Bureau Buitenland

Europa gaat gure winter tegemoet Volgende week sluit de gaspijpleiding Nordstream I voor de jaarlijkse onderhoudswerkzaamheden. De Duitse regering waarschuwt dat dit weleens het moment kan zijn voor Russische president Poetin om de gaslevering definitief stop te zetten. Berlijn trekt een gasnoodplan uit de kast. Energiespecialist Jilles van den Beukel denkt dat ook Europa zich klaar moet maken voor dit doemscenario. Einde Johnson luidt nieuw onzeker tijdperk in Vandaag komt er dan toch echt een einde aan de onstuimige regeerperiode van Boris Johnson. Hijzelf zou graag nog premier blijven tot aan de herfst. Hoe kan het land worden bestuurd in de interim-periode die volgt op zijn ontslag? En hoe kijken de Conservatieven naar hun toekomst? Hierover Verenigd Koninkrijk- deskundige Hieke Jippes. Presentatie: Sophie Derkzen

Toekomst Boris Johnson hangt aan zijden draadje Het politieke leven van premier Boris Johnson zou aan zijden draadje hangen. De Britse ochtendkranten zijn unaniem fel in hun oordeel over de kansen van BoJo na het ontslag van twee belangrijke ministers. Maar de premier lijkt er nog zelf wel in te geloven, ondanks de harde woorden van zijn voormalige vertrouwelingen bij hun vertrek. Over de schade en kansen voor Boris Johnson praten we met Verenigd Koninkrijk-deskundige Hieke Jippes. Europa beschouwt gas en kernenergie voortaan als 'groene energie' Europa beschouwt gas en kernenergie voortaan als 'groene energie'. Een wet daartoe is vandaag door het Europees Parlement geloodst. Wat betekent dat voor de duurzaamheidsplannen van de Europese Unie? Te gast is NRC-correspondent Clara van de Wiel. Uitgelicht: Spanje In de Spaanse stadsjungle kan fietsen levensgevaarlijk zijn. Correspondent Carlijn Teeven legt uit dat ook het nog eens uitmaakt welke politieke kleur de het stadsbestuur heeft.

Verslag uit de Donbas Oekraïense steden in Donetsk maken zich op voor een komende aanval. Want nu de provincieLuhansk nagenoeg in Russische handen is, richt het Russische leger de raketten op delen van die ernaast gelegen provincie. En als dat is veroverd, is het Rusland gelukt om de hele Donbas in te lijven. Oekraïne-verslaggever Michiel Driebergen is daar. ‘Wereldwijde recessie nog lastig af te wenden’ Wie de krant openslaat kan er bijna niet meer omheen: het woord recessie duikt overal weer op. De hoofdeconoom van de Wereldbank zegt er sceptisch over te zijn of een wereldwijde recessie nog te vermijden is. In welke delen van de wereld wordt het met name spannend de komende tijd? En wat hangt ons boven het hoofd? We leggen het voor aan Barbara Baarsma, econoom bij de Rabobank en hoogleraar toegepaste economie aan de Universiteit van Amsterdam. UITGELICHT – Dronken op de fiets in Korea Met Ifang Bremer.

Verzet in Rusland tegen de oorlog neemt nieuwe vormen aan Oppositie voeren is in Rusland nagenoeg onmogelijk. Wie het toch probeert, wordt meteen gearresteerd. Toch lijkt verzet in Rusland tegen de oorlog op te komen, en neemt het ook nieuwe vormen aan. Daarover NRC-correspondent Eva Cukier. Schaarste drijft Cubanen tot wanhoop In de Cubaanse stad Manzanillo vond onlangs een nachtelijk protest plaats tegen de voortdurende stroomuitval. Het is een van de problemen in Cuba, dat te maken heeft met de diepste economische crisis in 30 jaar. Voedsel is schaars en brandstof is onbetaalbaar. De afgelopen maanden verlieten tienduizenden het land. Fotojournalist Sanne Derks is net terug uit Cuba en vertelt erover bij ons in de studio. Buitenland Uitgelicht: Irak Journalist Judit Neurink vertelt over Iraakse fiets-initiatieven.

