FactGurus | BNR

Trump beweerde tijdens het debat met Kamala dat Duitsland zijn vergroeningsplannen heeft laten varen en weer kolencentrales bouwt. Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken reageerde via X dat 50% van de elektriciteit in Duitsland inmiddels uit hernieuwbare bronnen komt en alle kolencentrales tegen 2038 gesloten zullen zijn. Dit bericht, dat 15 miljoen keer werd bekeken, kreeg 10.000 reacties, waarbij velen betwisten dat het percentage hernieuwbare energie tussen de 20 en 30% ligt. Is het een flater van de Duitse MinBuZa? Verder in deze FactGurus;In Centraal-Europa wordt het noodweer in verschillende artikelen deels toegeschreven aan klimaatverandering. Echter de Volkskrant noemt het een samenloop van omstandigheden met een bijrol voor klimaatverandering, terwijl RTL Nieuws het een direct gevolg van klimaatverandering noemt. Welke van de twee klopt?  See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering van Fact Gurus worden twee onderwerpen besproken: The Guardian berichtte dat Tesla 500.000 bomen heeft gekapt voor de uitbreiding van hun Gigafactory bij Berlijn, wat volgens hen de hypocrisie van de groene economie blootlegt. Echter, de werkelijke situatie rondom deze bomenkap is complexer en biedt meer nuance dan het artikel suggereert. De Volkskrant publiceerde een fotoreportage over daklozen in de Verenigde Staten. Dit roept de vraag op hoe de situatie met dak- en thuislozen in Europa is, want het lijkt erop dat het om sommige vlakken in Europa zelfs nog slechter is.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elon Musk waarschuwt op zijn platform, X voor een dreigende "population collapse," waarbij de wereldbevolking snel zou krimpen. Hoogleraar Hilde Bras van de universiteit Groningen vertelt dat recente cijfers van de Verenigde Naties wijzen op een andere realiteit: de wereldbevolking zal blijven groeien tot 2085 en daarna langzaam dalen. Sommige landen, zoals China en Japan, zullen echter aanzienlijke bevolkingsafnames ervaren. Dus hoewel Musk terecht wijst op uitdagingen door krimpende bevolkingen, is de term "collapse" misleidend. Uiteindelijk stabiliseren bevolkingen zich, en Musk's zorgen over arbeidskrachten en de noodzaak van AI en robotisering zijn best valide, maar een grote plotselinge instorting is onwaarschijnlijk.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vorige week was Jacco Vonhof, voorzitter van MKB Nederland, te gast bij de Ochtendspits. De aanleiding was de nieuwe verplichting voor bedrijven met meer dan 100 werknemers om alle werkgerelateerde kilometers te registreren. Vonhof uitte zijn irritatie over deze extra administratieve last en chargeerde dat het bijhouden van deze kilometers meer CO2 zou uitstoten dan het zou besparen. Hoeveel CO2 stoot een datacenter eigenlijk uit om deze informatie op te slaan? Komt de eventuele besparing in de buurt van de energie die nodig is om de data van 5.4 miljoen werknemers op te slaan? *in de uitzending spreekt Frank van 200 gram co2 per 100 kilometer. Dit moet zijn 200 gram co2 per kilometer.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Overstroming op Vliegveld Mallorca Op 11 juni veroorzaakte een zware regenbui een overstroming op het vliegveld van Mallorca, wat leidde tot een tijdelijke stillegging van het vliegverkeer. Er vielen 35 liter per vierkante meter per uur, wat volgens het KNMI een flinke hoosbui kan worden genoemd. Maar het onderlopen van de duty free shops in de terminal, en enorme waterpartijen op het platform werd door iets anders veroorzaakt. Meteorosensitiviteit: bestaat dat uberhaupt? Meteorosensitiviteit, de invloed van weersveranderingen op het humeur en fysieke welzijn. Hoewel sommige mensen beweren gevoelig te zijn voor weersveranderingen, is er weinig wetenschappelijk bewijs om dit te ondersteunen. Veranderingen in luchtdruk en vochtigheid kunnen gewrichtspijn veroorzaken, maar er zijn geen uitgebreide studies die een duidelijke link tussen weersomstandigheden en stemmingswisselingen aantonen. Bestaat het dan wel?