De Dag

De eerste mensen konden deze week Gaza verlaten, via de grensovergang Rafah. Egypte liet mondjesmaat wat buitenlanders en Palestijnen met een dubbel paspoort door. Maar de druk op het land om meer mensen door te laten wordt groter. In welke positie zit Egypte?  Arabist aan de Universiteit Leiden Maurits Berger vertelt in podcast de Dag dat Egypte niet zit te wachten op een vluchtelingenstroom. Het land kent veel problemen. Deze week verscheen een Israëlisch concept-beleidsstuk om Palestijnen in een nieuw te bouwen stad in de Egyptische Sinaï-woestijn onder te brengen. Dat idee is niet nieuw, vertelt Berger maar het voert de druk op Egypte opnieuw op. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman

Vraag op de markt in Haaksbergen wat mensen vinden van de plannen om meer zout te winnen en je hoort dat het goed is voor de werkgelegenheid en grote zorgen over bodemdaling. In Twente wordt al meer dan een eeuw zout gewonnen, maar door de nieuwe plannen vrezen sommigen voor Groningse toestanden. Het bedrijf Nobian wil acht nieuwe boorputten, cavernes, bouwen rond Haaksbergen. En dat ziet Epi Winkelhuis niet zitten. Hij is lid van het bewonerscollectief Laat de Hoeve niet Zakken. En dat heet niet voor niets zo, want de vrees is dat de bodem gaat dalen met schade tot gevolg. RTV Oost-verslaggever Esther Rouwenhorst vertelt in podcast de Dag hoe de gemoederen zo hoog konden oplopen, door alles wat er in Groningen is gebeurd. Vanavond wordt er weer over gepraat in de gemeenteraad en midden november valt er waarschijnlijk een beslissing in deze langslepende zoutdiscussie. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx

In 1949, één jaar nadat de onafhankelijkheid is uitgeroepen, wordt Israël lid van de Verenigde Naties. Een belangrijk moment, want het land krijgt daarmee niet alleen het recht op bescherming door de VN, maar ook de plicht om bindende resoluties over vrede en veiligheid na te leven. Bij eerdere grote oorlogen in Israël vormden die resoluties een belangrijk raamwerk voor vredesonderhandelingen, vertelt Hans Wurzer van Instituut Clingendael in deze podcast. Maar aan een oplossingen voor de lange termijn wordt nu niet meer gewerkt, zegt hij.  Terwijl Israël en secretaris-generaal van de VN Antonio Guterres openlijk ruzie maken, en de Israëlische delegatie geëmotioneerd jodensterren opplakt, staan binnen de VN-Veiligheidsraad de lidstaten met vetorecht lijnrecht tegenover elkaar en blijven bindende resoluties uit. Welke rol speelt de VN in deze oorlog? Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies

Als Matthew Perry in een interview naar beelden van zichzelf als Chandler in Friends kijkt, kan hij het nauwelijks aanzien. Hij ziet, zegt hij, een verslaafde, iemand die het leven niet aankon. Hij kijkt dus met gemengde gevoelens terug op Friends, want het enorme succes van de serie droeg bij aan zijn verslaving, hij kon niet goed omgaan met de druk om grappig te zijn en te presteren. Ondanks die pijnlijke herinneringen, in podcast De Dag een ode aan Chandler - en daarmee aan heel Friends. Want Matthew Perry is overleden, zegt entertainmentdeskundige van RTL Boulevard en Friends-fan van het eerste uur Eric de Munck, maar Chandler is en blijft een vriend van al die miljoenen mensen die wereldwijd jarenlang met deze iconische vriendengroep hebben meegeleefd. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Het verkiezingsdebattenseizoen is geopend en voor politici staat er tijdens die debatten veel op het spel. Ze doen er graag aan mee, want niets is in campagnetijd belangrijker dan zichtbaarheid. Tegelijkertijd weten ze ook dat ze risico lopen op uitglijders die een grote impact kunnen hebben op het verkiezingsresultaat. Chef van de politieke redactie van de NOS Dominique van der Heijde is al ruim twintig jaar nauw betrokken bij het organiseren van verkiezingsdebatten op radio, tv en online. Hoe hou je het spannend, zonder de 'inhoud' uit het oog te verliezen en iedereen aan het woord te laten? Leent deze tijd, met een recordaantal politieke partijen, zich nog wel voor het concept van een groepsdebat? Dominique van der Heijde geeft in deze podcast een blik achter de schermen en vertelt dat zowel politici als politieke redacties worstelen met de beste vorm, maar dat ze ook allemaal de waarde inzien van debatten waarbij politici worden uitgedaagd om zich onder druk staande houden. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

