Historie Potpourri

S5 - Aflevering 4 - De 750e verjaardag van Amsterdam - Deze keer landen we vanuit zweefstand boven Holland in onze hoofdstad. Want daar staat de taart klaar en worden dit jaar 750 kaarsjes uitgeblazen. In 1275 begon het allemaal: Amsterdam kreeg het tolprivilege van Graaf Floris V. Dit betekende dat kooplieden geen tol meer hoefden te betalen in Holland, wat de handel een flinke boost gaf. Een halve eeuw later, in 1300 of 1306, volgden de stadsrechten, waarmee Amsterdam officieel een stad werd. Maar de wortels gaan nog verder terug: ooit was het slechts een nederzetting bij een dam in de Amstel, gesticht door vissers en boeren. Nu, 750 jaar later, is Amsterdam een wereldstad – en nog altijd een bruisende plek van handel, cultuur en vrijheid. We maken bovendien een uitstapje naar Erfurt, waar we een verhaal met een luchtje eraan delen. We beschermen je tegen de uitwassen van Robert 'snelste amputaties ooit' Liston. En waar is toch de Dacische goudschat uit het Drents Museum gebleven? Humor en spanning, alles zit er weer in: de nieuwste aflevering van Historie Potpourri!

S5 - Het Amsterdamse sneeuwballenverbod van 31 december 1472 - In de winter van 1472 voerde Amsterdam een opmerkelijk verbod in: sneeuwballen gooien was verboden. Waarom werd een ogenschijnlijk onschuldig spel strafbaar? Was het pure veiligheid, of speelde er meer? In onze laatste Nieuwjaarsspecial duiken we in de winterse wereld van de middeleeuwen, vol strenge winters, sneeuwpret én strenge regels. Ontdek hoe ijs en sneeuw het leven bepaalden, van vermaak tot economische ontwrichting. En waarom juist dát jaar een sneeuwbal meer kon betekenen dan plezier…

S5 - Hoe de Millenniumbug-Y2K de wereld in 1999 in zijn greep hield - In deze derde Nieuwjaarsspecial duiken we in het verhaal van de millennium-bug. Ook wel bekend als Y2K, hield dit fenomeen de wereld eind jaren ‘90 in een ijzeren greep van onzekerheid. Het probleem? Computers gebruikten slechts twee cijfers voor het jaartal, waardoor 2000 als 1900 werd gelezen. Dit leek een digitale tijdbom die banken kon platleggen, vliegtuigen uit de lucht kon halen en complete samenlevingen kon ontwrichten. Overheden en bedrijven pompten grote hoeveelheden geld in oplossingen, terwijl doemdenkers rampen voorspelden. Toen het jaar 2000 aanbrak, bleef de chaos grotendeels uit, maar de angst was ongekend reëel.

S5 - De eerste Oudjaarsconference - In deze aflevering van de Historie Potpourri Oud & Nieuwspecial duiken we in de eerste oudejaarsconference van Wim Kan uit 1954. We ontdekken hoe deze legendarische voorstelling de toon zette voor een traditie die de Nederlandse humor voorgoed zou veranderen. Een mijlpaal in de cabaretgeschiedenis! In een serie van vier oud & nieuwspecials nemen we je mee naar historische wetenswaardigheden en hoogtepunten rond de jaarwisseling. Luister mee en luidt met ons samen het oude jaar uit.

S5 - Onafhankelijkheid op 1 januari - Op de eerste dag van het nieuwe jaar viert een aantal landen de onafhankelijkheid. Zij vieren de dag waarop zij zich afscheidden van hun buurland of van de kolonisator. In een serie van vier oud & nieuwspecials nemen we je mee naar historische wetenswaardigheden en hoogtepunten rond de jaarwisseling. Luister mee en luidt met ons samen het oude jaar uit.

S5 - Aflevering 3 - H.H. Asquith - In deze podcast duiken we in de mysterieuze affaire van de Britse premier Herbert Henry Asquith. Zijn politieke carrière werd overschaduwd door een persoonlijke schandalen die de Britse roddelpers wekenlang bezighield. Wat gebeurde er achter de gesloten deuren van Downing Street? Hoe beïnvloedde deze affaire zijn positie binnen de regering en zijn publieke imago? We onderzoeken de geheimen van Asquith zijn privéleven, zijn politieke keuzes en de impact van deze schandalen op de Britse politiek in het begin van de 20ste eeuw, tot diep in de Eerste Wereldoorlog. Sluit je aan bij ons terwijl we de verborgen waarheden onthullen in deze intrigerende episode. We maken ook verschillende tussenstops en vertellen je in geuren en kleuren over de RAF, de basgitaar van The Clash en nog veel meer.

