Bureau Buitenland

Tussen de ruïnes in Kharkiv Woensdag viert Oekraïne haar Onafhankelijkheidsdag op een andere manier dan voorgaande jaren. In Kiev staat een parade van kapotgeschoten Russische tanks, en in de tweede stad van het land, Kharkiv, moet men 36 uur lang binnenblijven. Op deze dag wordt namelijk een "smerige" aanval van de Russen verwacht, zo zegt president Zelensky. Onze Oekraïne-verslaggever Michiel Driebergen bezocht de laatst overgebleven bewoners van een verwoeste wijk in Kharkiv. Hij praat ons bij over deze spannende week, die precies 6 maanden oorlog markeert. Uitslag Kenia voor rechter betwist Verliezend kandidaat Odinga is vandaag naar de rechter gestapt om daar de uitslag van de presidentsverkiezingen aan te vechten. Hij had al aangekondigd bewijzen te leveren van ongeregeldheden tijdens de laatste stembusgang. Odinga verloor zeer nipt van zijn politieke rivaal Ruto. Gevreesd wordt voor onrust in het Oost-Afrikaanse land waar in het verleden aanhangers van de rivaliserende kampen met elkaar de confrontatie zochten. Vanuit de Keniaanse hoofdstad Nairobi hierover correspondent Joost Bastmeijer. Buitenland uitgelicht: Verenigde Staten. Met correspondent Casper Thomas. Presentatie: Sophie Derkzen

In Surinaamse ziekenhuizen geldt code zwart Er heerst grote onvrede in Suriname over de economische situatie en over de corruptie onder de nog maar twee jaar geleden aangetreden president Santokhi. En die crisis wordt het meest zichtbaar in de medische zorg van het land. In de ziekenhuizen geldt al maanden code zwart, dat betekent dat er te weinig intensieve zorg kan worden gegeven. Daar worden zelfs baby's slachtoffer van, zegt activist Dave van Aerde van Team Organic, die de protesten tegen de regering-Santokhi leidt. Dat vernamen ook Tweede Kamerleden die afgelopen week op bezoek waren in Suriname, en op sociale media aan de bel trokken. Te gast is Krishna Khargi, hij is hartchirurg en lid van het Diaspora Medical Team, een groep Nederlandse specialisten die medische missies uitvoeren in Suriname. Cubanen protesteren in de nacht Bijna iedere nacht zijn ergens op Cuba kleine demonstraties tegen de schaarste want er is gebrek aan alles, vooral brandstof en betaalbaar voedsel. Maandelijks verlaten tienduizenden Cubanen maandelijks het eiland, op zoek naar een betere toekomst. Collega Edwin Koopman maakte de afgelopen weken een reis door Cuba en zag een land in verval. Uitgelicht: Zweden Een bekende seksuologe legt op Zweedse tv uit dat het een goede zaak is dat er in het nieuwe schooljaar op alle middelbare scholen in Zweden begonnen wordt met een nieuwe vorm van seksuele voorlichting. Hierover correspondent Tjade Michels.

Wat doen Noord-Koreaanse arbeiders in Oost-Oekraïne? Rusland en Noord-Korea zijn van plan om hun vriendschap te versterken, zo kondigde president Poetin deze week aan. Onder andere door Noord-Koreaanse arbeiders naar Donetsk en Loehansk in Oost-Oekraïne te sturen. De VN sprak zich eind 2017 al eens uit tegen dergelijke samenwerkingen met Noord-Korea. Ze maken zich met name zorgen om de uitwisseling van informatie waarmee kernwapens gemaakt kunnen worden. Hoe gevaarlijk is in die context deze ontwikkeling? Dat vragen we Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden. Na enkele maanden van verzoening staan Polen en Brussel weer lijnrecht tegenover elkaar Na jaren van conflicten over de rechtstaat leek de afgelopen maanden de relatie tussen Polen en de Europese Commissie te zijn verbeterd. Met de belangrijke rol van Polen bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen werd enorm veel goodwill gekweekt, en er werd zelfs een deal gesloten om dan éindelijk die tientallen miljarden euro's uit het coronaherstelfonds over te maken. Maar nu staat de Commissie toch op de rem, wat enorm kwaad bloed zet in Warschau: "Brussels imperialisme", stellen zij, en de Pis-regering dreigt nu zelfs de EU lam te leggen als het haar zin niet krijgt. We bespreken het met, Michiel Luining, Oost-Europa deskundige en onderzoeker Europees recht aan de Universiteit van Antwerpen. Buitenland Uitgelicht: Kenia, met Joost Bastmeijer

