Bureau Buitenland

Frontlinie: de ijsmoord Dankzij klimaatverandering en smeltend ijs zijn er gebieden waar het plotseling mogelijk is om grondstoffen uit de grond te halen. Groenland is zo'n voorbeeld, waardoor Donald Trump eerder al eens zei dat hij Groenland wel wilde kopen. En hij is lang niet de enige die interesse toont in wat er te halen valt. Journalist Bram Vermeulen reisde er voor Frontlinie heen en trof naast de gevolgen van klimaatverandering, ook die van het Deens kolonialisme aan. In Myanmar is de woede groter dan ooi Myanmar is sinds de militaire staatsgreep van februari vorig jaar verwikkeld in een bloedig conflict. Zo vielen er afgelopen week door een luchtaanval van het leger nog tientallen doden bij een concert.  Dergelijke gewelddadigheden vormen geen uitzondering, ziet correspondent Minka Nijhuis. Vandaag komen ministers uit tien Zuidoost-Aziatische landen samen in Jakarta. Om, naar eigen zeggen, te bespreken hoe ‘het vredesproces’ in gang moet worden gezet. Maar is daar wel sprake van? De woede onder burgers en de bereidheid om te vechten lijkt er groter dan ooit. UITGELICHT -  Argentinië - Remi Lehmann  Een deelnemer van het televisieprogramma Big Brother of 'Gran Hermano' zoals de Argentijnen het noemen, heeft zich de woede van de president op de hals gehaald.  Presentatie: Tim de Wit

Kharkiv maakt zich op voor ijzige winter  In het Oost-Oekraïense Kharkiv maken velen zich zorgen over de naderende winter. De Russen schieten massaal raketten af op elektriciteitsvoorziening en energiecentrales. In de woonwijk Saltovka, die voor de zomer al flink beschoten werd, proberen ze zich voor te bereiden. Het lokale warmtestation wordt herbouwd, en de ramen en gaten in de gebouwen worden gedicht. Maar ondertussen gaat de oorlog door. Onze Oost-Europa verslaggever Michiel Driebergen bezocht Saltovka en ging op pad met Aleksandr, de huismeester van een van de flats. Brazilië gaat linksom of rechtsom  Brazilië beslist komende zondag of het doorgaat op de rechtse koers of radicaal afslaat naar links. De presidentsverkiezingen zijn spannend. Hoewel ex-president Lula da Silva aan kop gaat in de peilingen, zijn de kansen voor de zittende Jair Bolsonaro zeker niet verkeken. Wat betekenen beide opties voor de toekomst? We vragen het Kees Koonings, Hoogleraar Brazilië-studies aan de Universiteit van Amsterdam.   Buitenland Uitgelicht: Verenigd Koninkrijk De nieuwe Britse premier krijgt geen eigen lessenaar, zoals de traditie voorschrijft. En dat is gezien de korte lichaamslengte van de kersverse premier niet handig. Zeker omdat Sunak er alles aan doet om niet als klein mannetje afgebeeld te worden.  Correspondent Anne Saenen vertelt erover. Presentatie: Tim de Wit

De ‘vuile bom’ en de strijd Kherson Rusland beschuldigt Oekraïne van plannen voor het binnenkort inzetten van een ‘vuile bom’. Het Westen beschouwt deze beschuldiging een oude Russische tactiek om daardoor zélf verder te kunnen escaleren. Het zorgt internationaal voor spanning, maar met name in Kherson. Waar recent tienduizenden mensen door de Russen werden afgevoerd.  Intussen lijkt de Wagner groep, het beruchte huurlingenleger, bezig een speciale verdedigingslinie in te richten. Wat is daar de bedoeling van? Dat en meer vragen we aan VRT-journalist en defensiespecialist Jens Franssen. Het drama in Tigray "De meest wrede en dodelijke oorlog van dit moment" schreef The Guardian afgelopen weekend. En dat ging niet over de oorlog in Oekraïne, maar over de burgeroorlog in Ethiopië. De humanitaire crisis in de regio Tigray loopt totaal uit de hand, zei de secretaris-generaal van de Verenigde Naties onlangs. Toch is er één lichtpuntje: vandaag gaan de vechtende partijen gaan met elkaar om de tafel. Te gast is Afrika-correspondent Joost Bastmeijer. Uitgelicht Peppa Pig is een instrument voor hybride oorlogsvoering van het Westen in de richting van Rusland. Dat is althans wat de Russische politicus Alexander Chinstein onlangs betoogde in het parlement. Daarover journalist Helga Salemon. Presentatie: Tim de Wit.

