Bureau Buitenland

(00:42) Büro Türkiye #6: Geen knock-out in de eerste ronde Na een bloedstollende verkiezingsavond lijkt Turkije er nog niet helemaal over uit. Met de huidige uitslag, die ruim in het voordeel van president Erdogan is, lijkt het land af te stevenen op een tweede ronde. Kan de oppositie nog een inhaalslag maken in opmaat naar de allesbeslissende ronde? We vragen het correspondent Melvyn Ingleby en Nienke van Heukelingen, EU-Turkije expert bij Instituut Clingendael. (11:48) De Pauselijke vredesduif lijkt vleugellam in Oekraïne Onlangs kondigde Paus nog een geheim ‘vredesplan’ aan om vrede te bewerkstelligen tussen Rusland en Oekraïne, maar in zowel Kyiv als Moskou wisten de diplomaten van niks. Beide partijen reageren duidelijk terughoudend op de goedbedoelde vredesbemiddeling uit het Vaticaan. En toch ging Zelensky afgelopen weekend bijna drie kwartier bij Paus Franciscus op de koffie, kunnen we van dat bezoek dan toch iets verwachten? Te gast is Vaticaan-kenner en journalist Stijn Fens, van dagblad Trouw. (21:00) Uitgelicht: Canada In onze rubriek Uitgelicht reizen we met correspondent Tom Bijvoet af naar het Canadese vissersdorpje Grey River, waar voor het eerst in zes jaar weer eens een examenklas is.

(00:38) Zelensky in Berlijn: een groot vraagteken Eindelijk zou president Zelensky dit weekend op bezoek gaan in Berlijn, maar de Duitse media lijken nu roet in het eten te gooien. Ze publiceerden namelijk een aantal geheime details over zijn bezoek. Een pijnlijk moment, en dat terwijl de relatie tussen Kyiv en Berlijn al niet zo best was. De Oekraïners vinden namelijk dat de Duitsers te weinig van de beloofde wapensteun leveren. Gaat het bezoek nog door? Hoogleraar aan Universiteit Groningen en Duitsland-expert Anthonya Visser over de Duitse steun aan Oekraïne.  (10:05) Paraguay: hoop op verandering De Paraguayaanse Colorado-regeringspartij is al decennia aan de macht, maar heel even leek de oppositie de conservatieve Colorados te verslaan. Over die hoop en het verlies volgde journalist en documentairemaker Pamela Kalkman van dichtbij de campagne in het Zuid-Amerikaanse land.  (20:10) Uitgelicht: Europa draait door In deze speciale Europa Vraagt Door, beantwoorden Arend Jan Boekestijn en Tim de Wit brandende vragen van luisteraars.

En waarom blijft een zeer dodelijke motorrace in het Verenigd Koninkrijk toch zo populair? (00:35) Büro Türkiye #5: Final Countdown  Het aftellen is begonnen in Turkije naar misschien wel de belangrijkste verkiezingen in decennia. Nooit eerder stond president Erdogan voor zo’n grote uitdaging, in wat belooft een nek-aan-nekrace te worde. Wat voor Turkije kunnen we na zondag verwachten? We bespreken het in onze rubriek Büro Türkiye, met journalist Suzan Yücel en onze vaste panelgasten journalist en Turkoloog Zehra Kaya en Nienke van Heukelingen, EU-Turkije expert bij het Instituut Clingendael. (22:53) Uitgelicht: VK De immens populaire en zeer dodelijke motorrace Isle of Man TT gaat binnenkort van start. En de competitie blijft ondanks de grote gevaren voor de coureurs nog altijd veel fans trekken, legt correspondent Anne Saenen uit. Presentatie: Sophie Derkzen

En wat maakt de Tsjechische songfestivalinzending zo gevoelig? (00:37) Thailand staat op kruispunt  Wordt Thailand weer een democratie? Dat is wel de hoop van veel stemmers die, sinds de staatsgreep van bijna 10 jaar geleden, weer naar de stembus mogen. De oppositie hoopt de militaire machtshebbers te verslaan. Over de kandidaten en hoop op verandering in het land correspondent Annelie Langerak te gast. (10:05) Servië demonstreert tegen verheerlijking van geweld  In de Servische hoofdstad Belgrado zijn duizenden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen wapengeweld nadat vorige week zeventien mensen zijn omgekomen bij twee dodelijke schietpartijen. Ze eisen onder andere het aftreden van de politieke leiders. Journalist Marjolein Koster is kort na het nieuws over de schietpartijen naar Servië gereisd en zag een land in rouw.  (21:32) Uitgelicht: Tsjechië  De Tsjechen hopen dit jaar het Eurosongfestival te winnen. Journalist Laura Postma over het politiek beladen lied uit het Midden-Europese land. Presentatie: Sophie Derkzen

