Focus

Tijdens het Betweter Festival in Utrecht spraken presentatoren Sander Nieuwenhuijsen en Renette Kwakkenbos met postdoctoraal onderzoeker Rianne Riemens over haar onderzoek naar greenwashing door ‘Big Tech’. “Meer technologie wordt gepresenteerd als dé oplossing voor problemen die technologie zelf heeft veroorzaakt.” Riemens laat zien hoe bedrijven als Apple, Google, Amazon en Microsoft zich presenteren als klimaatredders, terwijl ze behoren tot de grootste vervuilers. In deze aflevering hoor je hoe deze bedrijven duurzaamheid claimen via slimme campagnes, hoe AI wordt gepresenteerd als dé oplossing voor alles en hoe ruimtevaart wordt ingezet als marketingstrategie. Ook bespreken we hoe CEO’s zich profileren als wereldleiders en hoe alternatieven aantrekkelijker kunnen worden dan de dominante platforms. “Misschien moet je iets van gebruiksgemak opgeven, maar krijg je er een eerlijker platform voor terug.” 🎧 Luister nu naar deze aflevering van Focus, opgenomen in Utrecht op het Betweter Festival in TivoliVredenburg.  📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap  ✉️ Vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Hosts: Sander Nieuwenhuijsen & Renette Kwakkenbos Redactie: Renette Kwakkenbos,  Sander Nieuwenhuijsen, Feeke Rensen & Syb Faes

Tijdens De Nacht van Ontdekkingen in Leiden onderzoekt presentator Sander Nieuwenhuijsen met stresswetenschapper Laura Nawijn (https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/laura-nawijn#tab-1) en literatuurhistoricus Evert van Leeuwen (https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/evert-jan-van-leeuwen#tab-1) en het publiek de fascinerende horrorparadox: waarom zoeken we angst op, terwijl we het tegelijkertijd willen vermijden? In een speciaal gebouwd spookhuis werden bezoekers blootgesteld aan klassieke angstmomenten – van duistere geluiden tot onverwachte luchtstoten – en werden hun reacties gemeten.  “Je lichaam reageert op horror zoals op verliefdheid of bungeejumpen.” Van Leeuwen reflecteert daarbij op horror in fictie en literatuur. “Jonge lezers zoeken in dystopische horror niet alleen gruwel, maar ook schoonheid en zingeving.” Samen onderzoeken ze hoe angst werkt – fysiek, emotioneel en cultureel – en wat we kunnen leren van hoe mensen reageren op gecontroleerde spanning. 🎧 Luister nu naar deze aflevering van Focus, opgenomen voor live publiek in het Groot Auditorium in Leiden. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap ✉️ Vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Sander Nieuwenhuijsen Redactie: Syb Faes

Tijdens de Nacht van Ontdekkingen in Leiden gaat presentator Syb Faes in gesprek met schrijver en jurist Roxane van Iperen over haar boek Eigen planeet eerst en de vraag waarom onze democratie faalt in het aanpakken van de klimaatcrisis. Van Iperen schetst een wereld waarin twee systemen tegenover elkaar staan: een globale planeet gedreven door marktbelangen en een lokale planeet waarin burgers leven met fundamentele behoeften en morele waarden. “Het lijkt alsof we ruzie maken over de kleur van de bank, terwijl het huis in de fik staat.” Ze legt uit hoe democratische waarden onder druk staan door economische krachten, en waarom het niet genoeg is om individuele burgers verantwoordelijk te maken. 🎧 Luister nu naar deze aflevering van Focus, opgenomen voor live publiek in het Groot Auditorium in het Academiegebouw van Universiteit Leiden. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap ✉️ Vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Syb Faes Redactie & techniek: Sander Nieuwenhuijsen

