Wat blijft

Afgelopen najaar overleed zeer plotseling de 23-jarige succesvolle, charismatische acteur Reiky de Valk. Zijn overlijden was het gevolg van zelfdoding en bracht een schok teweeg onder vrienden en collega’s; niemand had dit zien aankomen. Reiky was al tijdens zijn opleiding aan de Amsterdamse Jeugdtheaterschool te zien in films en televisieseries. Hij werd bekend door zijn rollen in Dertigers, Hockeyvaders, Oogappels en de Nickelodeon-serie Hunterstreet.  In Wat Blijft praat Nathan de Vries met regisseur Ties Schenk, vriend Arjan van Hesteren en met Reiky’s moeder Anouk.

Max Beckmann behoorde tot de meest originele schilders van de moderne West-Europese kunst. Vóór de Eerste Wereldoorlog was hij in Berlijn de jonge belofte van de traditionele schilderkunst. Tijdens het interbellum groeide hij uit tot een van de belangrijkste moderne schilders in Duitsland. Totdat de nazi’s aan de macht komen en hem het werken onmogelijk maken. Hij vluchtte naar Amsterdam, en wijdde zich in afzondering volledig aan het schilderen. In het Kunstmuseum Den Haag is een oeuvretentoonstelling van de schilder te zien. Lara Billie Rense spreekt over het leven en werk van Beckmann met conservator Thijs de Raedt. Verder in Wat blijft: schaatster Joan Haanappel, zangeres Marian Anderson en cartoonist Benoît van Innis. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft: muzikant Tom Pintens. De Vlaamse muzikant en producer Tom Pintens was alom tegenwoordig in de Belgische muziekscene. Maar niet op de voorgrond: hij was meer een rechterhand dan een frontman. Hij speelde in bands als Het zesde metaal, Roosbeef en Zita Swoon. Ook was Pintens mentor van Tamino. Maarten Westerveen volgt zijn spoor terug met Roos Rebergen van Roosbeef, muzikant Robin Aerts en Toms moeder Gerda Pintens. ---- Redactie radio: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary. Eindredactie: Bram Vollaers --- Meer over Wat blijft: https://www.human.nl/wat-blijft Zie voor de playlist met alle muziek uit Wat blijft: https://open.spotify.com/playlist/1Gu8KXUHeVhLYE9M2jKkwu?si=cf8248e5824a48e5

De Vlaamse muzikant en producer Tom Pintens was alom tegenwoordig in de Belgische muziekscene. Maar niet op de voorgrond: hij was meer een rechterhand dan een frontman. Hij speelde in bands als Het zesde metaal, Roosbeef en Zita Swoon. Ook was Pintens mentor van Tamino. Maarten Westerveen volgt zijn spoor terug met Roos Rebergen van Roosbeef, muzikant Robin Aerts en Toms moeder Gerda Pintens.

Al lang is Abdelkader Benali gefascineerd door Jan Janszoon, een onverschrokken Haarlemse kaper uit de 17e eeuw die furore maakte in Noord-Afrika. Met de makers van Andere Tijden  dook Benali in zijn waanzinnige levensverhaal voor de vierdelige televisieserie Jan Janszoon, Piraat van de wereld. Haarlemmer Jan Janszoon verlaat zijn gezin, bekeert zich tot de islam en wordt piraat en handelaar in Europese tot slaafgemaakten, maar ook diplomaat, admiraal en gouverneur. In Noord-Afrika neemt hij een nieuwe naam aan, Mourad Raïs, en onder die naam zal hij naam en faam verwerven, maar ook angst en afkeer zaaien.  In Wat blijft praat Nicole Terborg met Abdelkader Benali over wat het verhaal van Janszoon voor hem betekent en hoe hij de 17e eeuwse kaper tot leven bracht. Verder in Wat blijft: aandacht voor het leven en werk van muzikant Mark Hollis en Frans Hals.  In het tweede uur en de podcastserie van Wat blijft volgt Fleur Jurgens het spoor terug van Hannemieke Stamperius. Stamperius publiceerde haar eerste boeken onder een mannennaam, Hannes Meinkema. Dat was geen toeval. In de boekwinkels van de jaren zeventig had je een stapeltje vrouwenliteratuur en een stapeltje mannenliteratuur. En alleen dat laatste werd serieus genomen door de literaire pers.  Ze werd beroemd met haar derde boek En dan is er koffie  (1976) en schreef sindsdien nog dertig boeken: over het kwaad en het disfunctionele gezin, over echtscheiding en alleenstaand moederschap. Thema's die raakten aan haar eigen leven zoals haar gewelddadige jeugd. Fleur Jurgens onderzoekt haar leven en werk met schrijver en emeritus-hoogleraar genderstudies Maaike Meijer, met vriendin  Esselien 't Hart en met pleegdochter Jowi Schmitz. Wat blijft na de dood van Hannemieke Stamperius?

