De Dag

Aan de koude kant van Spitsbergen in het Noordpoolgebied ligt de snelst opwarmende plek op aarde. De temperatuurstijging is daar nu 6 graden sinds het begin van de industriële revolutie. Gemiddeld ligt de opwarming van de aarde op 1,2 graden. Het is daar niet alleen veel warmer geworden, de opwarming versnelt ook. Wat betekent dit voor de rest van de wereld? Op dit moment is een boot vol wetenschappers onderweg naar precies die plek om dit te onderzoeken. Aan boord is ook NOS-klimaatredacteur Heleen Ekker. Ze vertelt in podcast De Dag hoe nu al met het blote oog de gevolgen van klimaatverandering zichtbaar zijn. Willem Jan van de Berg is polair meteoroloog, verbonden aan de Universiteit Utrecht. Hij schetst in de podcast wat dit alles voor de rest van de wereld betekent, en op welke termijn ook Nederland daar iets van gaan merken. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Hij is veroordeeld voor corruptie, kreeg een beroepsverbod opgelegd, maar toch wordt hij vanavond opnieuw wethouder in Roermond, 10 jaar nadat hij moest aftreden. Jos van Rey is terug. Ze konden niet meer om hem heen op het stadhuis, Van Rey is en blijft immens populair onder inwoners en ondernemers in Roermond. In de podcast vertelt journalist Hans Goosen van de Limburger over de gloriedagen van Van Rey, zijn val en zijn come-back. Goosen publiceerde al heel vroeg over mogelijke belangenverstrengeling, en hij schreef het boek ‘El Rey, van jager tot prooi’.  Van Rey is een pitbull die niet loslaat, zegt Goosen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Uber heeft buitensporig agressief gelobbyd om zo snel mogelijk zo veel mogelijk macht in de taxiwereld te krijgen. Dat blijkt uit de zogenoemde Uber files, een berg gelekte interne bedrijfsdocumenten die via de Britse krant The Guardian in handen kwam van het Internationaal Consortium voor Onderzoeksjournalististen.  In Nederland doken onderzoeksjournalisten van Investico, het FD en Trouw in de files. Een van hen, Trouw-journalist Dirk Waterval, vertelt in podcast De Dag over wat hij onder ogen kreeg. Hij schetst een ontluisterend beeld van hoe Uber zich illegaal in de markt duwde en daarbij werd geholpen door onder andere VVD-coryfee Neelie Kroes én de Nederlandse Belastingdienst. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Toen Rusland op 24 februari Oekraïne binnenviel kwam de grootste vluchtelingenstroom in Europa op gang sinds de tweede wereldoorlog. Rond de vijf miljoen mensen vluchtten de grens over en duizenden van hen kwamen op allerlei plekken in Nederland terecht. Zo ook in een buurt in Amsterdam waar NOS-verslaggever Mattijs van de Wiel woont. Hij maakte de afgelopen maanden voor het NOS Radio 1 Journaal een bijzondere serie over zijn nieuwe buurtgenoten en hoe het ze hier vergaat.  Mattijs vertelt in podcast De Dag hoe deze groep hier in overlevingsstand aankwam, de taal probeert te leren en banen vindt, maar ook dat veel vluchtelingen vechten tegen depressies, somber worden van de uitzichtloosheid en twijfelen over wat ze moeten doen: hier blijven of teruggaan naar Oekraïne?  Onderling ontstaan daar ook spanningen over, vertelt Mattijs. Vluchten wordt door sommige Oekraïners ervaren als onpatriottisch en de druk om terug te gaan kan groot zijn.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl De hele serie is van Mattijs is hier (https://podcast.npo.nl/admin/feed/123/feeditem/Toen%20Rusland%20op%2024%20februari%20Oekraïne%20binnenviel%20kwam%20de%20grootste%20vluchtelingenstroom%20in%20Europa%20op%20gang%20sinds%20de%20tweede%20wereldoorlog.%20Rond%20de%20vijf%20miljoen%20mensen%20vluchtten%20de%20grens%20over%20en%20duizenden%20van%20hen%20kwamen%20op%20allerlei%20plekken%20in%20Nederland%20terecht.%20Zo%20ook%20in%20een%20buurt%20in%20Amsterdam%20waar%20NOS-verslaggever%20Mattijs%20van%20de%20Wiel%20woont. Hij%20maakte%20de%20afgelopen%20maanden%20voor%20het%20NOS%20Radio%201%20Journaal%20een%20bijzondere%20serie%20over%20zijn%20nieuwe%20buurtgenoten%20en%20hoe%20het%20ze%20hier%20vergaat. %20%20Mattijs%20vertelt%20in%20podcast%20De%20Dag%20hoe%20deze%20groep%20hier%20in%20overlevingsstand%20aankwam,%20de%20taal%20probeert%20te%20leren%20en%20banen%20vindt,%20maar%20ook%20dat%20veel%20vluchtelingen vechten%20tegen depressies,%20somber%20worden%20van%20de%20uitzichtloosheid%20en%20twijfelen%20over%20wat%20ze%20moeten%20doen:%20hier%20blijven%20of%20teruggaan%20naar%20Oekraïne?%20%20Onderling%20ontstaan%20daar%20ook%20spanningen%20over,%20vertelt%20Mattijs.%20Vluchten%20wordt%20door%20sommige%20Oekraïners%20ervaren%20als%20onpatriottisch%20en%20de%20druk%20om%20terug%20te%20gaan%20kan%20groot%20zijn. %20%20Reageren?%20Mail%20dedag@radio1.nl%20%20Link%20naar%20de%20serie: https://www.nporadio1.nl/thema/de-oekraiense-vluchtelingen-in-de-wijk-van-verslaggever-mattijs-van-de-wiel)te beluisteren.

Na iets minder dan drie jaar aan de macht, implodeerde het leiderschap van Boris Johnson deze week in drie dagen tijd. Kabinetsleden namen één voor één ontslag, maar aanvankelijk wilde de premier niets weten van opstappen. Hij zag het als zijn taak, zei hij, om juist door te gaan als het moeilijk wordt. Pas toen de helft van zijn kabinet opgestapt was, kondigde hij zijn vertrek aan. Een lelijk en chaotisch einde, aldus de commentaren in Groot-Brittannië, aan een turbulent premierschap Daarmee sluit Boris Johnson zich aan bij een lange traditie binnen de conservatieve partij van politieke loopbanen die lelijk eindigen, zegt correspondent Fleur Launspach in podcast De Dag. Bijna alle na-oorlogse conservatieve premiers werden door hun eigen partij gedwongen te vertrekken, vaak na interne gevechten. Zo ging dat bijvoorbeeld ook bij Winston Churchill en Margaret Thatcher. "De conservatieve partij is genadeloos en staat bekend om het backstabben." Reageren? Mail dedag@radio1.nl

The Rolling Stones, Paul McCartney, Tom Jones, Brian Wilson, Elton John, Bruce Springsteen. De lijst met hoogbejaarde popsterren die de concertpodia langs trekken is lang. Wat drijft deze oude mannen om maar door te blijven gaan? Hoe houden ze het vol? En waarom zijn het voornamelijk mannen?  Muziekjournalist Niels Aalberts, van onder andere de VPRO-podcast De Machine over de muziekindustrie, vertelt in podcast De Dag wat muzikanten doen om nog tot in de zeventig of zelfs tachtig live concerten te kunnen geven. Mick Jagger en Bruce Springsteen houden er een strikt dieet en strak trainingsschema op na, Tom Jones zweert bij hydrateren en weer anderen zoeken hulp bij sterke bandleden die het muzikaal van ze overnemen als het nodig is.  De kwaliteit van oude rockers op het podium wisselt sterk, zegt Niels, maar vals of niet vals: de magie van een live concert blijft fans de stadions in trekken én de muzikanten het podium op klauteren. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na jaren van lage rente, steeds verder stijgende huizenprijzen en overbieden lijkt de huizenmarkt nu af te koelen. In andere landen dalen de woningprijzen al. En makelaars in Nederland zien dat er veel minder kijkers komen. Er staan meer huizen te koop, en ze staan langer te koop. In de Podcast vertelt Nic Vrieselaar, woningmarkt econoom bij de Rabobank, over de laatste ontwikkelingen in de huizenmarkt, hier in Nederland en in de landen die vaker voorop lopen in de trends. De coronapandemie schrikte de koper niet af, maar de huidige crisis lijkt wel verandering te brengen. Financieel advies kan hij niet geven, maar hij legt wel uit voor wie de huidige situatie een voor- of een nadeel kan zijn.