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er wordt vaak beweerd dat er een toename is van natuurrampen, zoals noodweer, overstromingen en bosbranden, en dat deze toename wordt toegeschreven aan klimaatverandering. Dit wordt genoemd in de context van stijgende verzekeringspremies en in nieuwsartikelen zoals bij Business AM en Nieuwsblad. Belangrijkste Database De belangrijkste bron voor data over natuurrampen is EM-DAT, de database van het Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED). Deze data wordt ook gebruikt door organisaties zoals de World Meteorological Organization. Betrouwbaarheid en Trends Onderzoekers van 'Our World in Data' hebben onlangs een artikel gepubliceerd waarin ze aangeven dat rampendatabases nu niet perfect zijn en vroeger nog minder betrouwbaar waren. Historisch gezien was er veel minder informatie beschikbaar over natuurrampen vanwege het gebrek aan internet, minder financiering, humanitaire hulp, en computers. CRED zelf bestaat pas sinds 1973 en beheert de EM-DAT database sinds 1988. Data Interpretatie De steile toename van natuurrampen in de database kan voor een groot deel worden toegeschreven aan de betere registratie van rampen door de jaren heen. Kleine en middelgrote rampen maken nu een veel groter deel uit van de dataset dan 40 jaar geleden. Hierdoor is het moeilijk te zeggen of er daadwerkelijk meer natuurrampen zijn. Data van voor 2000 wordt als onbetrouwbaar en incompleet beschouwd, en sinds 2000 is er geen duidelijke toename van het aantal natuurrampen. The increase in the number of disasters is partly a result of reporting bias - Our World in Data Evolutie van de registratie van natuurrampen De geobserveerde stijgende trend zou iemand kunnen doen geloven dat rampen tegenwoordig vaker voorkomen dan aan het begin van de eeuw. Echter, het trekken van zo'n conclusie op basis van deze grafiek zou incorrect zijn. In feite toont de figuur eigenlijk de evolutie van de registratie van natuurrampen in de loop van de tijd.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er wordt veel geschreven over de regelgeving in Europa, zo beweerde Ingrid Thijssen van VNO-NCW begin dit jaar dat er elke dag vijf pagina’s aan nieuwe regelgeving bijkomt in de EU.  Dimiter Toshkov, universitair hoofddocent aan de Universiteit Leiden en expert in Europese integratie en beleid, legt uit dat de EU vrij transparant is en dat het eenvoudig is om het aantal gepubliceerde beleidsdocumenten op te zoeken. Hij voerde een analyse uit, waarbij hij keek naar recente cijfers van de afgelopen vijf jaar. Uit zijn onderzoek blijkt dat er in vijf jaar tijd 919 wetgevende documenten zijn gepubliceerd, waaronder richtlijnen en verordeningen. Dit komt neer op gemiddeld één wet per twee dagen, ofwel een halve wet per dag. Als we echter kijken naar het aantal pagina’s per dag, in lijn met de bewering van Thijssen, blijkt dit aanzienlijk hoger te zijn. Toshkovs analyse laat zien dat als je het gemiddelde aantal pagina's per wet optelt, dit neerkomt op grofweg 10 pagina’s per dag. Dit is dus flink meer dan de vijf pagina’s die Thijssen noemde. Uiteraard kan het gemiddelde aantal pagina's per beleidsdocument verschillen, maar die 5 pagina's per dag, zoals de VNO-NCW voorzitter beweerde, komt al snel in beeld. Kanttekeningen bij de Cijfers Hoewel de cijfers significant zijn, moeten enkele belangrijke kanttekeningen worden gemaakt. Ten eerste bevatten deze documenten niet alleen regels, maar ook motivaties voor de invoering van de regels. Toshkov schat dat ongeveer een derde van elk document bestaat uit dergelijke motivaties. Daarnaast wijst Ton van den Brink, hoogleraar EU-wetgevingsvraagstukken aan de Universiteit Utrecht, erop dat niet elke nieuwe publicatie een geheel nieuwe wet betekent. Vaak betreft het aanpassingen van bestaande regels op basis van nieuwe inzichten, waardoor de lijst met regels niet alleen maar langer wordt, zoals een dergelijk getal het doet klinken. Bovendien zijn niet alle wetten van toepassing op alle burgers of bedrijven, het gaat ook om regelgeving voor niche situaties. Burden or Benefit? Een ander belangrijk punt is dat een deel van de regelgeving juist door de industrie zelf gewenst is om duidelijkheid te scheppen. Regelgeving wordt geassocieerd met negatieve belemmeringen, maar niet alle wetten zijn voor een bedrijf een 'last', wetten creëren ook een duidelijk speelveld.  Conclusie Samenvattend kan worden gesteld dat de uitspraak van Thijssen feitelijk juist is, zij het dat het aantal pagina’s nog hoger ligt dan zij aangaf. Er komen inderdaad ongeveer 10 pagina’s aan regelgeving per dag bij. Ondanks dat kwantificatie van regelgeving een interessante indicator is, is de vraag wel of het aantal pagina's de juiste manier is van naar de materie kijken -- de inhoud en de impact van de wetsdocumenten kunnen sterk variëren, en de hoeveelheid pagina's correleert niet 1 op 1 met de hoeveelheid (nieuwe) wetten. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De term "opt-out" is weer terug in het Nederlandse politieke discours, dankzij het hoofdlijnenakkoord. VVD-politicus en voormalig minister Henk Kamp benadrukte in een uitzending van OP1 het belang van een opt-out voor Nederland. Caroline van der Plas voegde hier in Buitenhof aan toe dat Nederland sterker moet optreden binnen de EU. Een opt-out, waarbij een lidstaat van de Europese Unie niet verplicht is zich aan een bepaalde afspraak te houden, is echter niet eenvoudig te verkrijgen. Ten tijde van het stikstofdossier en de natuurherstelwet is dit idee al vaker besproken, maar volgens experts zoals Kati Piri van GroenLinks-PvdA en universitair hoofddocent Sebastiaan Princen van de Universiteit Utrecht is de kans klein dat Nederland dit zal bereiken. Er zijn twee soorten opt-outs in de EU: de eerste vereist een nieuw verdrag of een aanpassing hiervan, een complex proces. De tweede mogelijkheid is bij de invoering of aanpassing van een nieuwe wet, maar ook dit kan een land niet alleen bepalen. Het huidige kabinet zou graag een opt-out willen afdwingen, maar dit is praktisch gezien zeer moeilijk. Zelfs als Nederland een opt-out voor een nieuwe wet zou kunnen onderhandelen, moet een meerderheid van de EU-lidstaten hiermee instemmen. Dit maakt de kans op succes klein, vooral voor politiek gevoelige onderwerpen zoals immigratiewetten. Opt-outs zijn zeldzaam en sinds de jaren '90 zijn er maar weinig nieuwe significante opt-outs geweest. Onderzoek van Princen toont aan dat ongeveer een vijfde van de EU-wetten een opt-out bevat, maar deze gaan vaak om minder controversiële zaken, zoals een opt-out voor zee gerelateerde ruimtelijke ordening voor landen die niet aan zee liggen. Grote en politiek beladen onderwerpen hebben veel minder kans op een succesvolle opt-out.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vorige week publiceerde het AD 7 tips om brandstof te besparen. Volgens het AD moeten we onder andere vroeg tanken om door de koele lucht meer benzine te krijgen per liter, achter een vrachtwagen rijden, terwijl we schoenen met dunne zolen dragen. Aan het eind van de rit achteruit in de schaduw parkeren om verdamping van benzine te voorkomen, én we moeten onze auto goed schoonhouden. Hoeveel zin hebben deze tips?  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amsterdam zou de duurste stad van Europa zijn met een (mediaan) huurprijs van 2275 euro. Maar ook andere Nederlandse steden als Rotterdam en Den Haag zouden de top van Europa aanvoeren. Dit concludeerde een onderzoek van verhuurplatform HousingAnywhere begin dit jaar. Het onderzoek legt de nadruk op gemeubileerde woningen met een tijdelijk karakter, wat niet representatief is voor de volledige huurmarkt voor bijvoorbeeld onbepaalde tijd. 61% van de huurprijzen in het onderzoek omvatten extra kosten, hoewel het niet duidelijk is welke kosten dat dan zijn en of die in de huurprijs horen te zitten. Volgens hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer is een cruciale kwestie bij het interpreteren van huurprijzen de vergelijkbaarheid van gegevens. Het housingAnywhere platform verhuurt de gemeubileerde woningen voor minimaal 1 maand, met een gemiddelde huurperiode van 254 dagen. Daardoor richt het onderzoek zich voornamelijk op kortere termijnverhuur, wat niet direct overeenkomt met de behoeften van veel huurders. Over het algemeen wordt gekeken naar andere factoren, zoals het besteedbaar inkomen, van belang bij het beoordelen van de daadwerkelijke betaalbaarheid van huurwoningen, vertelt Boelhouwer. Immers de steden in Zuid en Oost Europa zijn vaak goedkoper, maar de lonen liggen er ook lager. Een bredere kijk op de huurmarkt laat zien dat Nederlandse steden, inclusief Amsterdam, zich bevinden in de top 6 van Europa wat betreft de last van woonkosten als percentage van het inkomen. Daarnaast wijst Boelhouwer op onderzoek waarbij gekeken wordt naar de ‘housing cost overburden’ (het percentage van de mensen dat meer dan 40% van hun inkomen aan hun woning moet uitgeven), dan komt bij nederland het getal 12.1% daaruit, boven het Europees gemiddelde van 10,6 en hebben we 6 landen boven ons. Dat maakt Nederland niet de hoogste in die manier van kijken, maar wel top 10. Wat betreft onderzoek naar Amsterdam specifiek, is er weinig vergelijkbaar materiaal. Hoewel een onderzoek van The Economist en het Economic Research Institute huurprijzen in relatie tot het inkomen heeft beoordeeld voor 35 steden in Europa, wordt er in dat onderzoek alleen gekeken naar Den Haag als Nederlandse stad, waarbij Den Haag op plek 15 in de lijst stond, een stuk lager dan in het onderzoek van housingAnywhere, waar Den Haag op plek 4 staat. Kortom, terwijl Amsterdam mogelijk een van de duurste steden is in absolute bedragen voor kortetermijnverhuur via platforms zoals housingAnywhere, zijn Nederlandse steden over het algemeen niet de duurste in Europa als het gaat om lange termijn huisvesting, rekening houdend met het inkomen van de huurders.  See omnystudio.com/listener for privacy information.