Stamperius publiceerde haar eerste boeken onder een mannennaam, Hannes Meinkema. Dat was geen toeval. In de boekwinkels van de jaren zeventig had je een stapeltje vrouwenliteratuur en een stapeltje mannenliteratuur. En alleen dat laatste werd serieus genomen door de literaire pers. Ze werd beroemd met haar derde boek En dan is er koffie (1976) en schreef sindsdien nog dertig boeken: over het kwaad en het disfunctionele gezin, over echtscheiding en alleenstaand moederschap. Thema's die raakten aan haar eigen leven zoals haar geweldadige jeugd. Fleur Jurgens volgt het spoor terug met schrijver en emeritus-hoogleraar genderstudies Maaike Meijer, met vriendin  Esselien 't Hart en met pleegdochter Jowi Schmitz. Wat blijft na de dood van Hannemieke Stamperius?   Voor deze podcast is gebruik gemaakt van fragmenten uit de volgende programma’s:  - Een uur Ischa, 20 augustus 1991, Vpro: Ischa Meijer in gesprek met de schrijfster Hannes Meinkema/Hannemieke Stamperius over haar jeugd, haar werk en hoe het allemaal begon met "En dan is er koffie”, uitgezonden op Radio 1 - Een Monument van Ongeduld, kleine geschiedenis uit de jaren zeventig, documentaire, uitgezonden op 12 november 1995, Vpro, Nederland 3 - Dolle Mina's strijd voor vrouwenrechten: ludiek, maar ook confronterend, NOS-Nieuws, 23 januari 2020

Schrijver Wessel te Gussinklo streefde altijd naar het hoogst haalbare. Hij begon al jong met schrijven maar zijn carrière kwam die eerste jaren niet van de grond. Zijn doorbraak kwam op zijn 45ste met De verboden tuin waarvoor hij de Anton de Wachterprijs won. Te Gussinklo had een muze nodig om romans te kunnen schrijven. Nadat zijn eerste vrouw overleed, stopte hij zo’n twintig jaar met schrijven van literatuur. Toen hij een nieuwe liefde vond, lukte het hem om weer romans te publiceren. Maartje Willems volgt zijn spoor terug met vriend en collega Frans Thomése, met schrijver Michiel Lieuwma en zijn weduwe Odilia te Gussinklo.

Schrijver Jacob Israël de Haan kende een leven vol schandalen. In 1904 schreef hij de eerste Nederlandse roman waarin een homoseksuele relatie centraal stond. Het leidde onder andere tot zijn ontslag bij dagblad Het Volk. Op zoek naar eerherstel zorgde hij op een slimme manier voor een nieuw schandaal. Een truc die hij later ook politiek inzette: als activist lokte hij protesten uit in Rusland en vanuit Palestina schreef hij over de lokale ontwikkelingen. Zijn uitgesproken mening over de Joodse staat kostte hem in 1924 uiteindelijk het leven. Wat kunnen we honderd jaar na zijn dood van De Haan leren? Lara Billie Rense spreekt met letterkundige Gaston Franssen over de rol die schandalen speelden in het leven en werk van de schrijver. Verder in Wat blijft: politicus Dries van Agt, gitarist Wayne Kramer (MC5) en kunstenaar Martin Wong. In het tweede uur en de podcastserie Wat blijft volgt Botte Jellema het spoor terug van acteur Helmert Woudenberg. ---- Redactie radio: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Nienke Spaan, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary. Eindredactie: Bram Vollaers

