Bureau Buitenland

En: smeltend poolijs en naderende Russen in Spitbergen.    (00:51) Europa kijkt met spanning naar Slowaakse verkiezingen  Meer zakendoen met Rusland, minder steun aan Oekraïne en zich niet zoveel aantrekken van Brussel. Dat zijn de verkiezingsbeloftes van politicus Robert Fico in aanloop naar de Slowaakse verkiezingen. Hij doet een gooi naar het premierschap en kan dit weekend wel eens de nieuwe Orbán van Slowakije gaan worden. Iets waar ze in Brussel zich nu al zorgen over maken. Aan tafel is journalist en kenner van het land Laura Postma.    (11:37) Komt een olifant bij de rechter  Walvissen, bevers en prairiehonden: zomaar wat dieren die je misschien niet in de betonnen jungle verwacht, maar die er wel zijn. Correspondent Karlijn van Houwelingen deed voor Bureau Buitenland al uitgebreid verslag over het wildleven in New York.  Nu is er ook een boek over deze bijzondere dieren in de miljoenenmetropool.     (23:28) Buitenland Uitgelicht: Europa draait door  Saskia Dekkers is net terug uit Spitsbergen, waar het poolijs steeds meer terugtrekt en de Russen juist dichterbij komen.     Presentatie: Sophie Derkzen.

(00:00:40) Visumschandaal zet relatie Duitsland-Polen op scherp Duitsland is per direct begonnen met strengere grenscontroles aan de grens met Polen en Tsjechië, in de hoop de sterk toegenomen illegale migratie uit deze landen in te perken. Er waren al spanningen tussen Duitsland en Polen, sinds bondskanselier Olaf Scholz opheldering eiste over het clandestien verstrekken van visa door medewerkers van Poolse consulaten. Regeringspartij PiS is woedend over de Duitse aantijgingen. Correspondent Guy Hoeks over de gevolgen van deze ruzie.  (08:59) Radio Polska #3: Poolse cultuurstrijd Een minister die een filmregisseuse beschuldigt van ‘nazipraktijken’: in Polen is het deze week onderwerp van gesprek. De prijswinnende film van Agnieszka Holland neemt de situatie met migranten aan de Pools-Belarussische grens onder de loep, en dat is tegen het zere been van de huidige regering. Zo wordt ook cultuur onderdeel van de verkiezingsstrijd. In onze reeks Radio Polska, in aanloop naar de Poolse verkiezingen, is kunstenaar Marek van de Watering bij ons te gast. (21:03) Buitenland uitgelicht: Ecuador Latijns-Amerika redacteur Edwin Koopman neemt ons mee naar Ecuador, waar een drugsbaron wordt bezongen in een gezellige polka. Presentatie: Sophie Derkzen

En rumoer in de Zweedse vechtsport. (00:41) Geweld laait opnieuw op in Mali Het geweld laait op in Noordelijk Mali, waar naast jihadistische groeperingen nu ook Toearegstrijders opnieuw de wapens opnemen. Op sociale media circuleren beelden van lange karavanen strijders die zich klaar lijken te maken voor oorlog. Intussen houden jihadisten de stad Timboektoe al weken afgesneden van de wereld. Hoe hangt deze chaos samen met de terugtrekking van VN-troepen uit het land? Daarover Afrika-correspondent Joost Bastmeijer. (08:35) Wederopbouw Marokko na aardbeving Het is alweer ruim twee weken geleden dat Marokko werd opgeschrikt door een verwoestende aardbeving. Het leed is nog vers. En het puin is nog niet overal weg. Intussen heeft de Marokkaanse overheid grote plannen gepresenteerd voor het herstel van het zwaar getroffen gebied. Te gast zijn correspondent Samira Jadir en Suying Lai, hoofd humanitaire hulpverlening bij Oxfam Novib. (21:12) Buitenland Uitgelicht: Zweden In de rubriek Uitgelicht aandacht voor rumoer in de Zweedse vechtsport. Daarover correspondent Tjade Michels.   Presentatie: Sophie Derkzen.

En Sardinië komt met een ingenieus plan. (00:42) Armenië in de mangel Er is een ware exodus op gang gekomen uit Nagorno-Karabach. Etnische Armeniërs verlaten met duizenden tegelijk de enclave die vorige week werd ingelijfd door buurland Azerbeidzjan. Intussen zet de president van Azerbeidzjan alweer de volgende stap om de regio naar zijn hand te zetten, en hij heeft daarbij de steun van machtige vrienden. We spreken erover met correspondent Eva Cukier, net terug uit de regio.  (12:44) Zweedse bendes ronselen steeds jongere leden Zweden kijkt verbijsterd toe hoe criminele bendes steeds vaker kinderen inzetten als moordenaars. Ook de leeftijd van kinderen die vermoord worden in de bendeoorlog kruipt naar beneden: Milo was 13-jaar toen hij vorige week werd doodgeschoten en gedumpt in een bos. Hoe is het om nu op te groeien tussen al dat geweld? Correspondent Tjade Michels loopt twee weken mee bij de lokale voetbalclub in de wijk Farsta in Stockholm. Kinderen hoeven er geen wedstrijd te spelen en mogen gratis lid worden. Alles om ze maar uit de klauwen van de bendes te houden. (21:20) Buitenland Uitgelicht: Italië In onze rubriek Uitgelicht aandacht voor Sardinië, waar de vergrijzing hard toeslaat. En dat heeft grote gevolgen voor de fameuze kaasproductie op het eiland. Daarom komt het lokale bestuur nu met een ingenieus plan. Daarover collega Sonja Pleumeekers, die Italië volgt. Presentatie: Tim de Wit.

