Podcast
Eerste hulp bij klassiek
Klara
Denk je bij een mandoline alleen maar aan een groenterasp? Begin je al te zweten bij woorden als sonate, scherzo of symfonie? Clara De Decker en Sander De Keere maken je wegwijs. Om beurt kiezen ze een klassiek muziekstuk dat je minstens één keer gehoord moet hebben. Voor moeilijke woorden is er een alarmknop en voor Sander die nogal graag uitweidt een timer. Klassieke muziek niets voor jou? Toch wel!
Lees meer
Afleveringen
20 mrt. '25
48. Felix Mendelssohn - Hebriden Ouverture
1829, Felix Mendelssohn vaart naar de Hebriden, een eilandengroep voor de Schotse Westkust. Hij is zo onder de indruk van dit natuurwonder dat hij meteen zijn zus een bericht stuurt met de eerste maten van wat zijn Hebriden Ouverture zou worden. Muziek die golft, klotst én naar gezouten kabeljauw smaakt. De zeeziekte nam Mendelssohn er maar bij en ook Sander voelt al een golf misselijkheid opkomen bij deze muziek. Clara daarentegen plant haar volgende vakantie al, richting de Hebriden.
13 mrt. '25
47. Henryk Górecki – Symfonie nr. 3
1977, de Poolse componist Henryk Górecki schrijft zijn derde symfonie, oftewel de Klaagsymfonie. Hij baseert zich op drie klaagliederen, over moeders die hun kind missen en omgekeerd. Een herkenbaar verdriet voor Górecki want hij verloor zijn moeder zelf al vroeg. Zijn muziek is breekbaar, minimalistisch en snijdt recht door je hart. Vooral het tweede deel van de symfonie werd een megahit na het vallen van het IJzeren Gordijn. Zo’n succes dat Górecki niet wist wat hij aan moest met al het geld.
6 mrt. '25
46. Jacques Offenbach - Can Can uit Orphée aux Enfers
1874, Offenbach componeert zijn eerste operette Orphée aux Enfers. Eentje waar hij meteen mee tegen de schenen van het publiek schopt. Maar slechte reclame is gelukkig ook reclame: iedereen in Parijs wil de operette gezien hebben. Ook Clara en Sander werpen de beentjes in de lucht. Een verhaal van dronken goden en Orpheus die het liefst zijn vrouw Eurydice helemaal niet wil redden. Maar ook: hoe dans je die Can Can nu? Sander heeft nog steeds spierpijn en Clara doet auditie als Crazy Girl.
27 feb. '25
45. Modest Moessorgski - Schilderijententoonstelling
1873. De Russische componist Modest Moessorgski krijgt het droevige nieuws te horen dat zijn goede vriend en kunstenaar Viktor Harmann plots is overleden. Een grote postuum overzichtstentoonstelling met schilderijen brengt Moessorgski op ideeën voor een nieuw pianowerk: de Schilderijententoonstelling. Een aflevering vol kabouters en kuikens maar ook een prachtig eerbetoon van Moessorgski aan zijn bestie.
19 dec. '24
44. John Cage - 4'33"
Dit moet de stilste aflevering van Eerste hulp bij klassiek ooit zijn. De Amerikaanse componist John Cage schrijft in de jaren 50 van de vorige eeuw zijn compositie 4’33’’, vier minuten 33 seconden – nu ja – stilte. De een vindt het geniaal, de andere een grap. Sander is enthousiast, maar hoe spannend kan 4’33’’ stilte echt zijn? En wat is dat met John Cage en zijn paddenstoelen, zitten die hier voor iets tussen?
Moeilijke woorden: prepared piano, aleatorische muziek.
12 dec. '24
43. Germaine Tailleferre - Concertino voor harp en orkest
1927. De Franse componiste Germaine Tailleferre laat Parijs achter zich en verhuist naar New York. Voor haar kersverse Amerikaanse echtgenoot schrijft ze een concertino voor harp en orkest. Opvallend want hun huwelijk klinkt helemaal niet als muziek in de oren. Maar ondanks haar zware leven klinkt dit concertino licht en vrolijk en wordt zo een groot succes in de roaring twenties. Germaine Tailleferre, een vrouw van contrasten!
Moeilijke woorden: Les Six, concertino.
Uitvoering: Nicanor Zabaleta
5 dec. '24
42. Giaochino Rossini - Il barbiere di Siviglia
1816, de Italiaanse componist Giaochino Rossini schrijft zijn komische opera Il barbiere di Siviglia, over een barbier uit Sevilla. Die barbier moet de graaf Almaviva helpen bij zijn aanzoek aan een knappe vrouw. En Figaro bewees ook Rossini een dienst, want de opera werd een instant hit. De beroemde aria, Largo al factotum, is een huzarenstukje voor elke bariton en behoort nog steeds tot de bekendste aria’s aller tijden.
Moeilijke woorden: opera buffa, cavatina.
Uitvoering: Sherill Milnes.
28 nov. '24
41. Ralph Vaughan Williams – The Lark Ascending
1914. Bij het uitbreken van WO I begint de Engelse componist Ralph Vaughan Williams aan The Lark Ascending, een vioolwerk over een opstijgende leeuwerik. Tijdens een strandwandeling schrijft Vaughan Williams de eerste noten op, waardoor hij verkeerdelijk gearresteerd wordt op verdenking van oorlogsspionage. Het keert uiteindelijk helemaal voor deze vogelmuziek, want het groeit uit tot het symbool van troost in woelige tijden.
Moeilijke woorden: senza misura, pastorale.
Uitvoering: Hilary Hahn.
21 nov. '24
40. Gregorio Allegri - Miserere
1638. De Italiaanse componist en koorzanger Gregorio Allegri schrijft voor de Sixtijnse kapel een uniek werk, zijn Miserere. Ontroerende muziek die alleen mocht gezongen worden binnen de muren van het Vaticaan. Maar dat was buiten Mozart gerekend, die het na één beluistering helemaal uit het hoofd neerschreef. Het Miserere werd wereldberoemd door de hoge do. Alleen jammer dat dit een schrijffout blijkt te zijn.
Moeilijke woorden: Miserere.
Uitvoering: Choir of King's College Cambridge.
14 nov. '24
39. Fanny Mendelssohn - Strijkkwartet
1834. De getalenteerde Fanny Mendelssohn leeft lang in de schaduw van haar broer Felix. Tot ze trouwt met de schilder Wilhelm Hensel, die haar enorm aanmoedigt om te blijven componeren. Een reis naar Rome verandert alles en motiveert Fanny om haar eigen muziek te componeren en uit te geven. Zo schrijft ze op haar 29 een eigenzinnig strijkkwartet, los van alle regels.
Moeilijke woorden: fantasie.
Uitvoering: Quatuor Ebène.
