De Dag

Het Iraanse regime dreigt keer op keer met dreigende taal richting Israël. Als het land doorgaat met luchtaanvallen zouden verzetsgroepen niet tegengehouden kunnen worden, volgens geestelijk leider Khamenei. En de oorlog zal bij het doorgaan van die aanvallen uitbreiden in de regio, waarschuwt de buitenlandminister van Iran. De zorgen over een tweede front in Israël zijn na bijna twee weken oorlog niet weg. In het noorden aan de grens met Libanon is de angst dat Iran Hezbollah helpt met een interventie. Wat is de rol van Iran in deze oorlog? Politiek commentator en Iran-deskundige Damon Golriz schetst in podcast de Dag aan de hand van de historie hoe de haat van het Iraanse regime tegen Israël is gegroeid tot wat het nu is. Israël is de aartsvijand van Iran. En de oorlog tussen Israël en Hamas komt het regime goed uit. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx

Toen Hamas op 7 oktober Israël aanviel was de 16-jarige Mohammed uit Doorn toevallig in Gaza om zijn oma te bezoeken. Inmiddels zit hij al anderhalve week vast in de hel - iedereen heeft de beelden uit Gaza gezien. Mohammed is niet het enige kind in Gaza: ongeveer de helft van de 2 miljoen mensen die er wonen is jonger dan 18.  Presentator en eindredacteur van het Jeugdjournaal Joris Marseille ziet de verhalen en beelden van kinderen iedere dag voorbij komen. Hij laat in deze podcast de verhalen horen van Mohammed, met wie de redactie in nauw contact staat, van Omran, een andere jongen in Gaza, van Sarah in Israël en Tehila in Nederland. Allen kinderen in verschillende situaties, maar met een gemeenschappelijke deler: angst.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

De Amerikaanse president Biden en de Israëlische premier Netanyahu kennen elkaar al veertig jaar, sinds de jaren tachtig, en even zolang noemen ze elkaar 'vrienden'. Maar die vriendschap wordt op de proef gesteld - met name voor Biden, die zich al langer stoort aan de radicalere koers van Netanyahu en die niet geassocieerd wil worden met de humanitaire ramp die zich in Gaza afspeelt. Bovendien, zegt historicus James Kennedy in deze podcast, in de Democratische Partij neemt het aantal Amerikanen dat kritisch is op Israël en zich om Palestijnen bekommert toe. Vraag is trouwens ook of Netanyahu überhaupt nog luistert naar zijn oude vriend.  James Kennedy loopt in de podcast de innige maar ook gecompliceerde geschiedenis van Amerika en Israël langs, en in het bijzonder de geschiedenis van president Biden: die hij vanuit zijn persoonlijke en decennialange betrokkenheid 'de meest pro-Israëlische president ooit' noemt. Maar zoals tijden veranderen, doen vriendschappen én machtsverhoudingen dat ook.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Sander van Hoorn presenteert op zaterdagochtend 7 oktober het NOS Radio 1 Journaal als duidelijk wordt dat Hamas-terroristen Israël zijn binnengedrongen. In de uren die volgen realiseert hij zich als oud-correspondent die jarenlang in Israël woonde, dat er iets uitzonderlijks aan de hand is en dat hij zo snel mogelijk die kant op moet om verslag te doen. Inmiddels reist hij er al een week rond en schetst hij met zijn reportages een portret van een land dat fundamenteel is veranderd, maar - zegt hij in deze podcast - tegelijkertijd juist ook helemaal vast blijft zitten in de oude, uitzichtloze, dynamieken. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