Johan Remkes wordt bemiddelaar in de gesprekken tussen boeren en het kabinet over de stikstofplannen. Dit tot ontsteltenis van de boeren, die Remkes als VVD'er én opsteller van het stikstofrapport niet onafhankelijk vinden. Ook anderen vragen zich af wat het zegt dat nu uitgerekend Remkes weer is gebeld: wat zegt het over Remkes, wat zegt het over het stikstofbeleid én wat zegt het over het kabinet dat er zo vaak naar externe bemiddeling gegrepen wordt om het eigen beleid uit te leggen?  In de Haagse wandelgangen begint de Remkes-reflex een 'running gag' te worden, zegt politiek verslaggever Lars Geerts in podcast De Dag. Want Remkes wordt 'altijd' gebeld als er een crisis is. Maar dat is ook niet voor niets, zegt Lars, Remkes heeft een bijzonder vermogen om vastgelopen dossiers vooruit te brengen. Wel stuit zijn methode soms ook op verzet.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Jarenlang was bijna iedereen het erover eens dat Nederland af moest van kernenergie. De enige kerncentrale die we nog hebben, in Borssele, zou in 2033 dichtgaan. Nu is de wens van het kabinet dat die langer open blijft en dat er ook nog twee nieuwe kerncentrales bij komen. Probleem is wel dat we in Nederland niet meer goed weten hoe je die bouwt én onderhoudt. Carlo Wolters, directeur van de kerncentrale in Borssele, vertelt in podcast De Dag wat de ommezwaai in het kernenergie-beleid voor hem betekent en wat er nodig is om binnen afzienbare tijd twee nieuwe centrales te bouwen. Hoogleraar kernreactorfysica van de TU Delft Jan Leen Kloosterman vertelt hoe er de afgelopen decennia te weinig experts zijn opgeleid in Nederland om twee nieuwe kerncentrales te openen. "Er zijn waarschijnlijk 1200 mensen met nucleaire kennis nodig om de centrales veilig te laten werken en toetsen. Die zijn er nu niet." Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Voor Groningen komt het eigenlijk te laat, maar misschien kan het de Groningers iets van erkenning geven, zei een van de sprekers voor de Parlementaire enquêtecommissie aardgas Groningen. Deze week begonnen de openbare verhoren van de commissie die onderzoekt doet naar de besluitvorming over de aardgaswinning, de aardbevingen en de afhandeling van de schade in Groningen. Verslaggever Mario Miskovic van RTV Noord volgt al jaren het Groningse gasdossier. Afgelopen week was hij bij alle verhoren. In de podcast vertelt hij hoe de toon meteen gezet werd toen maandag als eersten gedupeerden aan het woord kwamen. Daarna kwamen wetenschappers en bestuurders getuigen. Sommigen hadden last van hun geheugen. Het doel van de enquête is waarheidsvinding. Wat weten we nog niet? En: kan het ook de kloof tussen Groningen en Den Haag verkleinen? Reageren? Mail dedag@radio1.nl