Betrouwbare Bronnen

Een nieuw politiek seizoen. En wát voor een! Op 22 november 2023 zijn de verkiezingen voor een nieuwe Tweede Kamer. Met een campagne op komst zoals we die zelden beleefden. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren op welke aspecten we een heel nieuwe electorale strijd mogen verwachten en kijken vooral naar de dieper liggende ontwikkelingen die nu merkbaar worden.Zichtbaar zijn fundamentele redesigns bij de drie brede segmenten die het klassieke evenwicht vormden in de parlementaire politiek van ons land in de voorbije eeuw.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!In deze aflevering zit een Bamigo-advertentie. Ga naar bamigo.com en krijg 25 procent korting op prachtige bamboekleding met de speciale code betrouwbaar25Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Ter linkerzijde presenteert zich een gezamenlijke lijst van twee partijen met als aanvoerder een man die door hen nadrukkelijk als opvolger van Mark Rutte in het Torentje wordt aanbevolen. Frans Timmermans is daarmee zowel een Joop den Uyl als een Dries van Agt. Veel van zijn benadering nu is uit die opmerkelijke analogie verklaarbaar. Zo is zijn hartelijk klinkende invitatie aan SP en Partij voor de Dieren om 'op links mee te doen' een Uyliaanse gifpil. Hoe Timmermans echt denkt over de SP staat in zijn ‘Beste Job en Hans’-brief uit 2017. Met zijn uitnodiging liet hij zien dat hij D66 niet meetelt bij links. En dat is weer een signaal aan kiezers van die partij die dat zelfbeeld juist wel koesteren. Dé vraag voor Timmermans en zijn combi-lijst zal zijn of de linkse kiezer stemt voor een sterke gezamenlijke 'vuist' of voor de schone handen van het eigen gelijk. En kan hij gematigde kiezers mobiliseren voor een keuze tegen een rechts gedomineerde coalitie?Want ook op rechts is sprake van een stevig redesign. Zowel VVD als BBB staan open voor samenwerking met extreemrechts. Dit is fundamenteel anders dan de opstelling van Rutte als VVD-leider na de ondergang van zijn eerste kabinet. Of speelt Dilan Yesilgöz hier toneel – net als Timmermans met SP en PvdD?Ook het politieke midden ondergaat een 'redesign'. Wat wordt de koers van D66 onder de nieuwe leider Rob Jetten? En is er werkelijk sprake van drie varianten van het CDA? CDA-aanvoerder Henri Bontenbal is de enige van deze drie die zich nadrukkelijk à la Angela Merkel als 'die Mitte' presenteert. Maar waarom hanteert hij daarbij ook het stempel 'sociaal conservatief'? Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt daarentegen benut bewust geen concrete duiding van zijn electorale positionering. Daarmee wekt het de indruk een 'Catch All Party' te willen zijn, zoals Forza Italia van Silvio Berlusconi en ook New Labour van Tony Blair.Ook lijkt de campagne te leiden naar 'ontsplintering'. Een reeks kleine fracties en afsplitsers zou de kiesdrempel weleens niet kunnen halen. Op uiterst rechts slaat het onderling kannibalisme verder toe. JA21 valt uiteen, Wybren van Haga wil andere fractiegenoten en FvD trekt geen publiek meer en is vooral nog bezig met Poetin.Behalve de vraag wie het premierschap kan opeisen worden dit ook de verkiezingen van ‘de controle op de macht’. Pieter Omtzigt heeft alvast gemeld dat hij geen premier wil worden. En Caroline van der Plas ook niet. Vast staat dat de nieuwe Tweede Kamer en de nieuwe coalitie een nimmer vertoond avontuur te wachten staat. Denk daarbij ook nog even aan de mogelijk geheel verschillende samenstelling van de Eerste Kamer die net is gekozen.Over de inhoud van NSC is nog relatief weinig bekend. De veelgehoorde aanname dat het een nieuw soort CDA is, spreekt PG tegen aan de hand van het uitvoerige grondslagendocument. De filosofie daarin is doordesemd van rooms-katholiek denken uit de jaren ‘20 en ‘50 van de vorige eeuw. De pluriforme wortels en denklijnen van de naoorlogse, Europees getoonzette christendemocratie waren nogal anders. Dat geldt zeker ten aanzien van het liberale 'sociaal contract' idee uit de 18e eeuw waarmee NSC zich afficheert en het nationalistische gedachtengoed en de eurosceptische geest die het eraan toevoegt. En tegenover de polderende CDA-praktijk zien we bij NSC een D66-achtig denken in bestuurlijke structuren en stelsels.Ook opmerkelijk is dat de NSC-leden de komende anderhalf jaar aan dit denken geen jota mogen veranderen, lezen we in de oprichtingsakte. En dan is er nog ene Marx uit Trier met zijn boek Das Kapital ideologisch van groot belang is voor deze nieuwe partij!***Verder luisteren362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:46:54 – Deel 201:38:42 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

We zetten een traditie voort. Elke zomer behandelen Jaap Jansen en PG Kroeger een serie boeiende en interessante boeken die ook voor het komende podcast-seizoen veel inspiratie bieden voor verdieping, inzicht en uitzicht.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***00:03:05Als eerste De Reynaert, leven met een middeleeuws meesterwerk door Frits van Oostrom. Een meesterwerk van de grote kenner van onze middeleeuwse letterkunde. En hóe actueel. Het verhaal van de slimme vos is in het Oekraïne van vandaag warempel een opbeurend kinderboek en kent ook in vele andere talen navolging. Goethe was er zo verrukt van dat hij zijn eigen variant schreef!   PG benadrukt het door en door politieke karakter van dit klassieke dierenepos. In de kern is het een verfijnd opgebouwd geheel van intriges in het politieke centrum van het dierenrijk, het hof van de leeuw Koning Nobel. En het schildert een wrede, normloze wereld waarin bedrog, geweld en humor strijden om de aandacht van de luisteraar. De Reynaert is onze poëtische Machiavelli, eeuwen voor de Italiaanse topambtenaar Il Principe schreef.00:24:48Het tweede boek is heel anders. De eerste moderne geschiedenis van de DDR. Katja Hoyer schreef Diesseits der Mauer, eine neue Geschichte der DDR 1949-1990 (ook uitgegeven als Achter de Muur. Oost-Duitsland 1949 – 1990. Een rijk boek vol onverwachte blikken in de binnenwereld van een gruwelijke dictatuur waarin iedereen probeerde toch nog iets te maken van zijn leven. Aandacht daarom ook voor de zeer verschillende reacties op dit boek, want Hoyer kreeg in Duitsland de wind van voren. PG verwacht dat over enkele jaren een boek zal verschijnen over hoe men in 2022-2023 dit boek las en interpreteerde. Want dat is op zichzelf een deel van de geschiedenis van het Duitse zelfbeeld.00:46:37Het derde boek is Who Dares Wins, Britain 1979-1982. Het is het slot van een meeslepende reeks boeken van Dominic Sandbrook over de Britse cultuur en politiek van de Suezcrisis in 1956 tot de Falklandoorlog in 1982. Van de ondergang van een Empire, een culturele revolutie van jongeren en popmuziek tot de eerste vrouw als premier in Number 10. Dit laatste deel gaat over die jaren van Maggie, van het plotselinge succes van Brideshead Revisited en een heftige strijd om de ziel van de natie. 00:58:39Het vierde boek is voor PG een van de belangrijkste die hij in jaren heeft gelezen. Karl Schlögel schreef zijn magnum opus Das Sowjetische Jahrhundert, archäologie einer untergegangener Welt (ook uitgegeven als The Soviet Century, Archaeology of a Lost World). Hij schildert daarin de cultuur, politiek en samenleving van die verdwenen supermacht. Van Stalins kookboek tot het crematoruim van Moskou. Hoe de Goelagarchipel in wezen een groot sociaal en educatief experiment was met 'de Nieuwe Mens', dat door kunstenaars gevierd moest worden als groot cultureel fenomeen.01:15:40Het vijfde boek behandelt maar liefst tien eeuwen van Europa: Dan Jones, Powers and Thrones, a new history of the Middle Ages (ook uitgegeven als Van Rome tot Rome, een nieuwe geschiedenis van de middeleeuwen). Zijn Middeleeuwen zijn geen duister en barbaarse tijd, maar eeuwen van globalisering en culturele connecties en conflicten. Met de Islam, met de Mongoolse imperia, met pandemieën en de grootse cultuur van een Europa dat met het Latijn een taal had waarin over heel het continent gecommuniceerd werd. We ontmoeten Herman de Lamme, een ernstig gehandicapte jongen, die op het eiland Reichenau in de Bodensee uitgroeit tot een geleerde met eeuwenlang invloed.01:25:49Tot slot keren we terug bij de Britse historicus Andrew Roberts, al eerder gast in Betrouwbare Bronnen met zijn meesterwerk over Churchill. Ook zijn nieuwste biografie is er een van de buitencategorie: George III, The Life and Reign of Britain's Most Misunderstood Monarch (ook uitgegeven als George III, het leven van de meest onbegrepen koning van Engeland). Over een tragische man wiens reputatie in bijna elk opzicht onverdiend blijkt.George III zat 60 jaar op de troon, langer dan enig andere vorst in het Verenigd Koninkrijk. En dat was tussen 1760 en 1820 in decennia van ongekende omwentelingen in elk aspect van leven, denken en politiek. Tijdgenoot van Goethe, Napoleon, Washington, Catharina de Grote, Adam Smith, Thomas Paine, Edmund Burke en de Humboldt broers. Zijn impact op de Britse politiek en samenleving was groot. Als mens was hij beminnelijk, kwetsbaar en verrassend. Zijn muzikaliteit zorgde er voor dat Händel de nationale componist der Britten werd. En zelfs dat had een verfijnd politiek tintje. Hallelujah!01:47:32 Einde***Eerdere boekenspecials:317 - Extra winteraflevering: PG tipt boeken!286 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken!269 - Vijf boeken die je moet lezen om Europa beter te begrijpen259 - Boeken over Rusland - juist nu lezen en begrijpen207 - Zomer 2021: Boekentips van PG! Met oa de biografie van Händel133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen!99 - Zomer 2020: Boekentips van PG!En we verwijzen in deze aflevering ook naar43 - Het Binnenhof, een eeuwenoud ratjetoe***See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kabinet Rutte IV trad af en VVD-leider premier Mark Rutte had een epifaan moment. De Nederlandse politiek staat voor een omwenteling zoals we zelden meemaken. 2023 lijkt hiermee op verkiezingsjaar 2002. Jaap Jansen en PG Kroeger kijken naar de opvallende overeenkomsten met toen en analyseren wat dit kan betekenen voor de kiezers, de partijen en de wijze waarop ons land geregeerd wordt straks.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Toen Wim Kok zijn vertrek aankondigde na acht lange jaren als premier van Paars en als PvdA-leider was dat echt het einde van een tijdperk. Maar de maanden die daarop volgden lieten zien dat nog veel ingrijpender veranderingen aanstaande waren. Niet alleen hadden bijna alle partijen nieuwe lijsttrekkers en vertrokken vele oudgedienden, ook werd de wereld geschokt door de aanslagen van Al Qaida en was het ineens oorlog. Bovendien meldden zich geheel nieuwe spelers in het Haagse spel, van Leefbaar tot de Lijst Pim Fortuyn.Die tijd lijkt behoorlijk op de huidige. Poetin is Bin Laden, Rutte is Kok. Is Dilan Yeşilgöz dan Ad Melkert? En Van der Plas Fortuyn?De VVD zal net als de PvdA van toen een methode moeten vinden om de vertrokken premier bij te zetten zonder hem af te fakkelen. Waarom dat Melkert niet lukte is een waarschuwing voor de liberalen.Frans Timmermans zal zich moeten ontplooien als niet té groen voor iemand die rood is en als niet té oud-links voor iemand het nieuwe ‘Verenigd Links’ aanvoert. En als hij premier wil worden zal hij in Den Haag ook vrienden moeten maken. Fel polariseren lijkt dan niet wijs.Op de flanken is de burgeroorlog al begonnen. BBB wil in september een premier presenteren, maar doet dat vooral als signaal om de rest op rechts te dumpen.Te linkerzijde recyclet de SP de grijsgedraaide plaat van vorige verkiezingen en vecht Bij1 elkaar de tent uit. En hoe moet de Partij voor de Dieren omgaan met Timmermans?Overleven D66 en het CDA de versplintering en de polarisatiedrift? Juist 2002 kan hen inspiratie geven. Bovendien is het nog maar de vraag of de campagne straks gaat over wat de kabinetsbreuk veroorzaakte. Net als in 2002.***Verder luisteren117 - Tien wetten die elke lijsttrekker zich moet inprenten168 – De zeven geheimen van een succesvolle verkiezingscampagne166 - Verkiezingsdebatten: hoe je ze wint of verliest165 - Epische verkiezingsstrategieën die geschiedenis schreven195 - PvdA en CDA: ooit dominante machtspartijen, nu grote verliezers. Hoe komt dat? En hoe nu verder?170 - Waarom linkse samenwerking altijd weer mislukt340 – Caroline van der Plas ontvangt Frans Timmermans. Vijf misverstanden over Europa244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie358 - Henri Bontenbal (CDA) over het klimaat- en energiebeleid27 - Rob Jetten (D66) wil muren slopen180 - Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:43:36 – Deel 201:32:29 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Midden in de oorlog in Oekraïne komt de NAVO bijeen in Vilnius, de hoofdstad van Litouwen, om verregaande beslissingen te nemen. Besluiten ook over de toekomst van het westers bondgenootschap als zodanig in een turbulente, multipolaire wereld. Jaap Jansen en PG Kroeger kijken naar de hoofdlijnen en de opmerkelijke details.Hierbij zijn de inzichten en openhartige beschouwingen van absolute insider Thijs van der Plas, de ambassadeur van Nederland bij de NAVO, extra interessant. Hij sprak op een bijeenkomst van de Atlantische Commissie en wij mochten meeluisteren. De ambassadeur wijst erop dat de voorbereidingen van deze top zeer indringend zijn en ook erg complex. Elk woordje in het eindcommuniqué wordt exact afgewogen. Opmerkelijk is ook de verfijnde interventie via Twitter door de Oekraiense president Volodymyr Zelensky.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!In deze aflevering zit een Bamigo-advertentie. Ga naar bamigo.com en krijg 20 procent korting op prachtige bamboekleding met de speciale code Bron20Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Op de NAVO-top in Vilnius gaat het in de eerste plaats over de toetreding van Oekraïne, zodra de oorlog voorbij is. Maar wanneer is de oorlog voorbij? En welke veiligheidsgaranties krijgt de kandidaat-lidstaat tot het zover is?Volgens Van der Plas is de NAVO ‘het meest succesvolle bondgenootschap uit de geschiedenis van de mensheid’. Toch is er ook nu de nodige spanning tussen Berlijn en Parijs. En zonder Washington gebeurt er niets. De rol van Mark Rutte als sleutelfiguur Verdiept zich verder.Nederland zal op Prinsjesdag bekend maken dat volgend jaar 2 procent van het bnp aan defensie wordt besteed. We komen van ver. In Vilnius willen veel landen van die 2 procent een ‘bodem’ maken. Maar anderen zijn nog niet zo ver.Interessant is ook de steeds intensievere samenwerking met hoogontwikkelde democratische landen in Azië en de Pacific en nieuwe groeperingen van NAVO-lidstaten rond sleutelkwesties en spanningsvolle regio's. Van de Noordpool en de Oostzee tot verbindingen met Midden-Azië via de Kaukasus.Thijs van der Plas is zeer kritisch over het NAVO-beleid sinds de val van de Muur. De samenwerking met Rusland en China hebben niet gebracht wat ervan verwacht werd. “Wij dachten: als we China en Rusland in het wereldhandelssysteem opnemen, zal daar de welvaart toenemen, een middenklasse ontstaan die vrijheid eist en volgt democratie. Het is niet uitgekomen. Ze zijn welvarender geworden, maar ook autocratischer. We geloofden ook heilig dat als je maar onderling afhankelijk wordt en economieën met elkaar verknoopt, dan creëert dat stabiliteit. Die paradigma’s kunnen naar de vuilnisbelt. We moeten echt opnieuw gaan nadenken wat de aannames zijn onder ons buitenlands beleid.”PG neemt ons mee naar het rijke en spannende verleden van Vilnius. Veel daarvan is erg geschikt om Vladimir Poetin nu hoofdpijn te geven. Zo leren we groothertog Olgerd Algirdas kennen die vanuit Vilnius een imperium veroverde, Moskou maar liefst tweemaal belegerde en het Kremlin innam. Hij maakte van Litouwen het grootste land in Europa. Zijn zoon Jogaila werd ook nog koning van Polen, de federatie van die twee naties werd een machtig en cultureel toonaangevend land. Vilnius had als bijnaam zelfs Babylon vanwege de rol als multicultureel centrum van handel, kunsten en wetenschap.***Beluister ook de podcast van de Atlantische Commissie met een samenvatting van een bijeenkomst op 29 juni 2023 in Nieuwspoort over de NAVO en Oekraïne. Sprekers onder leiding van Diana Matroos: Thijs van der Plas, George Dimitriu, Sabine Mengelberg en Paul van Hooft.***Verder luisteren354 - Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II348 – Oud-premier Natalia Gavrilița over Moldavië - het kleine, ook bedreigde buurland van Oekraïne339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval299 - Dramatische verschuivingen in de wereldpolitiek. Europa heeft eindelijk een telefoonnummer280 - Ook het Tsjechische EU-voorzitterschap wordt van historisch belang279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU 276 - 30 jaar politiek, 16 jaar bondskanselier en de hond van Poetin: Angela Merkel blikt terug272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa267 - Hoe je tijdens de oorlog de Oekraïense economie overeind houdt - een gesprek met Caspar Veldkamp265 - Toetreding tot de NAVO, de reuzensprong van Finland260 - De toesprakentournee van Volodimir Zelenski en de worsteling van de SPD met de erfenis van Brandt en Schröder257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:55:38 – Deel 201:05:10 – Deel 3 (korte geschiedenis van Vilnius)01:22:43 – Deel 401:42:00 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op Independence Day, de laatste voordat volgend jaar in Amerika de voorverkiezingen en de partijconventies weer losbarsten, besteden we in Betrouwbare Bronnen altijd aandacht aan de Amerikaanse politiek.Voorlopig gaat de strijd om wie zich de uitdager van Joe Biden mag noemen namens de Republikeinse partij. En de cruciale beslissing daarover zal waarschijnlijk niet vallen in Milwaukee (Wisconsin), waar de conventie wordt gehouden, maar in Palm Beach (Florida).Daar, in de Mar-A-Lago Club, vond geheime dienst FBI onthutsende documenten. Onderzoeksrechter Jack Smith heeft aan de hand daarvan hoofdbewoner oud-president Donald Trump aangeklaagd. Alle reden voor Jaap Jansen en PG Kroeger om zich te verdiepen in het kleurrijke, overvloedig luxueuze en ook politiek adembenemende verhaal van Mar-a-Lago.   ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!In deze aflevering zit een Bamigo-advertentie. Ga naar bamigo.com en krijg 20 procent korting op prachtige bamboekleding met de speciale code Bron20Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Tussen 1923 en 1927 bouwde de rijkste vrouw van Amerika daar haar droomkasteel. Marjorie Merriweather Post (1887-1973) was al bij leven een legende. Niet alleen erfde ze enorm veel van haar vader, een cornflakes-gigant, met haar ondernemerstalent bouwde ze een imperium in de voedselindustrie. Haar hobby's waren het verzamelen van kunst en juwelen op een ongekende schaal en het huwen en scheiden van rijke mannen.Mar-a-Lago werd haar grootste project. Kosten nog moeite werden gespaard. Ze zou er in huidige valuta zo'n $120 miljoen in steken. Haar verzameldrift kende grenzen noch scrupules. PG vertelt hoe zij met haar derde echtgenoot een populair vriendenstel werd van het Kremlin van Jozef Stalin. In korte tijd graaide zij een unieke collectie oud-Russische kunst bijeen, Stalin daarbij helpend aan harde dollars.Hoe Donald Trump de eigenaar werd, is even avontuurlijk en gewetenloos als de verzameldrift van Marjorie Post. We laten een trotse Trump horen die in 1986 een rondleiding geeft in zijn zojuist aangekochte spektakelgebouw. Sindsdien werd Mar-a-Lago Trumps eigen feestpodium, een golfclub en resort voor de rijken en bewonderaars. Hoe hij erde Chinese leider Xi Jin Ping ontving en er de meest geheime militaire informatie aan hem en alle aanwezigen toonde is adembenemend.En het resort schrijft nu natuurlijk geschiedenis als opslagplaats van dozen met geheime dossiers uit Trumps Witte Huis. Stapels daarvan in badkamers, klerenkasten en achter het gordijn van het podium van de balzaal zullen nog vele decennia in de geschiedenisboekjes staan afgebeeld.Trumps finest hour in Mar-a-Lago was in 2005. Toen trouwde hij er met zijn derde echtgenote, Melania Knavs uit Slovenië. Met als eregasten Hillary en Bill Clinton!Wat gaat er met Trump gebeuren nu hij onder vuur ligt van onderzoeksrechter Jack Smith? En wat is de toekomst van Mar-a-Lago? Schenkt Melania het ooit aan de National Archives, zoals Lady Bird Johnson deed met de iconische LBJ Ranch in Texas? Of verkoopt schoonzoon Jared Kushner het aan de Saoedische kroonprins?***Verder luisteren345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige319 - Lyndon B. Johnson, politiek genie en manipulator van de buitencategorie308 - Historische 'midterms' werpen hun schaduw vooruit naar de presidentsverkiezingen van 2024289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies221 - Madam Speaker: de spijkerharde charme van Nancy Pelosi206 - 'Aardverschuiving': Michael Wolff over Donald Trumps laatste dagen als president. En: zijn bezoek aan Mar-a-Lago202 - 4th of July: Joe Biden in het spoor van LBJ (met als gast: Jan Paternotte)194 - Biden en Poetin kijken elkaar in de ogen. De historie van Amerikaans-Russische topontmoetingen159 - Washington DC: na de afgang van Trump optimisme over Biden en Harris150 - De memoires van Barack Obama146 - Amerikaanse presidentsverkiezingen: de machtsoverdracht133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen!BB 121 – Zakenlui als president van Amerika113 - De Jaren '20 als wenkend perspectief101 - 75 jaar bevrijding: De laatste dagen van Franklin D. RooseveltBB 51 – De historie van het fenomeen ‘impeachment’BB 44 – Michael Wolff over Donald J. Trump / PG over Franklin D. Roosevelt***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:30:17 – deel 201:23:00 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Koning Willem-Alexander spreekt op 1 juli 2023 tijdens de viering van Keti Koti, 'het verbreken van de ketenen' van de totslaafgemaakten in het Koninkrijk der Nederlanden. Dit jaar 150 jaar geleden.Pas 150 jaar geleden, blijkt uit de emoties die het oproept en de behoefte om er samen over te praten, pijn te delen en - zoals premier Mark Rutte deed op 19 december 2022 - excuses te maken.Over dat slavernijverleden en die koloniale geschiedenis praten Jaap Jansen en PG Kroeger met Gert Oostindie, emeritus-hoogleraar in Leiden. Hij schreef tientallen boeken hierover en leidt nu het onderzoek naar de rol van het Oranjehuis in die historie. Zojuist verscheen zijn nieuwste boek Rekenschap. Het koloniale verleden, excuses en herstel.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Elk optreden van het staatshoofd is van nature ingekaderd in de staatsrechtelijke rollen en beperkingen van die functie. Gert Oostindie wijst erop dat de koning ook hier niet spreekt als privépersoon, maar dat de voorbije twintig jaar wel duidelijk is geworden dat deze geschiedenis voor hem veel betekent. Het was zelfs een van de allereerste dingen waarover hij – toen nog kroonprins - een opvallend kritisch geluid liet horen op een minstens zo opvallende plek, het Fort Elmina aan de kust van West-Afrika.Daar begonnen Nederlandse ondernemers verenigd in de West-Indische Compagnie (de WIC) de handel in slaven naar de Suikereilanden in de Caraïben. Tegelijkertijd is men zich er nog nauwelijks van bewust dat ten oosten van Kaap de Goede Hoop de Vereenigde Oostindische Compagnie (de VOC) een nog veel grotere handelaar in slaven was.Het wijst erop dat de geschiedenis tussen 1500 en 1949 niet één, maar vele koloniale perioden, tradities en exploitatievormen kende. Oostindie laat zien dat de economische exploitatie van totslaafgemaakten vanuit Afrika een specifieke, gruwelijke variant is daarbinnen, maar niet de enige vorm van onderwerping en uitbuiting. Dit verklaart waarom de herinneringen aan de koloniale tijd zo sterk verschillen tussen miljoenen landgenoten uit allerlei bevolkingsgroepen met wortels hier en in verre landen.Scherpe definities van wat slavernij eigenlijk was en is en wat koloniaal verleden in de kern inhoudt zijn voor onze tijd en voor de discussie nu essentieel. Zoals elk 'historisch verleden' is dit per definitie een reconstructie van latere generaties en van wetenschappelijke aandacht daarvoor. In de 16e tot 19e eeuw was dit vooral een realiteit in Holland en Zeeland. Pas in de 19e eeuw werd de impact in heel het land merkbaar.Het heeft lang geduurd voordat besef van de gruwelijke kant van dit verleden breed ging leven. Er zijn ook nu nog mensen die het kolonialisme verheerlijken als beschavingsmissie van een superieur Europa. Zowel Pim Fortuyn als Thierry Baudet deden daarover onthutsend onhistorische uitspraken. De combinatie van economisch eigenbelang en sociaal darwinistische biologische analyses vormden eeuwenlang de legitimatie van slavernij en koloniale onderwerping.Het blijkt dat de noodzakelijke wetenschappelijke onafhankelijkheid bij onderzoek hiernaar soms tot spanningsvolle gesprekken met opdrachtgevers kan leiden. Ook voor de wetenschap zelf is de voorbije decennia hier sprake geweest van een leerproces, zelfs in de taal die ze daarbij hanteert.De verhalen over de mensen van toen bieden veel dat ons kan inspireren. Slavenopstandleider Tula op Curacao bijvoorbeeld, confronteerde de heren van zijn tijd met zeer actuele politieke en filosofische argumenten uit de Verlichting. Peggy Wijntuin citerend zegt Oostindie: “Het is ‘geschied-en-is.”***Verder lezenHet boek van Gert OostindieStaat & Slavernij. Het Nederlandse koloniale slavernijverleden en zijn doorwerkingen (hier in boekvorm verkrijgbaar)***Verder luisteren339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck (de kanselier die kolonies verfoeide)336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt (late dekolonisatie met wrede oorlogen, over Europa en zijn identiteit)315 - Vrouw, leven, vrijheid: oorzaken en achtergronden van het straatprotest in Iran. En: de rijke Perzische cultuur312 - Schurend verleden - over cancelculture, politiek en geschiedenis311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore309 - Acht miljard aardbewoners300 - Ethische politiek: het bijzondere Nederland met zijn 'moreel hoogstaande opvattingen'296 - Doe effe normaal man! De macht der gewoonte in de Nederlandse politiek262 - Waarom India - ook voor Nederland - steeds belangrijker wordt258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China (over het koloniale imperium van de tsaren)231 - Geschiedenis als politiek wapen185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt228 - De Amerikaanse Burgeroorlog (2): hoe Abraham Lincoln onvoorbereid de strijd in ging263 - De Amerikaanse Burgeroorlog (3): de overwinning van Abraham Lincoln en Ulysses Grant152 - De 19e-eeuwse wortels van Forum voor Democratie115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:59:40 – Deel 201:46:00 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Betrouwbare Bronnen bespreekt deze vraag met CDA Tweede-Kamerlid Henri Bontenbal en met Olof van der Gaag, directeur van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, de bedrijven die keihard werken aan de omschakeling. Wat gaat goed en wat kan veel beter? Concreet beleid van geopolitiek op het hoogste niveau tot grote veranderingen bij iedereen in huis.Het gesprek vindt plaats op locatie: bij Duijvestijn Tomaten in Pijnacker, waar de kassen verwarmd worden met geothermie; warmte diep uit de aarde zodat fossiele brandstof niet meer nodig is.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Henri Bontenbal noemt zijn blik op klimaatbeleid ‘Weberiaans’. Hij waarschuwt dat je er niet komt door alleen zuivere intenties te benadrukken. Voordat het einddoel bereikt is moet je verantwoordelijk handelen en bereid zijn vuile handen te maken. Olof van der Gaag benadrukt dat de energietransitie niet gebaat is bij inperkingen van mogelijke oplossingen. Hij komt met opmerkelijke cijfers over de inhaalslag die Nederland in zeer korte tijd maakte van een land in de Europese achterhoede naar de wereldtop met onder meer de toepassing van zonne-energie.Bontenbal noemt dit ‘de én-én in plaats van de óf-óf benadering’. Hem valt op dat partijen die zeggen meer daden te willen en hogere ambities tegelijkertijd bij allerlei tussentijdse technologische oplossingen veto's uitspreken. “Biomassa is verketterd. Kernenergie mag niet. Een energiemix van alle mogelijkheden als overbrugging lijkt soms wel verraad aan de zuiverheid van beleid. Maar zo gaan we niet halen wat we allemaal zeggen noodzakelijk te vinden.”In het gesprek komen alle lastige vragen op tafel. Moeten we niet veel sneller af van ‘fossiele subsidies’? Is er nog wel plaats voor Tata Steel in IJmuiden?In de tweede helft van de Rutte IV zijn grote thema's aan de orde: elektriciteitsnetten die piepen en kraken, 'negatieve emissies', de razendsnelle opmars van warmtepompen, waterstofprojecten, tekort aan mensen voor de transitie, het ambitieus doorzetten van de grote internationale akkoorden. En de nieuwe Europese Commissie die eind 2024 aantreedt zal vooral moeten doorzetten op wat Frans Timmermans al in gang heeft gezet.Daarbij moet Henri Bontenbal ook zijn eigen partij op sleeptouw nemen. Toen hij in 2021 Kamerlid werd, vroeg hij zich af of dat wel altijd zou lukken. Waarom probeert het CDA de Europese Natuurherstelwet tegen te houden en wil CDA-leider Wopke Hoekstra het stikstofbeleid vertragen? En brengt Bontenbal het persoonlijk tot een goed einde? Zijn voorouder Klaas Bontenbal werd in 1623 – nu 400 jaar geleden - om politieke redenen onthoofd!***Verder luisteren353 – Rutte IV halverwege: slepende kwesties en opmerkelijke prestaties338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat337 - Een pauzeknop om te versnellen. Het bijna-einde van Rutte IV343 - Quo Vadis CDA?324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie241 – Investeringskabinet Rutte IV: een breuk met de begrotingstraditie216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten212 - Het CDA zoekt zichzelf, Richard van Zwol en Pieter Jan Dijkman wijzen de weg208 - Max Weber: wetenschap als beroep en politiek als beroep199 - Kabinetsformatie 2021: Olof van der Gaag en de snelle overgang naar duurzame energie154 - Watergezant Henk Ovink: 'Negentig procent van alle rampen in de wereld heeft met water te maken'106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan55 - Ed Nijpels over zijn Klimaatakkoord***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:58:00 – Deel 201:41:40 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er zijn momenten in de politieke geschiedenis die nooit ophouden. Steeds weer duiken nieuwe feiten, inzichten en visies op. Watergate. Brexit. En bij ons nu ook het 1 april debat over de eerste dagen van de kabinetsformatie. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren de nieuwste onthulling van Nieuwsuur en leggen die naast enkele andere nieuwe signalen en details. Wat leren die en welke vragen roepen ook zij vervolgens weer op? Uit de kabinetsformatie van 2021 blijkt dat een verkenning als eerste, direct na de verkiezingscampagnes kalmerende fase door 'een snuffelhond' niet gebaat is bij de politieke complicatie van het aan het werk zetten van een duo. In de Tweede Kamer lijkt hiervoor te weinig alertheid te hebben bestaan. Hoe lastig verkennen is als duo, bleek al in de eerste overleggen van de verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren met toenmalig Kamervoorzitter Khadija Arib.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nlOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Wij weten nu dat VVD-verkenner Jorritsma al direct de bevreesde interne perikelen binnen het CDA als majeur punt wenste te behandelen. Daarbij werd in drastische termen het functioneren van de nummer 2 van de CDA-lijst, Pieter Omtzigt, als risico voor een geslaagde formatie geduid. Jaap en PG bespreken hoe dit signaal toen direct is opgepakt door Arib (PvdA) en hoe dit dankzij het foto-incident met de plots besmette Ollongren publiek werd. Ook de vraag wat Jorritsma het motief gaf dit zo te signaleren in zo'n vroeg stadium is daarom de moeite waard. Dat heeft weinig te maken met het CDA en veel meer met traumatische gebeurtenissen in de geschiedenis van Jorritsma's eigen VVD. Blijkbaar deed de ongewisheid over de finale verkiezingsuitslag denken aan de taferelen in liberale kring in 2006. Toen won de nummer 2, Rita Verdonk, beduidend meer stemmen dan lijsttrekker Mark Rutte.Blijkbaar was het van cruciaal belang de risico's van een herhaling hiervan - nu in het CDA - koste wat het kost te vermijden. Ondanks een snedige reactie hierop van de Kamervoorzitter dook het punt toch weer op in de gefotografeerde notitie, hoewel het als vraagpunt niet of nauwelijks aan de orde was geweest in de eerste gespreksronde met de fractieleiders.Dit leidde ertoe dat in het Kamerdebat van 1 april allerlei wezenlijke vragen niét gesteld werden en veel vragen aan de verkeerde persoon. Focus van het debat en vele verwijten daarin werd VVD-fractieleider Rutte, terwijl deze het thema van de CDA-perikelen direct terzijde geschoven had. Ook het CDA richtte zich allereerst op verkenner Ollongren, terwijl zij zelfs geen weet had gehad van de bewuste passage over Omtzigt in dat gefotografeerde memo. Jorritsma noch Arib verschafte hierover op 1 april 2021 voldoende helderheid. Dankzij Nieuwsuur weten we nu dat hun rol doorslaggevend is geweest.De effecten hiervan werkten vele maanden door in het proces van de formatie en bepalen in bepaald opzicht nog steeds de verhoudingen aan het Binnenhof. Ook dragen zij bij aan de inmiddels hardnekkige legendevorming over zowel Omtzigt als Rutte. Alle reden voor de Tweede Kamer om de meest betrokkenen nog eens verslag te laten doen van álle gebeurtenissen en nalatigheden daarin.En alle reden om ook als Kamer de eigen rol bij zowel de start van de formatie als in het debat met de verkenners kritisch te bezien. Daarom komen Jaap en PG alvast met een serie vragen die de Kamer bij de voorbereiding van een hoorzitting zou moeten stellen. Het is in de woorden van Annemarie Jorritsma immers ‘geen House of Cards’. Het Binnenhof is een allesbehalve fictieve plaats. Het gaat om verantwoordelijkheden om serieus te nemen.***Verder kijkenhttps://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2478376-verkenners-zagen-omtzigt-als-probleem-en-risico-voor-de-formatieVerder lezenKamervoorzitter ontvangt evaluatie formatie 2021 (23 februari 2023)Verder luisteren330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021297 - De kwestie-Arib en de Tweede Kamer als prettig gestoorde anarchie249 - Gedrag en omgangsvormen in de Tweede Kamer232 – Kabinetsformatie 2021: Kan de Kamer haar rol wel aan? En wat te doen met antidemocratische partijen? 180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd179 - Kabinetsformatie 2021: Verkenners die schielijk van het toneel verdwenen, een politieke sluipmoord en de 'gouden standaard' van wijs en effectief formeren177 - Kabinetsformatie 2021: Formeren is faseren, dus het begint met verkennen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:25:15 – Deel 201:02:03 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

De dood van Silvio Berlusconi is het einde van een tijdperk. Niet alleen voor zijn eigen partij, Forza Italia, maar ook voor politiek en samenleving in Italië, voor Europa en zelfs voor de politieke cultuur en praktijk op wereldschaal. 'Il Cavaliere' was het origineel. Het ijkpunt van de nieuwe politiek door entrepreneurs in geld, media, relaties en macht. Hij was de eerste populist die baadde in weelde, maar van wie iedereen toch het idee had dat hij altijd een gewone jongen was gebleven; de anti-elite man pur sang.  Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in zijn kleurrijke en controversiële leven en verkennen daarbij de vele verrassende wijzen waarop hij in politiek, media, entertainment en sport een uitzonderlijke nalatenschap heeft. En omdat de grote marxistische denker Antonio Gramsci al waarschuwde dat je Italië nooit zou begrijpen zonder gevoel voor de opera-fantasie van zijn volk, klinken de treffende aria's en zelfs Napolitaanse liedjes die Berlusconi zélf zong!***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!En we danken onze sponsor Missie H2, want Nederland moet in 2030 hét waterstofland zijn! Ga voor meer informatie naar MissieH2.nl en zet jezelf op de Waterstofkaart!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Toen maandagochtend het nieuws van zijn dood binnenkwam bij zijn eigen tv-kanaal Tele Cinque, hielden de presentatoren het niet droog.Silvio Berlusconi sprong als ondernemer in het gat na de val van de Muur en een groot corruptieschandaal in ‘de oude politiek’. Binnen enkele maanden was hij premier door een electorale triomf van zijn partij Forza Italia – alsof het een voetbalyell was: 'Hup Italië'. Hij presenteerde zich als de tolk van afgehaakt Italië. Tegelijk wist hij vanaf die start zijn particuliere en publieke belangen moeiteloos en schaamteloos met elkaar te vermengen. In mediamacht, in benoemingen en in geopolitieke relaties. Hij sloot deals met Poetin, met Saoedische prinsen, met Erdogan en aan de Amsterdamse Zuidas.  Hij werd de langstzittende premier sinds 1945 en beloofde zijn kiezers dertig jaar lang hetzelfde program van dromen en douceurtjes. Silvio was altijd dezelfde, steeds zichzelf en kwam bij elke verkiezingscampagne weer met iets heel nieuws. Van zijn kapsel of gebit tot zijn alliantie met anderen. Hij was en bleef de wonderdokter met het unieke medicijn dat alle kwaaltjes oploste (PG moet hierbij denken aan Dulcamara in L'elisir d'amore).Als man van 'Brood en Spelen' kon geen Romeinse keizer tegen hem op. Voetbalcups, tv-gala's, rellen, amoureuze avonturen, scheldkanonnades live op tv, nergens schrok hij voor terug.Hij keek daarom ten diepste neer op zijn collega's op het wereldtoneel, maar snakte er tegelijk naar erbij te mogen horen. PG vertelt verhalen over Silvio's optredens in Europees topoverleg die zelden zijn gehoord.Zijn geheim was dat voor hem ‘als ongekend succes in alles’ de gewone regels voor gewone stervelingen niet zouden gelden. Zo leefde hij ook: als ondernemer, politicus, entertainer en liefhebber van het goede leven. Tot in 2011 zijn politieke geestverwanten van de Europese Volkspartij onder leiding van Angela Merkel en Nicolas Sarkozy daaraan bruut een einde maakten.Maar hij herrees. Als 86-jarige was hij ‘de lijm die alles bijeenhield’, zoals premier Giorgia Meloni hem prees. Intussen was hij veganist, dierenvriend, Putinversteher en de man die de brug had geslagen tussen de oude politiek en de nieuwe van de 21e eeuw. Zonder Silvio geen Pim. Geen Trump. Geen Veronica Inside. Zij zijn allemaal schatplichtig aan 'il Cavaliere' die voordeed hoe het moest en meestal origineler en schaamtelozer dan zij ooit zouden kunnen.Daarom kon zijn erfenis ook in de politiek nog weleens verrassen, ook op Europees niveau. Hij laat immers een gat na dat gevuld moet worden. Wie erft zijn Forza en die kiezers?