Radboud Science Podcast

Een netwerk van atomen dat werkt als quantumbrein; dat klinkt als een technisch verhaal. Wanneer gedraagt iets zich als een brein? En hoe werken die quantumprocessen in dat netwerk? Toch overstijgt dit onderwerp de pure wetenschap. Even doordenken en voor je het weet gooit het quantumbrein je wereldbeeld overhoop. Prof. dr. Bert Kappen is hoogleraar neurale netwerken en machine intelligentie bij het Donders Instituut. Al meer dan 30 jaar doet hij onderzoek in de Kunstmatige Intelligentue, recent publiceerde hij samen met collega's het quantumbrein. Zijn carrière ging gepaard met een innerlijke worsteling. Lang was hij voorvechter van het materialisme: alles wat niet wordt begrepen, is te verklaren aan de hand van materie. Stel dat we zo naar onze hersenen kijken en we zien een warboel aan neutronen en stroompjes. Wat verklaart dan ons bewustzijn? In deze aflevering van de Radboud Science Podcast vertelt Bert Kappen over zijn persoonlijke inzichten, zijn onderzoek en zijn ideaalbeeld van de toekomstige wetenschap. 

Broeikasgassen, waarvan CO2 de belangrijkste en meest bekende is, zijn de grootste reden voor de opwarming van de aarde. En dus mede verantwoordelijk voor de klimaatverandering. In hoeverre kun je deze gassen afvangen en hergebruiken? En kan dit voldoende bijdragen aan het tegengaan van de opwarming? Kiane de Kleijne vertelt in deze aflevering over haar onderzoek naar CO2 afvang en hergebruik technologieën en of deze kunnen bijdragen aan het behalen van de in Parijs gestelde klimaatdoelen. Ze gaat in op verschillende producten die gemaakt kunnen worden met afvalgassen en geeft een voorzichtige voorspelling over de technologieën waarvan zij denkt dat ze relatief snel ingezet kunnen worden. Daarnaast geeft ze ons ook een inkijkje in haar werk voor het IPCC, het wetenschappelijke kilmaatpanel van de Verenigde Naties. Muziek: Clemens Wijers Music Productions

Complexe mengsels, wat zijn dat eigenlijk? En wat hebben moleculen daarmee te maken? Bij complexe mengsels kun je denken aan bloed en urine, maar ook aan afvalwater of voedingsmiddelen. Door dergelijke mengsels te op molecuulniveau te analyseren kun je heel veel te weten komen. Jos Oomens vertelt in deze aflevering van de Radboud Science Podcast hoe hij samples van complexe mengsels analyseert met een combinatie van massaspectrometrie en infrarood spectroscopie. Hij legt uit hoe de beide technieken werken en waarom juist de combinatie van deze technieken zo goed werkt. Hij gaat aan in op zijn onderzoek naar metabole ziektes en hoe dit heeft geleid tot nieuwe manieren van diagnostisering. Daarnaast vertelt hij ook kort over andere toepassingen van dezelfde techniek, zoals onderzoek naar medicijnen voor de farmaceutische industrie en een samenwerking met de politie om designer drugs op te sporen. Muziek: Clemens Wijers Music Productions

Stel, je werkt op de afdeling Data Security en je houdt van sleutelen aan computers. Wat doe je dan als er (in 2016) nieuwe harde schijven op de markt komen, zoals SSDs? Juist, dan maak je die open en kijk je hoe ze er van binnen uitzien en wat ze nu eigenlijk allemaal kunnen. Maar wat als je dan, samen met je collega, per ongeluk een behoorlijk beveiligingslek vindt... Wat doe je dan? Bernard van Gastel vertelt in deze aflevering van de Radboud Science Podcast over zijn onderzoek naar SSDs en hoe hij per toeval een groot beveiligingslek vond. Hij neemt je mee in het traject wat volgde. Want hoe vertel je aan een leverancier dat zijn product niet veilig is, zonder het risico te lopen om persoonlijk aangeklaagd te worden? En wat doe je als het onderzoek steeds groter wordt, als blijkt dat meerdere modellen van verschillende leveranciers hetzelfde probleem hebben? Hoe lang duurt het vervolgens voor deze informatie  openbaar mag worden én welke rol speelt het spanningsveld tussen maatschappelijk belang en wetenschap dan? En bovenal, wat doet dat met je als persoon en onderzoeker? Muziek: Clemens Wijers Music Productions

Op onze faculteit doen we allerlei onderzoek waar een maatschappelijk belang aan zit, maar daarnaast gebeurt er ook veel fundamenteel onderzoek. Zo ook fundamenteel onderzoek naar metalen in het HFML (High Field Magnet Laboratory). Dit onderzoek komt voort uit nieuwsgierigheid, uit willen begrijpen waarom metalen bepaalde reacties laten zien. Femke Bangma doet op dit moment haar PhD bij de afdeling “Strongly correlated electron systems”. In deze aflevering van de Radboud Science Podcast vertelt ze over haar onderzoek naar een specifiek metaal en wat ze hoopt te weten te komen. Maar ze gaat ook in op hoe zo’n onderzoek er nu eigenlijk uit ziet, welke middelen daar voor nodig zijn en wat er allemaal bij komt kijken als je een metaal onderzoekt waarvan je niet precies weet hoe het gaat reageren. Muziek: Clemens Wijers Music Productions

Integriteitsschendingen in de wetenschap. Dat klinkt heftig, maar waar hebben we het eigenlijk over als we spreken van integriteitsschendingen? Gaat het dan om bewust vervalsen van data, of ook om (zelf)plagiaat of het per ongeluk gebruiken van verkeerde data? Hoe vaak komt dit nu werkelijk voor en welke processen zijn er om dergelijke zaken op te sporen? Serge Horbach promoveerde begin dat jaar op een studie naar integriteitsschendingen in de wetenschap. Zijn onderzoek werd ook door de media behoorlijk opgepikt. In deze aflevering van de Radboud Science Podcast, vertelt Serge je alles over integriteit in de wetenschap. Muziek: Clemens Wijers Music Productions

Veel mensen kennen wel iemand in hun omgeving met de ziekte van Parkinson, maar welke impact heeft deze ziekte nu precies op het leven van een patiënt? En hoe ver zijn we eigenlijk in het onderzoek naar deze ziekte? Zijn we bijvoorbeeld inmiddels al zover in het onderzoek naar deze ziekte dat we per patiënt sommige symptomen kunnen voorspellen of in de toekomst misschien wel kunnen voorkomen? Richard van Wezel vertelt in deze aflevering van de Radboud Science Podcast over zijn onderzoek naar hersenaandoeningen zoals Parkinson én over het project Prompt. Dit is een samenwerking tussen de Radboud Universiteit, Universiteit Twente en een aantal bedrijven, wat staat voor innovatie in persoonlijke gezondheidszorg voor o.a. Parkinson patiënten. Waarbij nieuwe methodes en producten ontwikkeld worden om patiënten bijvoorbeeld te kunnen monitoren en hun medicatie daar op af te stellen. Muziek: Clemens Wijers Music Productions