En weer krijgt het Verenigd Koninkrijk een nieuwe premier Hoogstwaarschijnlijk wordt vandaag al bekend wie de opvolger wordt van Liz Truss. Daarmee krijgt het Verenigd Koninkrijk de derde premier van dit jaar. Maar komt er met deze nieuwe premier wel een einde aan de politieke en economische onrust in het land? Daarover voormalig correspondent in het Verenigd Koninkrijk, Titia Ketelaar. Orbanized Crime Gisteren was voor Hongaren eigenlijk de dag dat ze de Oktober-opstand uit 1956 tegen de Sovjets herdenken, maar het werd een massaal protest tegen de regering van premier Viktor Orbán. Aanleiding voor de onrust in ’t land is de woede onderleraren die van hun salaris amper kunnen rondkomen. Maar leraren die het aandurven om te staken worden meteen ontslagen, want kritiek wordt niet geduld. Om die repressie én de toenemende corruptie, de ‘Orbanized Crime’, aan te klagen gingen tienduizenden de straat op in Boedapest. Een reportage van onze correspondent Tijn Sadée. Uitgelicht: Roemenië Milieuactivisten zijn blij met de vondst van een miljoenen oude zeldzame vissoort in Roemenië. Hierover Correspondent Frank Elbers.

De slag om Kherson De strijd om Kherson in het zuiden van Oekraïne, is in volle gang. Terwijl het Oekraïense leger daar oprukt en delen van het gebied bevrijdt, zijn de Russen bezig met het wegvoeren van tienduizenden inwoners aan hun kant van het front. Dat doen ze naar eigen zeggen ‘uit voorzorg’. Het is een paradoxale situatie waarin inwoners aan de ene kant bevrijd worden, en anderen juist worden afgevoerd. Hierover Michiel Driebergen, onze correspondent in Oekraïne, die net in bevrijd gebied is geweest en met militairen en inwoners sprak. Diep in de Stille Oceaan woedt een strijd tussen milieuorganisaties en mijnbouw Kilometers diep, op de zeebodem van de Stille Oceaan, ligt een schat aan grondstoffen te wachten om opgeraapt te worden. En laat het nou net deze stoffen zijn, die we goed kunnen gebruiken voor de de wereldwijde groene plannen. ‘Kassa’ denkt de mijnindustrie, die druk bezig is met plannen maken. Milieuclubs maken zich echter zorgen. Is het wel zo'n goed idee om hier te gaan wroeten? Te gast zijn marine bioloog bij NIOZ Sabine Gollner en strategisch adviseur bij HCSS Amrish Ritoe. UITGELICHT - Griekenland Het Griekse eiland Mykonos trekt miljoenen toeristen. Ook Kate Moss, Elon Musk en The Kardashians zijn er graag. Maar de bewoners zijn ze intussen behoorlijk zat, zij doen ‘s nachts geen oog meer dicht. Met Sofoula Schalkwijk. Presentatie: Bram Vermeulen

Amerika zet nieuwe stap in ‘chipoorlog’ met China Amerika en China zijn verwikkeld in een hevige strijd om geavanceerde chips. De VS willen met vergaande maatregelen de grootmacht uit het Verre Oosten pijn doen. Maar dat heeft ook gevolgen voor Europa. Te gast zijn Martijn Rasser van de Amerikaanse denktank CNAS en voormalig onderzoeker bij de CIA op het gebied van technologische innovatie, en met Vera Kranenburg, sinoloog bij Instituut Clingendael. Truss blijft, maar ook de chaos De Britse premier Liz Truss heeft een belangrijke stemming in het parlement overleefd, maar daarmee houdt de chaos aan, die zowel de Conservatieve partij als het VK gegijzeld houdt. Hieke Jippes, oud - Verenigd Koninkrijk-correspondent, over de Britse politieke warboel en de scenario's voor een aftreden van Truss. Uitgelicht: Spanje Het is voortaan strafbaar in de Spaanse gemeente San Fernando om te zeggen dat vrouwen niet kunnen rijden. Correspondent Carlijn Teeven over deze nieuwe wet. Presentatie: Chris Kijne.

