De Dag

Van importheffingen tot uitspraken dat Amerika zich niet aan NAVO-afspraken zou houden. Presidentskandidaat Trump belooft van alles in de campagne voor de verkiezingen over een kleine twee weken. En die beloftes doen pijn in Europa. Sinds deze zomer komt een groep mensen in Brussel bijeen om zich voor te bereiden op een mogelijke verkiezingsoverwinning van Trump. Het heet officieel een snelle interventie macht, maar wordt in de wandelgangen de Trump Task Force genoemd.  De Europese Unie bereidt zich voor op mogelijke importtarieven, vertelt correspondent Kysia Hekster in podcast de Dag. Trump kan dan een harde reactie vanuit Brussel verwachten. Ook de NAVO treft voorbereidingen: Mark Rutte staat bekend als Trump-fluisteraar en zou niet voor niets aangesteld zijn als nieuwe NAVO-topman. Intern zou het bondgenootschap bezig zijn om Trump-proof te worden. Volgens hoogleraar Internationale Veiligheid en Samenwerking aan de Universiteit van Maastricht Hylke Dijkstra betekent een herverkiezing van Trump meer dan harde reacties vanuit Brussel. Er zal zich dan een nieuwe wereldorde aftekenen, waarin Amerika en Europa geen vanzelfsprekende vrienden meer zijn. Als Kamala Harris wint breekt volgens Dijkstra een lange periode van stabiliteit en rust aan. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman & Judith van de Hulsbeek

Sinds een kleine maand gaan inspecteurs langs bij kantoren om te kijken of wegwerpbekers verdwenen zijn. Die bekers bevatten plastic om ze waterdicht te maken en mogen sinds 1 januari niet meer bij de koffieautomaten staan. Daardoor moeten de 19 miljoen plastic bekers die we per dag weggooien drastisch verminderen. Maar hoe controleer je een half miljoen kantoren? Merel Stikkelorum werkt op de binnenlandredactie van de NOS en volgt het verhaal. De wegwerpbekers staan in een lijst van plastic wegwerpproducten die in de ban moeten. In podcast de Dag vertelt Merel dat Europa tot die lijst kwam door naar het zwerfafval te kijken op Europese stranden. Maar werken al die regels om wegwerpplastic te verminderen?  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg & Judith van de Hulsbeek

Met dakdekken kan je meer verdienen dan met drugs. Dat zegt een dakdekker uit Den Bosch in een opmerkelijk interview met omroep Brabant-verslaggever Noël van Hooft, dat hij in deze podcast laat horen. De afgelopen week gingen er bijna iedere dag explosieven af bij dakdekkers in Den Bosch. Ook vannacht was er weer een ontploffing. Sinds juli was het al bijna 20 keer raak. Wat is er aan de hand?  De burgemeester van Zaanstad, Jan Hamming, ziet parallellen met problemen die er in zijn stad zijn met glazenwassers. Daar wordt sinds deze zomer met een vergunningplicht gewerkt. Maar, erkent hij, daarmee is het probleem niet verholpen. Hij roept in de podcast op tot een landelijk beleid, want er zitten volgens hem 'maffiose ondernemers' en criminele bendes achter deze wanpraktijken. 'Gemeentes kunnen dit soort problematiek niet zelf aan.' Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Podcast De Dag zoomt sporadisch in op bewindslieden die in een moeilijke positie verkeren. Vandaag: hoe vergaat het...minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark?  Noodrecht of geen noodrecht, dat is al weken de vraag in Den Haag als het gaat over de asielmaatregelen die het kabinet wil nemen. Deze week wordt volgens premier Schoof duidelijk of de PVV bereid is om af te stappen van deze route, die het parlement buitenspel zet, én of een eventueel alternatief voor NSC dan wél te verkroppen is. Minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark van NSC speelt daarin een cruciale rol. Politiek verslaggever en NSC-watcher Nouschka van der Meijden legt in deze podcast uit waarom de positie van Uitermark nu zo belangrijk en ingewikkeld tegelijk is. Ze is het 'rechtsstatelijk geweten' van het kabinet, voor NSC een van de belangrijkste ministers, maar ook iemand die moeite heeft met de samenwerking met de PVV. Wat je ziet is dat er een constante spanning zit tussen haar idealen en de praktijk." Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Correspondent Christiaan Paauwe telefoneerde met een vrouw die Russische roebels op haar rekening kreeg om tegen het EU-referendum in Moldavië te stemmen. Moldavië; het is een klein land, ingeklemd tussen Oekraïne en Roemenië, maar vanuit zowel Rusland als de EU zijn de ogen momenteel gericht op dit land. Want er waren presidentsverkiezingen en, belangrijker, er was een referendum uitgeschreven over de pro-Europese koers van Moldavië. Vooraf werd steeds duidelijk dat Rusland probeerde om de uitslag te beïnvloeden. Correspondent Christiaan Paauwe constateert dit zelf ook. Hij hoorde uit eerste bron hoe met Russisch geld mensen worden omgekocht. In de podcast laat hij een telefoongesprek horen dat hij voerde met een vrouw die vertelt hoe zij is omgekocht en hoe de fraude in zijn werk ging. Jan Marinus Wiersma is oud-Europarlementariër voor de PvdA en Oost-Europaspecialist. Hij volgt de ontwikkelingen in Moldavië al meer dan twintig jaar en vertelt over hoe het land omgaat met de kwetsbare positie die het inneemt. Moldavië is een oud-Sovjetstaat die zich de laatste jaren meer en meer naar Europa keerde, maar nog niet de bescherming heeft van een EU- of NAVO-lidmaatschap. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg en Ivo Talsma

Terug in Washington D.C. nemen Rudy, Marieke en Ryan een kijkje in een nieuwe cocktailbar die politieke onenigheid moet overbruggen. Een plek om te dansen is het alleen niet, daarvoor kun je beter naar een Trump-rally gaan. Want DJ Trump gaf de voorkeur aan plaatjes in plaats van praatjes.  Kamala Harris kon een goede spraakwaterval in ieder geval wél gebruiken, want ze zat bij het rechtse FOX News in de stoel en daar werd het haar soms best heet onder de voeten.  Wil je reageren of heb je een vraag?  amerikakiestpodcast@nos.nl  Presentatie: Marieke de Vries, Rudy Bouma en Ryan Hermelijn Redactie en montage: Indy Scholtens en Jesse Nijmeijer Eindredactie: Lars Hulshof

Het was een emotionele week in de rechtbank van Maastricht. Vandaag is de laatste dag van de zaak waarin Donny M. terecht staat voor het ontvoeren, misbruiken en doden van Gino van 9, twee jaar geleden. Het OM eist 28 jaar cel en tbs met dwangverpleging. Geen levenslange celstraf, omdat ze vrezen dat M. na een gratie toch op vrije voeten zou kunnen komen. Over die tbs na zo'n lange celstraf is discussie ontstaan. Tbs is in essentie een behandeling om daders te laten terugkeren in de maatschappij, maar in zaken duikt het vaker op als argument om mensen juist vast te houden. En de behandelingen starten steeds later, waardoor er zorgen zijn over hoe effectief die tbs daardoor wordt. Advocaat Tjalling van der Goot vertelt in podcast de Dag hoe de kijk op tbs door de jaren heen is veranderd. Twintig jaar geleden begonnen de tbs-behandelingen veel eerder. Jasper Schetters is directeur van de tbs-kliniek in Poortugaal. Hij vertelt wat het effect op de behandelingen is, als daders jaren na hun delict de kliniek binnenkomen. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & IJsbrand Terpstra

Het kabinet wil uitgeprocedeerde asielzoekers die moeten terugkeren, naar terugkeerhubs sturen. Het idee is dat de asielzoekers dan via die hubs weer naar hun land van herkomst gaan. Qua locatie denkt het kabinet aan Uganda voor asielzoekers uit Afrika en Oezbekistan voor asielzoekers uit Afghanistan. Die terugkeerhubs staan centraal tijdens een nieuwe EU-top van regeringsleiders die vandaag begint in Brussel. Want nu lukt het in slechts 20 procent van de gevallen om asielzoekers die de procedure zonder succes hebben doorlopen, terug te sturen. De roep om strengere asielregels klinkt luider en luider in Europa. Maar wat kan er eigenlijk met wat er nu is afgesproken in Europese asielwetten? In deze aflevering van podcast de Dag lezen we samen met universitair docent immigratierecht aan de Universiteit Leiden en lid van de Adviesraad Migratie Mark Klaassen in de Europese regels. Wat staat er nou eigenlijk precies in en wat kun je ermee voor elkaar krijgen? Eerder lazen we met Mark Klaassen de Nederlandse asielregels door. Die aflevering vind je hier (https://www.nporadio1.nl/nieuws/podcast/63e4f018-ba39-4ba2-af2f-d3ca52ccb3f1/podcast-de-dag-lezen-in-de-vreemdelingenwet).  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

China-correspondent Laura van Megen ging op zoek naar een verborgen stad in de Gobi-woestijn. Daar werkten in de jaren zestig wetenschappers in het geheim aan de ontwikkeling van kernwapens. Vandaag 60 jaar geleden werd daar de eerste Chinese atoombom getest. 60 jaar later breidt China zijn kernwapenarsenaal weer op hoog tempo uit. De nucleaire dreiging is de laatste jaren weer toegenomen. Rusland, Iran en Noord Korea worden door het Westen als dreigende kernmachten gezien. Maar wat is de nucleaire strategie van China? Waar bereidt China zich op voor? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: IJsbrand Terpstra

In aanloop naar de landelijke actiedag van Giro555 voor slachtoffers van het geweld in het Midden-Oosten is discussie ontstaan. Sommige mensen doneren niet omdat ze niet willen dat het geld naar Israël gaat, anderen zijn juist bang dat het geld in handen van Hamas of Hezbollah valt. Hoe verzeker je dat het geld niet in verkeerde handen valt?  In deze podcast vertelt Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan de Erasmus Universiteit, over de 'checks and balances' die hulporganisaties hanteren. Dat gaat vaak letterlijk met bonnetjes, maar er zijn ook andere methodes om ervoor te zorgen dat met het ingezamelde geld daadwerkelijk noodhulp wordt ingekocht en dat die noodhulp ook daadwerkelijk worden uitgedeeld. Dit systeem is onder meer aangescherpt na kritiek die volgde op de grote Giro555-actie voor slachtoffers van de tsunami in 2004.  Tineke Ceelen is op dit moment voor Stichting Vluchteling in Libanon. Zij zegt dat ze er haar hand voor in het vuur steekt dat het geld goed terecht komt, en niet bijvoorbeeld bij partijen als Hezbollah of Hamas. "Het geld komt bij ons op de rekening binnen, wij bepalen waar het aan uitgegeven wordt, en dat bepalen we voor elk dubbeltje dat we besteden. Het geld geven we uit via partnerorganisaties waarmee voortdurend contact is en waar ook regelmatig collega's ter plekke gaan praten. Er zitten accountants op, financiële mensen, het wordt allemaal door en door gecontroleerd. " Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Marco Geijtenbeek