Het Mediaforum

Het AD en Follow The Money ontdekten dat Bolle Jos zich schuilhield in Sierra Leone. In hun berichtgeving was de meest gezochte drugscrimineel van Nederland te zien bij een kerkdienst, waar ook de president van Sierra Leone aanwezig was. Het OM bevestigde vervolgens dat Bolle Jos in het West-Afrikaanse land was. "Ga je het brengen als je daarmee het onderzoek gaat verstoren? Daar zullen ze ongetwijfeld over hebben nagedacht", reageert journalist Hugo Logtenberg. "Ik vermoed, gezien de gretigheid waarmee het OM meewerkte, dat er geen schot in de zaak zat. En dat ze dachten: als dit toch naar buiten komt, dan maar full force, dan gaat die man bewegen." Wendelmoet Boersema, hoofdredacteur van Trouw, heeft ook met verwondering gekeken naar de berichtgeving en prijst het AD en Follow The Money dat zij iets wisten te ontdekken wat het OM zelf niet leek te lukken.

Harde conclusies van de spoedcommissie-Van Dam over de afhandeling van de Toeslagenaffaire. Maar de kritiek die klinkt is niet nieuw. Hoe zorg je ervoor dat dit belangrijke dossier toch in het nieuws blijft? Volgens Elif Isitman, politiek journalist bij WNL, is het belangrijk dat media aandacht blijven houden voor de ouders, omdat zij het nieuws tastbaar maken. "Anders wordt het een heel bureaucratisch en politiek verhaal." Bij Nu.nl zijn er meerdere verslaggevers die het toeslagendossier al jaren volgen, vertelt Lindsay Mossink, hoofdredacteur van de nieuwssite. "Die hebben zich gisteren ook weer schrap gezet. Sommige journalisten denken misschien 'daar gaan we weer', maar dan trekken die verslaggevers wel aan de bel." Misdaadverslaggever Jan Meeus blijft het een 'woestmakend' dossier vinden. "Een grote groep mensen heeft onvoorstelbare, niet te repareren schade geleden en vervolgens gaan wij zitten tutten over het feit dat sommige mensen misschien meer krijgen dan ze zouden mogen hebben."

Het kabinet moet vaart maken in het stikstofbeleid, heeft de rechter bepaald. Dat is de zoveelste uitspraak rondom stikstof, waarbij Femke Wiersma, de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (BBB), de voortgang moet gaan bewaken. In de talkshows werd het onderwerp breed uitgemeten, maar met een "voorspelbare opzet", vindt Daan Bonenkamp, hoofdredacteur van De Twentsche Courant Tubantia. Tv-columnist Angela de Jong merkt ook op dat "dezelfde aanpak" zichtbaar was. BBB-leider Caroline van der Plas was te zien bij Nieuws van de Dag. "Ik vond het laf van haar. Ze is meestal niet iemand die het debat schuwt en loopt met opgeheven hoofd rond en is niet te beroerd om zich te verdedigen", zegt De Jong, die haar graag bij een ander programma had gezien. Bij het SBS-programma krijgt Van der Plas namelijk geen linkse politicus tegenover zich. "Ik had een andere keuze stoerder gevonden." Bonenkamp denkt dat er inmiddels een "stikstofmoeheid" is opgetreden bij kijkers. "Ik ben het debat wel een beetje zat en ik voel mee met de boeren", voegt De Jong toe.

De dag na de inauguratie van Donald Trump was het voor een deel van de Instagram-gebruikers niet mogelijk om berichten over Joe Biden, Kamala Harris en andere prominenten van de Democratische partij via de hashtags te zoeken. Meta, het moederbedrijf van Facebook, Instagram en Threads, gaf aan dat dit een 'foutje' was. "Dit kan geen toeval zijn. Ik maak er veel zorgen over", reageert Sandrina Hadderingh, hoofdredacteur van Omroep Gelderland. "Alle nieuwsbedrijven zijn er ontzettend afhankelijk van en dat maakt het ontzettend spannend", zegt Karen Eshuis, voormalig adjunct-hoofdredacteur van AD. "Dit zijn de tekenen aan de wand", aldus politicoloog Kemal Rijken. Techreuzen Elon Musk, Mark Zuckerberg en Jeff Bezos scharen zich namelijk achter Trump en zijn in handen van de grootste online platforms ter wereld. "In Europa kunnen we met regels komen om dit in te kaderen", gaat Rijken verder. "Dit moet getackeld worden." Hadderingh hoopt op een “kantelpunt” en pleit voor publieke social media-platforms. "Dan ben je in elk geval niet afhankelijk van algoritmes en kun je regels maken, zoals de traditionele media."

De inauguratie van Donald J. Trump als 47ste president van de Verenigde Staten voltrok zich gisteren. Trump hield naast zijn inauguratie-speech nog een toespraak en ging daarna in een volle arena zitten om een recordaantal decreten te ondertekenen. Kortom, er gebeurde een hoop. Volgens journalist Jan-Kees Emmer was Trump speech tijdens de inauguratie "heel ongebruikelijk", omdat hij vooral inging op zijn voorganger. "Het was ook nog eens feitenvrij, er klopt weinig of niets van." En dat was "vintage Trump", aldus Emmer. "Dit gaat de komende jaren zo door, maak je borst maar nat." Bij de tweede toespraak was de "echte, verongelijkte en boze Trump" te zien. "Dat gaat er bij zijn aanhangers in als koek." Ook Elon Musk kwam weer in opspraak, dit keer omdat hij een handgebaar maakte dat velen deed denken aan de Hitlergroet. "Het lijkt op een fascistische groet, maar je moet uitkijken om niet alles aan elkaar te verbinden en conclusies te trekken. Je moet niet naar het beeld kijken, maar feitelijk kijken welke wetten Trump gaat maken en breken", reageert Mireille van Ark, adjunct-hoofdredacteur van RTL Nieuws. "Die oligarchen gaan een grote invloed hebben op deze regering en daar moeten we ons zorgen over maken", stelt Emmer.

Het staakt-het-vuren is ingegaan tussen Israël en Hamas. Daarbij zijn er drie gijzelaars vrijgekomen en zijn er hulpgoederen Gaza binnen gegaan. De media berichten over iedere stap, waardoor journalist Laurens Vreekamp het gevoel heeft "erbij" te zijn. "Alle serieuze media zitten hier bovenop en willen het in balans houden." Volgens Tessel Linders, politiek verslaggever bij Omroep Brabant, was het "spannend" of de deal ook echt tot uiting zou komen. "Het was een ontlading toen je de beelden zag." Op de beelden was te zien hoe een gijzelaar weer thuiskwam. "Dit is de onderhandeling en wat er uitgekomen is. Hamas heeft iets heel kostbaars in handen en zullen in die zin hun huid duur verkopen", stelt Linders. Camera’s legden het moment ook vast. "Het is iets heel intiems, maar het is ook onderdeel van het wereldnieuws", vindt Vreekamp. "Het is zo’n belangrijk moment voor de hele wereld, dan vergeet je dat er een camera op staat", denkt Linders.  Verder hebben we het in het mediaforum over TikTok, De speciale stikstofcommissie en over Barton Gellman. Een doorgewinterd en gerenommeerd verslaggever die stopt met de journalistiek omdat hij de strijd tegen nepnieuws niet meer aan wil gaan.  Aan tafel zitten Tessel Linders, Laurens Vreekamp en Spraakmaker Brenda Kramer.

Hopelijk stemt het Israëlische kabinet vandaag in met het staakt het vuren dat zondag om 11.15 in gaat. De dagen en uren tot het moment waarin de aanvallen doorgaan lijken eindeloos te duren. Over de berichtgeving op dit belangrijke moment in de oorlog gaat het vandaag in het Mediaforum met voormalig Talpa- en NTR-directeur Paul Römer, hoofdredacteur Levensbeschouwing en Caribisch Netwerk Carmen Fernald en Spraakmaker en politica Madeleine van Toorenburg. De eerste euforie over de bereikte wapenstilstand in Gaza is inmiddels gezakt. Berichten over juichende en toeterende Palestijnen en opgeluchte Israëlische familieleden hebben plaatsgemaakt voor nieuws over aanhoudende luchtaanvallen en gesteggel over welke wereldleider nu de drijvende kracht is achter het staakt-het-vuren. Volgens Römer was de berichtgeving over het akkoord iet wat te euforisch. "Het was wat veel 'hosanna'. Pas aan het einde van de dag kwam het mensen leed meer naar voren en werden gevolgen duidelijker", zegt Römer. "Zo zie je maar hoezeer de wereld zit te wachten op een beetje goed nieuws." Fernald noemt het sadistisch dat bombardementen nu nog doorgaan. "Het leed dat gedaan is gaat tientallen jaren duren", zegt Römer. "Er zijn zoveel mensen beschadigd. Dat is de problematische generatie van de volgende fase." Verder hebben we het in het mediaforum over het grootste festival ter wereld waar wij hier maar weinig over horen, het overlijden van David Lynch en de berichtgeving rond de gezondheidssituatie van Martijn Krabbé. Kiki Schippers van het Taalteam sluit het mediaforum af. Aan tafel zitten Paul Römer, Carmen Fernald en Spraakmaker Madeleine van Toorenburg.

