Het Mediaforum

Aan tafel zitten Sjirk Kuijper en Joost Oranje. Frans Timmermans en Pieter Omtzigt gingen apart met elkaar in debat. Joost Oranje (chef onderzoeksjournalistiek Nieuwsuur) vond het weinig verrassend. Sjirk Kuijper (journalist Nederlands Dagblad) keek vooral met gemengde gevoelens naar het debat: “Met beide heren heb ik een appeltje te schillen. Met het Nederlands Dagblad wilden we graag Omtzigt in ons debat, maar dat vond hij uiteindelijk niet nodig. En Timmermans wilde niet in de interviewreeks met lijsttrekkers.”

Aan tafel zitten Gert-Jaap Hoekman en Hugo Logtenberg.  Bij het Mediaforum noemt staatsrechtdeskundige Wim Voermans het recente interview van demissionair premier Rutte - bij het Haagse radioprogramma Spuigasten - een openlijke sollicitatie. Rutte noemde tijdens het vraaggesprek de functie van secretaris-generaal bij de NAVO 'heel interessant' en zei 'daarin nog wat te kunnen bijdragen'. Voermans stelt dat Rutte zeer bewust niet eerder benoemde dat hij voor die functie in aanmerking zou komen, "omdat hij dan tijdens zijn periode dan weg zou moeten. En dat was slim van hem." NRC-journalist Hugo Logtenberg beaamt de woorden van Voermans en zegt: "In oktober gaat de huidige secretaris-generaal van de NAVO, Stoltenberg, weg. De formaties in Nederland duren weleens lang, maar als je nu al zegt, dat lijkt me wel iets, heb je volgend jaar je handen vrij om - zelfs demissionair - te zeggen 'jongens, we zijn nu een jaar verder, ik ben weg'."

Aan tafel zitten Anna Dijkman, Hansje van de Beek en Spraakmaker is Jan Struijs. Van de Beek haar mediamoment gaat over haar tv-collega's van Argos. Zij hadden gisteren een uitzending over de mistanden in de Jeugdzorg. Het ging over gezinshuizen. Na misstanden werd het gezinshuis niet gesloten. De uitzending kreeg nog een staartje. Van de Beek:” Het is pijnlijk dat jouw werk deze situatie wel oplost. Dat geeft een ongemakkelijk gevoel.”  Voor het mediamoment van Dijkman gaan we naar een nieuwsbericht van gisteravond. Thierry Baudet werd aangevallen door een man met een paraplu. Dijkman: “Bij mij kwamen meteen de beelden terug van Pim Fortuyn.” Was er aandacht genoeg voor deze aanval in de media? Pechstudenten. Sterker nog een pech generatie. Er is veel aandacht voor alle pech van deze groep. Dijkman: “60 duizend euro heeft niks met pechgeneratie te maken.” Van de Beek: “Ik denk dat de media heel makkelijk zijn meegegaan in deze term.” Is deze generatie daadwerkelijk een pechgeneratie?  Een nieuw fenomeen wordt vandaag uitgebreid besproken in het NRC. Waar toch vaak gedacht wordt dat jongeren alleen maar nog kijken naar korte tik-tokjes. Blijken ze Youtube uren lange essays aan te kunnen. Die gaan dan bijvoorbeeld over een lievelingsserie of over giftig feminisme. Van de Beek: “In een tijd waar het woord bingen is ontstaan kan je niet bedenken dat we niet lang naar iets kijken.”

Aan tafel zitten Kees Boonman en Wouter de Winther.  Daar was het dan eindelijk: de presentatie van het verkiezingsprogramma van Nieuw Sociaal Contract. We weten nu eindelijk waar Pieter Omtzigt en zijn partij voor staan. Maar politiek commentatoren Kees Boonman en Wouter de Winther miste de verantwoording en onderbouwing voor de plannen. Als je anderen 'zo de maat neemt in debatten', vindt Wouter de Winther (De Telegraaf) dat Pieter Omtzigt zich er met een ‘Jantje-van-Leiden’ vanaf maakt.

Aan tafel zitten Jaap van Zessen en Karen Eshuis.  Met de verkiezingen in aantocht laten de politieke partijen zich ook steeds meer zien op sociale media. Toch maken velen van hen, volgens Jaap van Zessen (digitaal strateeg), er niet genoeg gebruik van. "Sommige lijsttrekkers hebben niet eens een blauw vinkje op Twitter. Toch wil je wel graag weten of het account ook daadwerkelijk van die politicus is."

Na het allereerste College Tour-debat blikt het Mediaforum terug: werd Yeşilgöz niet teveel onderbroken? Ging Van Der Plas niet te kort door de bocht, hoe zit het met het ego van Timmermans? En: hoe deed de kersverse partijleider Omtzigt het? "Ik vraag me na dit debat af wat we nu eigenlijk weten van de partij van Omtzigt", stelt Mireille van Ark (adjunct-hoofdredacteur RTL Nieuws). Volgens Arno Kantelberg (hoofdredacteur Mod Mod) was juist Omzigt de enige die duidelijk was op zijn standpunten. "Omzigt is eerlijk, zelfs in zijn vaagheid".