De Hamas-strijders die de grens met de Gazastrook overstaken zijn nog erger dan IS-terroristen. Dat zei de Israelische premier Netanyahu aan de telefoon met de Amerikaanse president Biden. Netanyahu verklaarde de oorlog aan Hamas, nadat zij Israël bestookte en de grens overstaken en mensen vermoordden. Inmiddels is er een regering van nationale eenheid gevormd, nadat Netanyahu eerder in zee ging met extreemrechtse partijen, vanwege de oorlog. En oorlog is voor Benjamin Netanyahu niet nieuw: door de oorlog is hij gevormd. In de jaren '70 kwam zijn broer, Jonathan Netanyahu, om bij operatie Entebbe in Oeganda. Israëlische soldaten bevrijdden burgers die gegijzeld werden door ondermeer Palestijnse terroristen. Het is een keerpunt voor Netanyahu, volgens oud-Israël correspondent Inez Polak. Ze vertelt in podcast de Dag hoe deze gebeurtenis zijn wereldbeeld tekent en de strijd tegen terrorisme zit diep. Wat betekent dat in de oorlog nu tegen Hamas? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Voor het eerst in de oorlog zegt de Israëlische legerleiding dat ze een grondoffensief voorbereiden. Op dag 6 van de oorlog vertellen ze dat ze Gaza via de grond in willen. In voorbereiding daarop zijn het hoogste aantal reservisten ooit opgeroepen. Ook vanuit ons land willen mensen die kant op om te vechten. Correspondent Nasrah Habiballah vertelt in podcast de Dag wat het betekent als je reservist bent voor het Israëlische leger en met welk gevoel Israëliërs gehoor geven aan de oproep. En oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif vertelt meer over het Israëlische leger: het is een buitengewoon sterk leger, mede door die reservisten. Maar een grondoffensief in Gaza is een nachtmerrie voor elke soldaat. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het is dag vijf van de oorlog in Israël en er komen steeds meer verhalen naar buiten over wat mensen die daar wonen hebben meegemaakt en nog steeds meemaken. Gisteren hoorde je in de podcast verhalen van Nederlanders die op verschillende plekken in Israël wonen. Vandaag proberen we een beeld te krijgen van wat er in Gaza gebeurt. Proberen, want als vergelding voor de gebeurtenissen van dit weekend, kondigde de Israëlische minister van defensie een 'totale blokkade' van Gaza aan en wordt het gebied aanhoudend gebombardeerd. Wat betekent dat voor de mensen die er wonen, en in hoeverre heeft de wereld nog zicht op wat er in Gaza gebeurt? Daarover hoor je in deze podcast de Nederlands-Palestijnse Dina Zbeidy, en verschillende hulpverleners die nog aan het werk zijn in Gaza, of er zeer recent nog waren en in nauw contact staan met mensen daar. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Redactie: Rosanne Sies Presentatie: Elisabeth Steinz

Het is dag vier van de oorlog in Israël en er komen steeds meer verhalen naar buiten over wat mensen die daar wonen hebben meegemaakt en nog steeds meemaken. In deze podcast vertellen Nederlanders die op verschillende plekken in Israël wonen over hoe het hen vergaat en hoe zij zich voorbereiden op mogelijk meer geweld dat komen gaat. Angst en onzekerheid overheersen. In de podcast van morgen laten we de verhalen van mensen uit de Gazastrook horen - voor zover dat mogelijk is, want het gebied is zoals bekend helemaal afgesloten. In Israël zelf zit de angst voor verdere escalatie en een mogelijke inmenging van Hezbollah in de strijd er goed in, vertelt correspondent Nasrah Habiballah in deze aflevering. Iedereen is opgeroepen water en voedsel voor zeker 72 uur in te slaan en mensen zijn in toenemende mate bezig zich voor te bereiden op een grootschalige oorlog. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Redactie: Lieke Loman Presentatie: Elisabeth Steinz

7/10 wordt al wel de Israëlische 9/11 genoemd: de dag dat een golf van terreur en geweld alles veranderde. En het is nog niet voorbij: Hamas houdt naar eigen zeggen ruim 130 gijzelaars vast, op verschillende plaatsen wordt nog gevochten, Israëlische troepen lijken een grondoffensief in Gaza voor te bereiden en aan de noordgrens van Israël zijn grote zorgen over betrokkenheid van Hezbollah vanuit Libanon.  In deze podcast een profielschets van Hamas, de terreurorganisatie die verantwoordelijk is voor deze aanval. Arabist Leo Kwarten sprak twee jaar geleden met een van de hoogste leiders van Hamas, en vertelt hoe de organisatie onder invloed van hardliners de afgelopen jaren extremer is geworden. Wat heeft Hamas voor ogen en welke prijs zijn ze bereid ervoor te betalen? Vanuit Libanon vertelt correspondent Daisy Mohr over de banden van Hamas met Hezbollah, dat dit weekend steun aan Hamas betuigde door vanuit het zuiden van Libanon mortiergranaten af te schieten op Israël. Hamas met Hezbollah delen eenzelfde kijk op Israël en zijn de afgelopen jaren steeds dichter naar elkaar toe gegroeid. Beiden genieten ze ook de steun van Iran. Hoe ver strekt die steun? En hoe groot is uiteindelijk de slagkracht van Hamas en Hezbollah? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Jarenlang was het een taboe en ook nu lijkt demissionair premier Rutte er nog niet erg warm voor te lopen: een verdere uitbreiding van de Europese Unie. Lange tijd zat de deur op slot en kregen landen die er ook bij wilden, te horen dat ze dat voorlopig uit hun hoofd konden zetten. Inmiddels waait er een heel andere wind en gaat de discussie op de EU-top in Granada deze dagen nauwelijks meer om de vraag óf er landen bij komen, maar ligt de focus op welk land, wanneer, en op welke hervormingen er nodig zijn om dat als Unie te kunnen dragen. Maar een nieuwe groeigolf lijkt zich dus aan te dienen, met mogelijk grote gevolgen. In deze podcast vertelt Wouter Zweers, expert bij Instituut Clingendael over EU-uitbreidingsbeleid, over de geschiedenis van groei die de Europese Unie sinds de oprichting kenmerkt. Samen sterk staan, is het uitgangspunt, maar maakt uitbreiding de Unie wel sterker? Reageren? dedag@radio1.nl