De Jortcast

Het is niet eenieder gegeven gelukkig te worden: je moet je genen een beetje mee hebben. Maar ook omgevingsfactoren spelen een rol. En ja, een opgewekt en symmetrisch gezicht helpt ook. In gesprek met prof. dr. Meike Bartels over hoe je ondanks alles wat al voor je bepaald is, toch nog een beetje gelukkig kan wordt. Want wees eerlijk, dat is toch het hoogste doel in het menselijk leven?

Banenveranderend, -vernietigen én -creëren. De invloed van robotisering op onze banen is groot, en de overheid doet te weinig aan voorbereiding daarop. In gesprek met prof. dr. Mark Levels licht toe.

Nu echt het einde van het werkende leven dankzij nieuwe robots? Tips om gelukkig te worden en te blijven. En de een zijn dood is de historicus zijn brood.  Tot slot bellen we met een Tweede Kamerlid over Turkmenistan.  Stop met werken! Nu Chat GPT op bijna elke thuis pc is geïnstalleerd, gaan we dan nu echt stoppen met het zware denkwerk? En wanneer wordt de fysieke arbeid overbodig? Naast Elon Musk en Bill Gates waarschuwt ook onze prof. dr. Mark Levels van de Universiteit Maastricht voor de grote gevolgen van robotisering. Help, professor, nooit meer werken, is dat leuk? En hoe moeten we onze maatschappij inrichten?  Geluk zit in hele kleine dingen We leven in een maatschappij waar geluk voor iedereen bereikbaar lijkt te zijn. Doe de juiste mindfulness cursus of laat de juiste operatie uitvoeren en je kunt baden in endorfine. Maar werkt het wel zo? Is dat gelukzalige moment of liever nog, langere periode haalbaar voor iedereen? Heb je soms gewoon genetisch domme pech dat vrolijkheid en tevredenheid nauwelijks in je leven ontspruiten? Geluksprofessor Meike Bartels van de VU te Amsterdam kan je uitleggen hoe iedereen toch gratis geluk kan vinden.  Dood aan de Amsterdamse grachten Tegenwoordig denken we in kloven, van regio tot platteland en van hypergezond tot morbide obese. En die scheidslijnen kunnen dan ook nog in kaart worden gebracht. Maar hoe zat dat vroeger, in de 19e eeuw? Was die sociale kaart ook zo helder en duidelijk? Jonge dr. Owen Lammertink deed onderzoek naar de doodsoorzaken van de bewoners van Amsterdam in die periode. De conclusies die daaruit getrokken kunnen worden, zullen je verbazen….

Dr Kelder gaat verder waar hij gebleven was met de premier. Aan bod: de dwarsigheid van Bolkestein, het stoïcisme van Thatcher en president Lyndon B. Johnson, over wie de meningen verdeeld waren, en meer. Videomateriaal: Helmut Schmidt versus Helmut Kohl, 1980 (https://youtu.be/IXfdciNyLmE?t=1251) Angela Merkel over excuses voor omgang met Poetin, 2023 (https://www.ardmediathek.de/video/ttt-titel-thesen-temperamente/altkanzlerin-angela-merkel-zu-besuch-auf-der-leipziger-buchmesse/das-erste/Y3JpZDovL21kci5kZS9iZWl0cmFnL2Ntcy8xZWYzMGMxNS1iYzZjLTQ3ZWUtYTMxNy1hZGRiYjc3OWVkZWU) Margareth Thatcher over de Brighton Bombing, 1984 (https://www.youtube.com/watch?v=Pw1qKy97VT0&t=2s) Frits Bolkestein in gesprek met Paul Rosenmöller, 2004 (https://youtu.be/Frbk0fPPkSI?t=1290) Jessica Ardern kondigt haar vertrek aan, 2023 (https://www.youtube.com/watch?v=TBrmC7-tSVQ) LBJ, documentaire over Lyndon B. Johnson (https://www.youtube.com/watch?v=Cm2UW624YWY)

