Beter | BNR

Met de strengere handhaving op schijnzelfstandigheid die sinds begin dit jaar geldt, is het ineens een stuk lastiger geworden om ZZP'er te zijn in de zorg. Welke gevolgen zien we nu al? En in hoeverre brengt dit de zorgsector in de problemen? Dat hoor je in deze aflevering van BNR Beter.  Nina van den Dungen spreekt met erover Theo van Uu, directeur van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en René Dongelmans, voorzitter van de Vereniging Zelfstandig Ondernemers in de Zorg (VZOZ).  Volgens Dongelmans is een groot deel van de freelancers in de zorg juist klaar met de slechte arbeidsvoorwaarden die door werkgevers worden aangeboden. Zelf maakte hij daarom een tijdje terug ook de overstap naar het freelance werk. Volgens Dongelmans kun je al zzp'er veel beter bepalen hoe je werk en privé in balans houdt, welk salaris het beste past bij de arbeid en ben je niet afhankelijk van allerlei onnodige regels.  Van Uum ziet als directeur van VGN wel degelijk een belangrijk rol voor freelancers in de zorg, bij piekdrukte en bij specifieke zorg. Volgens hem zijn zorgorganisaties op zoek naar een goed aanbod om freelance zorgpersoneel weer werk te bieden in dienst. Hij waarschuwt voor hogere kosten in de zorg als veel zzp'ers zich laten detacheren via externe partijen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederlanders zijn onvoldoende voorbereid op noodsituaties, zoals een conflict of natuurramp. Dat stellen het Rode Kruis en Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) in het radioprogramma BNR Beter. 'De eerste uren is het belangrijk dat je weet hoe je moet handelen'. Slechts één op de vijf Nederlanders heeft wel eens een EHBO-cursus gevolgd, blijkt uit cijfers van het Rode Kruis. Medische vaardigheden maken je veel weerbaarder als noodhulp niet zomaar beschikbaar is, vertelt Hoofd Nationale Hulpverlening Suzanne Segaar in het radioprogramma BNR Beter. 'In de Tweede Wereldoorlog waren er veel meer medische vrijwilligers, met bredere competenties.' In tegenstelling tot Noord-Europese landen en Oost-Europese landen worden Nederlandse burgers niet opgeleid met kennis over noodsituaties. Dat moet veranderen nu het nog kan, vindt directeur van het NIPV IJle Stelstra. Hij roept het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap op om het curriculum op basisscholen daarop aan te passen. 'Je moet van jongs af aan leren dat dit ook een onderdeel is van de samenleving'. Volgens Michel Dückers, bijzonder hoogleraar Crises, Veiligheid en Gezondheid aan de Rijksuniversiteit Groningen, zie je in landen die gewend geraakt zijn aan vrede, welvaart en goede zorg een soort kwetsbaarheidsparadox: 'Bij welvarende landen zie je meer mentale problemen en minder bereidheid om het land te verdedigen.' Het NIPV heeft een WeerbaarNL-platform gelanceerd om de diverse initiatieven in Nederland op het gebied van veiligheid en zelfredzaamheid met elkaar te verbinden. Zodat kennis gedeeld kan worden en partijen elkaar weten te vinden. 'We moeten in kaart brengen welke capaciteiten we in huis hebben en wat nog nodig is'. In deze aflevering hoor je: Suzanne Segaar, Hoofd Nationale hulpverlening bij het Nederlandse Rode Kruis IJle Stelstra, Algemeen Directeur Nederlands Instituut Publieke Veiligheid  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er zijn enorm veel innovaties die kunnen meten hoe wij werken. Van sensoren in het gebouw die temperatuur en lichtintensiteit meten, tot en met sensoren in de bureaustoelen. Dat bespreken we vandaag bij BNR Beter.  Kan vitaliteit op de werkvloer een wapen zijn tegen stress en burn-outs? We bespreken vandaag vitaliteit op de werkvloer en hoe bedrijven daarmee omgaan in tijden van immense personeelstekorten. Want hoe helpen innovaties, zoals een slimme paddenstoel werknemers gezond, gemotiveerd en gelukkig te houden?  Nina van Dungen praat met Marieke van Beurden, general manager bij de Workplace Vitality Hub en Lisette van Breugel Co-CEO van Arbo UnieSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Nieuw jaar, nieuwe kansen. Dit is toch vaak hét moment voor veel Nederlanders om hun eigen leven eens even onder de loep te nemen: wat gaat er goed, en wat wil ik veranderen?  De helft van de Nederlanders is té zwaar en dat aantal loopt alleen maar op, blijkt uit onderzoek van het RIVM. Dat dit leidt tot steeds grotere gezondheidsproblemen en DUS tot een verdere groei van zorgkosten, is iets waar we maar liever niet over nadenken. Afslankmiddelen zoals Ozempic zijn een revolutionaire stap voorwaarts, maar het is belangrijk om ze met zorg en verstand te gebruiken. Want zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen.  Nina van Dungen praat erover met Edo Aarts, obesitas-specialist bij de Allurion kliniek  en Liesbeth van Rossum, internist in het Erasmus MC in Rotterdam, hoogleraar obesitas en voorzitter van het partnerschap Overgewicht Nederland  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hij was minister van financiën, bestuursvoorzitter van het VU Medisch Centrum en nu is hij bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Menzis. Wouter Bos kent alle posities aan de onderhandelingstafel in de zorg. Hoe kijkt hij naar de manier waarop VWS nu bestuurd wordt? Bezuinigingen op preventie, het verlagen van het eigen risico en het uiteenvallen van het Integraal Zorg Akkoord.  In deze afleveringen blikt Nina van den Dungen met Wouter Bos terug op de zorg in 2024. Het jaar waarin we een nieuwe zorgminister kregen, streekziekenhuizen bijna omvielen, en AI het buzzword is waarmee de zorg gered moet worden.   Amateuristisch bestuur Om de onderwijsbegroting rond te krijgen bezuinigt dit kabinet, met hulp van een aantal oppositiepartijen, op de VWS-begroting. Met name de bezuiniging die bedoeld was als een bezuiniging op het salaris van medisch specialisten, maar uitpakte als een bezuiniging op de medisch specialistische zorg, stuitte op veel verontwaardiging. Ook bij Bos: 'De bezuinigingen op VWS zijn een wanproduct. Ze maken begrotingen zonder enige kennis van zaken. Het is amateuristisch.' Den Haag doet net alsof het iets kan zeggen over de salarissen van medisch specialisten, en dat is helemaal niet zo, legt Bos uit.  Innovatie In BNR Beter klaagden ondernemers (aflevering 40), onder wie Philips-ceo Roy Jakobs (aflevering 46), dat innovaties de Nederlandse zorg niet of erg laat bereiken. Bos ziet dat anders. 'Volgens mij is er veel innovatie in de zorg. Jakobs heeft ook een commercieel belang, hij wil verkopen en hij verkoopt veel mooie dingen, die we in elk ziekenhuis terugvinden. Ik weet niet helemaal zeker wat exact zijn probleem is. Het grote probleem vind ik vooral dat er al heel veel is, en dat het nog niet overal geïmplementeerd wordt. Wat werkt opschalen naar landelijke dekking, dat gaat hier veel te traag.' Dat komt volgens Bos doordat we in Nederland een sterk gedecentraliseerde zorg hebben. In het VK, dat veel centraler georganiseerd is, komen innovaties veel sneller op de markt.  Streekziekenhuizen Het afschalen van de Zuyderland Topklinisch Ziekenhuis stuitte op veel (politieke) weerstand. Streekziekenhuizen zouden open moeten blijven, terwijl de afschaling van het ziekenhuis vooral een centralisering is van specialisten (luister hierover aflevering 36). Bos: 'Ik vond dat David Jongen (bestuursvoorzitter Zuyderland, red.) groot gelijk had.’ Er is schaarste aan personeel. Dan moet je die mensen slim inzetten. Wat openblijft en wat dicht gaat, dat is een vraag die door het hele land speelt. Ook in Groningen en Drenthe, waar Menzis de grootste zorgverzekeraar is, zullen ziekenhuizen taken moeten verdelen. Niet elk ziekenhuis kan alles blijven doen. 'En de pogingen om kinderhartchirurgie te centraliseren laten zien hoe moeilijk centralisatie is.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Philips zit in crisis, zei hun CEO Roy Jakobs twee jaar geleden. Is die crisis inmiddels voorbij? En hoe kijkt hij naar de crisis in de Nederlandse gezondheidszorg? Het grootste gezondheidstechnologiebedrijf van Nederland, Philips, heeft een paar zware jaren achter de rug, met als dieptepunt de apneu-affaire. Maar na een schikking in de Verenigde Staten kan het bedrijf nu weer vooruit kijken. Waar liggen de kansen in de med-tech-sector? En welke rol wil Philips pakken in het oplossen van de crisis in de gezondheidszorg?   Nina van den Dungen interviewt Roy Jakobs, sinds oktober 2022 de CEO van Philips.See omnystudio.com/listener for privacy information.

