen toe. (08:44)Wie bezit de Surinaamse olieplas? Suriname staat op een keerpunt. De ontdekking van grote oliereserves voor de kust wekt hoop op economische bloei, banen en betere voorzieningen. Maar wie beslist straks over de verdeling van die rijkdom? Op 25 mei gaan de Surinamers naar de stembus en de inzet is groot. De verkiezingen bepalen niet alleen wie het land bestuurt, maar ook wie straks de miljarden aan olie-inkomsten mag beheren. Daarover oud-politica Kathleen Ferrier, en vanuit Paramaribo journalist en schrijver Zoë Deceuninck. Presentatie: Laila Frank

Israël kwam deze week met een nieuw militair plan waarbij de Gazastrook voor langere tijd bezet zal worden en de Gazanen naar een klein stuk land in het zuiden worden verdreven. Tegelijkertijd landt Trump dinsdag in de regio, voor zijn staatsbezoek aan onder meer Saoedi-Arabië. Hoe hoog zal de oorlog in Gaza daar op de agenda staan? En wat gebeurt er als we verder kijken? De tweestatenoplossing lijkt verder weg dan ooit. Welke scenario’s blijven dan over voor de regio? Waar gaat het naartoe? Die vragen proberen we te beantwoorden met oud-NRC-correspondent in Israël Derk Walters en chef Nieuws bij Trouw, Ghassan Dahhan. Presentatie: Sophie Derkzen

Na de handelsdeal met het Verenigd Koninkrijk van gisteren rijst de vraag of ook China en de VS dichter naar een akkoord groeien. Juist met China botste president Trump het felst sinds het begin van de door hem ontketende handelsoorlog. Dit weekend ontmoeten beide landen elkaar in Zwitserland. De gesprekken volgen nadat de Amerikaanse president Donald Trump in april een importheffing van 145% aan China oplegde, waarop China reageerde met een importheffing van 125%. Zullen de partijen bereid zijn de handelsoorlog te de-escaleren? We spreken erover met Dorien Emmers, sinoloog verbonden aan de universiteit in Leuven. (11:16) Oekraïense dilemma's Oekraïners die uit de door Rusland bezette stad Marioepol zijn gevlucht staan voor een onmogelijke keus. Als ze wegblijven verliezen ze hun huis. Maar als ze teruggaan moeten ze leven onder Russische heerschappij. Het is een van de vele dilemma’s van de Oekraïners op dit moment. Want wat voor plan kun je maken als je niet weet wanneer de oorlog is afgelopen en wat daarna nog van Oekraïne is? Iemand die bijna fulltime aan het voorsorteren is op het Oekraïne van na de oorlog is stedenbouwkundige Fulco Treffers. Vandaag is hij te gast in de studio. Presentatie: Tim de Wit

De VS en het VK staan op het punt een handelsakkoord te sluiten, meldt The New York Times. President Trump hint op sociale media op een doorbraak, waarschijnlijk over auto’s, landbouw en tech. Vooral de Britten hopen al lang op zo’n deal met Amerika. Wat zit er precies in het vat, en wat zijn de politieke gevolgen? We vragen correspondent Anne Saenen en Rabo-econoom Stefan Koopman naar de deal en de Britse wens om dichter bij Amerika te komen.  (13:34)Van kunst tot corruptie: Edi Rama’s Albanië onder de loep Albanië oogt modern met wolkenkrabbers in Tirana, maar veel van die torens staan leeg – volgens critici een symbool van corruptie. Bij de aanstande verkiezingen lijkt premier én gepassioneerde kunstenaar Edi Rama weer te gaan winnen. Wat zegt dat over Albanië’s koers richting de EU? Te gast Albanië-kenner Vincent van Gerven Oei. Presentatie: Tim de Wit