In Amerikaanse tv-shows, in de kranten, op de radio: overal klinkt de vraag "Who is Mike Johnson?". De nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden werd deze week gekozen, maar is relatief onbekend. In zijn eerste tv-interview met Fox News moest Johnson zelf ook toegeven dat weinig mensen hem zullen kennen. Een republikeinse collega zei hem zelfs te moeten googelen.  Amerikakenner Kenneth Manusama vertelt in podcast de Dag wie Mike Johnson is en stelt hem voor. Johnson komt op een van de machtigste stoelen van de VS te zitten en volgens Manusama zorgt zijn komst voor een ruk naar rechts. Maar kan de onervaren Mike Johnson op tegen de democratische president Joe Biden, die al bijna z'n hele leven in Washington werkt? En wat betekent de nieuwe voorzitter voor dat steunpakket voor de oorlogen in Oekraïne en Israël? Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Botte Jellema

19.000 mensen zijn inmiddels gevlucht uit het zuiden van Libanon, vanwege de dreiging aan de grens met Israël. Hezbollah en Israël vuren beide raketten af, naar beide kanten van die grens. Libanezen vluchten, omdat ze een mogelijke oorlog daar niet mee willen maken. Correspondent Daisy Mohr reisde naar het gebied en sprak de mensen daar over de dreiging die wordt gevoeld aan de grens. De Nederlandse Monique runt een olijfboomgaard en blijft waar ze is, ondanks de knallen en drones. Anderen reizen naar het noorden voor meer veiligheid en wonen nu in een school. En ondertussen sluimert die vraag of het tot een oorlog komt tussen Hezbollah en Israël. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Karin Backx

Demissionair premier Rutte was maandag in Israël en vorige week was hij nog in Oekraïne. Rutte moet z'n aandacht verdelen over twee oorlogen. Beide oorlogen waarbij bondgenoten op steun van hun partners rekenen. Op steun van Nederland dus en van Europa. Wat betekent de oorlog in Israël voor de oorlog in Oekraïne? Redacteur Chiem Balduk vertelt hoe de strijd van Oekraïne tegen Rusland in kleine stapjes gaat. Er wordt wat winst geboekt. Maar gaat dat snel genoeg? Met de winter en misschien afnemende westerse steun in 't verschiet. Slavist en journalist Hella Rottenberg belicht de Russische kant: wat zijn de banden tussen Rusland en Israël? En hoe gaat Rusland met deze nieuwe oorlog om? Volgens Hella wachten ze in het Kremlin rustig af wat het Westen gaat doen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Botte Jellema Montage: Rosanne Sies

Lange tijd werd het gezien als dé oplossing voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen: een tweestatenoplossing, waarbij er naast de Israël een zelfstandige en levensvatbare Palestijnse staat moest komen te bestaan. De vredesakkoorden van Oslo van dertig jaar geleden moesten daartoe leiden. Maar het liep anders. Israël maakte -onder meer met de nederzettingenpolitiek- een Palestijnse staat onmogelijk. En na de gruwelijke aanval van Hamas op 7 oktober lijkt een vreedzame oplossing van het conflict verder weg dan ooit. Toch is een tweestatenoplossing de enige denkbare uitweg, zegt Midden Oosten-kenner Erwin van Veen van Instituut Clingendael in de podcast. Maar dan moet er heel veel gebeuren.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Mattijs van de Wiel Redactie: Karin Backx

Afgelopen nacht hebben Israëlische militairen een beperkte inval uitgevoerd in de Gazastrook, op zoek naar gegijzelde landgenoten. Die worden hoogstwaarschijnlijk onder meer vastgehouden in de tunnels van Hamas. Hamas heeft een enorm netwerk aan tunnels onder de Gazastrook. Dat is ooit begonnen om goederen het gebied in de smokkelen. Nu is het de belangrijkste troef van Hamas. Israël bereidt zich voor op een oorlog in en om die tunnels, en dat is een heel lastige strijd, zegt hoogleraar irreguliere oorlogvoering en speciale operaties Martijn Kitzen. Hij vertelt hoe tunnels al eeuwenlang worden ingezet als instrument in de oorlog. En waarom ze een reden zijn dat er nu veel burgerslachtoffers vallen in de Gazastrook. Reageren? Mail dedag@radio1.nl Presentatie: Mattijs van de Wiel Redactie: Rosanne Sies