Aan tafel zitten Tom Kleijn, Elif Isitman en Spraakmaker is Eddo Verdoner. Isitman haar mediamoment gaat over ‘Cestmocro’, een Instagram account met 1 miljoen veelal jonge volgers. Het account plaatst niet alleen een selectie van nieuwsberichten van onder meer RTL Nieuws en de NOS, maar ook berichten die niet kloppen. Isitman: “Wat ik eng vind aan dit account is dat het heel veel jonge volgers heeft en dit ook als primaire nieuwsbron gebruiken. Ik vrees dat mensen die dit volgen heel erg beïnvloed worden.” Voor het mediamoment van Kleijn gaan we naar de ontmoeting tussen de Britse premier Sunak en de Israëlische premier Netanyahu gisteren in Tel Aviv. De retoriek deed hem denken aan de woorden die George Bush jaren geleden gebruikte. Kleijn: “Het patroon dat je 20 jaar geleden zag, zie je nu weer.”  Sinds gisteren gaat veel aandacht uit naar Ofir Engel, die op dit moment als een van de gijzelaars wordt vastgehouden door Hamas. Het gaat om een 18-jarige jongen, die na zijn ontvoering met spoed tot Nederlander werd genaturaliseerd. Isitman: “Ik vind het een perverse reflex dat er meer om wordt gegeven als het een Nederlander is.” In hoeverre speelt voor journalisten ook mee dat deze jongen een Nederlands gezicht geeft aan een buitenlands gewelddadig conflict? Het nieuwe seizoen van de online serie Boos van Tim Hofman is gisteren begonnen met een uitzending over de gewapende man die vorige maand het gebouw van BNN VARA binnenliep met het voornemen de presentator om het leven te brengen. In de show gaat Tim Hofman onder meer in op de zware omstandigheden waaronder hij en zijn team al lange tijd hun werk moeten doen: Kleijn: “Je word er toch elke keer weer droevig van.” “Je vind het al bijna normaal, terwijl mensen gewoon hun werk willen doen.”

Aan tafel zitten Rennie Rijpma, Sakina Elkayouhi en Spraakmaker is Mick van Wely. Rijpma haar mediamoment gaat over de Ajax vrouwen, die zich gisteravond plaatsten voor de Champions League. De wedstrijden zullen in de arena worden gespeeld, zal dat weer een nieuwe boost geven aan het vrouwenvoetbal. Rijpma: “Een mooi verdere emancipatie van het vrouwenvoetbal.” Elkayouhi haar mediamoment gaat over een testje die zij heeft uitgevoerd in ChatGPT, een taalmodel dat werkt met behulp van kunstmatige intelligentie. Het model werkt op basis van de enorme hoeveelheid van informatie die te vinden is online, om daar samenvattingen van te maken. Elkayouhi stelde twee vragen, namelijk of het Palestijnse volk vrijheid verdient en of het Israëlische volk vrijheid verdient. Elkayouhi: “Ik vind het interessant om te kijken naar de beeldvorming rondom deze twee groepen.” “Het taalmodel is misschien nog niet slim genoeg om zich te realiseren dat de Palestijnen ook mensen zijn die vrijheid verdienen.” Is het lastig dat de informatie die ChatGPT tot zijn beschikking heeft best beperkt is? De raketinslag bij het ziekenhuis in Gaza toont maar weer eens aan hoe lastig het is om aan betrouwbare informatie te komen in een oorlog. Sakina: Het is een mooie leerles om te weten dat snelheid niet altijd het beste resultaat geeft. Maar het lastige is natuurlijk dat het online wel als een vuurtje gaat. Rijpma: Bij grote aantallen worden mensen levens, een soort nummer en dan realiseren we ons ook niet meer hoe ernstig de situatie is. En de vraag is: heeft deze vreselijke gebeurtenis ook de journalistiek weer met neus op de feiten gedrukt. Hoe voorzichtig en zorgvuldig je moet zijn in je berichtgeving...

Aan tafel zitten Leonard Ornstein, Jeroen Pauw en Spraakmaker is Sanne Kruikemeier. Voor het mediamoment van Pauw wilde hij het hebben over een moment tijdens het vragenuurtje gisteren, waarbij Pieter Omtzigt Demissionair minister Dilan Yesilgöz confronteert met een ex-IS’er die voor Vluchtelingenwerk werkte. Jeroen Pauw is van mening dat je nu niks los kan zien van de politieke campagne die nu gaande is. Ornstein zijn mediamoment gaat over een debat tussen Geert Wilders en Yesilgöz over een ex-Hofstadgroeplid die in een denktank zit van de VVD. Ornstein: “Dit kan echt wel een rol spelen bij de grotere debatten. Hier zal ze echt wel op aangevallen worden.” Gaat dit de komende tijd een probleem opleveren voor de VVD en Yesilgöz? We hebben allemaal de beelden gezien van een raketinslag op een ziekenhuis in Gaza-Stad... Hoe moeten politici in campagnetijd met het toenemende geweld omgaan? Want het eerste televisiedebat komt eraan. Kunnen ze zich nog profileren op andere onderwerpen of is de oorlog tussen Israël en Hamas allesoverheersend, ook in de Nederlandse politiek? Ornstein: “Het is echt belangrijk dat de internationale politiek nu weer terugkeert bij de Nederlandse politiek en de grote debatten. De wereld dreigt in de fik te vliegen. We moeten weten waar onze politici staan.” SBS 6 komt voor het eerst met een verkiezingsdebat, het gaat o.a. over gezondheidszorg, wonen, migratie en bestaanszekerheid. Gewone Nederlanders komen naar de studio die zelf ervaring hebben met deze onderwerpen. Pauw: Je probeert als programmamaker de kloof tussen een deel van de samenleving en de mensen in Den Haag die die mensen regeren te verkleinen. Hoe ga je als politicus om met iemand die je confronteert met zijn of haar problematiek?

Aan tafel zitten Pieter Klok en Marc Veeningen.  De journalistiek worstelt dagelijks met de manier waarop er het beste en meest gebalanceerd verslag kan worden gedaan van de oorlog in Israël. Volgens Pieter Klok (hoofdredacteur De Volkskrant) moeten mensen beseffen dat er niet één context is. "Het is een ingewikkelde situatie, dat moeten we erkennen en niet elkaar in de haren vliegen."