Bureau Buitenland

En verwarring over alcoholverbod in Istanbul. (00:34) Afrikaanse putschkoorts verspreidt zich verder  Voor de negende keer in drie jaar tijd is er weer een staatsgreep gepleegd in een land in West- of Centraal-Afrika. Deze keer is het de beurt aan het olierijke Gabon waar tot voor kort vader- en zoon Bongo sinds ’67 de macht stevig in handen hadden. Beide presidenten waren trouwe bondgenoten van Frankrijk. Voor Parijs is dit het zoveelste signaal van het failliet van Françafrique- de van oudsher sterke invloedssfeer van Frankrijk in Afrika.   Voor Bureau Buitenland aanleiding om het Franse project op het Afrikaanse continent tegen het licht te houden. Correspondent Eva Rammeloo met de laatste reacties en duiding vanuit de Franse hoofdstad. Vanuit West-Afrika de antropoloog Mirjam de Bruijn van Universiteit Leiden. Zij doet jarenlang onderzoek naar radicalisme in West-Afrika. Aan haar vragen we of jihadisten nu hun kans ruiken in deze instabiele periode. Annick van Lookeren is beleidsadviseur bij Oxfam Novib en vertelt ons over de laatste ontwikkelingen en de worsteling van van de regio met deze dominoreeks aan coupes.  (21:18) Buitenland Uitgelicht: Turkije  De inwoners van Istanbul zijn dol op hun glaasje sterke drank. Dus al een gouverneur zich met de alcoholconsumptie van de inwoners gaat bemoeien zijn de reacties niet mals. Journalist Cevahir Varan over deze controverse in de Turkse miljoenenstad.  Presentatie: Sophie Derkzen.

En in Tsjechië is het afgelopen met de ongelimiteerde spermadonaties. (01:03) Duitse coalitie worstelt met economie én met zichzelf Volgens het gezaghebbende Britse weekblad The Economist is Duitsland ziek en moeten er snel drastische hervormingen plaatsvinden. Vandaag kondigt bondskanselier Scholz alvast een pakket belastingverlagingen aan voor het bedrijfsleven van ruim 7 miljard euro om de kwakkelende Duitse economie te stimuleren. Maar of dit genoeg is, is nog maar de vraag. Ondertussen worstelt de regeringscoalitie zich van de ene naar de andere ruzie, die ook nog eens openlijk wordt uitgevochten. Met Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut en correspondent Guy Hoeks een gesprek over de problemen bij onze oosterburen.   (21:36) Buitenland Uitgelicht: Tsjechië De Tsjechen willen hun in het buitenland populaire 'sperma-industrie' reguleren. Het moet afgelopen zijn met het onbeperkt doneren. Hoe dat precies zit, legt correspondent Laura Postmauit. Presentatie: Sophie Derkzen

En een nieuwe Hollywoodfilm over het Saoedische oliebedrijf Aramco.  (00:40) Armenen in Nagorno Karabach dreigen te verhongeren  Wandelen als énige manier van verplaatsen door het gebrek aan transport, uren wachten op brood en water: het is de dagelijkse realiteit voor de ruim 100.000 Armeniërs in de regio Nagorno Karabach. Sinds Armenië en buurland Azerbeidzjan in 2020 een bloedige oorlog uitvochten om het gebied, is het nog maar via één weg mogelijk om de Armenen in dat gebied te bevoorraden, maar ook die weg wordt steeds verder afgeknepen. Om die reden kondigt de Franse president Macron een nieuw ‘diplomatiek initiatief’ aan om de spanningen te laten bekoelen. Maar hoe happig zijn beide landen daarop? Daarover Jarron Kamphorst, Rusland, Kaukasus & Centraal-Azië correspondent voor Trouw. (10:40) Protesten in Syrië houden aan Onvrede over de torenhoge inflatie, stijgende brandstofprijzen en slechte sociale voorzieningen leiden tot nieuwe protesten tegen de Syrische president Assad. Het protest houdt al negen dagen aan en verspreidt zich door het Westen van het land. Ook in gebieden waar Assad juist jarenlang op steun kon rekenen. Komt de machtspositie van Assad in gevaar? We bespreken het met arabist Leo Kwarten.  (20:45) Buitenland Uitgelicht: Saoedi Arabië In onze rubriek Uitgelicht duiken wij in de plannen voor een nieuwe Hollywood-Bioscoopkraker. Er moet namelijk een film gemaakt worden over het Saoedische oliebedrijf Aramco. Waarom juist over dat bedrijf een film gemaakt wordt, vertelt collega en kenner van het Midden Oosten Abdou Bouzerda. Presentatie: Sophie Derkzen.

