De Dag

Na jaren van bezuinigingen en sluitingen trekt staatssecretaris Uslu de portemonnee voor bibliotheken. Voor het eerst sinds 1987 komt er geld vanuit het Rijk: tientallen miljoenen per jaar extra. Aanstaande maandag kunnen bibliotheken plannen indienen om aanspraak te maken op het geld. En dat geld gaat hoogstwaarschijnlijk niet in de boeken zelf zitten. Want ook al is de definitie van bieb boekenbewaarplaats. Het is in de jaren veel meer dan dat geworden, legt de enige bibliotheek hoogleraar van ons land Frank Huysmans uit in podcast de Dag. Nederland kan een voorbeeld nemen aan Finland volgens hem, waar de bieb middenin de samenleving staat. In Utrecht maken ze al plannen voor de pot geld. Bibliotheekdirecteur Deirdre Carasso ziet een grote plek voor haar bibliotheek in de toekomst. Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)

De grootste angst van de topman van Open AI, het bedrijf achter ChatGPT, is dat kunstmatige intelligentie de wereld flink beschadigt. Dat zei hij gisteren tijdens een ondervraging door Amerikaanse politici. Sinds de chatbot is gelanceerd, is AI niet meer weg te denken. Alle techbedrijven doen mee aan de AI-race. En de vraag die dat in de politiek oproept is: hoe zorg je ervoor dat de gevaren beteugeld worden met regels? Want steeds vaker horen we opgestapte tech-mensen hun zorgen uiten over de techniek. Volgens techjournalist van de NOS Nando Kasteleijn willen de bedrijven zelf ook graag meer regels. Maar wat spreek je af op papier is de grote vraag. Want hoe maak je regels in een AI-race waarin die regels net zo snel weer achterhaald kunnen zijn. In deze aflevering van podcast de Dag schetst Nando de worsteling bij bedrijven en overheden. Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)

De Turkse president Erdogan heeft het bij de verkiezingen veel beter gedaan dan verwacht. Hij stond ver achter in de peilingen maar haalde zondag bijna een absolute meerderheid. Toch is er een tweede stemronde nodig en dat is bij Erdogan nooit eerder voorgekomen. In deze podcast vertelt politiek analist Joost Lagendijk, die Erdogan al sinds zijn opkomst volgt, over de opmerkelijke comeback van de president in deze verkiezingsrace en de reden dat zoveel Turken hem trouw blijven. En hij schetst een profiel van oppositieleider en politieke laatbloeier Kiliçdaroglu, die met zijn zachtaardige voorkomen en hartjes-campagne in alles de tegenpool is van Erdogan. Kan hij het tij nog keren? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Vanaf het NPO Podcast Event in TivoliVredenburg een speciale LIVE opname van podcast De Dag, inclusief live muziek van Tom Dicke, live gasten en live publiek. En voor één keer gepresenteerd door Elisabeth en Marco samen. In deze podcast vertellen defensiespecialist Peter Wijninga en Rusland-kenner Helga Salemon over het lente-offensief van het Oekraïense leger, waar we al maanden over horen, maar dat nog altijd niet is begonnen. Of toch wel? Wijninga zet uiteen waarom het Westen zoveel belang hecht aan dit offensief, dat volgens hem het verdere verloop van de oorlog zal bepalen. Salemon vertelt wat het offensief betekent voor de positie van Poetin, die eerder al een eigen, Russisch lenteoffensief zag mislukken en nu ook nog openlijk in de clinch ligt met het huurlingenleger Wagner. Reageren? Mail dedag@radio.nl

Op het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg vertellen presentatoren Elisabeth Steinz en Maro Geijtenbeek over de ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling van een van de best beluisterde podcasts van Nederland: podcast De Dag. Ook gaan ze in gesprek met correspondenten Sjoerd den Daas en Frank Renout over waarom zij het zo leuk vinden om te gast te zijn in De Dag en, tot slot, zijn er vragen van luisteraars.  Tijdens het event is ook een live aflevering van De Dag opgenomen, inclusief live muziek van Tom Dicke, gasten en voice overs. Die is morgen te beluisteren!  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Vanwege de arrestatie en voorlopige schorsing van advocaat Inez Weski, heeft haar cliënt Ridouan Taghi besloten dat hij voorlopig zijn eigen verdediging gaat voeren in het omvangrijke liquidatieproces Marengo. Hij wil wel worden bijgestaan en is op zoek naar een advocaat. Maandag gaat het megaproces  verder zonder Weski, die nog altijd vastzit. Ze zou berichten van Taghi naar de buitenwereld hebben doorgespeeld en wordt daarom verdacht van deelname aan een criminele organisatie die gericht is op de internationale drugshandel en witwassen. In deze podcast probeert justitieredacteur Remco Andringa een profiel te schetsen van een van de bekendste advocaten van ons land over wie eigenlijk maar weinig bekend is, behalve dan dat ze een hele reeks aan grote, complexe en geruchtmakende zaken op haar naam heeft staan. Heeft ze met Taghi haar hand overspeeld, hoe heeft het allemaal zover kunnen komen en welke impact heeft haar arrestatie op het Marengo-proces? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

