Focus

Weet jij hoeveel datastukjes er van jou op het internet slingeren? En hoe groot jouw dataspoor is? Onze echte wereld raakt steeds meer verweven met de digitale wereld. Dit betekent dat er steeds meer data over ons wordt verzameld en dat wij zelf ook meer en meer data prijsgeven.  Wat zijn de gevaren van onze datahonger? Daarover gaat Petra Grijzen in gesprek met computerwetenschapper Bernard van Gastel. Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl Presentatie: Petra Grijzen, redactie, montage & techniek: Josta Bosma, eindredactie: Gerda Bosman

Heb je een smartphone? Dan maak je vast ook gebruik van alle handige toepassingen die de apps daarop bieden. Denk aan Siri, Google Maps en playlists afgestemd op jouw muzieksmaak. Jouw data leren die apps beter te werken. In deze aflevering van Atlas bekijken we wat data ons allemaal oplevert. Van afgestemde advertenties tot anti-spieksoftware.  Verslaggever Rick Uilenbroek spreekt met Sander Flight, Gerard Ritsema van Eck en Mona de Boer over slimme camera’s, data in de publieke ruimte en artificiële intelligentie.   Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl Presentatie: Petra Grijzen, Redactie en montage: Rick Uilenbroek Redactie en techniek: Josta Bosma, Eindredactie: Gerda Bosman

Iedereen heeft geheimen. Maar waarom hebben we ze? Zijn ze nuttig, of is het hebben van geheimen misschien wel ongezond? Psycholoog Andreas Wismeijer van de Tilburg University is gefascineerd door deze vragen. Hij onderzoekt de psychologie van geheimen. In deze aflevering vertelt hij waarom het goed is dat iedereen geheimen heeft. Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Presentatie: Petra Grijzen, redactie: Josta Bosma, montage & techniek: Steven Smit en Josta Bosma, eindredactie: Gerda Bosman

Wat als je geen recht hebt op je eigen privacy? Een geheim hebben onmogelijk wordt gemaakt? Bespied worden geen uitzondering is, maar bij het dagelijks leven hoort? In deze aflevering van Atlas blikken we terug op het leven in de DDR.  Verslaggever Steven Smit spreekt met Annett Hoogvliet en historici Karin Bijsterveld en Eleni Braat over controle, de Stasi en afgeluisterd worden door je eigen familie…  Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Presentatie: Petra Grijzen, redactie, montage & techniek: Steven Smit, eindredactie: Gerda Bosman

Een dansende Mick Jagger en flamenco muziek. Dat is het ultieme bewijs dat wij dieren zijn. Dat vindt evolutiebioloog Nico van Straalen. In de laatste aflevering van de serie ‘mens als dier’ beantwoordt hij de vragen die luisteraars ons stuurden. Zoals de vraag welke evolutie mensen nog door moeten maken. Misschien een nek die geschikt is voor een telefoon? De aankomende weken is Atlas op vakantie. Vanaf september duiken we in de volgende vraag: kun je nog geheimen hebben?  Presentatie: Petra Grijzen, redactie & montage: Josta Bosma, techniek: Ruben van Haften, eindredactie: Gerda Bosman