Hoe het zit met dat aangekondigde Oekraïense tegenoffensief Vorige week werd er nog een vliegveld vol Russische straaljagers getroffen, gisteren ging een groot munitiedepot in vlammen op. Met twee spectaculaire aanvallen op de Krim in één week, lijkt het Oekraïense leger nu in staat Rusland diep achter de frontlijnen te treffen. Maar dat is nog iets heel anders dan het stoppen van de Russische opmars, laat staan het verdrijven van het Russische leger uit bezet gebied. Hoe zit het toch met dat lang aangekondigde tegenoffensief van Oekraïne? Daarover Bob Deen van Instituut Clingendael. Irak maakt zit op voor een explosief weekend Rivaliserende sjiitische partijen in Irak hebben hun aanhangers opgeroepen massaal naar Bagdad te marcheren. De politiek in Bagdad wordt gegijzeld door een patstelling tussen het pro-Irankamp en de geestelijke Muqtada al-Sadr. Hij is ook verantwoordelijk voor de bezetting van het parlementsgebouw die als sinds eind juli voortduurt. Gevreesd wordt voor een verdere escalatie waarbij gewapende groepen tegenover elkaar komen te staan. Journalist Abdou Bouzerda schetst een profiel van de machtige geestelijke en de situatie in het land. Uitgelicht Iwan Brave, hoofdredacteur van de krant De Ware Tijd, over de verkeersveiligheidsmaand in Suriname.

Hoe nu verder met het atoomakkoord VS-Iran? Na 15 maanden van intensief onderhandelen in Wenen, leek het er dan toch bijna van te komen: een nieuwe Iran-deal. De afspraken tussen Iran en onder andere de Verenigde Staten, moeten voorkomen dat Teheran kernwapens gaat maken. Maar toen was daar afgelopen vrijdag die aanval op schrijver Salman Rushdie in de staat New York. En de vraag of de vermeende dader liet zich liet inspireren door de fatwa die de Iraanse ayatolla Khomeini in 1989 tegen hem afkondigde. Dat zette de verhoudingen tussen Washington en Teheran opnieuw op scherp. Gooit dat op het laatste moment toch nog roet in het eten? Dat vragen we historicus en Iran-deskundige Peyman Jafari, verbonden aan de universiteit van Princeton Op pad met de waterpolitie in Las Vegas Las Vegas, het roept niet direct het beeld op van de meest duurzame stad van de Verenigde Staten. Toch zal de woestijnstad er nu ook aan moeten geloven. Door langdurige droogte raakt daar namelijk nu het water op. 'Sin City' moet dus water sparen en stuurt een wateragent op pad om verspilling aan te pakken. Correspondent Karlijn van Houwelingen ging mee. Buitenland Uitgelicht: Griekenland Het Griekse minimumloon wordt verhoogd naar het niveau van voor de crisis van 2012. Dat heeft premier Mitsotakis laten weten. Maar de 751 euro die het moet worden, verdeelt de meningen in het land. VPRO-collega Sofoula Schalkwijk vertelt ons meer.

Eén jaar Talibanregime in Afghanistan Precies één jaar geleden viel de Afghaanse hoofdstad Kabul in handen van de Taliban. En hoewel in het land regelmatig terroristische aanslagen plaatsvinden, claimt de Taliban het hele land strak onder controle te hebben. Terwijl ondertussen de economische situatie maar blijft verslechteren, beginnen ook aanhangers van de vorige regering zich weer te roeren. Hoe stevig heeft de Taliban Afghanistan in haar greep? Die vraag bespreken we met oorlogsjournalist Rudi Vranckx. De Eritrese lange arm en de oorlog in Tigray Een evenement van de Eritrese overheid in Rijswijk werd dit weekend afgelast omdat er een hoogwaardigheidsbekleder zou spreken die omstreden uitspraken heeft gedaan over Tigrayers. Een volk in Ethiopië dat al bijna twee jaar in een bloedig conflict is verwikkeld waarin ook Eritrea betrokken is. Wat zit er achter het omstreden evenement in Rijswijk? En hoe is Eritrea betrokken bij het conflict? Te gast is Mirjam van Reisen, hoogleraar internationale betrekkingen in Tilburg en Eritrea-deskundige. Buitenland Uitgelicht: Turkije, met Zehra Kaya