Helmert Woudenberg was een van de oprichters van het baanbrekende gezelschap Het Werkteater, speelde in films, in televisieseries, en in zijn eigen solovoorstellingen. Zijn leven was getekend door de NSB-geschiedenis van zijn familie. Die geschiedenis nam hij mee het podium op: hij wilde een stem geven aan personages, zonder daar een oordeel over te geven. Hij had een enorme werkdrift en wilde het liefst zo vaak mogelijk spelen. Op de dag van zijn overlijden, zou hij ’s avonds ook weer op het podium staan. Maar die geschiedenis tekende hem ook in zijn privéleven.  Botte Jellema volgt zijn spoor terug met toneelrecensent Hein Janssen, collega Tjeerd Bischoff en dochter Mose.

Politicoloog Peter Bootsma komt praten over zijn biografie over Jan de Koning, vier keer minister voor het CDA en zeer invloedrijk in Den Haag in de jaren zeventig en tachtig. Jan de Koning was in de jaren tachtig namens het CDA vier keer minister en driemaal kabinetsinformateur. Hij werd nooit minister-president, omdat hij het premierschap liet aan Ruud Lubbers en diens geldingsdrang. In feite was de macht van de beminnelijke De Koning achter de schermen groter dan menigeen kon vermoeden. Een bekende uitspraak van De Koning en de titel van de biografie is: “Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan”, typisch voor de man die altijd pragmatisch naar oplossingen zocht. ---- Redactie radio: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Nienke Spaan, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary. Eindredactie: Bram Vollaers

Geliefd, gehaat en gevreesd: filmmaker, interviewer en columnist Theo van Gogh was het allemaal. Het vrije woord ging bij hem boven alles en hij schuwde er niet voor mensen – bewust – te kwetsen. Eind dit jaar is het twintig jaar geleden dat hij bruut werd vermoord om zijn directe uitspraken. Waar kwam Van Goghs onstilbare zucht tot beledigen vandaan? In hoeverre speelden de oorlogsgeschiedenis van zijn ouders en zijn afstamming van de beroemde schilder een rol? En welke mediaerfenis laat hij na? Historicus en biograaf Jaap Cohen leefde zeven jaar lang met Van Goghs en sprak meer dan 150 familieleden, collega’s, vrienden én vijanden voor zijn biografie. Bij Wat blijft spreekt hij met Lara Billie Rense over zijn inzichten. Verder in Wat blijft: politiek gevangene, Vadim Hrasko, zangeres Mary Weiss, en muzikant Melanie. In het tweede uur en de podcast van Wat blijft volgt Annette van Soest het spoor terug van politicus Adri Duivesteijn. Een lastpak, zo werd hij soms genoemd. Maar ook bevlogen en activistisch. PvdA-politicus Adri Duivesteijn vond het leven te kort om aandacht te besteden aan dingen die hij niet echt belangrijk vond. Hij groeide op in de Haagse Schilderswijk, waar hij al vroeg in zijn leven zag wat ongelijkheid betekent. De overtuiging dat ieder mens het recht en de vrijheid moet hebben om zijn eigen weg te volgen, ongeacht afkomst, liep als een rode draad door zijn leven.  Annette van Soest volgt zijn spoor terug met partijgenoot Lodewijk Asscher, met documentairemaker Marit Geluk en met zijn partner, Liesbeth Janson. ---- Meer over Wat blijft: https://www.human.nl/wat-blijft De Wat Blijft Lijst, een playlist met alle muziek uit Wat blijft: https://open.spotify.com/playlist/1Gu8KXUHeVhLYE9M2jKkwu?si=cf8248e5824a48e5  ---- Redactie radio: Laura Iwuchukwu, Nina Ramkisoen, Nienke Spaan, Geerte Verduijn, Jessica Zoghary. Eindredactie: Bram Vollaers