De Dag

Na een week gesprekken voeren, vroeg verkenner Ronald Plasterk om méér tijd. De formatie van een nieuw kabinet is vanaf de start al lastig.  Terwijl de VVD onmisbaar lijkt bij de vorming van een nieuwe coalitie, liet partijleider Dilan Yesilgöz meteen al weten dat ze niet in een kabinet met PVV-leider Geert Wilders wil stappen. Ze wil wel een rechts kabinet gedoogsteun geven. De VVD-leden zijn daarover erg verdeeld. Dat bleek tijdens online discussies afgelopen week en een openbare partij-bijeenkomst woensdagavond. Politiek verslaggever Wilma Borgman volgde al die discussies. Ze volgt de VVD al ruim 20 jaar. Ze zag hoe de partij vaker diep verdeeld was, en hoe Mark Rutte dat oploste.  Ze zag afgelopen zomer hoe voorbeeldig de machtsoverdracht naar Yesilgoz verliep, en ziet NU hoe moeilijk de balanceer-act is die Yesilgöz nu aan het uitvoeren is. Yesilgöz probeert zowel de linker- als de rechtervleugel van de partij erbij zien te houden, met de lastige keuzes die de VVD nu moet maken. Terwijl er na jaren een kans is om nu echt rechts beleid door te voeren. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Mattijs van de Wiel Redactie: Lieke Loman en Nienke Wolfers

Met tranen vallen gevangenen hun familie weer in de armen. Na de zoveelste verlenging van de gevechtspauze in Gaza, worden gevangenen geruild tussen Hamas en Israël. Terwijl er even rust is in Gaza, lijkt het onrustiger te worden op de bezette Westelijke Jordaanoever. Het Israëlische leger voert de aanvallen op met een omsingeling van een ziekenhuis in Jenin en het binnenvallen van het stadje Tulkarm vanochtend. Verslaggever Sander van Hoorn is net weer terug uit Israël en vertelt in podcast de Dag waarom het Israëlische leger de aanvallen opvoert. En Toine van Teefelen woont op de Westelijke Jordaanoever, bij Bethlehem, en ziet hoe Palestijnen meer en meer onder druk komen te staan. Zijn Palestijnse vrouw verzet zich ertegen, maar de verhalen van mensen waarbij dat slecht afloopt hoort hij telkens weer. Wat doet dat met je? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

De rechter doet vandaag uitspraak tegen de Mexicaanse hoofdverdachte in een geruchtmakende zaak rond crystal meth labs in Nederland. Hij had volgens het OM samen met een Nederlander een aansturende en coördinerende rol in de criminele organisaties achter meerdere drugslabs. Misdaadverslaggever Willem-Jan Joachems van Omroep Brabant volgt de zaak al vanaf het eerste uur. Hij was de enige journalist die in mei 2019 bij de vondst was van een groot drugslab aan boord van een boot in de dorpshaven van Moerdijk. Daar werd door drie Mexicanen crystal meth gemaakt. In de jaren die volgden ontrolde zich een groot netwerk van drugslabs in Nederland, die waarschijnlijk gerund werden door een Mexicaan die zichzelf 'Pablo Icecobar' noemt. Gepakt of niet, deze Pablo Icecobar laat blijvend zijn sporen na, zegt Willem-Jan Joachems in deze podcast. Hij gaf een startschot voor de methproductie in Nederland, die groter en groter lijkt te worden. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

Als het aan Elon Musk ligt worden terroristen die niet meer te overtuigen zijn, gedood. Dat zei hij na afloop van een bezoek aan Israël, waar hij onder meer een kibboets bezocht die is aangevallen door Hamas. Het was een opmerkelijk beeld: Musk met kogelwerend vest die van premier Netanyahu in de regen uitleg kreeg over de wandaden die er gepleegd zijn, gefilmd door een rits camera's. Een pr-show waarschijnlijk, maar voor wat? Musk heeft veel zakelijke belangen in Israël, vertelt cybersecurity-expert en CEO van ESET Nederland Dave Maasland in deze podcast. En, net als in Oekraïne, is het Musks Starlink-technologie die van hem een factor van betekenis in de oorlog maakt. Hoe ver strekt zijn macht, wat wíl hij en is dat gevaarlijk? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt komt met twintig zetels in de Kamer en speelt een sleutelrol in de vorming van een mogelijk nieuw kabinet. Het was reden voor feest bij de partij, maar al snel kwamen er ook zorgen. Want wil NSC wel samenwerken met die andere grote winnaar: de PVV? Een gevoelig, principieel en moreel vraagstuk waar niet alleen Pieter Omtzigt maar ook de rest van zijn fractie tegenaan loopt. Er wordt verschillend over gedacht, zegt politiek verslaggever Nouschka van der Meijden in podcast De Dag. Zij volgt de partij van Omtzigt voor de NOS en vertelt wie de mensen zijn die nu met elkaar in gesprek gaan over wat ze met NSC willen. Is er al zoiets als een NSC-partijcultuur, hoe ver af staat die van de PVV, en lukt het Pieter Omtzigt om verdeeldheid binnen zijn partij te voorkomen? "Iedereen focust nu op de inhoud, maar uiteindelijk gaat het ook om mensen die elkaar moeten aankijken en zullen bedenken: wil ik dit avontuur met jou aangaan?" Reageren? Mail dedag@nos.nl

