De Dag

Er worden bloemen gelegd in allerlei Russische steden ter nagedachtenis aan Kremlincriticus Aleksej Navalny. Hij streed jarenlang voor een ander Rusland, zonder Poetin, en legde de corruptie in zijn regime bloot. Vrijdag kwam hij om. Hoe dat gebeurde en waar zijn lichaam nu is, is nog altijd onduidelijk. Correspondent Geert Groot Koerkamp vertelt in podcast de Dag hoe Russen, met angst en beven, rouwen om Navalny. Honderden mensen zijn opgepakt, omdat ze een bordje vasthielden of een bosje bloemen neerlegden. Tegengeluid is met de dood van Navalny nog verder verstomd, schetst Ruslandkenner Hubert Smeets. Is er nog ruimte om tegen Poetin in te gaan? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra & Rosa Juffer

Van de Amerikaanse president Joe Biden tot EU-buitenlandchef Josep Borrell en onze demissionair premier Mark Rutte: deze week riepen ze allemaal op om de stad Rafah niet in te vallen. De druk op de Israëlisch premier Netanyahu groeit, maar hij lijkt vooralsnog vastbesloten om verder naar het zuiden te trekken met het grondoffensief. Netanyahu noemt Rafah het laatste bolwerk van Hamas. Internationaal zijn er veel zorgen over de consequenties als Israël de stad met geweld binnenvalt. Want het land stuurde eerder alle mensen in Gaza naar het Zuiden omdat het daar veilig zou zijn. Inmiddels verblijven daar rond de 1,5 miljoen mensen. En veilig is het niet. Buitenlandredacteur Eliane Lamper heeft contact met mensen daar en vertelt in podcast de Dag de verhalen uit Rafah. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg & Lieke Loman

Om de overlast van toeristen op de Amsterdamse wallen aan te pakken, wil de gemeente 100 ramen van sekswerkers verplaatsen. Burgemeester Femke Halsema verdedigt het plan voor een erotisch centrum al lange tijd in allerlei zaaltjes in de stad. Daar treft ze boze Amsterdammers: het verzet is fel en komt van veel kanten. Van mensen die stadsgroen verdedigen tot schooldirecteuren en de sekswerkers zelf. Vandaag moet de Amsterdamse raad kleur bekennen in een raadsvergadering: voor het eerst moeten partijen zeggen of ze voor of tegen zijn en zal dus blijken of het plan verder komt. Waarom het geen goed idee is, horen we van drie mensen in podcast de Dag die inspraken in raadsvergaderingen de afgelopen tijd. Een bewoner van Amsterdam-Zuid, een ondernemer op de Wallen, en tot slot een oud-sekswerker. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Rosa Juffer

Hij is in de vijftig en was leidinggevende in een bedrijf, totdat een jongere vrouwelijke collega een melding deed van grensoverschrijdend gedrag. Jasper noemen we hem in deze podcast, maar dat is niet zijn echte naam en zijn stem is ook vervormd. Anoniem vertelt hij over hoe hij in de fout ging en in welke 'negatieve spiraal' hij vervolgens belandde. Na de aandacht die er in de media geweest is voor slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag biedt Jasper inkijk in het perspectief van een pleger. Jasper ging voor zijn gedrag in behandeling bij dramatherapeut Lotte Gerritjans. Zij vertelt hoe ze plegers van grensoverschrijdend gedrag kan helpen om te snappen waarvan ze beschuldigd worden, wat daaraan ten grondslag kan liggen en wat ze anders kunnen doen in de toekomst - zodat de beroemde 'tweede kans' ook kans van slagen heeft. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Zeven pagina's telt het eindverslag van informateur Plasterk over zijn informatieronde voor de vorming van een nieuw kabinet. Zeven pagina's die direct veel vragen oproepen, bijvoorbeeld waarop hij eigenlijk baseert dat hij nog perspectief ziet voor een samenwerking tussen PVV, VVD, BBB en NSC. Morgen debatteert de Tweede Kamer erover en in aanloop naar dat debat gaan we in deze podcast de tekst van zijn verslag eerst goed lezen.  'Closereader' van dienst is politiek verslaggever Ewoud Kieviet. Aan hem de vraag: wat staat er in het verslag, hoe moeten we dat lezen, wat staat er niet, en wat zijn de partijen én de kiezers nu helemaal wijzer geworden? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Koning Willem-Alexander en de president van Zuid-Korea waren de enige buitenstaanders die eerder naar binnen mochten, maar tech-redacteur Nando Kasteleijn mag zich nu aan dat gezelschap toevoegen. Samen met een handjevol journalisten kreeg hij bij grote uitzondering een rondleiding door het kloppende hart van ASML. Ze gingen de zogeheten 'cleanroom' binnen, waar een nieuwe generatie chipmachine wordt gebouwd. Dat enorme apparaat geldt als het meest complexe systeem dat ooit door de mens is gemaakt. In deze podcast vertelt Nando wat hij zag en hoe de nieuwe chipmachine een gigantisch project is waar ook gigantisch veel vanaf hangt: technologisch, voor de toekomst van ASML zelf, en voor de geopolitieke strijd die de VS met China uitvecht. En dat alles begint dus in die cleanroom in Veldhoven.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

