De Nacht van...

De Nacht van NTR Wetenschap - Eiwitbrood, eiwitkoekjes, vla met toegevoegd eiwit, en zelfs rijstwafels hebben de smaak te pakken: eiwit is de nieuwe voedselhype. Of nou ja; een smaak heeft eiwit nauwelijks, maar naar meer smaakt het schijnbaar wel. Eiwitten zouden je spieren beter laten herstellen en de maag sneller verzadigen. En dus doet men voor spek en bonen niet meer mee; daar zitten te veel vetten en koolhydraten in. Maar is ons enthousiasme over eiwitten wel terecht? Waar komt de recente hype vandaan, en zorgt die er niet vooral voor dat we de schijn gezond bezig te zijn kopen? Jop de Vrieze is medisch bioloog en wetenschapsjournalist en schreef hier een boek over, genaamd 'proteïne'. Daarin legt hij op basis van wetenschap uit op welk vlak de hype terecht is - en ook waar niet. Waar iedereens spierballen in de breedte groeien, duikt Jop met presentator Syb Faes de diepte in: zijn al die extra eiwitten in onze voeding wel zo broodnodig?

In deze nieuwe aflevering van de Nacht van BNNVARA gaat Bemshi de Visser in gesprek met Ilze Smit, projectleider bij FNV voor vrouwen. Er gaan minder vrouwen naar de stembus dan mannen. Naast dat , zie je genderongelijkheid op veel vlakken terug: op de werkvloer, in het salaris én in de politiek. Hoe werkt dat precies door in ons dagelijks leven, en hoe zet een vakbond zoals de FNV zich hiervoor in?

Nog te vaak wordt er in de politiek over mensen gepraat in plaats van met mensen. Ook in het geval van de zorg. Lisa Vliegenthart was zelf verloskundige en neemt die ervaringen mee de politiek in. Voor de komende verkiezingen staat ze op de kandidatenlijst voor GroenLinks-PvdA.

In De Nacht van Caribisch Netwerk sprak Guilliano Payne met cultureel antropoloog en onderzoeker Glenpherd Martinus over de rol van orale vertellingen in de Caribische cultuur. Zo spraken ze over de slimme spin Nanzi, wiens verhaal vanuit West-Afrika naar de Caribische eilanden verspreidde en per plek weer een klein beetje anders werd. Ook spraken zij over queer opgroeien op Curacao, activisme, klimaatonrechtvaardigheid en het kunstobject ChiChi waar hij hevig kritiek op uitte.

De Nacht van NTR Wetenschap - Met welke diagnoses loop jij rond? Misschien heb je autisme, schizofrenie, of een eetstoornis, om maar wat te noemen. Maar hoe zou je het vinden als je die diagnose nooit gekregen had? Wel labelen, niet labelen, op een spectrum labelen of gewoon alle labels labelen als onzinnig: het debat over de diagnostiek zit misschien wel in z’n hoogtijdagen. Ieder mens is uniek, maar ieder mens unieke zorg leveren kost bakken met geld. En ja: een autisme-diagnose biedt erkenning, maar misschien confronteert het je ook met stereotypes! De voor- en nadelen van een diagnose lijken wel eindeloos, en een punt achter de verhitte discussie is misschien nog wel verder weg dan dat. Volgens de gast van deze Nacht van NTR Wetenschap kan die punt er niet snel genoeg komen. Jim van Os is hoogleraar psychiatrie en Public Mental Health en tevens voorzitter van de Divisie Hersenen aan het UMC Utrecht. Hij kent het diagnoseboek (de DSM-5, waaraan hij zelf ook meewerkte) zowat uit zijn hoofd – maar besluit het desondanks niet te gebruiken. Waarom precies, dat legt hij uit aan presentator Syb Faes. En hij deelt ook een bijzondere ervaring met psychedelica die hij samen met zijn vrouw had...

In haar literaire autobiografie Adoptica deelt schrijfster en kunstenares Emily Kocken het verhaal van haar leven. Een gelaagd verhaal waarin veel dingen twee of zelfs meer kanten hebben. Hoe was het voor haar om op te groeien in de wetenschap dat je geadopteerd bent? Wat doet het met je om weer in contact te staan met je biologische moeder? En waar vind je een thuis? Met presentator Loïs van Wijnen loopt ze sprekend door haar leven in De Nacht van EO.

In deze aflevering van de Nacht van BNNVARA gaat Bemshi de Visser in gesprek met gedrags- en gezondheids-onderzoeker Inge Kersbergen. Samen met een team van onderzoekers hebben ze de IG Nobelprijs voor de Vrede gewonnen. Waarom? Ze onderzochten of het drinken van alcohol helpt bij het spreken van een andere taal!

In De Nacht van Caribisch Netwerk sprak Guilliano Payne met de nieuwe voorzitter van NiNSee en onderwijsbestuurder van Zonova Dave Ensberg-Kleijkers over de positie van Afro-Caribische Nederlanders, zijn jeugd met een hulpbehoevende moeder, de staat van het Surinaamse onderwijs en Ubuntu, de Afrikaanse filosofie waarmee hij het onderwijs in Amsterdam-Zuidoost beter wil laten aansluiten op de kinderen daar. Ensberg-Kleijkers stelt dat ons onderwijssysteem nog te eurocentrisch en meer vanuit de multiculturele samenleving zou mogen putten.

De Nacht van NTR Wetenschap - Als jij je slecht voelt, waardoor denk je dan dat dat komt? Hoewel erg veel invloed heeft op je gemoedstoestand, denken weinig mensen aan onze darmen als invloedrijke factor. En dat terwijl darmen en brein innig verbonden zijn en er evenveel neuronen in onze darmen zitten als in het brein van een kat! Presentator Renette Kwakkenbos gaat in gesprek met Laura Steenbergen, universitair docent Klinische Psychologie van de Universiteit Leiden, over deze verbinding tussen ons brein en onze darmen - ook wel bekend als de gut-brain-axis. Ook zoomen ze uit en filosoferen ze over hoe de psychologie als vakgebied kan verbeteren. Laura spreekt openhartig over haar persoonlijke ervaringen met mentaal welzijn en hoe die van pas kunnen komen in haar onderzoek - maar ook vertelt ze dat daar nu nog weinig ruimte voor is in de psychologie.

Alles rechts van de eerdere Berlijnse Muur is Oost-Europa, toch? "Nee!" zegt historicus Hans Luiten. De afgelopen jaren reisde hij periodes op de fiets dwars door Centraal-Europa. Hij probeerde iets van de ziel van de regio vast te pakken, om meer idee te krijgen bij dit deel van ons continent. In De Nacht van EO deelt hij iets van zijn vele ontdekkingen.