'Derde termijn Xi ramp voor mensenrechten' De Chinese president Xi Jinping staat aan de vooravond van zijn derde termijn, en politieke leiders in het buitenland en mensenrechtenorganisaties maken zich grote zorgen. Amnesty International noemt het zelfs 'een ramp voor de mensenrechten'. En niet alleen voor die van mensen in China. De rest van de wereld zal meer en meer te maken krijgen met de nieuwe wereldorde die wordt geschapen door Xi. Te gast is Nicole Sprokel van Amnesty International. Olie smeert nieuwe vriendschap tussen VS en Venezuela De Verenigde Staten en Venezuela stevenen af op nieuwe afspraken over olieleveranties. Nog maar drie jaar geleden stopte de VS de import uit Venezuela omdat president Maduro de democratie niet respecteerde. Maar met de hoge energieprijzen lijkt dat bezwaar niet meer zo groot. Hierover journalist en Latijns-Amerikakenner Edwin Koopman. Uitgelicht: Alaska Journalist Casper Thomas over de verdwenen krab in Alaska.

Zwarte dinsdag in Frankrijk Franse vakbonden hebben hun leden opgeroepen het werk neer te leggen vandaag. Hiermee protesteren zij tegen het economisch beleid van president Macron. Afgelopen weekend waren in Parijs  al tienduizenden mensen op straat die hun onvrede uiten de hoge prijzen in het land. Correspondent Eveline Bijlsma over het protest in Frankrijk.  De VPRO Midterm Show-IV-  Amerika's laatste kans Vandaag een bijzondere aflevering,  want onze vaste panelgast Casper Thomas, schreef, als afsluiting van zijn correspondentschap voor De Groene , het Financieel Dagblad en Bureau Buitenland een boek met een veelzeggende titel: Amerika's laatste kans-  Over de toekomst van de democratie in Amerika. Een blik van binnenuit op de worsteling van de Verenigde Staten met de politieke demonen die het zelf heeft voortgebracht. Presentatie: Chris Kijne.

Xi Jinping trekt zich ogenschijnlijk weinig aan van de toestand in de wereld  Bij de opening van het congres van de Chinese Communistische Partij deed president XI Jinping zijn plannen voor de komende jaren uit de doeken. Zo stelde hij geweld niet te schuwen als het gaat om het conflict met Taiwan, en waarschuwde hij buitenlandse ‘pestkoppen’ dat met China niet te sollen valt. Maar terwijl het land kampt met veel problemen, zoals een tanende economische groei en de lastige band met Rusland, blijft Xi opvallend star vasthouden aan zijn visie op China. Wat kan dit betekenen? We bespreken het met correspondent Eva Rammeloo, die bij het congres aanwezig is. Gevluchte Venezolanen als politieke speelbal  Grote aantallen mensen steken, op de vlucht voor geweld en armoede, zonder visum de Amerikaanse zuidgrens over. In de aanloop naar de midtermverkiezingen worden ze speelbal van politici. Correspondent Karlijn van Houwelingen ontmoet nieuwkomers uit Venezuela die in New York zijn beland, waar door de onverwachte komst van grote aantallen migranten de daklozenopvang nu overvol raakt...  Uitgelicht: Zuid-Korea Legertoerisme moet de stad Nonsan nieuw leven inblazen, maar dat komt de burgemeester op veel kritiek te staan. Correspondent Ifang Bremer vertelt erover. Presentatie: Chris Kijne

Alle ogen op Cherson Wat gaat er in Cherson gebeuren? Dat is de grote vraag die steeds luider klinkt in Oekraïne, nadat Moskou een oproep deed aan inwoners om de regio te evacueren. Vandaag worden de eerste evacuees verwacht in Rusland. Ondertussen meldt Oekraïne dat het bezig is met een grote opmars. Te gast over de laatste ontwikkelingen is correspondent Michiel Driebergen. De VPRO Midterm Show- deel III- Wat kosten de eieren?  Met nog maar een klein maandje voor de boeg naar de tussentijdse verkiezingen in de VS, gaat het in de campagne vooral over de prijs van eieren andere levensmiddelen. De laatste cijfers in de VS liegen er niet om. Het inflatiespook houdt ook de Amerikanen in een wurgreep. Bianca Pander, Amerikanist en campagnestrateeg bij campagnebureau BKB over de comeback van economie als verkiezingsthema.  Uitgelicht Maya Muller en Joeren Weerdenburg hebben samen een Birmees lied uitgebracht om de Myanmarese bevolking een hart onder de riem te steken. Presentatie: Chris Kijne.