Podcast
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Geen resultaten gevonden.
Afleveringen - Pagina 2
2 sep. '24
Steeds meer wetenschappers roeren zich in het klimaatdebat. Eén op de drie spreekt zich er actief over uit en de helft is zelfs bereid om mee te doen aan protesten. Deze aflevering in het kort:⇨ Hittesterfte gaat flink toenemen⇨ Wetenschappers op de barricade⇨ Consensus over opwarming wordt onderschapDeze actiebereidheid onder wetenschappers blijkt uit internationaal onderzoek dat is uitgevoerd onder leiding van de Universiteit van Amsterdam. Reyer Gerlagh is één van hen. Hij is als hoogleraar verbonden aan Tilburg University en heeft zich aangesloten bij Scientist Rebellion, een zusterorganisatie van Extinction Rebellion. In 2014 schreef hij mee aan het IPCC-rapport. Door druk vanuit China en Brazilië met name werd een belangrijke passage uit dat rapport geschrapt. Dat frustreerde hem dusdanig, dat hij besloot om van zich af te bijten. Naast onderzoek doen en colleges geven, voert hij nu ook actie tegen de fossiele industrie.Luister ook | Klimaatverandering, kijk je weg of kom je in actie?Het overgrote merendeel van de wetenschappers windt er geen doekjes om: klimaatverandering wordt veroorzaakt door menselijk handelen. Toch onderschatten veel burgers die eensgezindheid, blijkt uit hetzelfde UVA-onderzoek. Zij denken dat die mondiale overeenstemming binnen de wetenschap veel kleiner is, zo schrijven de onderzoekers in het blad Nature Human Behaviour. De ongeveer 10.000 respondenten houden het op 85 procent consensus, terwijl het werkelijke percentage op meer dan 97 procent ligt. Volgens Reyer Gerlagh is dat opnieuw het bewijs dat de wetenschap zich moet laten horen.Luister ook | De planeet gaat richting 2,5 graden in het roodHarm windt zich intussen op over de EU Taxonomy, de nieuwe standaard voor eerlijke en duurzame beleggingen. Zo weten banken, pensioenfondsen en andere financiële instellingen waarin ze groen kunnen beleggen. De EU maakt in die richtlijnen ook plaats voor vliegtuigen die iets minder CO2 uitstoten. Een groep NGO’s wil daar een stokje voor steken en stapt naar de rechter.See omnystudio.com/listener for privacy information.
19 aug. '24
Lodewijk Hoekstra kondigde vlak voor de zomer zijn afscheid aan als tv-tuinman en reist nu door het land met zijn groene ambulance. Hij maakt zich grote zorgen over de teloorgang van de natuur in Nederland.Deze hele zomer spreekt Harm Edens met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame planeet. Vanaf volgende week zijn we er weer met reguliere afleveringen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
12 aug. '24
Kim van der Leest is bioloog en wijdt haar leven aan het vergroenen van Nederland. Dat doet ze in woonwijken, op bedrijventerreinen en bij sportverengingen. Deze hele zomer spreekt Harm Edens met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame planeet. Volgende week hoor je het persoonlijke verhaal van voormalig tv-tuinman Lodewijk HoekstraSee omnystudio.com/listener for privacy information.
5 aug. '24
Het was Wubbo Ockels die Suze Gehem inspireerde om met haar duurzame missie aan de slag te gaan. Met De Groene Grachten krijgt ze monumentale panden van het gas af. Deze hele zomer spreekt Harm Edens met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame planeet. De column komt deze keer van Klaske Kruk van Circularities. Volgende week hoor je het persoonlijke verhaal van bioloog Kim van der Leest.See omnystudio.com/listener for privacy information.