En in China is er een run op keukenzout. (00:37) Westerse nervositeit over Oekraïens offensief Oekraïne meldt successen aan het zuidelijke front in de oorlog tegen Rusland. Het komt op een moment dat het Westen juist de Oekraïners achter de broek aan zit. Topmilitairen uit het VK en de VS vinden dat de oorlogsstrategie anders moet. We bespreken de laatste ontwikkelingen met Tom Simoens, luitenant-kolonel, verbonden aan de Koninklijke Militaire School in Brussel.  (11:01) Kirgistan: de post-Sovjet generatie Ingeklemd tussen de andere ‘-stans’ en grote buur China ligt Kirgistan, een land met hoge bergketens, eindeloze vlaktes én, in de hoofdstad Bishkek, een levendige nachtcultuur. Journalist en fotograaf Thijs Broekkamp verhuisde naar Bishkek en sprak maandenlang met jongeren uit het hele land. Hoe kijken zij aan tegen de vele Russische vluchtelingen, de conservatieve president en de band met Rusland? En waar kan je in Bishkek een beetje behoorlijk de techno club in duiken? (20:55) Buitenland Uitgelicht: China In China is onrust ontstaan in verschillende supermarkten, en dat heeft alles te maken met een controversiële beslissing van buurland Japan. Daarover China-watcher Manya Koetse.  Presentatie: Sophie Derkzen

(00:42) Migratiedeal Tunesië: een maand later Het was groot nieuws toen het ‘EU-migratietrio’ bestaande uit de Italiaanse premier Giorgia Meloni, EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen én onze eigen Mark Rutte vol trots wereldkundig maakten dat ze een migratiedeal hadden gesloten met de Tunesische president Saied. Wat zijn tot zover de effecten van die deal? En hoe vergaat het de migranten? En kunnen we eigenlijk überhaupt wel spreken van een echte deal? We maken de balans op met Tunesië-correspondent Faïrouz ben Salah, EU-correspondentClara van de Wiel en Kasper Goethals, journalist bij de Belgische krant De Standaard.  (21:17) Uitgelicht: Europa Draait Door In een nieuwe aflevering van Europa Draait Door vertelt Oost-Europadeskundige Bob Deen onder meer wat de dood van Prigozjin betekent voor Wagner.

En waarom deze Balkanzanger in de ban is gedaan in Moldavië. (00:51) Een wereld zonder Prigozjin Wagner-leider Yevgeny Prigozhin is waarschijnlijk omgekomen toen zijn privévliegtuig neerstortte. Zijn vermoedelijke dood roept vooralsnog vooral vragen op: zat hij echt in het vliegtuig en wat kan de oorzaak zijn van het neerstorten? En wat zou zijn dood betekenen voor de verhoudingen in Rusland, de oorlog in Oekraïne en de stabiliteit in Afrika, waar zijn Wagnergroep actief is? Te gast zijn NRC-buitenlandredacteur en Ruslandkenner Michel Krielaars, voormalig Afrika-correspondent Bram Vermeulen en Oekraïne-correspondent Michiel Driebergen. (19:05) Buitenland Uitgelicht: Balkanzanger in de ban De bekende muzikant Goran Bregovic uit Bosnië en Herzegovina, die door velen in de Balkan wordt gezien als een levende legende, mag Moldavië niet in voor een festival. En dat leidt tot de nodige ophef. Correspondent Arja Mari legt uit wat er gaande is.  Presentatie: Sophie Derkzen

(00:36) NRC-reis naar Saudi-Arabië leidt tot ophef 'Saudi-Arabië: wereldrecord moderniseren', stond eerder deze week bij een advertentie voor een georganiseerde reis in NRC. Zo'n titel verwacht je misschien niet over een land dat journalisten in stukjes hakt, minderheden nog altijd zwaar onderdrukt en, zo bleek eerder deze week, verantwoordelijk lijkt te zijn voor de moord op honderden Ethiopische vluchtelingen. Daarom is het nog opmerkelijker dat columnist Carolien Roelants bij dezelfde krant als gids meegaat op deze reis.  (11:02) Zimbabwe: de jacht op grondstoffen Zimbabwe gaat vandaag naar de stembus. En vanuit Washington, Beijing en Europese hoofdsteden kijken ze nieuwsgierig toe. Het Zuidelijk-Afrikaanse land herbergt veel grondstoffen, zoals lithium, die belangrijk zijn voor de groene transitie. Maar het land wordt ook gerund door Emmerson Mnangagwa, die geen oppositie duldt. Over de verkiezingen en de internationale jacht op grondstoffen Hugo Knoppert te gast. Hij volgt het Afrikaanse land voor Zimbabwe Europe Network. (20:25) Uitgelicht: Zweden De anti-vakantie is een begrip in het Scandinavische land. Maar het fenomeen begint steeds meer toeristen aan te trekken, en dat is ook weer niet de bedoeling, legt correspondent Tjade Michels uit. Presentatie: Chris Kijne

