De Jortcast

Terwijl Nederland in spanning afwacht of de formerende partijen tot het meest rechtse kabinet aller tijden zullen komen, pakt ook bij onze Oosterburen zich een donker wolkendek boven de samenleving. Tenminste, voor degenen die het niet op rechtsconservatisme hebben. Het van origine op industrie gerichte Duitsland lijkt economisch opnieuw te vervallen tot de zieke man van Europa, en u weet: als Duitsland niest, wordt Nederland verkouden. De gevolgen voor het politieke sentiment zijn ook duidelijk: de radicaal rechtse AfD stond zelden zo hoog in de peilingen. We bespreken de laatste ontwikkelingen in het land van bier und bratwurst met prof. dr. Hanco Jürgens, verbonden aan het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA).

Donkere dagen voor Duitsland Terwijl Nederland in spanning afwacht of de formerende partijen tot het meest rechtse kabinet aller tijden zullen komen, pakt ook bij onze Oosterburen zich een donker wolkendek boven de samenleving. Tenminste, voor degenen die het niet op rechtsconservatisme hebben. Het van origine op industrie gerichte Duitsland lijkt economisch opnieuw te vervallen tot de zieke man van Europa, en u weet: als Duitsland niest, wordt Nederland verkouden. De gevolgen voor het politieke sentiment zijn ook duidelijk: de radicaal rechtse AfD stond zelden zo hoog in de peilingen. We bespreken de laatste ontwikkelingen in het land van bier und bratwurst met prof. dr. Hanco Jürgens, verbonden  aan de UvA en het Duitsland Instituut.   Hallucineren om helder te formuleren Van conservatisme naar de nieuwste trends in progressief Randstedelijk Nederland. Wie er nu namelijk echt wil kunnen meekletsen bij de koffieautomaat, doet aan microdosing. Dr. Bram Bakker weet er alles fan, en is groot fan. Door op werkdagen kleine hoeveelheden hallucinogene drugs tot je te nemen, schijn je stukken creatiever te worden en dagelijkse werkzaamheden zo uit je vingers te laten vloeien. De redactie neemt zelf tijdens de uitzending vandaag de proef op de soms, want zonder het zelf te ervaren, kun je er eigenlijk niet over meepraten. Een uitzending aan de truffels dus, en niet van die culinaire die dokter Kelder normaal gesproken zo graag nuttigt. De keerzijden van de slimme stad Leeft u in geürbaniseerd gebied, dan bent u zeer waarschijnlijk onderdeel van een hyperintelligente stad. Hierin worden allerlei technologische snufjes ingezet om het samenleven tot in de puntjes te optimaliseren. Natuurlijk ziet u wel eens een camera hangen, maar waar deze precies voor dient, blijft voor de meesten enigszins raadselachtig. Precies dit gegeven was reden voor onze jonge doctor Vivien Butot om aan een proefschrift te beginnen. Hij onderzocht wat mensen wel en niet weten over de technologie die wordt gebruikt in zogeheten slimme steden. Weinig zo blijkt, waardoor mensen hun kennishiaten erover zelf invullen. Dat leidt dan weer tot een gezonde dosis wantrouwen, en laat dit nu net zijn waar de overheid niet op uit is. Butot geeft antwoord op de vraag hoe dergelijke argwaan te voorkomen.

Te gast in de Jortcast is prof. dr. Andreas Kinneging, hoogleraar Rechtsfilosofie te Leiden. Zijn credo is ‘de weg voorwaarts, is de weg terug’. Sommigen omschrijven hem als conservatief, maar hij ziet zichzelf als een reactionair denker. Hij waarschuwt voor een samenleving die op de verkeerde manier het egalitaire nastreeft en dat zal volgens hem leiden tot een DDR 2.0. Tevens aan tafel Lieke van Son, sterrenkundige en blijven hangen na het gesprek in de live radio-uitzending. Milou Brand sluit af met een radicaal individualistisch gedicht. Deze aflevering is ook te bekijken (en eerder verschenen) op YouTube. (https://www.youtube.com/watch?v=qomcIoz6eBs&t=1564s)

Waar komen de zwarte gaten vandaan? Dat is de fundamentele vraag die sterrenkundige dr. Lieke van Son bezig houdt. Wat niet helpt, is dat de zorgvuldig geconstrueerde modellen niet blijken te kloppen, die kunnen het gedrag van zware sterren namelijk niet verklaren. Een oefening in deemoedigheid als wetenschapper, maar niettemin is er veel over te vertellen. Belangrijke les: je moet weten dat er nog zoveel is dat je niét weet.

De weg die we in de moderne tijd in het Westen zijn ingeslagen, is de verkeerde, meent hoogleraar Rechtsfilosofie prof. dr. Andreas Kinneging. Dat levert problemen op voor mens én maatschappij, Kinneging acht het goed mogelijk dat er een burgeroorlog uitbreekt in deze gepolariseerde tijden. Hij pleit voor herbezinning en staat een terugkeer naar de grote 'Europese Traditie' voor, zoals hij (onder andere) in zijn meest recente boek Hercules op de Tweesprong uitlegt.

