Het Mediaforum

De Italiaanse publieke omroep staakt vanwege de in hun ogen ‘verstikkende controle’ van de radicaal-rechtse regering van premier Meloni. Paul Römer geeft de stakende journalisten groot gelijk. Volgens hem kan de afstand tussen publieke omroep en politiek niet groot genoeg zijn. ‘Dat is dodelijk voor elke democratie.' Hoewel er in Nederland geen sprake is van inmenging, is Römer er niet gerust op. 'Wilders heeft gezegd dat de omroep weg moet. Dat is nogal een uitspraak en ik sluit niet uit dat er vanuit die hoek druk komt om hier dingen te veranderen.' De aangekondigde bezuiniging ziet Römer als een soort ‘straf’ om het zuurstof uit de NPO te knijpen. 'Het is een uiting van ongenoegen over de inhoud. Daar moet de politiek zich ver van houden.'

Amerika zegt dat Rusland gebruikmaakt van chemische wapens in de strijd tegen Oekraïne, maar levert daarvoor geen bewijs. Hoe controleer en breng je nieuws als grootmachten claims doen die niet te checken zijn? "Je moet als journalist goed opletten dat je iedere partij even kritisch behandeld", zegt journalist en schrijver Haroon Ali. "Als jij, als journalist, daar al moeite mee hebt, heeft de lezer dat waarschijnlijk nog meer." Poetin en Biden zijn geen leiders van dezelfde orde, volgens Ali. "Maar laten we niet doen alsof Amerika altijd zo netjes is geweest. En dat alles wat zij zeggen klopt." Onderzoeksjournalist Hansje van de Beek vraagt zich met name af of er überhaupt wel bewijs is. "Als er bewijs is, waarom leveren ze het dan niet?", Van de Beek. "Dat suggereert toch dat het bewijs erg dun is." Verder in het mediaforum: BNNVARA-gezicht Dolf Jansen maakt programma voor PowNed en Netflixhit Baby Reindeer.

Sahla Soumaya verscheen gister bij Sophie Hilbrand aan tafel voor een opvallend interview. Soumaya is voormalig veiligheidsadviseur voor de VVD, ondertussen geroyeerd lid, en voor die tijd veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf vanwege verboden wapenbezit en lidmaatschap van een terroristische organisatie. Het gesprek resulteerde in ongemak, volgens Politiek verslaggever Tessel Linders. "In het hele gesprek komt niet naar voren wat de gedachte hierachter was", zegt Linders. "het is jammerlijk mislukt om een lijn in dat gesprek te hebben." Jan Slagter, baas van Omroep Max, laat weten dat ook het interview niet begreep. "Ik snapte het helemaal niet, het was een mannier van straatjes schoonvegen", zegt Slagter. "Sophie probeerde er een lijn in te brengen maar Soumaya fietste er steeds doorheen." Joep School, eindredacteur van de talkshow Op1 liet weten dat het interview een onbevredigend gevoel achter heeft gelaten bij hen. "Ik had echt kromme tenen", zegt Linders.

Een docuserie van omroep Powned over het gebruik van diabetesmedicijn Ozempic als afslankmiddel, is voor de uitzenddatum al geschrapt. Dit naar aanleiding van een advies van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), omdat het reclame zou zijn voor het middel. 'Ik vind het een hele gekke zaak', reageert Angela de Jong (AD). Zij kreeg juist de indruk dat de docuserie wél journalistiek gebalanceerd is. Mag de Inspectie hier over beslissen en wordt er tegen journalistieke organisaties niet te snel gedreigd met een rechtszaak?

