De Dag

Cherson, Melitopol, Marioepol; dat worden de volgende steden die bevrijd gaan worden, zei de Oekraïense president Zelensky dit weekend. Na de bevrijding van de regio rondom Charkov in het Noord-Oosten van het land, richt het offensief om het land te heroveren op de Russen zich op het Zuiden.  Als eerste is Cherson aan de beurt, dan Melitopol en uiteindelijk ook het verwoeste Marioepol, is het plan. NOS-redacteur Chiem Balduk heeft contact met verschillende mensen in die steden en laat in podcast De Dag de appjes en video's horen die zij hem, met gevaar voor eigen leven, sturen. Hij vertelt hoe de inwoners wachten op de bevrijding, zich voorbereiden op het grote offensief, en bang zijn voor waar de Russen toe in staat zijn als ze zich gedwongen voelen om terug te trekken. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Al maanden wordt er over de hoge energieprijzen en inflatie gesproken en al maanden wordt er gewacht op Prinsjesdag, in de hoop dat er dan maatregelen komen die de gevolgen van die hoge prijzen verminderen. Maar, zo zei premier Rutte al meermaals, de pijn kan niet helemaal worden weggenomen. In aanloop naar die voor velen belangrijke Prinsjesdag van morgen vertellen in podcast De Dag drie mensen uit verschillende lagen in de samenleving over de grote financiële zorgen die zij nu al hebben, en waarvan ze vrezen dat ze die straks niet meer kunnen bolwerken. Maaike is student en valt voor haar gevoel tussen wal en schip, Jacqueline leeft op bijstandsniveau en is na de toeslagenaffaire huiverig om hulp aan te nemen en Marcel is bakker die per november 15duizend euro per maand meer moet gaan betalen voor zijn energierekening. Wat opvalt: alle drie voelen ze zich niet goed vertegenwoordigd door de regering en verwachten ze ook weinig van Prinsjesdag. Reageren? Mail dedag@radio

Het is een week geleden dat de Britse koning Charles zich voor het eerst in een toespraak tot Groot-Brittannië en de rest van de wereld richtte. Sindsdien ligt zijn leven nog meer dan voorheen onder een vergrootglas. Alles wat hij zegt en doet wordt geregistreerd, zoals zijn kleine driftbui toen hij te maken kreeg met een lekkende pen. Op sociale media is dit voer voor commentaar en kritiek. De relatie tussen Charles en de pers is al zijn hele leven gespannen. Waar zijn moeder niet vaak interviews gaf en zich vrijwel altijd diplomatiek uitte, heeft Charles zich in interviews en toespraken als kroonprins geregeld gepassioneerd, fel of ronduit onhandig uitgelaten. In deze podcast loopt oud-correspondent Hieke Jippes een paar van die opmerkelijke momenten en uitspraken langs en schetst zo een portret van de nieuwe koning van Groot-Brittannië. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Miljoenen euro's gaan er van bankrekeningen van medische bedrijven naar tientallen cardiologen in ons land. Overboekingen die buiten het zicht van ziekenhuizen blijven. Dat blijkt uit onderzoek van de onderzoeksredactie van de NOS en Nieuwsuur. Artsen krijgen geld van de medische industrie voor bijvoorbeeld advies en onderzoek. Maar die transacties moeten wel gemeld worden, om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen. Betalingen van medische bedrijven aan artsen en ziekenhuizen zouden in het transaparantieregister zorg moeten staan. Maar het register doet haar eigen naam geen eer aan. Journalisten Anna Pruis en Siebe Sietsma kwamen erachter dat artsen en medische bedrijven betalingen makkelijk verborgen houden. Volgens experts worden als gevolg daarvan onze zorgpremies hoger. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het roept herinneringen op aan de aftocht van de Russen ten noorden van Kiev eerder dit jaar: internationale journalisten die nu de gebieden in gaan in de regio Charkov, waar het Oekraïense leger in korte tijd grote delen heeft bevrijd. De eerste verhalen van wat daar tijdens de maandenlange Russische bezetting is gebeurd, worden opgetekend. In deze podcast doet Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp dat. Hij reist op dit moment door de regio en vertelt over de verwoestingen die er zijn aangericht en de verhalen die hij hoort. Ook in Rusland dringt de opmars van het Oekraïense leger door, al wordt die daar anders uitgelegd, zegt Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp vanuit Moskou. Hij waarschuwt voor al te veel optimisme in het Westen over kritiek die hier en daar in Rusland op Poetins oorlog klinkt. Van een kentering is volgens hem nog geen sprake. "De ruimte voor kritiek neemt niet toe, de repressie wel." Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het was een opluchting voor het NS-personeel én voor reizigers dit weekend, toen het bericht kwam dat de NS en de vakbonden het eens zijn geworden over een fikse loonsverhoging en afspraken om de werkdruk te verminderen. Een grote staking die voor vandaag gepland stond is daardoor van de baan. Maar de NS komt nu over de brug met geld dat ze eerder niet zeiden te hebben. De vraag rijst of het bedrijf de loonsverhoging wel kan betalen en wat de enorme extra kostenpost betekent voor de toekomst van de NS. Hoogleraar transportbeleid van de TU Delft Bert van Wee zet in podcast De Dag op een rij hoe de NS in deze positie is beland. En wat er nodig is om de boel 'op de rails' te krijgen, want de problemen van de NS zijn groter dan de cao. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na de eerste verhoorperiode van de parlementaire enquête gaswinning Groningen voor de zomer, is de tweede ronde verhoren in volle gang. Daarbij wordt onder meer in kaart gebracht waarom er zo lang zo veel gas werd opgepompt, terwijl al duidelijk was dat dit gevaarlijk kon zijn. Wie nam daarover de beslissingen? In podcast De Dag vertellen Reinalda Start en Heleen Ekker, die voor de NOS het gas-dossier al jaren volgen, over het kleine groepje mensen dat aan de touwtjes trok. En op welke manier de veiligheid het in Groningen verloor van het geld. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Iedereen kan oud worden, als je maar lang genoeg blijft leven, zei de Britse koningin Elizabeth op haar tachtigste verjaardag naar de woorden van komiek Groucho Marx. En oud werd ze, 96. In podcast De Dag een gesprek met een generatiegenoot van de koningin: oud-correspondent voor het Verenigd Koninkrijk Peter Brusse, die zelf 86 is. Hij vertelt hoe de tijdsgeest waarin zij opgroeiden en volwassen werden het koningschap van Elizabeth heeft getekend en haar als persoon heeft gevormd. Maar of we na 96 jaar weten wát voor persoon zij was, dat is de vraag. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen presenteerde gisteren een hele reeks voorstellen in de hoop de winter warm en betaalbaar door te komen. Rusland draait af en aan aan de gaskraan en blijkt een onbetrouwbare energieleverancier na de invasie van Oekraïne. En dus moet Europa de lidstaten helpen om de gas- en stroomrekeningen betaalbaar te houden. Morgen praten alle EU energieministers in een spoedoverleg over de plannen Correspondent in Brussel Ardy Stemerding geeft vast een voorbeschouwing: de plannen gaan heel ver, vertelt hij, maar het wordt nog een pittige discussie tussen de 27 lidstaten. Spanje zit er bijvoorbeeld al wel warmpjes bij, ziet correspondent Rop Zoutberg. Maar hoe anders is dat in Duitsland waar ze nog alle zeilen bij moeten zetten voor komende winter, weet correspondent Charlotte Waaijers. Maar de hulp komt niet alleen uit Brussel, ook de buren kunnen een handje meehelpen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Zoveel rugklachten dat je én niet meer kan werken én je eigen kind niet kan optillen of je veters kan strikken. Omdat je werkgever je werk laat doen dat veel te zwaar is. Het is het verhaal van een van de tientallen bagagemedewerkers op Schiphol, die aan onderzoeksjournalisten Ben Meindertsma en Milena Holdert van de NOS en Nieuwsuur hun verhaal doen. Zij spraken ook met hun bazen, bedrijfsartsen, en de luchthaven-directie zelf. Zo brachten ze nauwgezet de barre werkomstandigheden op de nationale luchthaven in kaart waar al jaren vermoedens over waren, maar waarvan we niet precies wisten hoe het zat. In podcast De Dag vertellen Ben en Milena over hun bijzondere onderzoek en laten de soms moeizame gesprekken horen die ze met de verantwoordelijke partijen hadden. Pas na lang doorvragen kwam er antwoord. Economische belangen zijn de laatste decennia leidend geweest, zeggen ze, en dat heeft geleid tot een systeem waar sjouwers de dupe van zijn. De mensen die ze moeten beschermen keken de andere kant uit: hun werkgevers, de luchthaven én de inspectie. Reageren? Mail dedag@radio1.nl