Fractievoorzitters kwamen vanochtend voor het eerst bij elkaar na de verkiezingen. De partijleden feliciteerden elkaar en de grootste partij, de PVV, heeft een verkenner voorgesteld. Gom van Strien, een PVV-senator uit de Eerste Kamer. Het formeren gaat beginnen.  Maar met wat voor winnaar doen de partijen zaken, als ze tegenover de PVV aanschuiven. Politiek verslaggever Michiel Breedveld volgt de partij al vanaf het begin, in 2006, en stond woensdagavond ook in het café waar de PVV feest vierde. Hij schetst in podcast de Dag een profiel van de partij met 1 lid: Geert Wilders. En Richard de Mos was van 2009 tot 2012 kamerlid voor de PVV. Ook al heeft de PVV maar één lid, volgens de Mos was er goed te discussiëren binnen de fractie en met Wilders. Hij geeft een kijkje achter de schermen. In de podcast wordt gesteld dat Wilders veroordeeld is voor groepsbelediging én discriminatie. Dat is onjuist: Geert Wilders is alleen schuldig bevonden aan groepsbelediging door het Hof.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie Ivo Talsma

Het is de day after en daarmee loopt onze serie De Verkiezingsdag op zijn einde. De afgelopen anderhalve week spraken we iedere dag met (ervarings)deskundigen over een factor van betekenis in aanloop naar de verkiezingen. Vandaag de dag na de verkiezingsdag: een analyse van de uitslag. Champagne, vlaggetjes en blije gezichten. In een bomvolle fractiekamer van de PVV wordt feest gevierd. De oogjes zijn klein, maar de glazen zitten vol. De Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders haalde gisteravond 35 zetels en ze worden wakker met 37 zetels in de prognose. Zeker is: de PVV wordt de grootste partij van Nederland. Politiek verslaggever van Nieuwsuur Arjan Noorlander schetst hoe Wilders ooit de Pietje Bell van de Tweede Kamer was, met voorstellen die grenzen overgingen zoals een belasting op hoofddoekjes. Na 17 jaar felle oppositie maakt de partijleider kans op het torentje door een andere toon. En die toon startte hij door een opening van de VVD. Daarmee wint de PVV ook vooral van de partij van Dilan Yesilgöz. Door gedraai lukte het haar niet de VVD tot grootste partij te maken. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx & Lieke Loman

Het is verkiezingsdag en daarmee loopt onze serie De Verkiezingsdag op zijn einde. De afgelopen anderhalve week spraken we iedere dag met (ervarings)deskundigen over een factor van betekenis in aanloop naar de verkiezingen. Vandaag een factor die zwaar weegt, namelijk: de zwevende kiezer Twee zwevende kiezers, Joke Schepers en Klaas Bosgraaf, hebben de afgelopen tijd voor de podcast een audiodagboek bijgehouden. Daarin is te horen hoe zij heen en weer werden geslingerd  tussen soms heel verschillende partijen. Uiteindelijk hebben ze beiden 'met het hart' gestemd en zijn ze bij partijen uitgekomen die ze aanvankelijk niet op het oog hadden.  Het zweven was niet alleen een worsteling, vertellen ze, het was zelfs best leuk en leerzaam.  Morgen volgt nog een Verkiezingsdag: the aftertalk.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Met nog 1 dag tot de verkiezingen trekken lijsttrekkers alles uit de kast om hun verkiezingsboodschap nog een keer zo scherp en duidelijk mogelijk naar voren te brengen. Vaak in vooraf bedachte zinnetjes en one-liners, die telkens herhaald worden. Vandaag in de Verkiezingsdag aandacht voor die riedels. Wat werkt, wat niet, wanneer worden ze sleets of een risico in het debat? Martijn de Greve presenteerde jarenlang Politieke Junkies, ook wel 'de grote ontspinshow' genoemd, en is expert in het ontrafelen van politieke riedeltjes, spins en frames. Hij vertelt wat hem deze campagne is opgevallen. En oud-campagneman van de PvdA Alex Klusman legt het verhaal van team-Timmermans onder de loep, en vertelt hoe je die oneliners en riedels tijdens een campagne ontwikkelt. Dat werk gaat volgens hem tot aan de laatste minuut aan toe door.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman en Karin Backx

Met nog twee dagen tot de verkiezingen, en vier partijen die kans maken om de grootste te worden, is de gespannen slotfase van de campagne begonnen. De Dag is deze dagen omgedoopt tot De Verkiezingsdag en elke dag spreken we met (ervarings)deskundigen over één factor van betekenis in aanloop naar die verkiezingen. Vandaag: de peiling. Partijen houden peilingen goed in de gaten en passen er ook hun verhaal op aan, bleek dit weekend maar weer eens toen uit een peiling bleek dat de PVV een grote opmars maakt. Kiezers baseren bovendien hun strategische keuzes op peilingen. Dat peilingen zo'n grote invloed hebben voelt soms ongemakkelijk, zegt Peter Kanne van I&O-research in deze podcast. Ook de man achter de Peilingwijzer, Tom Louwerse, vindt dat. Beiden wijzen daarbij op de gedeelde verantwoordelijkheid van politici en ook journalisten die uitleg en duiding geven aan de peilingen. CDA-campagneleider Bart van den Brink vertelt, tot slot, over de druk van slechte peilingen op campagneteams - al kán het ook een voordeel zijn om de underdog te zijn. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman, Karin Backx, IJsbrand Terpstra