29 jul. '24
Merei Wagenaar is voorzitter van het UN Global Compact Network in Nederland. Dit is een mondiaal opererende vereniging die bedrijven helpt bij het verduurzamen van hun operatie. Deze hele zomer spreekt Harm Edens met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame planeet. De column komt deze keer van Yvette Watson van The 2B Collective. Volgende week hoor je het persoonlijke verhaal van Suze Gehem van de Groene Grachten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
22 jul. '24
Werner Schouten maakte naam als voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging. Zijn nieuwe initiatief heet Impact Economy Foundation, daarmee wil hij ons land een flinke zet in de duurzame richting geven.Deze hele zomer spreekt Harm Edens met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame planeet. Volgende week hoor je het persoonlijke verhaal van Merei Wagenaar van het UN Global Impact Network Nederland.See omnystudio.com/listener for privacy information.
15 jul. '24
Piet Sprengers studeerde af als bioloog, maar maakte een carrièremove naar de financiële sector. Inmiddels geeft hij richting aan de duurzame koers van ASN Bank.Deze hele zomer spreekt Harm Edens met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame planeet. Volgende week hoor je het persoonlijke verhaal van Werner Schouten van de Impact Economy Foundation.See omnystudio.com/listener for privacy information.
1 jul. '24
Het internet wordt overspoeld met desinformatie over het klimaat. Volgens filosoof Mario Veen is er zelfs sprake van een georganiseerde campagne op grote schaal, bedoeld om twijfel te zaaien.Deze aflevering in het kort:⇨ De patronen van klimaatdesinformatie⇨ Is groen beleggen activistisch?⇨ Veel mensen willen ambitieuzer klimaatbeleidDit is er één: klimaatverandering komt niet door mensen. Of deze: de opwarming van de aarde is een hoax, bedacht door leden van het World Economic Forum. Op Facebook, LinkedIn en zelfs in de Tweede Kamer vertellen mensen dat het met de opwarming van de aarde wel meevalt. En dat heeft meer invloed dan je misschien zou denken, vertelt Mario Veen. Hij is gesprekswetenschapper en filosoof, verbonden aan de Hogeschool Utrecht en hij doet veel onderzoek naar klimaat-desinformatie.Luister ook | Dit zijn de klimaatscenario’s voor 2048Veen legt uit dat klimaatontkenners vaak gebruik maken van dezelfde argumenten. Van ‘het klimaat verandert altijd’ tot ‘CO2 is juist goed voor planten’ en ‘onder wetenschappers is twijfel over de vraag of CO2-uitstoot wel de hoofdoorzaak is van klimaatverandering’. Na dat laatstgenoemde argument volgt dan meestal een zogenaamde nobelprijswinnaar die het IPCC in twijfel trekt. Veen legt uit hoe je deze patronen herkent en hoe groot de impact is van de misleidende campagnes. Lees ook | Tips om klimaatdesinformatie te herkennenHarm verwijst intussen naar een onderzoek onder inwoners van 77 landen maar liefst. Daaruit blijkt dat de meerderheid een ambitieuzer klimaatbeleid van zijn of haar regering verlangt. Ook in landen die bekendstaan als veel-uitstoters zoals de Verenigde Staten en China. The Peoples’ Climate Vote heet het onderzoek en het is representatief voor 90 procent van de wereldbevolking. Wat verder opvalt? In sommige nogal vervuilende landen zijn vrouwen een stuk bezorgder dan mannen. En maar liefst 86% van de respondenten vindt dat landen hun geopolitieke verschillen opzij moeten zetten en samen moeten werken om de gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden. See omnystudio.com/listener for privacy information.