Brussel worstelt met reactie op Russische cyberaanvallen in Litouwen Deze week kreeg Litouwen cyberaanvallen van Rusland te verwerken. Dat komt door Kaliningrad, een Russische exclave middenin het EU-gebied. Litouwen houdt goederen naar het gebied tegen en zegt daarmee de Europese sancties tegen Rusland uit te voeren. Rusland reageerde daarop en dreigt met heftigere gevolgen. Kan Litouwen rekenen op steun uit Brussel in dit conflict? Dat vragen we Koen Verhelst, correspondent in de Baltische staten. 'Lidstaten saboteren toezicht coronaherstelfonds' Het grootse fonds uit de EU-geschiedenis is opengesteld en de eerste miljarden uit het coronaherstelfonds zijn al overgemaakt. In totaal gaat het om een slordige 723 miljard euro. Maar wie houdt toezicht op al dit geld? Dat vroeg journalist Lise Witteman van Follow te Money zich af. Samen met collega's uit meer dan vijftien Europese landen gingen ze op onderzoek. Te gast is journalist Lise Witteman. Buitenland Uitgelicht: Rusland Rusland-deskundige Helga Salemon vertelt waarom Russische tandartsen binnenkort hun werk minder goed kunnen doen.

Wie betaalt de rekening van NAVO-uitbreiding? Na maanden van gesteggel is deze week eindelijk de kogel door de kerk: Finland en Zweden kunnen zich aansluiten bij de NAVO. De Turkse president Erdoğan lag telkens dwars vanwege de vermeende steun van beide landen aan Koerden in Turkije. Nu Erdoğan dus toch overstag is gegaan, vrezen diezelfde Koerden voor de toezeggingen die NAVO-bondgenoten hebben gedaan aan Turkije, en vragen zich af hoe dat hun zal raken. Clingendael-expert Erwin van Veen en Koerden-deskundige Wladimir van Wilgenburg vertellen over de dreiging voor de Koerden. Noodkreet Afrika niet negeren De blokkade van de Zwarte Zeehavens door Rusland zorgt ervoor dat Oekraïne, de graanschuur van de wereld, niets meer kan exporteren. Vooral landen in Afrika worden nu al getroffen door een tekort aan graan en dus: honger. In de meeste nieuwsberichten krijg je de indruk dat de hongersnood in vooral het oosten van Afrika komt doordat Rusland een oorlog is begonnen. Maar, dat is zeker niet het hele verhaal, stelt collega Bram Vermeulen. Hij is net terug uit Kenia, waar hij zag dat ook Europa deels verantwoordelijk is voor de voedselcrisis daar. Presentatie: Sophie Derkzen.

Migranten jagen andere migranten weg Uit een gezamenlijk onderzoek van grote Europese mediabedrijven en Lighthouse Reports, een transnationaal journalistiek platform, blijkt dat de Griekse politie bij de grens met Turkije migranten inzet om andere migranten illegaal terug te sturen. Betrokkenen zijn uitgebreid gesproken door de journalisten. Klaas van Dijken is directeur bij Lighthouse Reports en vertelt over zijn onderzoek. Richtingenstrijd binnen Duitse Afd De omstreden Björn Höcke van het radicaal-rechtse Alternative für Deutschland vertegenwoordigt de extreemrechtse vleugel binnen zijn partij. Hij werd lange tijd door de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst Verfassungsschutz in de gaten gehouden. Sinds het laatste partijcongres heeft zijn fractie een steviger positie binnen de beweging. Journalist en politicoloog Kemal Rijken volgt de richtingenstrijd op de voet. Uitgelicht: Marokko In Marokko steken mensen zich in de schulden om toch maar een lam te kopen voor het aanstaande Offerfeest. Correspondent Samira Jadir vertelt over een opmerkelijke boycotactie op sociale media van activisten die juist af willen van deze praktijk.