De spanningen tussen India en Pakistan zijn opnieuw opgelaaid in wat wordt gezien als de ernstigste confrontatie in decennia. De Indiase premier Narendra Modi heeft hard uitgehaald met raketaanvallen op doelen tot diep in Pakistan. Volgens Modi zijn de aanvallen een vergelding voor een recente terreuraanslag in het door India bestuurde deel van Kasjmir. Waar leidt deze escalatie toe? We bespreken het met Pakistankenner en oud-correspondent Suzanna Koster, en India-onderzoeker Carolien Stolte van de Universiteit Leiden.   (13:14) Israël heeft grote plannen in de regio Deze week kondigde Israël aan de operatie in Gaza uit te breiden, en meer land in beslag te gaan nemen. Volgens minister Smotrich zal Israël blijven vechten totdat Gaza volledig 'gezuiverd' is. Ondertussen voert het land ook aanvallen uit in Syrië en zijn ze plan daar langer te blijven. Over het vergaande beleid van Israël spreken we Erella Grassiani, Israël-kenner en antropoloog aan de UvA.     Presentatie: Tim de Wit.

Na de ondertekening van het regeerakkoord tussen CDU/CSU en SPD leek de nieuwe Duitse coalitie in kannen en kruiken. Maar Friedrich Merz haalde vanochtend geheel onverwacht de meerderheid in de Bondsdag niet om beëdigd te worden. Over de betekenis van deze valse start en de koers waar dit kabinet op wil inzetten spreken we met correspondent Guy Hoeks en Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (13:05) Senegal wil geen Franse munt meer Veel landen in West-Afrika, waaronder Senegal, willen af van de CFA-frank, de Franse postkoloniale munt waarvan de waarde vastgehaakt is aan de euro. Die munt belemmert economische groei daar. Maar een simpele oplossing is er niet, want de koppeling met de euro loslaten levert ook problemen op, laat verslaggever Eva Rammeloo horen in een reportage uit Senegal. Presentatie: Laila Frank

In de eerste ronde van de Roemeense presidentsverkiezingen komt George Simion duidelijk als winnaar naar voren. In zijn overwinningsspeech zegt hij er te zijn voor de mensen die geloven in Roemenië als “vrij, gerespecteerd en soeverein land”. Hij wil bovendien een alliantie van MAGA-aanhangers oprichten binnen Europa. Wat betekent dat voor de samenwerking van EU-landen? En waarom kiezen zo veel Roemenen voor een radicaal-rechtse kandidaat? Daarover Roemenië-kenner Stefan Popa. (11:05) Xi in Moskou: viert hij vriendschap of controle? Deze week reist de Chinese president Xi Jinping naar Moskou om met Poetin de 80ste Dag van de Overwinning te vieren. Sinds de oorlog in Oekraïne zijn China en Rusland hechter dan ooit, maar hoe gelijkwaardig is die relatie nog? Terwijl Trump probeert Rusland los te weken uit de Chinese omhelzing, rijst de vraag: is Moskou nog partner, of al vazal? Ruslandkenner Hubert Smeets (Raam op Rusland) analyseert de spanningen in dit pragmatische, maar broze bondgenootschap. Presentatie: Laila Frank

Grote beroering in de Duitse politiek: de inlichtingendienst heeft de partij Alternative für Deutschland (AfD) als extremistisch bestempeld. Volgens de dienst vormt de partij een bedreiging voor de democratie. Zal dit oordeel mogelijk leiden tot een partijverbod van de AfD? Over de gevolgen voor de AfD en het Duitse politieke landschap Wiebke Pittlik van het Duitsland Instituut en journalist Ulrike Nagel.  (10:53) China wil meer baby's, maar wat wil de Chinese vrouw?   Het geboortecijfer in China daalt al jaren en de bevolking vergrijst, tot groeiende zorg van de overheid die zich inspant om het aantal baby’s te vergroten. Tegelijkertijd twijfelen steeds meer jonge vrouwen over het krijgen van kinderen. Ze ervaren druk vanuit de overheid, hun werkgevers én hun families. Waarom willen vooral vrouwen op het platteland liever niet aan de kinderen? Onderzoekster Willy Sier sprak met Chinese vrouwen over hun kinderwens, hun twijfels en de invloed van politiek op hun persoonlijke leven. Presentatie: Tim de Wit