Bureau Buitenland

(00:48) Mag Hongarije volgend jaar wel voorzitter worden van de EU?  Het Europees Parlement stemt morgen over een resolutie om het aanstaande Hongaarse voorzitterschap van de EU te blokkeren. Nooit eerder werd zo’n poging gedaan. Met Midden-Europa-correspondent Tijn Sadée bespreken we deze bijzondere stemming. (09:48) Waterruzie Iran en Afghanistan zorgt voor dodelijke slachtoffers Wat begon met een woordenwisseling over het gebruik van water uit een grensrivier, is uitgegroeid tot dodelijke gevechten tussen Iraanse grenswachten en Afghaanse Talibanstrijders. In de jaren zeventig werden al afspraken gemaakt over de verdeling van het water uit deze belangrijke rivier, maar toenemende droogte zet die deal weer op scherp. Te gast is historicus en Iran-deskundige Peyman Jafari over de explosieve situatie in de grensstreek. (19:36) Uitgelicht: China Waarom scheren steeds meer Chinese vrouwen hun hoofd kaal? Redacteur Ruth van der Kolk duidt deze nieuwe trend.

(00:49) Moskou en Kyiv onder aanval  De inwoners van de Oekraïense hoofdstad werden afgelopen nacht door een regen aan kamikazedrones uit hun slaap gehouden. Maar ook Moskou was het doelwit van drone-aanvallen. Correspondent Michiel Driebergen is in Kyiv en doet verslag bij ons. NRC-correspondent Eva Cukier vertelt over de situatie in Moskou. (13:46) Aanval op NAVO-militairen in Kosovo Kosovo is uitgebarsten in geweld als gevolg van etnische spanningen tussen Serviërs en Albanezen na betwiste verkiezingen. Daarbij vielen ook tientallen NAVO-militairen gewond. Waarom laait het geweld weer op in de regio? We vragen het journalist Marjolein Koster. (23:17) Uitgelicht: VS Het is allang niet meer zo dat alleen leerlingen hun huiswerk laten doen door CHAT GPT, de populaire chatbot op basis van kunstmatige intelligentie. In New York heeft een bekende schade-advocaat publiekelijk excuses moeten aanbieden na het inleveren van een onzin-pleitnota. Correspondent Karlijn van Houwelingen praat ons bij.

(00:45) Büro Türkiye #8: Erdogans nieuwe Turkije Na een zenuwslopende campagne en twee rondes is Turkije eruit. Erdogan mag zich opnieuw president van het land noemen. Wat staat Turkije te wachten? En hoe moet de EU zich daartoe verhouden? We bespreken het in een nieuwe Büro Türkiye met PvdA-parlementariër Kati Piri en journalist en Turkoloog Zehra Kaya. (12:28) Ergste stroomcrisis ooit in Zuid-Afrika Zuid-Afrika wordt al jaren geteisterd door stroomuitval, maar niet eerder was de situatie zo erg als nu. Zelfs de regering moet toegeven: dit is de ergste energiecrisis ooit. Te gast is onderzoeksjournalist Evelyn Groenink van ZAM Magazine. (22:07) Uitgelicht: Duitsland Een kebabzaak in Duitsland, volledig in stijl van de serie La Casa de Papel, ligt in de clinch met Netflix. Hierover Duitslandkenner Ulrike Nagel. Presentatie: Tim de Wit

(00:48) Ondanks Brexit meer migranten naar VK De Britse krantenkoppen maken gehakt van de Conservatieve Partij, nu blijkt dat het aantal immigranten in het VK ruim is verdubbeld. Het was de grote Brexit-belofte van de Conservatieven om de eigen grens te controleren, maar nu bewijzen recente cijfers dat migratie juist sterk is toegenomen. We bespreken de politieke consequenties met VK-deskundige en VRT-journalist Ivan Ollevier.  (12:13) Migranten blijven steken in grensstadje Ventimiglia Zo’n veertigduizend migranten kwamen dit jaar aan in Italië, dat is vier keer zo veel als in dezelfde periode vorig jaar. De groeiende migratie zorgt voor spanningen met buurland Frankrijk. Volgens de Franse grenswachten is het voor migranten namelijk veel te makkelijk om de grens met Frankrijk over te steken. Bijvoorbeeld via het grensplaatsje Ventimiglia, waar door verscherpte Franse grenscontroles steeds meer migranten blijven steken. Correspondent Angelo van Schaik ging er kijken. (20:54) Uitgelicht: Europa Draait Door Met wetenschapsjournalist Hidde Boersma duiken Tim en Arend Jan deze week in de wereld van genetisch gemodificeerd voedsel. Hoewel deze technieken in Amerika en Azië al lang gebruikt worden, is Europa veel voorzichtiger. Luister hier (https://plinkhq.com/i/1479010914?to=page) de hele aflevering terug! Presentatie: Tim de Wit

(00:36) Büro Türkiye #7: giftige cocktail Aan de vooravond van de beslissende ronde van de Turkse presidentsverkiezingen worden de messen geslepen aan beide kanten. Plots lijken Syriërs het mikpunt van een ongekende vurige campagne. Daarin voert de oppositie de boventoon, en belooft de vele miljoenen uit het land te sturen. Zal het genoeg zijn voor een inhaalrace op Erdogan? We vragen het in een nieuwe Büro Türkiye aan NRC-correspondent Melvyn Ingleby en journalist Suzan Yücel.  (21:13) Uitgelicht: Marokko In Marokko is ophef ontstaan over een aantal gevallen van culturele toe-eigening. In een paar dagen tijd hebben een Algerijnse tv-zender, een Algerijnse influencer en een bedrijf in Saudi-Arabië, Marokkaans cultureel erfgoed geclaimd als hun eigen erfgoed. Daarover correspondent Samira Jadir.

(00:34) Spanning in de Zuid-Chinese zee De tijden dat China ongestoord kon vissen in de Zuid-Chinese Zee lijken voorbij. Al jaren maken landen als de Filipijnen zich boos over de Chinese vissersvloot die de zee leegvist. Maar nu komen ook de Amerikanen in actie. De Verenigde Staten willen een einde maken aan illegale visserij in de achtertuin van China. Dat bespreken we met China-kenner Wim Muller van de Universiteit van Maastricht. (08:40) De Spaanse voorronde Spanje staat aan de vooravond van een belangrijke politieke graadmeter: de lokale en regionale verkiezingen van komende zondag. Die zijn namelijk een voorproefje van de landelijke verkiezingen later dit jaar. De enorme droogte en de woningnood in het land zijn een paar van de grote thema's die de stemming bepalen. Hierover NRC-correspondent Oumaima Abalhaj. (21:33) Uitgelicht: Jordanië Jordanië is in grote feeststemming want de kroonprins gaat trouwen en niet met zomaar iemand. De achternicht van de Saoedi-Arabische leider Mohammad bin Salman is de aanstaande bruid. Met Abdou Bouzerda. Presentatie: Sophie Derkzen

(00:47) De Oekraïense reactie op de ‘Belgorod-aanvallen’ Meerdere Russische anti-Kremlingroeperingen claimen gisteren een aanval uitgevoerd te hebben op Russisch grondgebied in de regio Belgorod. Is het een opsteker voor de Oekraïense moraal, na de verliezen in Bachmoet afgelopen weekend? Kyiv ontkent elke betrokkenheid bij de aanval van deze ultranationalistische groep, maar hoe geloofwaardig is dat? We bespreken het met correspondent Michiel Driebergen. (12:10) Toenemende repressie in Tunesië Mensenrechtenorganisaties maken zich grote zorgen over de toenemende repressie in Tunesië. Sinds februari zijn er ruim twintig dissidenten, activisten en journalisten opgepakt, en vorige week werd een van de meest prominenten oppositiepolitici zelfs veroordeeld voor opruiing. Al Jazeera omschrijft de situatie inmiddels als een “tikkende tijdbom”. Toch geniet president Kais Saied ook nog veel steun in eigen land. Daarover NOS-collega en Tunesië-kenner Sheily Belhaj.  (22:31) Uitgelicht: Argentinië In onze rubriek Uitgelicht reizen we met Remi Lehmann af naar Argentinië, waar de hoop voor komende winter wordt gevestigd op de ‘dode koe’. Presentatie: Sophie Derkzen