Alles is politiek, maar is politiek ook alles? Deze Jortcast gaat minder over alledaagse Haagse malheur, haperende coalitieakkoorden en ontevreden landgenoten, alswel over het ambacht van politicus. Word je daarvoor geboren, of valt 't te leren? Drs. M. Rutte, over het premier worden, zijn, en het vooralsnog dertien jaar lang blijven. Videomateriaal: Speech van Winston Churchill in Den Haag, 1948 (https://www.facebook.com/beeldengeluid/videos/toespraak-van-churchill-op-het-congres-van-den-haag-1948/10153502898386688/) Ruud Lubbers in debat met Wim Kok, 1989 (https://www.youtube.com/watch?v=12lYZ7DYSws&t=461s)

Boven de partijen, vastberaden, onverstoorbaar, simpel ingetogen en principieel principeloos. Dat zijn de kenmerken van een polderpremier met zitvlees. Maar is er ook zoiets als een houdbaarheidsdatum? Met prof. dr. Wim Voermans, hoogleraar Staats- en bestuursrecht, preludeert dr Kelder op het gesprek dat hij zal hebben met drs. M. Rutte. Ze bespreken voorgangers als Balkenende en Colijn, de constitutie en dissen Kamer-anekdotes op. Het boek van prof. dr. Wim Voermans: 'Onze constitutie: de geschreven en ongeschreven regels van het Nederlandse staatsbestel' (https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2023/03/wim-voermans-brengt-nieuw-boek-uit-onze-constitutie-de-geschreven-en-ongeschreven-regels-van-het-nederlandse-staatsbestel)

Wanneer zal de lijn van ons positieve humeur weer stijgen ? Komt er een einde aan de discussie over polarisatie en verdeeldheid van stad en platteland? Dr Kelder vraagt het de professoren Marcel Canoy en Will Tiemeijer in dit academisch kwartiertje. De 15 minuten die we niet willen verkwanselen aan te laat komen of de tas uitpakken van de studieboeken in de collegezaal, maar aan oplossingen.

Bier zuipen, zwaaien naar Zijne Majesteit en Zelensky weren van ónze Dodenherdenking, is dat het enige wat we nog samen kunnen in ons verdeelde land? Ofwel: wie zijn wij, wat bindt ons, en hebben wij in ons land nog een gemeenschappelijke toekomst? Een gesprek met prof. dr. Will Tiemeijer over zijn essay 'Project Nederland' en binding met de natie. Project Nederland: link (https://www.wrr.nl/publicaties/verkenningen/2021/02/04/project-nederland-van-feitelijke-naar-gewenste-nationale-identiteit)

In het begin werkte het goed, maar vele jaren, toeslagen, regels, fraudemaatregelen en aanpassingen later is de bedrading van onze welvaartsstaat zó complex geworden dat het voor veel kwetsbaren moeilijk is om hulp te krijgen. Een basisinkomen zorgt dat we bevrijd worden van het ingewikkelde toeslagensysteem, denkt prof. dr. Marcel Canoy.

Basisinkomen Toeslagen aanvragen, toeslagen terugbetalen, toeslagen toch rechtmatig verkregen blijven te hebben, toeslagen en compensatie aanvragen. Wie snapt het nog? Schaf alles af en voer een basisinkomen in. Het kan - zeggen ze. In gesprek met prof. dr. Marcel Canoy over een gulle overheid. Een duwtje in de goede richting De mens wordt een rationeel wezen geacht, maar in de praktijk blijken we niet altijd slimme keuzes te maken. In zijn proefschrift legt dr. Tom Bouwman uit hoe nudging kan bijdragen aan het beschermen van consumenten bijvoorbeeld bij het doen van aankopen, zonder afbreuk te doen aan hun autonomie. Je moet het allemaal immers helemaal zelf weten. Échte Nederlanders Koningsdag zit erop en mocht dat als jaarlijkse dosis Nederlandsheid niet afdoende zijn, kunt u zich vast verheugen op Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. Broodnodig voor ons verdeelde land! Tenzij u juist walgt van alles wat nationale identiteit ademt, dat vulgaire construct dat slechts uitsluiting en discriminatie bewerkstelligt. Prof. dr. Will Tiemeijer uit waarom mensen behoefte hebben aan een gezamenlijk verhaal, en hoe we dat verhaal vorm zouden kunnen geven.