24 jun. '24
Dat het klimaat verandert staat wetenschappelijk vast. Maar wat gaan wij daar als Nederlanders de komende decennia van merken? 'Er kunnen nieuwe oorlogen komen door waterschaarste.'Deze aflevering in het kort⇨ Het klimaat door de bril van Bart Verheggen⇨ Treint scoort tijdens dit EK⇨ Steeds meer Parkinson, verband met bestrijdingsmiddelen?Bart Verheggen werkt als klimaatwetenschapper bij het KNMI. Zijn focus ligt op atmosfeeronderzoek en de invloed van menselijke activiteiten op het klimaat. Hij heeft een doctoraat in de natuurwetenschappen en werkte aan verschillende universiteiten en onderzoeksinstituten. Verheggen blogt al sinds 2008 over het klimaat en schreef het boek ‘Wat iedereen zou moeten weten over klimaatverandering’. Hij schetst hoe een wereld die met 2,5 graden is opgewarmd er zal gaan uitzien.Luister ook | Jan Rotmans: we naderen het oog van de stormWatertekorten en onbewoonbare gebieden door hittegolven kunnen volgens hem gaan leiden tot nieuwe conflicten. ‘Klimaatverandering raakt alles, van gezondheid tot waterschaarste en voedselopbrengsten. Deze ontwikkelingen kunnen ongelooflijke spanningen in de wereld teweegbrengen en daarover kunnen grootschalige oorlogen worden gevoerd’, aldus Verheggen. Grote zorgen maakt hij zich verder over het maatschappelijke klimaatdebat, waarin feiten en onwaarheden vaak door elkaar worden gehaald.Luister ook | Dit zijn de klimaatscenario’s voor 2048Harm is blij dat er tijdens het EK voetbal in Duitsland veel met de trein wordt gereisd. Hij noemt het een mooie opsteker voor het internationale treinverkeer. De redenen laten zich raden. De meeste stadions liggen in de buurt van een station, veel supporters willen drinken tijdens het juichen en gratis parkeren blijkt bijna nergens meer mogelijk. De Deutsche Bahn heeft voor het EK speciale acties in het leven geroepen. Zo kunnen bezitters van een wedstrijdkaartje gratis reizen op veel regionale en lokale lijnen. Voor Europese fans is er een speciaal treinkaartje waarmee ze makkelijk naar de speelsteden kunnen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
3 jun. '24
De grote contouren van het klimaatbeleid voor Nederland worden niet in Den Haag bepaald, maar in Brussel. Deze aflevering in het kort:⇨ Duurzaam beleid komt van de EU⇨ Landbouwhervormingen op komst⇨ Fossiele bedrijven veranderen te traagAlle reden dus om in deze week van de Europese verkiezingen te onderzoeken welke grote klimaat- en milieu-kwesties daar de komende jaren gaan spelen. Dat doen we met Anna Strolenberg, kandidaat Europarlementariër van Volt. We zoomen in op de Europese Green Deal en de onderdelen uit dat pakket waarover nog gestemd moet worden. Dat gaat onder meer over het mest- en pesticidenbeleid en de Natuurherstelwet. Strolenberg is niet erg hoopvol over de richting die dit debat opgaat.Luister ook | Wat zijn de klimaatambities van China?Een belangrijk agendapunt voor de komende jaren in Brussel is landbouw. Nu nog wordt deze enorme subsidiepot vooral verdeeld op basis van grond. Hoe groter het bedrijf, hoe meer geld er wordt overgemaakt. In de praktijk vloeit zo heel veel geld naar de veeteelt. En dat is nou net de bedrijfsactiviteit die de natuur zo belast. In 2027 wordt het landbouwbudget herzien en dan gaat het erom spannen. Volt pleit ervoor om het systeem op de schop te gooien en boeren te belonen die inzetten op verduurzaming. Het wordt nog een zware kluif om dat er doorheen te krijgen, gelet op de belangen en lobbygroepen, die in Brussel veel macht hebben. Luister ook | Dringend gezocht: een oplossing voor het mestoverschotGrote oliebedrijvenHarm komt opnieuw met opzienbarend nieuws uit The Guardian. Dat gaat over de acht grootste Europese olie- en gasbedrijven, waaronder BP, ExxonMobil, Shell en TotalEnergies. Zij doen al jaren grote beloften over het aanpakken van de klimaatcrisis, maar komen allemaal niet in de buurt van de afgesproken prestaties. Dit blijkt uit een onderzoek van onderzoeks- en belangengroep Oil Change International. Geen van de acht bedrijven heeft bijvoorbeeld plannen om de exploratie van fossiele brandstoffen te stoppen of de goedkeuring van nieuwe winningsprojecten te staken.See omnystudio.com/listener for privacy information.
