Het Mediaforum

Deze Koningsdag gaven ook de drie prinsessen een kort interview voor de camera van de NOS. Kamran Ullah (De Telegraaf) zag het ongemak bij Alexia en denkt dat – wat ze ook zou hebben geantwoord – commentaar zou krijgen. ‘Maar kom op, dit is een achttienjarige vrouw die dit moet doen.’ Spraakmaker en schrijver Roxane van Iperen heeft drie dochters in de leeftijd van de prinsessen en vindt het instituut slecht uit te leggen. Ook zag ze dat de prinsessen via sociale media behoorlijk wat commentaar kregen. ‘Ik hoop écht dat we hier komende generaties anders over gaan denken.’

Journalisten staan voor de dichte deuren van de conservatieve CPAC-conferentie in Boedapest. Hoe moeten zij verslag doen van deze bijeenkomst waar de fine fleur van rechts-radicaal Europa zich heeft verzameld? “Er is maar een ding slechter dan gaan, niet gaan”, zegt journalist Frénk van der Linden in Spraakmakers. Het er zo dicht mogelijk bij zijn is de bedoeling van het journalistieke vak, volgens Van der Linden. “Ik vind het tijd om de undercoverjournalistiek weer leven in te blazen, zodat we van binnenuit kunnen zien wat er gebeurt”, zegt Van der Linden. Het wordt tijd dat we ons afvragen hoe we met extreem rechts omgaan.” De conferentie is online echter wel te volgen maar volgens de hoofdredacteur van omroep Friesland, , is er veel meer af te leiden wanneer je er fysiek bij bent. “De wandelgangen, daar gebeurt het allemaal”.

Het formeren laat weer even op zich wachten. De vier partijen, PVV, VVD, NSC en BBB, hebben een reces van twee weken ingelast, wat politiek commentatoren als "ongebruikelijk" aanduiden. Bovendien zou het in de tussentijd kunnen klappen, mede door Wilders' optreden in Hongarije tijdens CPAC, een jaarlijkse politieke bijeenkomst van conservatieve activisten en politici. Maar ondertussen ligt de deadline voor de kabinetsformatie op 15 mei. "We duiken er gelijk op. Hoe moeten we dit plaatsen?", zegt Bas van Sluis, journalist bij Dagblad van het Noorden. Marjolein Moorman, wethouder Onderwijs van Amsterdam, vindt het "begrijpelijk" dat de media er gelijk op in gaan. "Het is heel ongebruikelijk. We zitten al vijf maanden na de verkiezingen en tien maanden na de val van het kabinet", zegt Moorman. "Ze lijken het niet met elkaar naar hun zin te hebben. Aan het begin zaten ze de hele tijd alleen in de kamertjes. Nu hebben ze heel even bij elkaar gezeten, maar nu weer niet. En da die zorgen er zijn of hier überhaupt een kabinet uit gaat komen, terwijl er tegelijkertijd het land zoveel problemen heeft." Moorman denkt dat journalisten willen duiden of het kabinet er wel gaat komen. "Waar gaan we naartoe met dit land?" De wethouder vindt het ook opvallend dat Wilders naar zijn "grote vriend" Órban is vertrokken. "Daar is blijkbaar wel tijd voor." Volgens Moorman hebben media juist een rol hierin te spelen. "Zij zijn de bewakers van de democratie." Verder in het Mediaforum: Snackpaper maakt nieuws aantrekkelijk voor jongeren, koningsdag in Emmen en de conservatieve conferentie CPAC.

De vier formerende partijen zouden afstevenen op een bezuiniging van 200 miljoen euro op de NPO. Vooral de PVV en de VVD willen een fikse bezuiniging of helemaal schrappen, NSC ziet het liever hetzelfde blijven maar dan zonder een derde net. "Dit is polderland in optima forma", zegt tv-recensent Angela de Jong. "Er moet bezuinigd worden. Dan is de publieke omroep een makkelijke prooi." Hoewel het van De Jong niet, stelt ze wel dat de NPO de bezuiniging als een "enorme kan" moet zien. "Volgens mij moet de NPO zelf met een heel goed plan komen en kan er enorm gesneden worden in een hele hoop overheidskosten als je fors teruggaat in het aantal omroepen." Zo zou De Jong het "wel prima" vinden als NPO3 afvalt. "Waar dient de publieke omroep voor? Dat is de vraag die beantwoord moet worden", stelt Arno Kantelberg. Volgens de ModMod-hoofdredacteur moet er gedacht worden over de "journalistieke en vermakende" taak van de NPO. De Jong vindt het "mooi en democratisch" ingericht op dit moment, maar het probleem zit 'm erin dat geen enkele omroep ooit weer vertrekt. "Je kan er wel in, maar nooit gaat er iemand weer uit." Daarnaast benadrukt De Jong dat het zou moeten gaan om de "publieke waarde" van programma's. "Dit vraagt om een smaakpolitie", aldus Kantelberg. "Wat is wel kwalitatief amusement en wat niet? Dat is een eeuwige discussie." Verder in het Mediaforum: de TikTok-grootheden Appie en Tuinkabouter, de rechtszaak tegen Trump, Viaplay uit de rode cijfers en Anne Hathaways audities.

Het is een nogal stormachtige periode in de kabinetsformatie. "Het is formatie in de nieuwe stijl. Je vraagt je af: wat is echt en wat is theater?"zegt Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant. De NOS meldt dat er al vergaande plannen liggen op het gebied van migratie en asiel. Zo zou migratie als crisis aangemerkt kunnen worden, waardoor verdergaande maatregelen mogelijk zouden worden. "Hierbij vraag je je ook af of het echt is of dat ze een bepaalde indruk willen wekken." Journalist Sjirk Kuijper denkt dat we getuige zijn van een "potentieel breekmoment" in de formatie. "Dit is een plan waarvan drie partijen kunnen zeggen: dit gaat niet." Vooral voor NSC zou dit "onmogelijk" moeten zijn. "Als zij nog enigszins geloofwaardig uit deze formatie willen komen, moeten ze niet akkoord gaan met een plan dat de gewone wetgeving buitenspel zet." Kuijper benadrukt ook dat er een "klimaat is gemaakt alsof er een permanente crisis" is rondom migratie. Naast de formatie is er ook een hoop te doen om de aangifte die Wilders indient tegen Frans Timmermans wegens "opruiing". De GL-PvdA-leider zei op het partijcongres "niets na te laten" om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. "Dit is het volk aanzetten om voor elk wissewasje naar de politie of het OM te lopen", zegt Kuijper. Klok vindt het een "relevant" verhaal. "Hoe Wilders zijn aanhang weer probeert op te zwepen tegen links, het is allemaal relevant", zegt Klok. "Die toenemende haat tussen deze twee grote politieke bewegingen, vind ik het een zorgwekkend verschijnsel." Verder in het Mediaforum: zomertelevisie.

Geert Wilders wil aangifte doen omdat Frans Timmermans op het partijcongres had gezegd dat hij ‘niets zou nalaten’ om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. Volgens de PVV-leider is dat ‘levensgevaarlijke linkse ophitserij’, Timmermans ontkend dat hij heeft opgeroepen tot geweld. Volgens Ward Wijdents is de aangifte van Wilders ‘volstrekt zinloos’ en zou hij hier als medium geen melding van maken. Marc Veeningen (Hart Van Nederland) denkt dat het wel nieuws is. ‘We praten wel over leiders van de grootste partijen.’ Of het nu over een uitspraak op X gaat, of Wilders of Timmermans elders iets zeggen. ‘Ik denk dat het weldegelijk relevant en belangrijk is.’

Sywert van Lienden schoof aan bij de talkshow Op1 om over zijn aanstaande rechtszaak rondom de mondkapjesdeal te praten. Eerder al gaf Van Lienden een interview aan het Financieele Dagblad, maar was achteraf niet tevreden met de inhoud. Bij Op1 kreeg Van Lienden "best wel de ruimte" om zijn kant van het verhaal te doen, viel podcastmaker Elger van der Wel op. "Hij is hiervoor alleen maar aangevallen. Dat is deels terecht, maar hij moet zich ook kunnen verdedigen", zegt Van der Wel. Toch was dit niet de juiste vorm. "Ik had hem het liefst twee uur lang in een podcast gehoord met één interviewer. Dan krijg je het meest pure interview." Journalist Bas van Sluis viel het vooral op dat Van Lienden een "gebrek aan zelfreflectie" heeft. "Hij kreeg voor mijn gevoel weinig tegengas", gaat Sluis verder. "Iedereen moest aan de kant voor Van Lienden. Het was net of de koning of Rutte werd geïnterviewd. Het was voor mij too much." Toch vond Sluis het ook "verdrietig" voor Van Lienden. "Volgens mij heeft hij grote fouten gemaakt. Daarnaast is er een gebrek aan zelfinzicht. Hij wil maar niet toegeven wat hij nou precies fout heeft gedaan. Maar door deze setting maak je het weer heel groot, ook voor hem." Verder in het Mediaforum: Amalia's studie in Madrid, de behandeling van klimaatactivisten en de AI-radiozender HDFM.

De leider van GroenLinks-PVDA leider schoof donderdagavond aan in Nieuwsuur met een opvallende boodschap. Frans Timmermans liet weten dat hij bereidt is te onderhandelen wanneer de vier formerende partijen er niet uit komen. "Voor mijn idee is het geen nieuws", zegt Renzo Veenstra, hoofdredacteur van Omroep Brabant. Timmermans stelt een harde deadline voor 1 juni. Wanneer de partijen er dan niet uit zijn, moeten ze volgens Timmermans naar alternatieven gaan kijken. "Precies op de dag dat de toon in de formatie niet vriendelijk is, neemt Timmermans zijn podium", benoemt onderzoeksjournalist Hansje van de Beek. "Fijn voor Timmermans. Geen toeval, maar wel aandacht." Cabaretier Dolf Jansen benoemt dat de formatiekwestie wel erg lang duurt. "Ik denk niet dat het onredelijk is dat er nu, na de verkiezingen van november, daadwerkelijk eens iets gaat gebeuren", stelt Jansen.

Na talloze reünies tussen mensen die elkaar jarenlang kwijt waren, zit het erop voor Derk Bolt als presentator van 'Spoorloos'. Dertig jaar lang presenteerde Bolt het programma, maar volgens Sandra Hilster, mediadirecteur bij KRO-NRCV, is het tijd voor verandering. "De wereld is veel meer digitaal, de research en de zoektochten zoals we vroeger deden veranderen, mensen zijn vindbaarder. De puzzels zoals we vroeger deden is veranderd. Vanuit die verandering zijn we gaan kijken of we ook inhoudelijk naar vernieuwing toe moesten." Tijdens die dertig jaar is het ook weleens flink misgegaan in 'Spoorloos'. Niet alleen toen Bolt en de cameraman ontvoerd werden in Colombia, maar ook weleens bij bepaalde ontmoetingen. "De geloofwaardigheid is bij de kijkers nauwelijks ingeboet", weet Hilster zeker. De ontvoering in Colombia komt wel nog in de einduitzending aan bod, onthult de mediadirecteur. "Daar gaat hij ook beelden laten zien die we nog nooit hebben gezien. Ook als een unieke afsluiter van een tijdperk waarin dit ook voor hem heel ingrijpend is geweest." Als het aan AD-hoofdredacteur Rennie Rijpma had gelegen, was Bolt nooit vertrokken. "Wat mij betreft was hij doorgegaan." Programmamaker Ajouad el Miloudi denkt er hetzelfde over. Hilster benadrukt dat de deur "altijd wagenwijd" openstaat voor Bolt. "Nieuwe programmering is altijd welkom." Verder in het Mediaforum: oorlogsverslaggeving, het boek van Inez Weski.

Een groep van 250 mensen met een creatief beroep hebben in een brief Joost Klein opgeroepen om uit het Eurovisiesongfestival te stappen. De reden daarvoor is de deelname van Israël aan het liedjesfestijn, terwijl de oorlog in Gaza voortduurt. Klein zegt de persoon daar niet voor te zijn. "Als ik de wereld kon redden als wereldleider, zou ik dat doen. Ik ben slechts een klein onderdeeltje in deze machine", aldus Klein. Wetenschapper Diederik Jekel vindt het een "verdrietige dynamiek" van de tijd waarin we leven. "Ik snap de mensen die oproepen, die maken zich zorgen", zegt Jekel. "Maar je zet iemand wel heel erg op het hakblok." Deze trend ziet Jekel wel vaker voorkomen, zo ook bij influencers op sociale media. "Je moet een keuze maken en kleur bekennen." Wendelmoet Boersema is van mening dat deze culturele stem zich moet richten op politici die "direct op Netanyahu" invloed hebben. Joost Oranje vindt het "heel begrijpelijk" dat er ingespeeld wordt op de mediadynamiek van het moment. "Maar moet je het zo richten op een individuele kunstenaar, in dit geval?"