Europa moet veel serieuzer rekening houden met een oorlog met Rusland. Die waarschuwing kwam de afgelopen tijd van verschillende Europese legerleiders. Er is een tekort aan materieel en een tekort aan mensen. De hoogste Nederlandse militair, commandant der strijdkrachten Onno Eichelsheim, wil daarom met vragenlijsten het animo van jongvolwassenen peilen om vrijwillig een bijdrage te leveren aan Defensie. Bijna twee eeuwen lang waren er dankzij de dienstplicht altijd genoeg getrainde, oproepbare militairen beschikbaar. Er gaan nu weer stemmen op om, in een of andere vorm, jongvolwassenen toch weer inzetbaar te maken. Omdat Defensie mensen nodig heeft, maar – voor sommigen - ook vanwege het maatschappelijke belang. Gerrit Hammink was dienstplichtige van de lichting 1976. Het heeft hem gevormd. Nynke Hogenberg is 21 en zij koos vrijwillig voor een militaire opleiding. Een dienjaar als aanzet voor een carriere bij Defensie. In podcast De Dag vertellen ze over de (vergeten) voordelen van militaire dienst. Reageren? mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: IJsbrand Terpstra

Het ziek maken van je eigen kind, soms zelfs met de dood tot gevolg. Het is moeilijk voor te stellen dat ouders dat doen. Kindermishandeling door falsificatie heet het tegenwoordig, het vroegere Münchhausen by Proxy. Ook artsen en rechters worstelen ermee, vertelt kinderarts en lid van het Landelijk Expertisecentrum Kindermishandeling Rian Teeuw in deze podcast. Zo nu en dan komt het tot een rechtszaak. In de grootste zaak tot nu toe eist het Openbaar Ministerie deze week 11 jaar cel tegen een 37-jarige vrouw uit Utrecht. Ze wordt ervan verdacht dat ze heeft geprobeerd haar eigen baby van twee maanden oud te vergiftigen. En haar zoontje zou ze vier jaar lang ziek hebben gemaakt en gehouden. Journalist Chris Klomp volgt de rechtszaak en legt uit hoe lastig deze vorm van kindermishandeling aan te tonen is. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Jeroen de Jager Redactie: IJsbrand Terpstra

Pieter Omtzigts partij NSC is uit de formatieronde met PVV, BBB en VVD gestapt. Een beslissing die Omtzigt niet licht genomen heeft. In deze podcast vertellen twee NSC-watchers, politiek verslaggevers Nouschka van der Meijden van de NOS en Janne Chaudron van Trouw, over de druk die Omtzigt ervaart, de mensen op wie hij in dit proces leunt, en wat er nu in die partij speelt. De verdeeldheid over een mogelijke samenwerking met de PVV blijft, zeggen ze, en naast onderhandelaar is Pieter Omtzigt ook leider van een piepjonge partij, die hij in deze roerige tijd wel moet zien te verenigen. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

De Oekraïense president Zelensky is gedurende de oorlog sterk veranderd. Hij duldt weinig tegenspraak en maakt strategische fouten. Dat zegt de Amerikaanse topjournalist Simon Shuster, die de afgelopen twee jaar een ongekende toegang tot de president had en daarover een boek schreef. Tegelijk heeft Zelensky volgens hem een 'superkracht' die zijn land ook helpt, bijvoorbeeld bij het veiligstellen van internationale wapensteun. Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp sprak Shuster uitvoerig en vertelt in deze podcast over de nieuwe inzichten die hij opdeed over Zelensky, de zorgen over de autocratische trekjes die hij ontwikkelt en wat dat betekent voor het verdere verloop van de oorlog. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman