De Dag

Toen de Nederlandse muzikant Judy Blank vorig jaar een kerstliedje uitbracht, had ze nooit kunnen bedenken dat haar nummer dit jaar aan de andere kant van de oceaan, in Texas, over een kerstmarkt zou schallen. Ze heeft een internationale kersthit te pakken, en dat terwijl ze eigenlijk nooit wat in dat genre zag: ze vond kerstmuziek te cliché, te kitsch. Maar van die gedachte is ze teruggekomen, net als veel andere artiesten. De een na de ander, zowel in Nederland als internationaal, komt met een kerstlied of - zoals Cher op haar 77e - met een hele kerstplaat. Judy Blank, die ook voor Duncan Laurence een kerstnummer schreef, vertelt in deze podcast wat het genre volgens haar artistiek interessant maakt. En met muziekjournalist en kerstliedjesfanaat Guuz Hoogaerts stappen we met grote passen door de geschiedenis van de Nederlandse kerstpop, die volgens hem sinds een jaar of tien echt tot bloei is gekomen.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

De kennismakingsgesprekken en openingsstatements op Threads, het nieuwe social media-platform van Mark Zuckerberg dat sinds vorige week actief is in Europa, zijn in volle gang. Een beetje onwennig hier en daar, maar ook positief en 'gezelliger', zo luidt het. Veel gebruikers hopen in Threads een alternatief te vinden voor X, waar onder Elon Musk de toename van nepnieuws, haatberichten en polariserende content velen een doorn in het oog is. Sommige mensen zien in Threads een 'vriendelijk' alternatief voor X, vertelt techjournalist Nando Kasteleijn, maar de vraag is volgens hem wel hoe lang dat stand houdt. Hij neemt ons mee in het nieuwe online-wereldje dat aan het ontstaan is en vertelt hoe Meta in ieder geval wel wil proberen te voorkomen dat Threads een polariserend platform wordt. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Karin Backx

Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat uit Europa, ook uit Nederland, op grote schaal onderdelen naar Rusland worden gesmokkeld die cruciaal zijn voor wapens die gebruikt worden in de oorlog met Oekraïne. In de podcast vertellen de makers hoe dat werkt.  Siebe Sietsma van Nieuwsuur klopt aan bij een loods van een Duits bedrijf in Slowakije. In de papieren staat dat vanaf die plek allerlei pakketten met elektronica naar Rusland worden verstuurd. Elektronica waarmee wapens gemaakt kunnen worden die een grote rol spelen in de oorlog in Oekraïne. Samen met Nieuwsuur-collega Mitchell van de Klundert onderzocht Siebe Sietsma de afgelopen maanden hoe er vanuit Europa, ook vanuit Nederland, op grote schaal spullen naar Rusland worden gebracht die cruciaal zijn voor Poetins wapenarsenaal. Na het slagveld in Oekraïne, is de aanpak van deze smokkel de enige manier om Rusland te stoppen, zeggen experts, maar er wordt nauwelijks gecontroleerd en de Europese regels zijn zo ingewikkeld dat ze gemakkelijk te omzeilen zijn.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

Allereerst: geen zorgen. Geen spoilers in deze podcast. We verklappen wel vast hoe het einde begint: aan de ontbijttafel met prins Charles en z'n zoon William. Zo begint de laatste reeks afleveringen van The Crown. Een dag is het slot van de serie nu te zien op Netflix. Zeven jaar lang kregen we een kijkje achter de normaal zo potdichte paleismuren in een dramaserie die bekroond, bejubeld en inmiddels bekritiseerd wordt. Hoe eindigt deze ooit duurste serie voor Netflix ooit? Twee professionals uit het Nederlandse drama laten in podcast de Dag hun licht schijnen op hoe goed het was én hoe het laatste seizoen is geworden. Regisseur Pim van Hoeve maakte een vierdelige serie Beatrix, Oranje onder vuur. Hij herkent veel in de dilemma's die ongetwijfeld ook voorbij zijn gekomen bij de makers van The Crown. En hij mist koningin Elizabeth in de laatste afleveringen. Scenarioschrijver Karin van der Meer schreef mee aan Bernhard, Schavuit van Oranje en pas aan een nieuwe serie over Máxima. Met haar kruipen we in het hoofd van de makers. Ze hoorde de dromen van schrijver Peter Morgan van dichtbij, maar vergaapt zich niet meer aan het einde van The Crown. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

De nieuwe voorman van de SP, Jimmy Dijk, wil terug naar de hoogtijdagen van de partij. Jan Marijnissen haalde 25 zetels, in 2006. De ambities zijn grote van de kersverse fractievoorzitter. Wie is hij? In podcast de Dag vertelt verslaggever bij het Dagblad van het Noorden, Marijke Brouwer, wat Dijk in Groningen heeft betekend. Jimmy Dijk zat ruim 12 jaar in de gemeenteraad daar en stond bekend als "sociale driftkikker" die flink door kan bijten. Wat voor partij gaat hij leiden? Na zo'n 6 jaar stopte Lilian Marijnissen er deze week mee. En de opdracht die zij achterlaat is groot, schetst politiek verslaggever Wilco Boom. De SP heeft veel concurrentie, hoe kan Jimmy Dijk het tij keren? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx

Het is een historische week voor Polen. Na acht jaar afbreuk van de rechtsstaat en dwarsliggen in Europa is de rechts-conservatieve partij PiS weggestemd en staat de nieuwe premier Donald Tusk aan het roer. Hij heeft maar 1 doel: die rechtsstaat repareren. Correspondent Christiaan Paauwe vertelt hoe hooggespannen de verwachtingen zijn van Tusk, die zich zal richten op het herstel van de onafhankelijkheid van de publieke omroep en rechterlijke macht. Hij zal daarbij sterk leunen op de minister van justitie, Adam Bodnar - een goeie bekende van bijzonder hoogleraar en rechter Kees Sterk, die veel rechters in Polen kent en de ontwikkelingen met emotionele betrokkenheid volgt. Nederland kan leren van wat er in Polen gebeurd is, zegt hij, want PiS heeft laten zien dat je zelfs zonder de grondwet te wijzigen, de rechtsstaat kan afbreken. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Joost Klein; de één had tot gisteren nog nooit van hem gehoord, de ander is al tijden bezig hem naar het Eurovisiesongfestival te 'manifesteren'. En met succes, want hij gaat. Wie is dit Friese multitalent?  In deze podcast schetsen 3FM-dj Jamie Reuter en muziekjournalist van Omrop Fryslân Willem de Vries een profiel van Joost Klein, die opgroeide in Friesland en daar geen gemakkelijke jeugd had. Joost Klein laat zich niet vatten één muziekstijl, zeggen ze, of zelfs maar alleen als muzikant. Hij werd groot met grappige video's op YouTube, ging rappen en muziek maken, schreef een dichtbundel en, zo voorspelde Adriaan van Dis ooit nadat die uit zijn werk had gelezen: er komt vast en zeker ook nog eens een grote roman uit de pen van Joost klein. Joost Klein wordt door velen gezien als multitalent, met achter zijn vrolijke clips en filmpjes een moeilijke jeugd, die zijn werk een diepere gelaagdheid geeft. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Karin Backx

Sinds de aardbeving van 6 februari heeft NOS-buitenlandredacteur Gulsah Ercetin meerdere keren het rampgebied in Turkije bezocht: vlak na de beving, rondom de Turkse verkiezingen in mei en nu, tien maanden na dato, opnieuw. En opnieuw is de schok over de schaal van de verwoesting groot. Voor Giro 555 ging ze mee met Jeroen Pauw om te zien wat er met het gedoneerde geld voor noodhulp wordt gedaan. Vanavond is het resultaat van de reis te zien op televisie. En voor podcast De Dag hield Gulsah ook een audiodagboek bij.  Gulsah Ercetin vond tijdens haar reis onder meer de man van een iconisch geworden foto terug, ze bezocht met zangeres Karsu het geboortedorp van diens vader, en ze sprak met talloze Turken die getraumatiseerd zijn en nog in diepe rouw verkeren. In het rampgebied wordt hard gewerkt aan de wederopbouw, maar volgens Gulsah is het onthutsend om te zien hoeveel puin er nog ligt op veel plekken, onder meer in het gebied waar haar eigen familie woont. Hoewel ze werk en privé gescheiden probeert te houden, is dat bij een verhaal als dit eigenlijk onmogelijk. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

In oktober vertelde Awni Farhat in z'n huis in Den Haag hoe angstig het was dat hij z'n familie in Gaza niet kon bereiken. Telefoontjes kwamen niet door, berichtjes kwamen niet aan. De tekenen van leven lieten keer op keer op zich wachten. Awni besloot om Den Haag te verlaten en te proberen om z'n familie te vinden, in de Gazastrook. In deze aflevering van podcast de Dag vertelt redacteur Nina Jansen zijn verhaal en zoektocht. Zij hield contact met hem tijdens z'n reis. En wat niemand dacht dat zou gebeuren, gebeurde toch: Awni sloot z'n ouders, z'n zus, z'n broers, z'n neefje en nichtjes in z'n armen. In de Gazastrook. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman

In de camera van z'n telefoon spreekt premier Boris Johnson de Britten toe, eind maart 2020. Hij zegt, hoorbaar verkouden, dat hij thuis zit met corona. Maar ondanks z'n dan nog slechts lichte kuchje met z'n topteam door blijft werken om corona te verslaan. Jaren later blijkt hoe het er binnenskamers aan toeging in de Britse politieke top. Boris Johnson wordt 2 dagen lang verhoord door een speciale covid-commissie, waarin hij zich verantwoord over het coronabeleid van zijn regering. Correspondent Fleur Launspach ziet en hoort een andere soort Boris Johnson: met weinig bravoure, maar met rust en eerlijkheid. Johnson zou zich een jaar lang hebben voorbereid en 6-duizend pagina's aan verdediging hebben opgesteld. De feiten die voor hem liggen zijn allesbehalve fraai dankzij een berg aan openbare WhatsApp-berichten: het topteam van Johnson zou elkaar uitschelden en de sfeer zou verziekt zijn geweest. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra