Buro de Vries (Podcast)

Hans Wemer út Boijl en Marco de Jong út Langedijken binne twa boeren út Eaststellingwerf dy't gebrûk meitsje fan de útkeapregeling foar pykbelesters. Under dy regeling krije boeren dy't ticht by in natûrgebiet sitte en neffens de norm tefolle stikstof útstjitte, 120 persint fan de ferfangingswearde fan harren stallen en bisten fergoede. De foarige minister fan natûr en stikstof, Christianne van der Wal neamde dat in 'Woest aantrekkelijke regeling.' Oan ferslachjouwer Gerrit de Boer fertelle Wemer en De Jong wat de útkeap mei harren docht hoe oantreklik de útkeapregeling no werklik is.

Hoewol't de titel wat oars suggerearret, giet it nijste boek fan Anne-Goaitske Breteler net allinnich oer 'doarpsgekken'. It giet foaral oer geastlike sûnens - of better sein 'ûnsûnens' - op it plattelân. Ien haadstik giet oer 'doarpsgekken'. Sa skriuwt Anne-Goaitske Breteler oer Sibbel Rosier, dy't yn Dokkum wenne en dêr bekend stie as Sibbel Geiteknibbel.

Sytse Bouwhuis fan Wikel is dit jier de winner fan de Johan de Jong priis. "Mei ûnfoarstelbere passy fersoarget Bouwhuis al jierrenlang alderhande ekskurzjes. Dêrmei is natueredukaasje him op it liif skreaun", sa fynt de sjuery. Bouwhuis fersoarget al 35 jier Vroege Vogel-ekskurzjes, oare fûgelekskurzjes en lêzingen. Mar hy is ek eigener fan it Boukeboskje. It Buro gie nei Wikel en krijt in rûnlieding fan Bouwhuis troch dat bysûndere bosk...

It liket in bytsje sa as mei de metaaldetektor troch in lân rinne yn de hoop in gouden munt te finen.... At je op syk geane nei de bysûndere paddestuollen yn it natoergebied De Houtwiel ûnder De Westereen, dan moatte je hiel goed oplette en somstiden wat gelok ha. Yn it gebiet komme 15 ferskate soarten wasplaten foar en oan de start fan de hjêrst nimt it buro de útdaging oan om der safolle mooglik te finen.... Mei de help fan boskwachter Jacob Hanenburg

Undersikers fan hegeskoalle Van Hall Larenstein ha op de Ljouwerter Dairy Campus sjoen wat de effekten fan ferskillende soarten fretten binne op de kwaliteit fan molke en de útstjit fan stikstof en metaan. Dat ûndersyk hat trije jier duorre. Kij dy't meidienen oan de proef, krigen in moanne lang ien soart fretten. Dat gong om bygelyks allinnich sûkerei (cichorei), allinnich breablêd (smalle weegbree) of allinnich reade klaver. De oare helte fan de 96 kij krige allinnich gers te iten. En wat docht bliken? Kij dy't krûderyk gers krije, leverje bettere kwaliteit molke en stjitte minder metaan út. Mar om de útkomsten fan in grutskalich ûndersyk ta te passen op de buorkerij, is noch in soad oanfoljend ûndersyk nedich.

Neurofibromatosis type 2. In ûnbekende sykte werby't der goedaardige tumoaren yn it lichem groeie. Se groeie stadich, mar se kinne wol senuwen ôfklemme. Dat is net alline pynlik, it soarget soms ek foar útfal fan funksjes. NF2 is in seldsume sykte dy't net genêzen wurde kin. Ien op de 400 minsken yn Nederlân hat it. Barry Nijenhuis fan it Hearrenfean is ien fan harren. Omdat it sa seldsum is, is der noch net in soad ûndersyk nei dien. It Leids Medisch Centrum docht op dit stuit wol ûndersyk en om jild foar dat ûndersyk yn te sammeljen hat Barry Nijenhuis in boek skreaun. In 'goede doelenboek' werby't de opbringst nei it LMC giet. It Buro prate mei Nijenhuis oer syn sykte.

It is in foarstellingstitel dy't yntrigearret: "Liefde, moord en ander ongemak". Henk Dillerop lûkt mei dy foarstelling troch de provinsje en fertelt yn twa kear 45 minuten ferhalen út syn karriêre as resjersjeur, baas fan de Criminele Inlichtingen Dienst en gefangenisdirekteur. It Buro hie wol nocht oan in ferdivedearjende jûn en gie der hinne:  

It ferhaal werom yn de klasse krije. Dat wie it doel fan skiednisdosinten Aant Jelle Soepboer en Richard Zuiderveld. Sy skreaune 'Vet Oud!' in skiednisboek mei spannende ferhalen dy't yn it ferline spylje. Ta har eigen fernuvering wie it in grut sukses en nei dat earste boek folgen nochris fjouwer Vet Oud! boeken. Mei it sechsde diel oer de skiednis fan Fryslân nimt Aant Jelle Soepboer foarearst ôfskied fan it skriuwen fan skiednisboeken. De âld skiednisdosint is hjoed-de-dei twadde keamerlid en hat gjin tiid mear om te skriuwen.  Mar dat sechsde diel fan de skiednisrige giet oer Fryslân en dat leit Soepboer nei oan it hert. Der is dan ek foar keazen om der twa útjeftes fan te meitsjen: in Nederlânsktalige en in Frysktalige. Soepboer hat de boeken tegearre mei Richard Zuiderveld skreaun. In reportaazje mei it twadde keamerlid mei in passy foar skiednis én Fryslân.   

It is ien fan de slimste senario's dy't je as âlders meimeitsje kinne. Bert en Baukje Agema koenen harren soantsje Fimme tweintich minuten lang net fine, nei't er yn it wetter fallen wie. Nei mear as twa oeren fan reanimaasje en in skoft oan de hart-long masine, is Fimme no in 'gewoan' jonkje, in útkomst dy't doktoaren net foar mooglik holden. "Dit is het wonderkind van het UMCG", fertelde in meiwurker oan de âlden. "Bedenk wel dat hij twee geboortedatums heeft", seit ien fan de spoedsjirurgen dy't Fimme behannele. No, sân jier letter, is Fimme in 'gewoan' jonkje fan alve jier dat yn groep acht sit. Fan de bûtenkant sjogge je neat oan him. Allinnich as hy syn shirt omheech lûkt: op syn bûk is in grut groede te sjen. It ferhaal fan Fimme is optekene troch Nynke Tuinstra. Sy prate mei syn âlden, mei Fimme sels en mei in arts.

Pubers dy't 'mensendrek' op de toanbank smite, in man en frou dy't elkoar de kop ynslaan en in grutte folksoproer... Yn de perioade 1824 oant 1923 hie de plysje geregeld de hannen fol oan de Boalserter befolking. Nei it digitaliseren fan de processen ferbaal fan de gemeenteplysje fan Boalsert ûntdekte gemeente-argivaris Jack de Vries in pear pearels fan ferhalen. It buro dûkt mei him dat argyf wer yn...