***Verder luisteren345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige301 - Balkenende toch nog minister van Staat, precies 20 jaar na de val van zijn ongelukkige kabinet met de LPF223 - De degelijke daadkracht van Mario Draghi's Italië218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann206 - 'Aardverschuiving': Michael Wolff over Donald Trumps laatste dagen als president. En: zijn bezoek aan Mar-a-Lago200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel195 - PvdA en CDA: ooit dominante machtspartijen, nu grote verliezers. Hoe komt dat? En hoe nu verder?153 - Het CDA en de tand des tijds121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika103 - Geheim geld in de politiek100 - Nederland in Europa: lusten en lasten door de eeuwen heen73 – Belangenverstrengeling en kleine krabbelaars in de politiek65 - 'Vroeger was alles beter', PG Kroeger: nostalgie als strategie en politiek wapen44 - Michael Wolff over Donald J. Trump (4 juli 2019)02 - Jeroen Dijsselbloem en Coen Teulings over de Eurocrisis***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:55:56 – Deel 201:49:09 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vanaf 1 juli 2023 volgt Spanje Zweden op als voorzitter van de EU-ministerraden. Een markant moment, want op 23 juli gaat Spanje naar de stembus. Krijgt de sociaaldemocraat Pedro Sánchez voldoende steun om door te mogen als minister-president? Of vervangt de christendemocraat Alberto Núnez Feijóo hem? Zoals elk half jaar duiken Jaap Jansen en PG Kroeger in de politieke actualiteit, de Europese ambities en de bijzondere rol van het voorzittersland in de historie en cultuur van Europa.***Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Spanje wordt vaak onderschat. Het heeft een sterke, dynamische economie. Het is een moderne samenleving geworden. 50 jaar geleden heerste een verkalkte, fascistische tirannie over het land, dat heel bewust cultureel, sociaal en economisch achterlijk werd gehouden. Een lidmaatschap van de EU en de NAVO was ondenkbaar.Spanje is met open vizier omgegaan met de pijn uit het verleden. Heel bijzonder is hoe dit land zijn in Europa bijna ongekende multiculturele diversiteit van rijke beschavingen en historische tradities heeft leren koesteren en vernieuwen.Dit opmerkelijke succes is het werk van twee grote partijen die ook ditmaal strijden om de politieke macht, de Partido Popular (PP) en de sociaaldemocratische PSOE. Jaap en PG portretteren de achtergrond en kleur van deze partijen en hun bijzondere aanvoerders bij het proces van democratisering Adolfo Suárez en Felipe González.De huidige premier van de PSOE heeft zich in Europa net zo sterk ontplooid als zijn leermeester González en lijkt ook bij een nederlaag nog lang niet uitgespeeld. Zijn PP-concurrent staat er goed voor in de peilingen, maar Sanchez heeft een opvallende calculatie gemaakt om toch juist nu vervroegd naar de stembus te gaan. De politieke finesses daarvan raken heel de EU en worden door Jaap en PG uit de doeken gedaan als lesmateriaal voor anderen. Want spannend en ongewis gaat het worden!Het Spaanse EU-voorzitterschap zal duidelijke zwaartepunten kennen die ook Nederland raken. In Amsterdam is komend najaar een toonaangevende EU-conferentie over innovatief beroepsonderwijs. Voor Spanje cruciaal vanwege de nog steeds hoge jeugdwerkloosheid (nu 28 procent) en de voortrekkersrol van regio Baskenland op juist dit terrein van arbeidsmarkt-innovaties.Spanje zal twee grote geopolitieke topconferenties leiden. Die van de EU met Latijns-Amerika moet de grondslag leggen voor structurele samenwerking en handel. Voor het kabinet-Rutte IV een riskant thema, omdat in de nieuwe Eerste Kamer geen meerderheid lijkt te zijn voor een nieuw vrijhandelsverdrag.De andere top is van de EU-regelingsleiders over Europese 'strategische autonomie', waarover premier Sanchez met premier Rutte al een toekomstvisie publiceerde. Daar zullen in het Alhambra in Granada ook de regeringsleiders van de rest van Europa bijvoegen, als vervolg op de recente top van de Europese Politieke gemeenschap in Moldavië.Wie 'Alhambra' zegt, zegt kunst en architectuur van de buitenklasse. PG schetst de uitzonderlijke rol en rijkdom van Spanje als een fundament van de Europese beschaving. Dat begon al in het geboortedorp van een dynastie van Romeinse keizers even buiten Sevilla. Ons eigen land was deel van de hoogtijdagen van het Spaanse wereldrijk, maar toen al bleek dat we elkaar te weinig begrepen. Nu beseffen we veel beter hoe mooi en inspirerend het werk is van mensen als Lorca, Zurbaran, El Greco en de gedurfde denker Sint Isidorus van Sevilla.En er is de bijzondere rol van Spanje in de operaliteratuur. Heel multicultureel met de Amerikaans-Griekse diva Maria Callas die in een Franse opera schitterde als een Roma-vrouw die in Sevilla de mannen bekoorde, terwijl zij een glas Manzanilla drinkt!***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl***Verder luisteren344 - Nederland in Europa: een masterclass door Tom de Bruijn336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?313 - Zweden, land met een roemruchte geschiedenis, wordt op 1 januari EU-voorzitter312 - Schurend verleden - over cancelculture, politiek en geschiedenis en Spaanse pijn311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore over de wereldoorlog tussne Spanje en sultans242 - Adrianus van Utrecht, de Nederlandse Paus158 - Aan zee is een land nooit klein: EU-voorzitter Portugal154 - Watergezant Henk Ovink: 'Negentig procent van alle rampen in de wereld heeft met water te maken'49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:50:44 – Deel 201:26:05 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.