In de laatste aflevering van onze muzikale zomerserie Verre Geluiden reizen we af naar Congo met onze gast Nadia Nsayi. Zij is in Congo geboren en kwam op vijfjarige leeftijd met haar moeder naar België. Ze is verbonden aan het AfricaMuseum in België en schreef het boek ‘Dochter van de dekolonisatie’. Een relaas van haar familie. Over de strijd om onafhankelijkheid, de hedendaagse relaties tussen Congo en België én over het belang van Belgische excuses. In het oosten van Congo laait het gewapende conflict de afgelopen maanden weer hoog op. Zo hoog dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken in Congo is geweest, waar hij probeerde de strijd tussen de verschillende gewapende groeperingen te sussen. Muziek in de uitzending: Nakei Nairobi - Mbilia Bel Indépendance Cha Cha - African Jazz Biloko ya boye - Alesh Le Congo - Leki

In onze muzikale zomerserie Verre Geluiden mogen we aan tafel aanschuiven in de kolchoz op het Oekraïense platteland uit de jeugd van onze gast. Concertpianiste Tatiana Chevtchouk nodigt ons uit bij haar familie, die een zware dag werken op het land afsluit door samen te zingen. Ze leert ons hoe de Oekraïners elkaar én zichzelf met muziek op de been houden in zware tijden. Chevtchouk zelf zag de oorlog op de tweede dag van de grote invasie heel dichtbij komen. Haar neef werd vlak nadat ze hem aan de telefoon had in haar geboortedorp doodgeschoten. Toch pleit ze ervoor niet alle Russische kunsten te boycotten. Muziek uit de uitzending: Oekraïense folklore “Oj, tam na gori” Oekraïense folklore “Tcvite teren, tcvite teren” Myroslav Skoryk, Melodie Sergey Rachmaninov, Pianoconcert 2, Solist Anna Fedorova

In de West-Afrikaanse landen Mali en Senegal heerst grote ontevredenheid onder jongeren over problemen zoals corruptie, een hoge jeugdwerkloosheid en de aanwezigheid van jihadistische groepen. In Senegal leidde dat de afgelopen maand zelfs tot grootschalige protesten. Maar die onvrede vertaalt zich onder andere ook in prachtige muziek. Een nieuwe generatie in West-Afrika spiegelt zich daarnaast graag aan Thomas Sankara, de marxistische en anti-imperialistische voormalig president van Burkina Faso in de jaren tachtig. Hij werd ook wel de 'Che Guevara van West-Afrika' genoemd. Net als in die tijd overheerst een sterk anti-imperialistisch, en dan vooral een anti-Frans sentiment, onder de jongeren in West-Afrika. Onze gast Mirjam de Bruijn is hoogleraar Afrikanistiek komt al decennia in die regio. Zij leidt ons aan de hand van opzwepende African hiphop langs maatschappelijke onvrede en een verlangen naar vroeger. Muziek uit de uitzending: Tukki du Tekki - Fou Malade & Ashs the Best Master Soumy - Au nom du peuple La patriae ou la mort - Awadi Fulani Rock - Baaba Maal

De Verre Geluiden komen deze keer uit Chili. Muzikant Maurino Alarcón trakteert ons op muziek uit het land van waaruit zijn ouders vluchten voor de bloedige dictatuur van Pinochet. En met een activistische vader als de zijne, is het niet gek dat ook in Maurino’s muziek de strijd voor een rechtvaardigere wereld doorklinkt. Of zoals hij dat zelf omschrijft: ‘Mijn gitaar is mijn kalasjnikov, mijn stem de kogels'. Muziek uit de uitzending: El Derecho de Vivir en Paz - Victor Jara Vuelvo para Vivir - Illapu Cacerolazo - Ana Tijoux