En in onze rubriek Uitgelicht aandacht voor onbegrip tussen generaties in de Spaanse horecasector. (00:33) Ruzie India & Canada over moord Sikh-leider escaleert In India groeit de boosheid op Canada. Dat heeft alles te maken met de beschuldiging aan het adres van India. Dat land zou achter de moord zitten op een Canadees-Indiase Sikh-leider. Intussen escaleert de diplomatieke ruzie tussen beide landen. We duiden de laatste ontwikkelingen met Lisa Dupuy, NRC-correspondent in India. (10:15) Hoogopgeleide Nigerianen willen weg, en sommige landen willen ze maar al te graag hebben Stijgende benzineprijzen, voedsel dat onbetaalbaar wordt, en toenemende onveiligheid: Nigeria verkeert in een 'perfect storm' en kampt met crisis op crisis. Om die reden willen steeds meer, met name hoogopgeleide, Nigerianen het land verlaten. In een groeiend aantal westerse landen met personeelstekorten worden deze jonge arbeidskrachten met open armen ontvangen. En dus springen Nigeriaanse 'reisbureaus' in op die behoefte. Een reportage van correspondent Femke van Zeijl. (21:21) Buitenland Uitgelicht: Spanje In onze rubriek Uitgelicht aandacht voor horkerige horecabazen in Spanje. Daarover correspondent Carlijn Teeven. Presentatie: Sophie Derkzen.

En Eva Hartog spreekt over Rusland in Europa draait door. (01:03) Vraagtekens rondom wapenlevering van Polen aan Oekraïne Grote verwarring over de Poolse wapenleveranties aan Oekraïne. Eerst zei de Poolse premier dat zijn land gaat stoppen met de leveranties, nu heeft de president weer gezegd dat er een misverstand is. De discussie komt midden in een grote ruzie over de export van Oekraïens graan naar Polen. Verliest Oekraïne de Poolse steun, of zijn het de Poolse verkiezingen die het discours bepalen? En wat kan een conflict tussen beide landen betekenen voor het verloop van de oorlog? We praten erover met correspondent Michiel Driebergen.  (09:54) Diplomatiek schaakspel VS in het Midden-Oosten De Verenigde Staten voeren diplomatieke gesprekken op hoog niveau met Saudi-Arabië en Israël. Inzet is een brede veiligheidsovereenkomst in het Midden-Oosten. Over dit diplomatieke schaakspel en de kans op succes spreken we met VRT-journalist Majd Khalifeh. (20:37) Buitenland Uitgelicht: Europa draait door In de nieuwe aflevering van onze podcast Europa draait door is Rusland-correspondent Eva Hartog te gast. Zij spreekt onder andere over het Russische leger, dat gróte verliezen lijdt en dus aan alle kanten probeert om nieuwe manschappen aan te trekken, onder andere in het buitenland. Presentatie: Tim de Wit

En in de VS mogen senatoren nu ook in hoodies naar hun werk.  (00:46) Sunak maakt onverwachte klimaatdraai Vanwege uitgelekte documenten kondigde de Britse premier Rishi Sunak eerder dan gepland zijn aangepaste klimaatplannen aan. Het vertragen van eerder vastgestelde maatregelen zou volgens hem een ‘realistischer’ pad vormen op weg naar het doel om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Het is een breuk met de lijn van zijn partij zoals die door zijn voorgangers is uitgezet. Vanwaar deze draai? Vanuit Londen correspondent Anne Saenen. (09:31) Frontlinie: De val van Khartoem  In een nieuwe aflevering van Frontlinie reconstrueert Bram Vermeulen de val van de Soedanese hoofdstad Khartoem half april. Hij onderzoekt daarbij specifiek de rol van de Nederlandse ambassade, die ondanks duidelijke signalen niet voorbereid was op de oorlog die uitbrak. Hierdoor zijn tientallen Soedanezen in levensgevaarlijke situaties terechtgekomen. (22:12) Buitenland Uitgelicht: VS Geen nette pakken meer, maar gewoon in korte broek naar het werk. In de VS hoeven senatoren zich voortaan niet meer strikt aan de kledingvoorschriften te houden. En dat zorgt voor opschudding. Met Amerika-correspondent Karlijn van Houwelingen. Presentatie: Tim de Wit

En we hebben het over een omstreden Turkse filmlegende. (00:37) Wapenstilstand Nagorno-Karabach Op dag twee van de militaire operatie van Azerbeidzjan in de omstreden enclave Nagorno-Karabach is een staakt-het-vuren afgekondigd. Maar hoe hoopgevend is dat echt? En valt het goed in Armenië, waar de roep om een hardere lijn tegen Azerbeidzjan juist toeneemt? Vanuit Jerevan praat NRC-correspondent Eva Cukier ons bij over de Armeense reactie en de rol van Rusland als vredesbemiddelaar en partner van Armenië.   (08:49) Radio Polska #2: Een Poolse krant onder vuur  Polen is in de ban van een visumschandaal: in ruil voor een paar duizend euro werden Poolse visa over de hele wereld verkocht. Zowel de regeringspartij als de oppositie grijpen het verhaal met beide handen aan en gebruiken het als munitie in hun verkiezingscampagne. Journalist Dore van Duivenbode was de afgelopen maanden op de redactie van de Poolse krant die dit verhaal naar buiten bracht. In onze reeks Radio Polska, in aanloop naar de Poolse verkiezingen, aandacht voor de televisieserie Gazeta, de Poolse krant onder vuur. Met als grote vraag: kan in een land waar persvrijheid onder druk staat, de stembusgang eigenlijk wel eerlijk verlopen? (22:09) Buitenland Uitgelicht: Turkije Turkije is verwikkeld in een fel cultuurdebat over een van de meest beroemde filmmakers uit de Turkse geschiedenis. Cevahir Varan over de iconische acteur, die in ongenade lijkt te vallen.   Presentatie: Tim de Wit

En we gaan op bezoek bij de grootste horken van Italië! (00:35) Is voor Oekraïne de race tegen de klok begonnen? De tijd dringt voor Oekraïne om successen te boeken op het slagveld. Althans, dat stellen de Amerikanen: volgens de hoogste generaal van de Amerikanen hebben de Oekraïners nog slechts een krappe drie weken om gebieden terug te veroveren, voordat we een periode van hevige regenval kunnen verwachten. Maar ondertussen boeken de Oekraïners steeds meer 'kleine succesjes' op het slagveld. Vanuit het oosten van Oekraïne onze verslaggever Michiel Driebergen. (10:26) Slaat de vlam weer in de pan in Nagorno-Karabach? In het betwiste Nagorno-Karabach blijven de spanning oplopen tussen Armenië en Azerbeidzjan. Sinds december werden de 100.000 overwegend Armeense inwoners van Nagorno-Karabach grotendeels afgesneden van voedsel en hulpgoederen. Dit weekend werd er tussen beide landen een deal gesloten, waardoor het weer mogelijk wordt om het gebied te bevoorraden. Toch is de kou allerminst uit de lucht, zo duiken video’s op van grote militaire colonnes van het  Azerbeidzjaanse leger die naar de regio onderweg lijken te zijn. Slaat de vlam opnieuw in de pan? Daarover Jarron Kamphorst, correspondent Rusland, Kaukasus en Centraal-Azië.  (20:23) Buitenland Uitgelicht: Italië Waar in Italië zijn ze het minst beleefd? Daarover correspondent Angelo van Schaik.

En in Europa draait door aandacht voor het EU-kandidaat-lidmaatschap van Servië.  (00:37) In Libië beginnen ze met vingers te wijzen De omvang van de ramp in het Libische kustgebied is nog steeds niet te bevatten. De internationale hulp begint druppelsgewijs op gang te komen. Ook zijn er een aantal buitenlandse verslaggevers die het rampgebied bezoeken, waaronder VRT-journalist Jens Franssen. Correspondent Ruth Vandewalle onderhoudt contacten met haar netwerk in de getroffen stad Derna en omgeving. Zij hoort dat Libiërs nu beginnen met vingers wijzen. (10:45) Op zoek naar de laatste neushoorn Schrijver en journalist Erik van Zwam ging voor zijn nieuwe boek ‘De laatste neushoorn’ op reis naar Zuid-Afrika en Azië om te kijken hoe het daar met de neushoorn voorstaat. Het leefgebied van dit imposante zoogdier wordt steeds kleiner en stropers die voor lucratieve bedragen op dit iconische dier jagen worden met de jaren ook meedogenlozer. Gelukkig zijn er ook mensen die de bescherming van de neushoorn op een creatieve manier op zich nemen, vertelt de schrijver in Bureau Buitenland.  (21:52) Buitenland Uitgelicht: Europa draait door Deze week met journalist en Balkankenner Marjolein Koster. Daarin uitgebreid aandacht voor het EU-kandidaat-lidmaatschap van Servië.  Presentatie: Sophie Derkzen