In 2100 is de wereldbevolking gegroeid van 8 miljard nu naar 10 miljard, volgens de VN. Een groot deel van de groei komt uit Afrika: in dat jaar woont 4 op de 10 mensen in een Afrikaans land. En wereldwijd woont in 2100 85% van de mensen in een stad. Het gaat leiden tot megasteden en megasteden die niet meer lijken op te houden: megalopolissen. Het zijn allemaal duizelingwekkende statistieken die Eelco Bosch van Rosenthal van Nieuwsuur opsomt in de nieuwe serie De Wereld in 2100 (https://www.npostart.nl/de-wereld-in-2100-nieuwsuur/VPWON_1351745) op NPO Start. In podcast de Dag vertelt hij over hoe die megasteden van de toekomst eruit gaat zien. Hij bezocht Dar es Salaam in Tanzania. Die stad wordt één van de grootste ter wereld. Eelco zag hoe ze daar worstelen met de groei. En wat betekent die groei van Afrika voor de machtsverhoudingen in de hele wereld in 2100? Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)

Bereid je voor op een El Niño: de kans dat het weerfenomeen na een paar jaar afwezigheid dit jaar weer opduikt is groot. De aarde warmt dan tijdelijk extra op, met flinke regenval en hevige droogtes tot gevolg. En de piek ligt rond de kerst, vandaar de naam El Niño. Het betekent klein kindje, verwijzend naar het kerstkind. Peter Siegmund is meteoroloog bij het KNMI en vertelt dat deze extra warmte bovenop de al warmer wordende wereld door klimaatverandering komt. Hij schetst de werking, de gevolgen en de wetenschappelijke basis achter El Niño in een tijd waarin wetenschap onder druk staat. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl).

Twee onervaren zangers op een draaiende schijf voor een volle zaal én miljoenen tv-kijkers een kwetsbaar lied laten zingen; dat lijkt vragen om problemen. Zeker na twee eerdere vals gezongen optredens en daardoor oplopende zenuwen. Maar Mia en Dion hebben hard gewerkt, de toonhoogte van hun lied is aangepast en zelf zeggen ze dat ze er vertrouwen in hebben dat ze vanavond de finale van het Eurovisie Songfestival kunnen halen. Als het in het ergste geval toch mis gaat, dan past dat eigenlijk ook wel in een Eurovisie-traditie, zegt Eurovisie-fanaat en journalist Lammert de Bruin in podcast De Dag. Niet gehaalde tonen en kromme tenen horen er een beetje bij. Hij loopt optredens uit het verleden langs, uit binnen- en buitenland, die turbulent verliepen of tot tumult leidden. Om maar te zeggen: hoe erg is het nou helemaal als het fout gaat? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na de pracht, de praal, de protesten ook, de iconische foto's, de grappige 'memes', de talloze analyses op radio, tv en in de kranten, de duizenden 'street parties' met bijna evenzovele 'coronation quiches' (uitgeroepen tot nationale feest-eten), na de kroningsconcerten én na vandaag nog voor het hele land een vrije dag, blijft over: een nieuw gekroonde koning en koningin van Groot-Brittannië. Koning Charles heeft er lang op moeten wachten, en dat er ooit een Koningin Camilla zou zijn, is lang voor onmogelijk gehouden. In deze podcast blikt correspondent Fleur Launspach terug op een - hoe je het ook wendt of keert - historisch weekend. En ze vraagt zich ook af: hoe verbind je de historie - die volgens critici middeleeuws aandoet - met de toekomst? Wat kunnen we, met andere woorden, van het nieuwe koningspaar verwachten? Reageren? Mail dedag@radio1.nl