Een festival kan een plek zijn waar wetenschap en kunst elkaar ontmoeten. In deze tweede aflevering van onze festivalserie onderzoeken sociaal psycholoog Tom Frijns (https://www.uu.nl/medewerkers/TFrijns/Contact) (Universiteit Utrecht) en cultuurwetenschapper Gerlov van Engelenhoven (https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/gerlov-van-engelenhoven#tab-1) (Universiteit Leiden) hoe mensen communiceren zonder woorden.  “Mijn hoop is dat mensen elkaar beter begrijpen als ze synchroniseren”  Tijdens een performance op Lowlands Science (https://lowlands.nl/ll-science/) wordt het publiek uitgedaagd om mee te bewegen, te synchroniseren en betekenis te geven aan een verhaal zonder taal. Wat doet dat met je emotie, je hersenactiviteit en je gevoel van verbondenheid?   “Je wordt helemaal in het diepe gegooid… sommige bewegingen herken je, andere zijn totaal random”  🎨 Meer weten over de performance & betrokken kunstenaars? - Loretta Lau (https://www.waitinglorettalau.com/) - Michelle Piergoelam (https://www.michellepiergoelam.com/) - Finn Maätita (https://www.linkedin.com/in/finn-ma%C3%A4tita/) 🎧 Meer horen?  Op 20 september zijn we te gast op De Nacht van Ontdekkingen in Leiden (https://www.nachtvanontdekkingen.nl/ntr-roxane-van-iperen/). En op 26 september kun je een opname bijwonen op het Betweter Festival van de Universiteit Utrecht (https://www.betweterfestival.nl/programma/2025/ntr-focus-de-klimaatfantasie-van-big-tech). Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl  (mailto:wetenschap@ntr.nl)   📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie:  Verslaggever: Sander Nieuwenhuijsen Redactie: Syb Faes, Feeke Rensen & Sander Nieuwenhuijsen

Een festival is meer dan muziek, theater of kunst. Het is ook een plek waar wetenschap tot leven kan komen. In deze special van Focus duiken we in de wereld van festivalonderzoek. In deze eerste aflevering onderzoeken we samen met Anouk Keizer (https://www.uu.nl/medewerkers/AKeizer) (Universiteit Utrecht) en haar collega’s van de Dutch Touch Society (https://dutchtouchsociety.org/) hoe sociale aanraking ons welzijn beïnvloedt. “We willen weten: welke aanraking helpt wie het meest?” Wat gebeurt er in je hersenen als je een hand vasthoudt tijdens een enge film? En kan een knuffelrobot net zo troostend zijn als een mens? In een mini-bioscoop op het festivalterrein worden bezoekers onderdeel van een 4D-experiment met trillende stoelen, geuren en horrorbeelden.  “Aanrakingen vinden niet plaats in een lab, die vinden plaats in een ruizige echte wereld.” 🎧 Meer horen? Volgende aflevering lichten we een ander onderzoek uit op Lowlands Science (https://lowlands.nl/ll-science/). Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). 📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap. 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Verslaggever: Sander Nieuwenhuijsen Redactie: Syb Faes, Feeke Rensen & Sander Nieuwenhuijsen

Wat is de impact van framing, propaganda en tijdsdruk op de berichtgeving over de situatie in Israël en Gaza?   In deze aflevering van Focus onderzoeken we hoe media opereren in conflictsituaties. Wat betekent het om verslag te doen van een oorlog waar je niet fysiek aanwezig kunt zijn? “Je wordt als journalist als het ware gedwongen om op het moment geschiedenis te schrijven. En dat kan eigenlijk niet.” Emeritus hoogleraar internationale communicatie Cees Hamelink (https://www.researchgate.net/profile/Cees-Hamelink) reflecteert op de rol van media als bemiddelaar tussen werkelijkheid en publiek. “Goede journalistiek verdient een goed publiek.” En hoe kunnen media bijdragen aan de-escalatie in plaats van verharding? 🎧 Meer horen? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over oorlog:  Aflevering 1: Het Genocidevraagstuk Aflevering 2: Een hongersnood is politiek Aflevering 3: Als burger gedood met AI 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Elke 20 seconden en nieuw doelwit voor ogen – de officiers moeten kiezen: wel of niet aanvallen? AI krijgt een steeds grotere rol in conflictsituaties. Het zou moeten zorgen voor preciezere executie, en dus: minder burgerleed. Maar hoe zit dat nou echt? “Het gedrag op basis waarvan mensen als target voor een bombardement worden geselecteerd, komt veel voor onder burgers in een oorlogssituatie.” Lauren Gould, universitair docent conflictstudies aan de Universiteit Utrecht en het NIOD, neemt ons mee in haar onderzoek naar de rol van AI in oorlogsvoering. 📖 Lees het hele artikel van Yuval Abraham hier: https://www.972mag.com/lavender-ai-israeli-army-gaza/ (https://www.972mag.com/lavender-ai-israeli-army-gaza/) 🎧 Meer horen? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over oorlog: Aflevering 1: Het Genocidevraagstuk Aflevering 2: Een hongersnood is politiek Aflevering 4: De media-oorlog 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen Edit: Syb Faes ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972) 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

De situatie in Israël en Gaza is hooggespannen en iedere toeschouwer speelt voor eigen expert. Maar wat kunnen we op wetenschappelijke grond zeggen over de oorlog en zijn gevolgen? "Al sinds halverwege de twintigste eeuw hebben we genoeg voedsel om in theorie alle hongersnoden te voorkomen." In deze aflevering van Focus vertelt universitair docent Economische en Milieugeschiedenis Ingrid de Zwarte (WUR) met historische voorbeelden hoe een hongersnood kan ontstaan, en of er op dit moment in Gaza sprake van is. ⛑️ Carla Jonkers, Hoofd internationale noodhulp van het Rode Kruis, vertelt hoe het leven van Gazanen er op dit moment uitziet. Hoe komen zij nog aan voedsel, als noodhulp Gaza niet kan bereiken? En welke gevolgen van hiervan ziet zij? 🎧 Meer horen? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over oorlog: Aflevering 1: Het Genocidevraagstuk Aflevering 3: Als burger gedood met AI Aflevering 4: De media-oorlog 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

De situatie in Israël en Gaza is hooggespannen en iedere toeschouwer speelt voor eigen expert. Maar wat kunnen we op wetenschappelijke grond zeggen over deze oorlog? “De wetenschap is er vrij eenduidig over eens dat het hier gaat om een Genocide.” In deze aflevering van Focus vertelt Uğur Ümit Üngör (https://www.niod.nl/medewerkers/ugur-umit-ungor), hoogleraar Holocaust- en Genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam en het Nederlands Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD), hoe hij onderzoek doet naar genocide.   "Ik ben op zoek naar patronen en motieven"   Wat is het belang van het benoemen van een conflict als een genocide? Verslaggever Syb Faes stond op de Rode lijn demonstratie in Den Haag en sprak met demonstranten over hoe zij met deze term omgaan.  📺 Wil je langer luisteren naar deze onderzoeker? Deze zomer, op 17 augustus, schuift Uğur Ümit Üngör aan bij Zomergasten (https://www.vpro.nl/zomergasten/artikelen/ugur-umit-ungor) en stelt hij zijn favoriete televisieavond samen.  Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972).📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap. (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)    👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie:  Host: Lara Billie Rense  Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen

Een M, een V, een X: ogenschijnlijk slechts een paar lettertjes, één veld in je paspoort. Maar ze staan voor iets veel groters: hoe vormen wij gender, en hoe vormt gender ons? “Er zijn allerlei gradaties van gender en niemand is eigenlijk dat ideale ding.”   In deze aflevering van Focus: 🏛️ Geertje Mak (https://www.uva.nl/profiel/m/a/g.a.mak/g.a.mak.html), hoogleraar gendergeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, schetst hoe we door de eeuwen heen naar gender hebben gekeken. ⚧️ Miriam Wickham (https://www.uu.nl/medewerkers/MIWickham), gepromoveerd op genderneutraliteit aan de Universiteit Utrecht, vertelt welke positieve invloed een minder binair gendersysteem heeft – voor non-binaire mensen én mannen en vrouwen.   🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Elektriciteit in het lichaam: Aflevering 1: De liefde voor labels Aflevering 2: Tussen culturen Aflevering 3: Iedereen een diagnose   👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Rijk Landsmeer, Floor Schuurmans & Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer, Jelka Pospig & Floor Schuurmans   ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/).