En dierenasiels in het Verenigd Koninkrijk raken om bijzondere reden steeds voller. (00:53) Jihadisten blokkeren Timboektoe Islamitische strijders houden al enkele dagen de Malinese stad Timboektoe onder blokkade, melden lokale functionarissen. Het nieuws komt op een gevoelig moment, aangezien de VN-vredesmissie zich de komende periode terugtrekt uit Mali. Daarover VRT-journalist Stijn Vercruysse.  (07:29) Welke Republikein durft strijd met Trump aan? Het is weer zover, de Republikeinse voorverkiezingen gaan morgen van start. Daarbij staat één grote vraag centraal: wie gaat het volgend jaar in de presidentsverkiezingen, namens de Republikeinen, opnemen tegen Joe Biden. En dus trekt het hele mediacircus naar Milwaukee, waar de eerste Republikeinse Primaries worden gehouden. Er is echter één grote afwezige: Donald Trump. Is dit misschien nu de kans voor de andere kandidaten om zich te laten zien? Daarover Nieuwsuur-journalist en voormalig Amerika-correspondent Eelco Bosch van Rosenthal, en Amerika-deskundige bij campagnebureau BKB Bianca Pander.  (19:37) Buitenland Uitgelicht: Verenigd Koninkrijk In onze rubriek Uitgelicht aandacht voor de dierenasiels in het Verenigd Koninkrijk, die om een bijzondere reden steeds voller raken. Daarover Argos-journalist Nina van Raay, die jarenlang woonachtig was in het Verenigd Koninkrijk. Presentatie: Chris Kijne.

En aandacht voor de 'Barbie van Brazilië'. (00:48) Het enfant-terrible van de Argentijnse politiek Argentinië is in een diepe economische en financiële crisis gedompeld. Daarom reist de regering deze week af naar Washington om met het IMF te onderhandelen. De Argentijnse paniek heeft alles te maken met een nieuw politiek enfant-terrible: Javier Milei, die vorige week vriend en vijand verraste met zijn winst bij de voorverkiezingen. Vanuit Buenos Aires praat correspondent Remi Lehmann ons bij. (10:19) Is BRICS weer helemaal terug van weggeweest? Het was de belofte van de 21e eeuw: de opkomende economieën van BRICS. Inmiddels vertegenwoordigen Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika samen al ongeveer een derde van de wereldeconomie. En het collectief heeft aantrekkingskracht. Op de top die vanaf morgen plaatsvindt wordt de aanmelding van nieuwe landen besproken, 23 kandidaten hebben zich al gemeld. Met hoogleraar Internationale Economie aan de Nyenrode Universiteit Haico Ebbers blikken we voor uit op die top. (20:33) Buitenland Uitgelicht: Brazilië In onze rubriek Uitgelicht aandacht voor de ‘Barbie van Brazilië.’ Daarover collega Edwin Koopman. Presentatie: Chris Kijne.

Derk Sauer over het Oekraïense voorjaarsoffensief. (00:49) Ecuadoriaanse verkiezingen onder schot  Opnieuw is Ecuador opgeschrikt door kogels bij de verkiezingscampage. Een bijeenkomst van kandidaat Daniel Noboa werd verstoord door schoten, maar of het om een aanslag gaat is onduidelijk. De moord op een andere kandidaat, 10 dagen geleden heeft de verkiezingscampagnes in dat land flink opgeschud. De misdaad domineert de agenda's maar niet alle kandidaten zoeken de oplossing in harde repressie. We hebben contact met Ecuador kenner Karolien van Teijlingen, sociaal geograaf verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen, in de hoofdstad Quito.  (12:31) Britten zwemmen in hun eigen riool Britse waterbedrijven pompen massaal ongezuiverd rioolwater in meren, rivieren en de zee. Het gaat naar schatting om 11 miljard liter per jaar, ongeveer 4,500 Olympische zwembaden. De Britse regering dwingt waterbedrijven miljarden te investeren om de situatie te verbeteren en heeft boetes opgelegd, maar vooralsnog met weinig effect. Correspondent Anne Saenen nam een duik in het rioolwater-probleem. (21:44) Uitgelicht: Europa Draait Door Met journalist en media-ondernemer Derk Sauer over het Oekraïense voorjaarsoffensief, dat ondanks alle hoge verwachtingen in het slop lijkt te raken. Presentatie: Sophie Derkzen.