Sophie Hilbrand en Jeroen Pauw verschuiven in het najaar naar de late avond op de NPO. Het talkshow-duo zal vier avonden in de week te zien zijn en om en om de presentatie verzorgen. Journalist Arjen Fortuin vindt het een welkome verandering, aangezien Op1 volgens hem een hoog 'vlees noch vis-gehalte' had. "Op1 dreigde de afgelopen jaren ten onder te gaan aan de dubbelheid van aan de ene kant een redactie een programma wil maken en aan de andere kant allerlei omroepdingen daardoorheen proberen te fietsen", zegt Fortuin. Hoe vernieuwend de late night-show van Sophie en Jeroen zal zijn, is nog maar de vraag. Maar het moet "fris" worden, valt er te lezen in het persbericht van het programma. "Dat is zo onhandig. Dan gaan mensen dingen verwachten", reageert Filemon Wesselink. Televisieproducent Paul Römer verwacht een "meer inhoudelijke" talkshow. "Ik vind Jeroen en Sophie niet van dezelfde zwaarte", gaat Römer verder. "Ik zou ze samen zetten. Jeroen is een zwaargewicht en Sophie kan dat empatische heel goed. Ik denk dat dat perfect is", zegt Wesselink erover. Verder in het Mediaforum: het OM mag journalisten niet meer zomaar afluisteren, Joost Klein gearriveerd in Malmö en debate watch parties.

Deze Koningsdag gaven ook de drie prinsessen een kort interview voor de camera van de NOS. Kamran Ullah (De Telegraaf) zag het ongemak bij Alexia en denkt dat – wat ze ook zou hebben geantwoord – commentaar zou krijgen. ‘Maar kom op, dit is een achttienjarige vrouw die dit moet doen.’ Spraakmaker en schrijver Roxane van Iperen heeft drie dochters in de leeftijd van de prinsessen en vindt het instituut slecht uit te leggen. Ook zag ze dat de prinsessen via sociale media behoorlijk wat commentaar kregen. ‘Ik hoop écht dat we hier komende generaties anders over gaan denken.’

Journalisten staan voor de dichte deuren van de conservatieve CPAC-conferentie in Boedapest. Hoe moeten zij verslag doen van deze bijeenkomst waar de fine fleur van rechts-radicaal Europa zich heeft verzameld? “Er is maar een ding slechter dan gaan, niet gaan”, zegt journalist Frénk van der Linden in Spraakmakers. Het er zo dicht mogelijk bij zijn is de bedoeling van het journalistieke vak, volgens Van der Linden. “Ik vind het tijd om de undercoverjournalistiek weer leven in te blazen, zodat we van binnenuit kunnen zien wat er gebeurt”, zegt Van der Linden. Het wordt tijd dat we ons afvragen hoe we met extreem rechts omgaan.” De conferentie is online echter wel te volgen maar volgens de hoofdredacteur van omroep Friesland, , is er veel meer af te leiden wanneer je er fysiek bij bent. “De wandelgangen, daar gebeurt het allemaal”.

Het formeren laat weer even op zich wachten. De vier partijen, PVV, VVD, NSC en BBB, hebben een reces van twee weken ingelast, wat politiek commentatoren als "ongebruikelijk" aanduiden. Bovendien zou het in de tussentijd kunnen klappen, mede door Wilders' optreden in Hongarije tijdens CPAC, een jaarlijkse politieke bijeenkomst van conservatieve activisten en politici. Maar ondertussen ligt de deadline voor de kabinetsformatie op 15 mei. "We duiken er gelijk op. Hoe moeten we dit plaatsen?", zegt Bas van Sluis, journalist bij Dagblad van het Noorden. Marjolein Moorman, wethouder Onderwijs van Amsterdam, vindt het "begrijpelijk" dat de media er gelijk op in gaan. "Het is heel ongebruikelijk. We zitten al vijf maanden na de verkiezingen en tien maanden na de val van het kabinet", zegt Moorman. "Ze lijken het niet met elkaar naar hun zin te hebben. Aan het begin zaten ze de hele tijd alleen in de kamertjes. Nu hebben ze heel even bij elkaar gezeten, maar nu weer niet. En da die zorgen er zijn of hier überhaupt een kabinet uit gaat komen, terwijl er tegelijkertijd het land zoveel problemen heeft." Moorman denkt dat journalisten willen duiden of het kabinet er wel gaat komen. "Waar gaan we naartoe met dit land?" De wethouder vindt het ook opvallend dat Wilders naar zijn "grote vriend" Órban is vertrokken. "Daar is blijkbaar wel tijd voor." Volgens Moorman hebben media juist een rol hierin te spelen. "Zij zijn de bewakers van de democratie." Verder in het Mediaforum: Snackpaper maakt nieuws aantrekkelijk voor jongeren, koningsdag in Emmen en de conservatieve conferentie CPAC.