Als wij dieren zijn, aten we vroeger dan ook als dieren? Oftewel: wat is ons oerdieet? Om die vraag te beantwoorden kijken we in deze aflevering naar eeuwenoude poep. Dit is de onderzoeksbron van archeoloog Merit Hondelink. Zij probeert hiermee erachter te komen wat mensen vroeger aten. Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Colofon Presentatie: Petra Grijzen, redactie, montage & techniek: Josta Bosma, eindredactie: Gerda Bosman Recept historische marsepein: Neemt schoon ghemaeckte soete Amandelen, wel cleijne tot Moes ghestooten, een halve ponds, een pot wit Suijckers cleijne ghestooten, Roosewaters soo veel nodich is, mengelt te samen tot een deech, rollet geheel plat, op Ostien soo groot in de ronde als ghij begeert, ende backtse voorts in een heeten Oven. Sommighe nemen tegens een pont Suijckers, vier oncen Amandelen, sommighe meer, sommighe min, naer dat elck blieft. Men macktse oock wel sonder Ostien, op dese maniere. Namelijc als het deech ghemeackt is, soo rollen sij dat plat op een tafel, die met Suijcker bestroijt is, leggen die daer naer op eenen platte steen, daer over stulpen sij, het opperste van een toertpanne, met vijer daer op, de welcke sij daer onder soo lange laten staen backen, tot datse genoech is. Oock werden wel de Marchepeijnen op dese maniere ghemaeckt, namelijk dat sij die op eenen Marmersteen gieten, ghelijck men het Peerle-Suijcker doet, op dese maniere, siedet Suijcker als oft Peerle-Suijcker maecken wilde, daer in smijt de ghestoten Amandelen, mengheltse te samen op, bestroijt den Marmersteen voor eersten, met stof-meel, daer op giet het ghesoden Marchepeijn. Dan de eerste, en de tweerde maniere, is de beschte. Bron: een Secreet Boeck – over parfumeren, konfijten, koken.

Momenteel is een dier in het recht hetzelfde als bijvoorbeeld een tafel, wc-rol of autoradio. Een dier is een 'ding' zonder rechten. En dat terwijl wij mensen verwant zijn aan alle dieren, weten we sinds Darwin's evolutietheorie. Dus als we naast alle dieren staan en weten dat veel diersoorten bewust leven en vreugde en pijn kunnen ervaren: Moeten we die dieren dan ook rechten geven? En hoe zou dat dan gaan?  In deze aflevering spreken we verschillende wetenschappers voor een historisch, juridisch en filosofisch perspectief op het dierenrecht en bekijken we wat de impact ervan op ons zou zijn.   Heb je vragen of opmerkingen voor de redactie? Mail dan naar atlaspodcast@ntr.nl Colofon Presentatie: Petra Grijzen, verslag en montage: Rick Uilenbroek, techniek: Josta Bosma en Rick Uilenbroek, eindredactie: Gerda Bosman

Surprise, surprise: onze moderne Europese manier van met dieren omgaan is niet de enige. Hoe keek men in Europa pre-Darwin naar de dieren? Hoe zit dat met andere culturen? En wordt het niet eens tijd om vanuit het dier te gaan kijken naar deze kwestie? In deze aflevering rangschikken we perfectie met Aristoteles, maken we een excelsheet van alle soorten met Linnaeus, leren we van de zuid Afrikaanse Khoisan hoe het ook kan, en kijken we door de ogen van koeien naar de geschiedenis.  Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Colofon Presentatie: Petra Grijzen, verslag en montage: Tom Hofland, techniek: Tom Hofland en Josta Bosma, eindredactie: Gerda Bosman

Katten miauwen anders naar ons dan naar andere katten. En wist je dat guppies persoonlijkheden hebben? Dier-mens wetenschapper Maarten Reesink en gedragsbioloog Lysanne Snijders gaan op het NPO Podcast Event in gesprek met Petra Grijzen over de grenzen tussen mens en dier.  Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl Colofon Presentatie: Petra Grijzen, redactie en montage: Josta Bosma, eindredactie: Gerda Bosman

We zijn verwant met alle levende soorten op aarde, zo stelt Darwin’s evolutietheorie. Ook gaf hij met zijn theorie de aanzet om onszelf revolutionair anders te bekijken. Want hoeveel impact heeft de evolutietheorie op onze maatschappij en sociale omgang? In deze aflevering spreken we verschillende wetenschappers en filosofen om erachter te komen of we Darwin als excuus kunnen gebruiken om onze maatschappij uit te leggen. En wat heeft ABBA hiermee te maken?  Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: atlaspodcast@ntr.nl. Colofon Presentatie: Petra Grijzen, verslag en montage: Rick Uilenbroek, techniek: Rick Uilenbroek en Josta Bosma, eindredactie: Gerda Bosman