NIVOZ Podcast

Pieter Boshuizen is theoretisch pedagoog en onderwijskundige. Pieter is werkzaam als opleider en praktijkonderzoeker aan de Thomas More Hogeschool in Rotterdam. Pieter is lid van het lectoraat professionaliseren met hart en ziel en is met name geïnteresseerd in kansengelijkheid en democratische vorming in het onderwijs.  Naast zijn werkzaamheden aan de Thomas More Hogeschool is Pieter ook actief als wijkraadslid in Vreewijk, een wijk in Rotterdam Zuid. In deze aflevering bevragen Rob Kickert en Jan Jaap Hubeek of AI de belofte van de democratie ondermijnt.

Een portret van Mohamed, opleidingsmanager van het Zadkine Startcollege in Capelle aan de IJssel. We hebben elkaar eerder ontmoet bij een voorstelling van PS Theater Leiden, gebaseerd op de ervaringen die de acteur van het stuk, Mahfoud Mokkadem, opdeed in zijn tijd als docent op deze school. De centrale vraag: hoe maak je verbinding met jongeren die soms verstrikt raken in de ingewikkelde omstandigheden waarin ze opgroeien? Mohamed neemt ons mee in de wijze waarop hij dat in Capelle vormgeeft. 

Onderwijspsycholoog Rob Martens is hoogleraar aan de faculteit Onderwijswetenschappen van de OU. Zijn belangrijkste onderzoeksinteresses zijn motivatie en onderwijsvernieuwing.  In 2019 verscheen zijn boek ‘We moeten spelen’ en in 2022 verscheen ‘Leerlingen intrinsiek motiveren’. In deze aflevering vertelt Rob Martens over de relatie tussen zelfdeterminatie en Hoogbegaafdheid en specifiek welke rol Generatieve AI daarbij speelt. Boeken Rob Martens: We moeten spelen: https://www.lannoocampus.nl/nl/we-moeten-spelen Leerlingen intrinsiek motiveren: https://www.lannoocampus.nl/nl/leerlingen-intrinsiek-motiveren

Een portret van Djen. Ze maakt theater met mensen met een beperking en studeerde aan de lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn. Daar kreeg ze les van Monique, die we ook portretteerden voor deze serie. Monique stuurde ons een tekst die ze schreef toen Djen, ondanks haar kwaliteiten voor de klas, worstelde met het behalen van haar diploma: 'Ze is zeer slim, creatief en origineel en heeft vervolgens natuurlijk moeite zich te wurmen in het keurslijf van het curriculum. Maar ze is een fantastische docent met oog en hart voor buitenbeentjes. Die houdt ze moeiteloos binnenboord met haar originele kijk op mensen en haar natuurlijke talent tot verbinden.' In deze aflevering vertelt Djen hoe ze altijd naar taal zoekt om de ander goed te verstaan. 

`Help mij het zelf te doen" - Maria Montessori In dit gesprek is Haitske de Visser te gast. Haitske is leerkracht op Montessorischool Capelle (RVKO). Het Montessori onderwijs wordt gekenmerkt door het gebruik van materialen, die kinderen uitdagen tot het zelf doen en een zelf-corrigerende functie hebben. Motto van deze vorm van onderwijs is 'help mij het zelf te doen'. In deze aflevering gaan Rob Kickert en Jan Jaap Hubeek bij Haitske op bezoek om te onderzoeken of AI een materiaal kan zijn om de leerling te begeleiden 'het zelf te kunnen' doen. Link: Montessorischool Capelle (RVKO): https://montessorischoolcapelle.nl/

Een portret van Monique: hoofddocent Pedagogiek en Didactiek aan de lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn aan Hogeschool Rotterdam. Haar oud-student Djen schreef: 'Monique luistert hardop. Geen oordeel, geen medelijden, maar oprechte interesse. Nieuwsgierig naar hoe ik de wereld beleef. En dat voelde zo verdomd fijn. Heel even was het niet erg om anders te zijn. Ze ziet wie ik ben en ziet wat ik kan.' De pedagogiek is alles wat Monique vanzelfsprekend vindt aan een docent, legt ze in deze aflevering uit. 

Rob is psycholoog, toetsdeskundige en universitair docent aan de Educatieve Master Primair Onderwijs (EMPO). Een samenwerking tussen de Erasmus Universiteit Rotterdam en Stichting NIVOZ. In deze aflevering duiken we in een intrigerend gesprek met Rob Kickert over de rol van AI in het onderwijs. Samen bespreken we de impact van kunstmatige intelligentie op toetsing en motivatie, en onderzoeken we of AI ooit de plaats van de leraar kan innemen. Kan AI goede vragen stellen? Kan AI de toets vervangen? Rob reflecteert op de beperkingen van metingen en de diepere pedagogische waarden die moeilijk te vatten zijn in cijfers. Wat gebeurt er met het onderwijs als we ons te veel richten op wat meetbaar is en de menselijke kant uit het oog verliezen? Linken: Rob Kickert: https://nivoz.nl/nl/gebruikersprofiel/rob-kickert Philippe Meirieu: https://www.uitgeverijphronese.nl/frankenstein-en-de-pedagogiek/ EMPO: https://www.eur.nl/essb/informatie-voor/studiekiezers/educatieve-master-primair-onderwijs

Als je de berichten in de media mag geloven dan worden deze drie disciplines momenteel volledig overgenomen door AI. Ik ben benieuwd of AI al echt zover is dat het de creativiteit van de mens kan overnemen, of dat we AI meer toedichten dat het daadwerkelijk is. Hubert Jan gebruikt AI volop in al zijn werk, maar werkt vooral samen met AI. Beluister of AI al kan slagen voor de Lovelace-test. Hubert Jan heeft een extra instrument in zijn studio, AI, dat hij dagelijks inzet, maar het is de kunst van het herkennen wat het creatief maakt en meesterschap wat het nodig heeft. De Lovelace-test is een test voorgesteld door informaticus en filosoof Selmer Bringsjord als een alternatief voor de bekende Turing-test. De Lovelace-test is ontworpen om te beoordelen of een kunstmatige intelligentie in staat is tot echte creativiteit, in plaats van simpelweg menselijke intelligentie na te bootsen. Dit en nog veel meer over creatieve processen staan in dit gesprek centraal. Linken: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/10/08/10de-symfonie-beethoven-ai/ https://xofoon.nl/ https://www.goodreads.com/book/show/11.The_Hitchhiker_s_Guide_to_the_Galaxy https://www.youtube.com/watch?v=XsZkCFoqSBs https://ntr.nl/Andere-Tijden-Sport/230/detail/WK-1998-Het-meesterwerk-van-Dennis-Bergkamp/VPWON_1333623

In deze aflevering Is Jelle Ris te gast. Jelle noemt zichzelf een pedagogisch troubadour. Vanuit een pedagogisch denken over onderwijs probeert hij, op uiteenlopende plekken binnen de sector, theorie en praktijk op creatieve en vruchtbare wijze met elkaar te verbinden. Jelle is opgeleid als autonoom beeldend kunstenaar en leraar basisonderwijs aan Hogeschool Rotterdam. Aan de Erasmus Universiteit Rotterdam studeerde hij onderwijswetenschappen. Jelle is werkzaam als lerarenopleider en docentonderzoeker bij het kenniscentrum talentontwikkeling van Hogeschool Rotterdam. Hier werkt hij nauw samen met lector pedagogiek Carlos van Kan. Tevens onderhoudt Jelle nauwe banden met Stichting NIVOZ. Ook verzorgt hij lezingen en studieochtenden door het land. Jelle is co-auteur van het boek ‘Wereldgericht onderwijzen – Biesta in de praktijk’. Jelle laat zijn pedagogisch denken en handelen inspireren door een rijk palet aan denkers waarvan hij er in de podcast enkele noemt zoals Gert Biesta, Jan Masschelein en Maarten Simons, Henry Giroux, Michael Apple en Max van Manen. Rob kickert, docent van de educatieve masteropleiding voor primair onderwijs, en Jan Jaap Hubeek hebben Jelle gevraagd om in gesprek te gaan over het pedagogisch appel dat AI op de leraar en het onderwijs doet. Linken naar bronnen: https://www.educatheek.nl/wereldgericht-onderwijzen-biesta-in-de-praktijk https://nivoz.nl/nl/gebruikersprofiel/jelle-ris https://www.managementboek.nl/boek/9789462701496/dat-is-pedagogiek-jan-masschelein

Dit gesprek vindt plaats op Kindcentrum Snijders. Kindcentrum Snijders is een school voor natuurlijk leren. Jan Jaap Hubeek gaat in gesprek met Bram van Mil die als leerkracht van groep 7/8 technologie een bewuste plek in het onderwijs in zijn klas én op de school bezorgt. Bram maakt bewust gebruik van technologie en AI. Bram zet bijvoorbeeld iPads heel bewust in, maar bouwt met de kinderen ook technisch lego die de kinderen zelf leren te programmeren. Bram is zich bewust van de voor- en nadelen van technologie en generatieve AI. In dit gesprek gaat Jan Jaap op zoek naar wat deze verantwoordelijkheid van Bram als leerkracht vraagt, hoe dit aansluit bij de onderwijskundige visie van de school én hoe hij zijn collega’s meeneemt in de technologische versnelling. Naast leerkracht is Bram breder met dit vraagstuk bezig, zo doet hij vanuit NOLAI onderzoek naar wat AI in het onderwijs. In dit gesprek beginnen we bij wat voor soort onderwijskundige visie de school heeft. Daan gaan we langs hoe technologie (zoals iPads, lego, video en AI) geïntegreerd is in dit onderwijs. Bram neemt je mee hoe hij het schoolteam betrekt in kennis, handelen en visie. Bram vertelt over zijn onderzoek bij NOLAI van de Radboud Universiteit, en waarom je onderwijs te blijven onderzoeken belangrijk is. Ook neemt Bram ons mee langs een aantal mogelijkheden en onwenselijkheden van AI in de school. Dit gesprek is er eentje uit de Nivoz Podcastserie over ‘hoe AI het onderwijs uitdaagt’ Een serie vertragende gesprekken over welke verantwoordelijkheden de snelle ontwikkelingen van generatieve AI aan de leraar en het onderwijs vragen. Link naar kindcentrum Snijders: https://kcsnijders.nl/ Link naar NOLAI: https://www.ru.nl/nolai