Het akkoord tussen Israël en Hamas werd gisteravond bekendgemaakt. De deal gaat in drie fases uitgevoerd worden, als de Israëlische regering formeel instemt. Hierbij gaat het om het vrijlaten van zowel gijzelaars in Gaza als Palestijnse gevangenen, met als laatste fase de wederopbouw van Gaza. "Het is een spel en er is een voorbehoud", reageert Lucas Waagmeester, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws. "Arabische media melden het als overwinning van Hamas. Dat komt keihard aan in de Israëlische kringen, het kabinet zou erdoor kunnen vallen. Ze zouden Hamas vernietigen en dat is niet gebeurd en dan krijg je processen van uitstel", zegt journalist Leonard Ornstein. Er ontstond ook gelijk speculatie over wie er daadwerkelijk verantwoordelijk was voor de deal; Biden of Trump. "Ik weet niet of het de druk is die Trump heeft uitgeoefend, maar denk dat het om de vertrouwensrelatie is van Trump met Netanyahu", aldus Waagmeester. "Beide heren willen groots de geschiedenis in. Maar ik denk dat Trump de doorslag heeft gegeven", stelt Ornstein. Daarnaast is het nog maar zien hoe dit allemaal gaat verlopen. "Ik denk dat we nog heel erg gaan schrikken van wat wordt aangetroffen in Gaza. We konden er niet bij als journalistiek, terwijl er vreselijke dingen gebeurden", zegt Waagmeester. "Ook in Israël zal er een grote schok zijn. De media daar hebben daar weinig over gemeld over de verwoestingen", aldus Ornstein.

De eerste openbare zitting in de strafzaak tegen voormalig advocaat Inez Weski vond gisteren plaats en de media werden een grote rol toebedeeld. Tijdens de zitting werd meermaals het woord tot hen gericht. De voorzitter van de rechtbank drukte de aanwezige journalisten op het hart om 'correct en zorgvuldig te formuleren in deze zaak', en dat te blijven doen. "Dat voorkomt een onjuist beeld van de zaak en een onjuist beeld van de verdachte." Politiek commentator Kees Boonman begrijpt wel dat de rechtbank dit nadrukkelijk benoemt. "De media en vooral talkshows spelen een belangrijke rol in het recenseren, zowel voorafgaand als na het proces." Boonman noemt de rol van talkshows 'een soort schaduwjury'. "Het maatschappelijk belang van deze zaak is meer dan 'heeft men het wel of niet gedaan'. Het gaat over het aanzien van de advocatuur." Verschillende advocaten in verschillende talkshows hebben zich over de rechtszaak geuit. Volgens Boonman spelen zij een grote rol in de media en gebruiken zij de media. "Modder gooien is een ding", zegt Marc Veeningen, hoofdredacteur Hart van Nederland. "Maar de inhoud van de zaak is een ander ding." Zowel het OM als Geert-Jan en Carry Knoops gaven na afloop interviews. Onder andere aan Nieuwsuur, waarin ze vooral zeiden dat ze eigenlijk nog niks kunnen zeggen. "De media moeten naar reactie vragen", zegt Annette Birschel, Nederland-correspondent voor Duitsland. "Wel wil ik nog zeggen dat Weski er zelf ook over gesproken en geschreven heeft. Het is bij uitstek een mediazaak." Volgens Birschel moeten journalisten erop letten dat zij zich niet laten bespelen door advocaten.  Aan tafel zitten Kees Boonman, Marc Veeningen en Spraakmaker Annette Birschel.

Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft meer dan een week in het ziekenhuis gelegen in Duitsland. De 66-jarige zou een "ernstige" longontsteking hebben gehad, maar daar repten haar woordvoerders met geen woord over, ook niet na vragen van journalisten. Het verzwijgen hiervan 'zou je in Peking verwachten en niet bij de EU', luidt de kritiek. "Het is heel opmerkelijk", vindt ook Wilma Haan, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws. "Je moet erop kunnen vertrouwen dat je antwoord krijgt van zo’n groot instituut." Volgens Kamram Ullah, hoofdredacteur van De Telegraaf, zit het probleem dieper. "Ze heeft gewoon vicevoorzitters, maar kennelijk vertrouwt ze het niet om het daaraan over te leveren." Als 'soort' president van Europa zou er "actief" gecommuniceerd worden hierover, gaat Haan verder. "Er zijn allemaal grote vraagstukken waar we reactie op verwachten en het is stil vanuit Europa." Hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans stelt dat hier geen "regels" over zijn en ergert zich eraan dat er gelijk wordt gesproken van een "vertrouwensbreuk" bij Von der Leyen. "Ik vind dit ook een voorbeeld van de Amerikanisering van de EU", zegt Voermans. Verder hebben we het in het mediaforum over de massaal gedeelde beelden van de vermiste Marjolein, de documentaire Moslims en over het blurren van gezichten op foto's van Noord-Koreaanse krijgsgevangenen.  Aan tafel zitten Kamran Ullah, Wilma Haan en Spraakmaker Wim Voermans.