S5 - Aflevering 2 - Leidens Ontzet - ‘3 oktoberrrr… ‘ Ja, op die mooie Leidse Rrrr moeten we nog oefenen, maar hét verhaal van de Leidenaren kennen we door en door: het Leids Ontzet! Dit jaar, het jubileumjaar(!), is het 450 jaar geleden dat Leiden werd ontzet. Het is een van de beroemdste verhalen van de Opstand, dat ieder jaar op 3 oktober door de stad Leiden wordt gevierd, en dit jaar dus extra goed! Het verhaal vond plaats tijdens de Opstand (1568-1648). In 1572 koos Leiden de kant van Willem van Oranje tegen de Spaanse overheersing onder Filips II. Na een mislukte aanval in 1573 belegerde generaal Valdez de stad opnieuw in 1574, wat leidde tot zware hongersnood. Willem van Oranje en de geuzen besloten de dijken door te steken, waardoor het land rond Leiden onder water kwam te staan. Op 3 oktober 1574 vluchtten de Spanjaarden, en de geuzen brachten haring en wittebrood naar de uitgehongerde stad. Je begrijpt wel, het is een verhaal vol afzien, moed, ‘Glipperrrrrs, burgemeester Van der Werff en’… een ketel hutspot. Iets minder lang geleden, nou ja; 400 jaar, is een ander verhaal in deze aflevering, namelijk dat van de oudste obligatie ter wereld! Gewoon, van het good old Utrechtse hoogheemraadschap Lekdijk Bovendams. Yessss. En ja, die levert dus nog steeds geld op. Oh, en ken je dat verhaal van het leger dat terugkeerde met een man meer? ‘Ein zwei, eind zwei!’

S5 - Aflevering 1 - Peter Freuchen: Deense superheld en viking. De Deense avonturier Peter Freuchen leefde een leven dat groter was dan wiens leven dan ook. Hij overwon ijsberen, ontsnapte aan sneeuwstormen door zijn eigen bevroren uitwerpselen als beitel te gebruiken en won een echte televisiequiz. Allemaal volkomen logische carrièrestappen. hij kreeg het zelfs voor elkaar om als ware, twee meter lange ruwe bolster te trouwens met een wereldberoemde modejournaliste. Een reusachtige viking met een evengrote persoonlijkheid en een hart van goud. Hij zou overigens amper hebben gepast in de bus die in de jaren 50 tot en met 70 van de 20e eeuw retourtjes verzorgde tussen London en Calcutta in India. Lekker 50 dagen hobbelen langs 's Heeren wegen. Wij nemen je hier in deze aflevering overal mee naar toe, tot aan de 3000 jaar oude trompetten van farao Toetanchamon aan toe.

S4 - Aflevering 7 - Chili: Pinochets staatsgreep en de aanloop naar het WK voetbal van 1974. Een jaar voor het roemruchte WK van 1974 in West-Duitsland greep dictator Pinochet de macht in het Zuid-Amerikaanse land Chili. Daarmee kwam een eind aan het democratisch gekozen bewind van president Allende en verschoof het accent van politiek links naar politiek rechts. Pinochet maakte op gruwelijke wijze korte metten met zijn politieke tegenstanders. De grootste gevangenis en martelkamer van het land stond in de hoofdstad Santiago en was gevestigd in het grote stadion, Estadio Nacional. Maar Pincochet gebruikte het stadion ook voor de kwalificatie van 'zijn' nationale voetbalelftal. Dat was namelijk nog in de race voor een plekje op het WK. Wat dan volgt is werkelijk absurd, bezien tegen het licht van de verschrikkingen die in het stadion plaatsvinden. Voor een wat luchtiger tegenhanger van deze belangrijke geschiedenis, loodsen Ronald en Simon je ook door historische pareltjes als de populariteit van Vin Mariani (de voorloper van cola, mét coca) en de mythe van een Romeins legioen helemaal in China. En eindigen ze op muzikale wijze met de ondergang van de fameuze Titanic in een gloednieuwe 'Nelson's trousers'. Over de viool die in 1912 live de soundtrack van het zinkende schip heeft verzorgd!

S4 - De besprekingen in Hotel de Wereld op 5 mei 1945 - En dat is vier! We sluiten onze reeks Bevrijdingsspecials af met de historische bespreking op 5 mei 1945 in Hotel De Wereld in Wageningen. De bespreking die hier plaatsvond, was niet de capitulatie zelf. Die vond namelijk al een dag eerder plaats, op 4 mei 1945. Toen ging de Duitse admiraal Von Friedeburg op de Lüneburger-heide akkoord met de onvoorwaardelijke overgave in Noordwest-Duitsland, Nederland, Sleeswijk-Holstein en Denemarken. De afspraak was dat de wapens in deze gebieden op 5 mei om 8.00 uur ‘s ochtends zouden zwijgen. Dat is ook waarom wij op 5 mei Bevrijdingsdag vieren. Het gesprek in Hotel de Wereld diende dus een ander doel, namelijk de voorwaarden waaronder de Duitsers zich zouden overgeven. Want, op dat moment bevonden zich nog duizenden gewapende troepen in Nederland, en de geallieerden wilden weten waar die zich bevonden, en wilde zwart op wit hebben waar, wanneer en hoe die zich zouden overgeven. Maar ook waar zich militaire installities bevonden, mijnenvelden, en meer. Voor deze bespreking in De Wereld, riep Generaal Charles Foulkes de Duitse opperbevelhebber Johannes Blaskowitz naar Hotel De Wereld om de capitulatie te bespreken. Ook Prins Bernhard zat aan de lange tafel (als bevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten), maar had geen actieve rol in de gesprekken. Je hoort het verhaal in het kort, in deze laatste bevrijdingsspecial! Oh, en ook hoor je wie er “geen hakjes” wilde maken. Fijne Bevrijdingsdag allemaal!