De ideale staat volgens een reactionair rechtsfilosoof Hoe is de staat van onze politiek in deze tijd van de formatie? Moeten de partijen aan hun verplichtingen voldoen en zo snel mogelijk gaan regeren? Of is het moreel ook juist zonder een akkoord te bereiken, afscheid van elkaar te nemen? Te gast is prof. dr. Andreas Kinneging, hoogleraar rechtsfilosofie in Leiden die onlangs een nieuw boek heeft geschreven getiteld Hercules op de Tweesprong waarin de tendens is dat de weg voorwaarts de weg terug is. Maar hoe ver moeten we dan terug en van wie kunnen we wat leren? Van de Grieken of van de Romantiek? En wat betekent de weg terug gaan? Meer directe democratie? Genoeg vragen aan deze hoogleraar die bekend staat om zijn uitgesproken reactionaire standpunten.    Zware sterren, zwarte gaten en nog zo wat Dat Nederland nog altijd academische zwaargewichten produceert, bewijst dr. Lieke van Son. Ze promoveerde afgelopen najaar aan bij het prestigieuze Center for Astrophysics aan Harvard University op onderzoek naar zware sterren aan de hand zwaartekrachtsgolven. Na een succesvol optreden als jonge doctor, komt ze deze zaterdag verder praten over alles waar men zich op dit moment in de astronomie mee bezighoudt. Hoe bevredigend is onderzoek doen in een academisch veld dat zich letterlijk uitstrekt over het heelal en alles daarbuiten? Heeft de commercialisering van de ruimtevaart wetenschappelijk nut, of is deze enkel gestoeld op prestige? En wat kunnen we leren van zware sterren en zwarte gaten? Deze jonge wetenschapper, die we helaas verloren zijn aan de Amerikanen, schuift nog een keer bij ons aan voordat ze het vliegtuig naar onze trans-Atlantische grote broer instapt. Covid out, schimmels in Waren we net van dat enge virus verlost, kloppen onheilspellende schimmels alweer op de deuren van onze ziekenhuizen. Volgens jonge doctor Auke de Jong zijn schimmels te lang als relatief ongevaarlijk beschouwd, waardoor dokters ze nu slecht herkennen. Met een groeiend aantal fysiek kwetsbare mensen − de traditionele target groep van schimmels − zorgt dat wereldwijd voor de nodige problemen. Gelukkig is daar De Jong, die in zijn promotieonderzoek de gevaren van recent ontstane schimmels aantoont en daarnaast ook handvatten biedt ter verbetering van zowel diagnostiek als behandeling. Wees dus op uw hoede, lieve mensen, en niet alleen voor iets onschuldigs als schurft, want indien u tot de kwetsbaren der aarde behoort, bent u uw leven dadelijk niet meer zeker.

In de nazit van voorgaande zaterdag praat dr Kelder met zijn gasten over al het nepnieuws waar je dagelijks online mee geconfronteerd wordt, de taak van traditionele media daarin en de politieke kleur op redacties. Met prof. dr. Claes de Vreese en dr. Damian Trilling, beide experts op het gebied van politieke communicatie. Het gedicht aan het slot is van John O'Mill, voorgedragen door Milou Brand.

Als ware het lava, verlaten steeds meer mensen X. Het opiniërende platform dat onder de naam Twitter ooit toonaangevend was heeft haar glans voor velen verloren. Was het een bron van, circuleert er steeds meer troep. En met dit belangrijke jaar voor de democratie, het jaar waarin miljarden mensen ter stembus gaan, vraagt dr Kelder zich af: wat zal de rol van nepnieuws zijn bij hun keuze? Te gast is dr. Damian Trilling, hoogleraar aan de UvA gespecialiseerd in journalistiek en politieke communicatie.

De één is de ander niet, maar de Deen is goed vergelijkbaar met de Nederlander. In veel ranglijstjes moeten we onze meerdere erkennen in de bovenburen. Wat kunnen wij van hen leren? dr Kelder vraagt het aan de geboren en getogen prof. dr. Claes de Vreese.

Wat we van onze Deense broeders kunnen leren Prof. dr. Claes de Vreese was al eens bij ons te gast als specialist politieke, zo communicatie. Deze zaterdag schuift hij aan in het kader van de kroning van de Deense prins Frederik − De Vreese is namelijk een geboren en getogen Deen. Wat kunnen we leren van dit Scandinavische volkje, dat het in alles net even iets beter voor elkaar lijkt te hebben dan wijzelf? Economisch gaat het de noorderlingen al tijden voor de wind. Zo kent Denemarken ruimhartige collectieve voorzieningen en een arbeidsmarkt die wél optimaal lijkt te functioneren. Dat, gecombineerd met strenge migratiepolitiek, maakt het land alleen al de moeite van het uitdiepen waard. De Denen als lichtend voorbeeld, of kunnen ze ook nog wat van ons opsteken? Hoe nepnieuws de wereld in zijn greep houdt Het ging afgelopen week veel over X, voorheen Twitter, en de vraag in hoeverre dit medium intussen is verworden tot een bron van dood en verderf. Musk had bij de aankoop van het platform een dorpsplein waarop alles geroepen kan worden voor ogen. Dit heeft er de afgelopen tijd in geresulteerd dat steeds meer mensen de online spreekbuis de rug toekeren. Relevant in dit kader is de hoeveelheid nepnieuws die erop rond circuleert, en daar weet prof. dr. Damian Trilling dan weer alles van af. Hebben politici en wetenschappers reeds een antwoord op deze hardnekkige kwaal? Gezien de recente verkiezingsuitslag in ons eigen land, lijkt dit zeer de vraag. De economische consequenties van belastingontwijking Bijna dr. Jesse van der Geest heeft onderzoek gedaan naar belastingontwijking van grote bedrijven aan de Tilburg University. En wat blijkt, het is eigenlijk heel gezond om te proberen zo min mogelijk belasting te betalen. Van der Geest heeft de grote bedrijven onder de loep genomen, zowel nationaal als internationaal en zijn conclusie is: minder belasting vloeit eigenlijk altijd weer terug in het bedrijf zelf. Hij heeft ook nog wat tips voor de nieuwe beleidsmakers om het allemaal ‘niet leuker, maar wel makkelijker’ te maken voor de BV van Nederland.