De vier formerende partijen zouden afstevenen op een bezuiniging van 200 miljoen euro op de NPO. Vooral de PVV en de VVD willen een fikse bezuiniging of helemaal schrappen, NSC ziet het liever hetzelfde blijven maar dan zonder een derde net. "Dit is polderland in optima forma", zegt tv-recensent Angela de Jong. "Er moet bezuinigd worden. Dan is de publieke omroep een makkelijke prooi." Hoewel het van De Jong niet, stelt ze wel dat de NPO de bezuiniging als een "enorme kan" moet zien. "Volgens mij moet de NPO zelf met een heel goed plan komen en kan er enorm gesneden worden in een hele hoop overheidskosten als je fors teruggaat in het aantal omroepen." Zo zou De Jong het "wel prima" vinden als NPO3 afvalt. "Waar dient de publieke omroep voor? Dat is de vraag die beantwoord moet worden", stelt Arno Kantelberg. Volgens de ModMod-hoofdredacteur moet er gedacht worden over de "journalistieke en vermakende" taak van de NPO. De Jong vindt het "mooi en democratisch" ingericht op dit moment, maar het probleem zit 'm erin dat geen enkele omroep ooit weer vertrekt. "Je kan er wel in, maar nooit gaat er iemand weer uit." Daarnaast benadrukt De Jong dat het zou moeten gaan om de "publieke waarde" van programma's. "Dit vraagt om een smaakpolitie", aldus Kantelberg. "Wat is wel kwalitatief amusement en wat niet? Dat is een eeuwige discussie." Verder in het Mediaforum: de TikTok-grootheden Appie en Tuinkabouter, de rechtszaak tegen Trump, Viaplay uit de rode cijfers en Anne Hathaways audities.

Het is een nogal stormachtige periode in de kabinetsformatie. "Het is formatie in de nieuwe stijl. Je vraagt je af: wat is echt en wat is theater?"zegt Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant. De NOS meldt dat er al vergaande plannen liggen op het gebied van migratie en asiel. Zo zou migratie als crisis aangemerkt kunnen worden, waardoor verdergaande maatregelen mogelijk zouden worden. "Hierbij vraag je je ook af of het echt is of dat ze een bepaalde indruk willen wekken." Journalist Sjirk Kuijper denkt dat we getuige zijn van een "potentieel breekmoment" in de formatie. "Dit is een plan waarvan drie partijen kunnen zeggen: dit gaat niet." Vooral voor NSC zou dit "onmogelijk" moeten zijn. "Als zij nog enigszins geloofwaardig uit deze formatie willen komen, moeten ze niet akkoord gaan met een plan dat de gewone wetgeving buitenspel zet." Kuijper benadrukt ook dat er een "klimaat is gemaakt alsof er een permanente crisis" is rondom migratie. Naast de formatie is er ook een hoop te doen om de aangifte die Wilders indient tegen Frans Timmermans wegens "opruiing". De GL-PvdA-leider zei op het partijcongres "niets na te laten" om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. "Dit is het volk aanzetten om voor elk wissewasje naar de politie of het OM te lopen", zegt Kuijper. Klok vindt het een "relevant" verhaal. "Hoe Wilders zijn aanhang weer probeert op te zwepen tegen links, het is allemaal relevant", zegt Klok. "Die toenemende haat tussen deze twee grote politieke bewegingen, vind ik het een zorgwekkend verschijnsel." Verder in het Mediaforum: zomertelevisie.