(00:35) Thaise oppositie slaat handen ineen De Thaise oppositie sluit na de overtuigende verkiezingswinst de handen ineen, in de hoop dat het leger dan eerder een nieuwe democratische regering zal accepteren. Want ondanks het verlies van de conservatieve politici, die door het leger gesteund worden, is het niet vanzelfsprekend dat de macht wordt overgedragen. Hoe dat precies zit legt Thailand-kenner Rogier Busser van de Hogeschool van Amsterdam uit. (11:33) Uncle Sam wil alleen nog schieten met Amerikaanse wapens  Een nieuw wetsvoorstel in de Verenigde Staten zorgt voor nerveuze blikken bij Amerikaanse bondgenoten, waaronder Nederland. Want als het aan de indiener van deze wet ligt, moet straks veruit het grootste deel van de Amerikaanse wapens in eigen land gemaakt worden. Slecht nieuws voor de Europese militaire industrie én voor de kwaliteit van de Amerikaanse wapens, stellen criticasters. De Nederlandse militair attaché in Washington luidt de noodklok over het voorstel, zijn kritische brief daarover is ondertekend door 24 andere Amerikaanse bondgenoten. Hierover Amerika-deskundige Paul Verhagen, verbonden aan het Haags Centrum voor Strategische Studie. (20:38) Uitgelicht: Italië   De Romeinen droomden er al van: een brug naar sicilie. Komt de Ponte Sullo Stretto, ofwel de langste hangbrug ter wereld, er nu eindelijk toch? Hierover correspondent Angelo van Schaik.

(00:35) Economie nog altijd heet hangijzer in Griekenland    Griekenland heeft zich uit het moeras weten te trekken in de nasleep van de eurocrisis van 2008. De huidige regering timmert goed aan de weg naar een gezonde economie maar niet alles is rozengeur en maneschijn. Want bij de verkiezingen die dit weekend van start gaan roept de radicaal linkse oppositie hard dat de huidige regering alles fout doet. En dat kan de economische groei waar het land zo hard naar heeft gesnakt behoorlijk om zeep helpen. Hierover Griekenlandkenner Mitsiadis Gkouzouris.  (10: 35) Inkijk in de Arabische literatuur  Alle ogen in de Arabische literatuurwereld zijn gericht op Abu Dhabi. Want zondag is het eindelijk zover. Dan vindt de uitreiking plaats van een van de meest prestigieuze prijzen voor de Arabische literatuur. Het jaarlijkse literaire evenement is van grote waarde voor de regio. En wordt ook hier in Nederland nauwlettend gevolgd. We bespreken alle ins en outs van de Arabische literatuur met Midden-Oosten kenner Lucia Admiraal, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.  (20:35) Uitgelicht: Europa draait door   Arend-Jan Boekestijn en mijn collega-presentator Tim de Wit hebben deze week Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp te gast. Hij bezocht het Oekraïense front vlakbij Bachmoet en sprak daar met Oekraïense militairen over de slepende strijd, daar in de loopgraven. De hele aflevering luistert u hier (https://www.nporadio1.nl/podcasts/europa-draait-door/90572/22-wanneer-komt-het-oekraiense-voorjaarsoffensief-s05) terug!

(01:00) President Ecuador regeert per decreet   In Ecuador is een politieke crisis ontstaan. President Guillermo Lasso heeft het parlement naar huis gestuurd, omdat ze van plan waren om hem af te zetten. Nu mag hij per decreet regeren maar hij moet ook binnen drie maanden verkiezingen uitschrijven. We spreken erover met correspondent Arjan Meesterburrie in Ecuador.    (09:05) China flirt in Russisch achtertuin   China heeft vijf voormalige Sovjetlanden uitgenodigd voor een tweedaagse top. Beijing hoopt de Centraal-Aziatische van Moskou los te weken. NRC-corresponden Eva Cukier bezocht een van die stan-landen, Kazachstan, en vertelt over het dilemma van die regio in het aantrekken van de banden met grote buur China.    (20:34) Uitgelicht: Servië   Een ambitieus OV-plan van de burgemeester van Belgrado wordt online belachelijk gemaakt in het Balkanland. Arja van den Bergh over de grappen op sociale media.   Presentatie: Sophie Derkzen