En waarom is een slaperig mijnwerkersdorpje in China ineens immens populair onder toeristen? (00:40) Syriërs in Libanon tussen wal en schip Syrische vluchtelingen in Libanon vrezen voor arrestatie en deportatie naar Syrië. Waar ze bang zijn voor vervolging door het Assad-regime. Dat heeft alles te maken met de Libanese autoriteiten die vurig pleiten voor de terugkeer van Syriërs en daar ook werk van maken. Daarover journalist Farah Kanaan. (10:18) Hoogspanning met migranten aan grens VS Aan de zuidgrens van de Verenigde Staten houdt men de adem in. Daar loopt een belangrijke deadline af en wordt verwacht dat duizenden migranten per dag kunnen oversteken naar Amerikaans grondgebied. Onder voormalig president Trump werd in de coronaperiode namelijk een speciale richtlijn ingevoerd waarmee het terugsturen van migranten makkelijker werd, maar die richtlijn loopot dus af. Intussen is noodtoestand uitgeroepen in de stad El Paso, aan de grens in Texas. En heeft president Biden zelfs 1500 militairen erheen gestuurd. Correspondent Karlijn van Houwelingen duidt de laatste ontwikkelingen. (22:18) Uitgelicht: China In de rubriek Uitgelicht aandacht voor een slaperig mijnwerkersdorpje in China dat ineens immens populair is onder toeristen. Daarover Manya Koetse van de website WhatsonWeibo. Presentatie: Sophie Derkzen

(00:46) Bloedige machtsstrijd jaagt tienduizenden Soedanezen naar Egypte  De gewelddadige machtsstrijd tussen het regeringsleger en de wrede paramilitaire groep RSF, houdt Soedan al ruimt drie weken in zijn greep. Veel Soedanezen ontvluchten het land en veruit de grootste groep vertrekt naar buurland Egypte. De meeste mannen moeten aan de grens achterblijven, maar na een zware tocht door de woestijn komen veel vrouwen en kinderen aan in Aswan, in het zuiden van Egypte. Correspondent Joost Bastmeijer reisde erheen, en sprak met Soedanese vluchtelingen.   (10:25) Ook Duitsland wil nu af van veto in Europa  Steeds meer lidstaten lijken vóór het afschaffen van het vetomechanisme in Europa. Donderdag kwamen negen landen met een open brief waarin ze stellen dat het vetorecht niet meer van deze tijd is, nu de ene na de andere crisis over ons continent heen trekt. Opvallend: ook Duitsland heeft zich bij die groep landen aangesloten. Waar dit onder Merkel jarenlang een taboe leek te zijn, pleit haar opvolger Olaf Scholz met regelmaat voor het afschaffen van het veto. Morgen wordt de Bondskanselier door het Europees Parlement aan de tand gevoeld over zijn visie op Europa, en dus is de vraag: welke kant wil Scholz op met de EU? Dat bespreken we met René Cuperus, verbonden aan Instituut Clingendael.    (21:05) Uitgelicht Inheems pleidooi in Colombia. Latijns-Amerika redacteur Edwin Koopman praat ons bij.

(00:44) Europa en het Australische vluchtelingenmodel Om asielzoekers te weren maakt Europa afspraken met landen in Afrika om vluchtelingen daar al tegen te houden. Dat model lijkt te zijn afgekeken van Australië, waar bootvluchtelingen jarenlang werden vastgehouden op afgelegen eilanden. Behrouz Boochani was één van hen. Tijdens zijn gevangenschap bracht hij in het geheim de verschrikkingen van het kamp via whatsapp naar buiten. Vier jaar geleden maakte de VPRO een audiobewerking van zijn boek: 'Berichten uit Manus Prison'. Zondag komt Boochani in Nederland, Edwin Koopman sprak met hem. (09:49) Japan verbiedt het stiekem maken van seksuele filmpjes Stiekem foto’s en filmpjes maken onder iemands rok. Dat wordt ook wel upskirting of sluipfotografie genoemd. In Japan is dit uitgegroeid tot een groot probleem waar vooral vrouwen en kinderen slachtoffer van worden. De regering wil er een stokje voor steken en komt met een landelijk verbod. Wat betekent dat voor de positie van vrouwen in Japan? Heeft de #metoo-beweging voet aan de grond gekregen in het land? Te gast is Anoma van der Veere, Japan-correspondent. (21:17) Uitgelicht: Europa Draait Door Presentatie: Atze de Vrieze