Belangrijke NAVO-top in Madrid Deze week komen de wereldleiders bijeen voor de NAVO-top in Madrid. Alle ogen zijn natuurlijk gericht op de aanstaande uitbreiding met Zweden en Finland. Maar er wordt voor het eerst in lange tijd ook een nieuwe NAVO-strategie vastgesteld. Daarin willen vooral de Amerikanen ook mikken op ‘economische oorlogsvoering’. Wat is dat precies, waarom vindt Amerika dit nodig en in hoeverre is dit een koers waarin ook Europese NAVO-leden moeten meegaan? Dat bespreken we met Amerika-correspondent Casper Thomas. De Europese betrokkenheid bij het drama in Melilla Bij de bestorming van de Spaanse exclave Melilla in Noord-Afrika, vielen afgelopen vrijdag tientallen doden. Een bloedig drama, maar het is zeker niet de eerste keer dat vluchtelingen en migranten uit alle macht proberen Melilla binnen te komen. Het is ook niet voor het eerst dat daarbij doden vallen. De Marokkaanse politie zou veel te hard zijn opgetreden, maar wat is eigenlijk de rol die de Europese Unie hierin speelt? En, hoe kan er aan dergelijke fatale bestormingen het beste een einde gemaakt worden? Daarover hoogleraar Europees Recht Jorrit Rijpma en Tineke Strik, namens GroenLinks lid van het Europees Parlement. Buitenland Uitgelicht: schietles op school in Polen, met Dore van Duivenbode.

Historische dag voor Oekraïne Oekraïne, nog volop in oorlog met Rusland, mag zich kandidaat lid noemen van de Europese Unie. Het moet nog wel aan allerlei voorwaarden voldoen voordat überhaupt de gesprekken over toetreding beginnen. Maar het gigantische oost-Europese land met 44 miljoen inwoners is dus op termijn welkom binnen de EU. Die belofte hebben de Europese regeringsleiders gisteren afgegeven in Brussel. Te gast is correspondent Michiel Driebergen. De onbekende killer Het is een killer die wereldwijd toeslaat, maar we horen er relatief weinig over: de longziekte COPD. Toch is het de doodsoorzaak nummer drie. Vooral in ontwikkelingslanden komt het veel voor. Maar niet alleen daar: ook in ontwikkelde landen zie je het steeds meer, waardoor er jaarlijks ontzettend veel mensen aan overlijden. Hoe komt dat? En valt er iets aan te doen? We bespreken het met Evelyn Brakema, arts en onderzoeker bij het Leids Universitair Medisch Centrum. Uitgelicht: Zweden In Zweden haalde deze week een opmerkelijk liefdesverhaal het nieuws. Daarover correspondent Tjade Michels.

In Italië sluimert alweer een nieuwe crisis Luigi Di Maio, de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, is uit zijn partij gestapt, de Vijfsterrenbeweging, die hij zelf groot heeft gemaakt. En dat is meer dan een lokaal akkefietje. Want een scheuring in de grootste regeringspartij is een groot probleem voor premier Mario Draghi, en daarmee ook voor de Europese Unie. Te gast is Pepijn Corduwener, Italië-kenner en universitair docent aan de Universiteit Utrecht. Kritiek uit Poetin’s achtertuin "In Kazachstan denkt men anders over de 'speciale operatie' van Rusland in Oekraïne. Er bestaat zoiets als territoriale integriteit van staten en het recht van naties op zelfbeschikking." Dat zei de Kazachse president Tokajev afgelopen week in het bijzijn van Vladimir Poetin, voor wie hij altijd een trouwe bondgenoot was. Hoe solidair zijn Ruslands traditionele bondgenoten nog met het beleid van Poetin? We vragen het Fabienne Bossuyt is professor Europees extern beleid én directeur van het Ruslandplatform aan de Universiteit Gent. Uitgelicht Michiel Driebergen over het Oekraïense vliegveld Chernobaivka, dat onderwerp is van veel memes.