1 op de 7 jongeren krijgt jeugdzorg. Terwijl dat pakweg 25 jaar geleden nog 1 op de 27 was! Dat is nogal een stijging. Volgens de kersverse hoogleraar Levi van Dam hebben jongeren nu niet méér problemen dan toen. Sterker nog: veels te veel jongeren doen onnodig een beroep op zorg.   Te gast zijn Levi van Dam, bijzonder hoogleraar Veerkrachtig Opgroeien, aan de Universiteit van Amsterdam en Lisa Westerveld, Tweede Kamerlid voor GroenLinks-PvdA. En al jaren één van de grootste voorvechters van betere jeugdzorg. Fijn dat je er bent!   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Miljoenen mensen hebben migraine. En er wordt hard gewerkt aan oplossingen: van het voorspellen wanneer een aanval komt, via nieuwe medicijnen tot een implantaat om het te voorkomen.  Te gast zijn Gisela Terwindt, hoogleraar neurologie bij het LUMC. En Mark van de Ruit, universitair docent bio-mechanical engineering bij de TU Delft. Samen werken ze aan een hoofdpand die met 10 minuten meten per dag kan voorspellen of je migraine krijgt of niet. Want er zijn allerlei medicijnen tegen migraine, maar die zijn of altijd of als je al hoofdpijn hebt. En er zijn nog meer innovaties: speciale botox-behandelingen, operaties en implantaten. Luister de hele aflevering om te horen wat er allemaal mogelijk is. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een kwart van de Nederlanders is bang om naar de tandarts te gaan. 4 procent is zelfs zo bang dat ze hun tanden liever laten wegrotten dan dat ze naar de tandarts gaan. Hetzelfde geldt voor prikangst. Zo'n 20 tot 30 procent van de wereldbevolking is bang voor naalden. Onder kinderen loopt dat zelfs op tot 50 procent.     Gelukkig is er aan beide angsten iets te doen. Er zijn effectieve therapieën, behandeling met VR-brillen en er wordt gewerkt aan een naaldloze injectie.     Nina van den Dungen praat erover Ad de Jongh, psycholoog, angsttandarts en hoogleraar verbonden aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, het ACTA. En met Lea Milovich, CEO en co-founder van de med-techonderneming FlowBeams, die de naaldloze injectie ontwikkeld.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Engeland had 15 jaar eerder een vaccin voor het rota-virus dan Nederland. 15 jaar! Waar dat verschil door komt, dat bespreekt Nina van den Dungen met gezondheidseconoom Maarten Postma (RUG) en infectioloog Eric van Gorp (Erasmus MC).  Is Nederland voorzichtig of gierig? 'Toch wel gierig', zegt Postma. 'Maar ook voorzichtig, eigenlijk is beide een goede samenvatting'.  Nederland wil namelijk uit en te na weten of een vaccin veilig en effectief is. Daarbij varen wij op andere landen die vaccins veel sneller invoeren. Want zo hebben we niet alleen kennis uit de klinische setting, maar ook real life data. Oftewel wij voeren het pas in als andere landen al hebben bewezen wat een vaccin in de werkelijkheid te weeg brengt bij de bevolking.  En levert dat ons iets op? 'Erg weinig', stelt Postma wederom. Hij rekent voor dat elke euro die je als land uitgeeft aan een vaccin negen euro oplevert.  Ouderen mensen Een laatste argument dan: veel vaccins zijn bedoeld voor ouderen, 65-plussers. Die werken vaak niet meer. Hoeveel levert vaccineren daar dan nog op? En als het over echt oude mensen gaat, 80-plussers, zou je ook kunnen zeggen: je moet toch érgens aan dood gaan?  'Natuurlijk'. Van Gorp is realistisch. 'Het gaat erom hoe ga je dood?' Met een vaccinatie wordt de kans kleiner dat je na een infectie heel lang doorleeft met een verminderde kwaliteit van leven. Donderdag 21 november debatteert de Tweede Kamercommisise voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport over vaccins en breder over medische preventie. Zou zij ook een heldere kosten-baten analyse maken? See omnystudio.com/listener for privacy information.