(00:46) Zelensky in Nederland Een verrassingsbezoek van de Oekraïense president Zelensky vandaag in Nederland. Dit bezoek komt op een moment dat de steden in zijn land zwaar onder vuur liggen, daags na een mysterieuze drone-aanval op het Kremlin in Moskou, waar de Russen Oekraïne de schuld van geven. Over het front en de boodschap van Zelensky VRT-journalist Jens Franssen en correspondent Michiel Driebergen. (15:11) Taliban erkennen of Afghanen aan lot overlaten  De internationale gemeenschap staat voor een duivels dilemma: moet je wel of niet praten met de Taliban, nu bijna de helft van de bevolking in Afghanistan dringend voedselhulp nodig heeft. Maar praten met de Taliban, betekent een regime erkennen dat vrouwenrechten aan zijn laars lapt. Gender-expert en Afghanistan-kenner Anne Kwakkenbos van Cordaid over dit duivelse dilemma. Presentatie: Bram Vermeulen

(00:46) Frontlinie: Soldaten van het Bos In een van de oudste bossen van Europa, op de grens van Belarus en Polen, verscheen in de afgelopen jaren een metershoog hek. Het was een reactie op de Belarussische grenswachten die busladingen vol migranten bij de grens afzette, om ze vervolgens naar Polen, de buitengrens van de EU over te jagen. Inmiddels horen we nog maar weinig van de situatie aan de Poolse grens, toch reisde journalist Dore van Duivenbode er voor een nieuwe aflevering van VPRO's Frontlinie heen, want rustig is het er nog steeds niet.  (10:39) Wat voor koning wordt Charles III? Het Verenigd Koninkrijk maakt zich op voor de kroning van Charles III. Na een tijdperk van ruim zeventig jaar waarin Queen Elizabeth op de troon zat, krijgen de meeste Britten nu voor het eerst te maken met een totaal ander staatshoofd. Charles staat er dan ook om bekend om politieke standpunten niet uit de weg te gaan. Maar hoe zal hij daar nu mee omgaan als hij koning wordt? En hoe reageren de Britten op hem als nieuwe vorst, zit het volk wel op hem te wachten? Te gast is Hieke Jippes, kenner van het Verenigd Koninkrijk. (21:18) Uitgelicht: Verenigde Staten In de vaste rubriek Uitgelicht reizen we af naar New York, waar de langst dienende portier van die stad op 83-jarige leeftijd met pensioen gaat, en hij is niet de enige Amerikaan die tot op late leeftijd blijft werken, merkt correspondent Karlijn van Houwelingen.

(00:56) Mensensmokkelaars wanen zich onschendbaar in Tunesië Een nieuwe belangrijke mensensmokkelroute via Tunesië groeit razendsnel. Vijf jaar geleden vertrokken via deze weg nog zo’n vijfduizend migranten per jaar, in 2023 lijken dat er maar liefst zeventigduizend te gaan worden. En daarmee neemt ook het aantal mensen dat de overtocht niet overleefd toe. Kasper Goethals is journalist voor de Standaard en sprak onlangs in Tunesië met mensensmokkelaars. (12:05) Büro Türkiye #4: Diaspora Ruim veertig procent van de Turkse Nederlanders wil dat de Nederlandse staat hen beter beschermt tegen invloed vanuit Turkije. Dat blijkt uit onderzoek van Instituut Clingendael. Het is dezelfde groep Turken die sinds dit weekend hun stem mogen uitbrengen voor de Turkse verkiezingen. Hoe doorslaggevend is deze kiezersgroep? We bespreken het in Büro Türkiye met collega Cevahir Varan en onze vaste panelgast Nienke van Heukelingen, die dit onderzoek heeft uitgevoerd.  (22:20) Uitgelicht: Mauritanië In de rubriek Uitgelicht reizen we af naar Mauritanië, waar ‘divorce-parties’ steeds vaker voorkomen. Journalist Aida Grovestins duidt deze bijzondere ontwikkeling. Presentatie: Tim de Wit