Het Mediaforum

"Donald Trump klonk meer als Don Corleone dan als een Amerikaanse president toen hij Zelensky probeerde te intimideren om een ​​bestand met Rusland te accepteren", dat schreef The Washington Post over de nu al historische clash tussen de Amerikaanse president en Volodymyr Zelensky. Volgens Sakina Elkayouhi, columnist en docent-onderzoeker, was het puur theater. Ze kreeg het gevoel dat Zelensky in een val was gelopen. Presentator van EenVandaag Roos Moggré vond het veel meer dan alleen theater. Ze heeft er ook wel wat moeite mee dat wordt gedaan alsof het een uit de hand gelopen ruzie was. "Dit was een heel doordachte strategische move van Trump." Spraakmaker en wethouder Eva Boswinkel is verbaasd over het feit dat mensen verrast lijken dat dit is gebeurd. "Het is wel afschuwelijk, de spelregels werden veranderd waar we bij stonden." Aan tafel zitten journalist en columnist Sakina Elkayouhi, presentator Roos Moggré en Spraakmaker is Eva Boswinkel.

De baas van Amerikaanse krant The Washington Post, Jeff Bezos, besloot dat er op de opiniepagina's van de krant alleen nog maar positief over persoonlijke vrijheden en de vrije markt geschreven mag worden. Journalisten beschouwen dat als een ernstige inbreuk op hun journalistieke onafhankelijkheid. Die zorgen deelt Aimée Kiene, chef Volkskrant Magazine. "Ik zie de Washington Post wel als een voorbeeld in de journalistiek. Als daar aan de vrijheid wordt geknaagd, ook al is het de opiniepagina, dan vind ik dat wel zorgelijk. Volgens Bezos is de opiniepagina überhaupt niet meer van deze tijd. Daar is Kamran Ullah, hoofdredacteur van de Telegraaf, het niet mee eens. "Kranten worden niet meer per se gelezen voor het laatste nieuws. Kranten worden steeds meer een plek voor achtergronden, voor reconstructies, voor analyses en dus ook voor opinie." Bij de Telegraaf gaat de uitgever niet over de opiniepagina, maar valt die pagina onder hoofdredactionele verantwoordelijkheid. Volgens Ullah schijnt dat in Amerika anders te zijn geregeld. "Hij mag dit dus gewoon doen. En je moet niet vergeten dat het gewoon een commercieel bedrijf is." Kiene vindt dat laatste geen goed argument. "Wij zijn ook commerciële bedrijven. Je kunt kiezen op wat voor manier je geld wil verdienen. Wat voor soort krant wil ik zijn?" Volgens Kiene is er wel iets ernstigs aan de hand bij de Amerikaanse krant.  Aan tafel zitten Aimée Kiene, Kamran Ullah en Spraakmaker Arco Gnocchi. Frank van Pamelen van het Taalteam sluit het mediaforum af.

Het appverkeer van het ministerie van Financiën over prinses Laurentien zijn vrijgegeven na een Wet open overheid-verzoek van NRC. De prinses werd door ambtenaren al beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag en de appjes liegen er niet om. 'Neem niet op als prinses Laurentien belt', valt er te lezen. "Het was bekend dat het botste. Dit bevestigt dat. Het is beschadigend voor de prinses", reageert Jan Slagter, directeur van Omroep MAX. De prinses zette zich in voor Stiching (Gelijk)waardig Herstel, wat zich buigt over de terugbetalingen in de toeslagenaffaire. "Het is een bevlogen vrouw die er met gestrekt been in is gegaan", stelt Slagter. De onthullingen uit het appverkeer dragen "niet bij aan een oplossing", vindt de Omroep MAX-baas. "Nu wordt duidelijk dat ze heel erg voor deze ouders opkomt en oplossingen wil", denkt Carmen Fernald, hoofdredacteur Levensbeschouwing en Caribische netwerken bij de NTR. "Grensoverschrijdend gedrag is een containerbegrip, zo weten we wel wat er aan de hand was. Dat heeft toegevoegde waard", vindt Martine Wolzak, journalist bij Het Financieele Dagblad. Aan tafel zitten Jan Slagter, Carmen Fernald en Martine Wolzak.

Donald Trump breekt opnieuw met traditie. Waar het standaard was dat de White House Correspondents Association de roulatie bepaalde van journalisten, heeft de huidige persvoorlichter Karoline Leavitt aangekondigd dat het bestuur van Trump dat nu zelf gaat doen. Daarbij worden ook andere media toegelaten, zoals influencers en minder gevestigde titels toegelaten. "Dit is wel heel cruciaal", vindt Ward Wijndelts, journalist en oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland. "Dat is een grens die overschreven wordt. De vierde macht moet zelf kunnen bepalen hoe ze de andere machten controleren, dat is niet aan de president." Het zou er namelijk voor zorgen dat alleen "welgevallige media", zoals Fox News, toegang krijgen tot de president en zijn bestuur. "Is het heel gek dat er plekken zijn waar de president van zegt zelf te willen bepalen?" vraagt Hugo Logtenberg, journalist bij de NRC, zich af. Logtenberg erkent echter wel dat het "angstaanjagend" is als alleen de president dit soort keuzes kan maken.

President Emmanuel Macron is de eerste Europese leider die op bezoek is gegaan bij Trump. De leider van Frankrijk en de Amerikaanse president kwamen bijeen om de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne te bespreken. Macron hield voet bij stuk en corrigeerde Trump waar nodig. "Dit gebeurt niet vaak", aldus Wilma Haan, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws. Bovendien zijn dit soort persmomenten normaal gesproken "vriendschappelijk van aard." Volgens Marc Veeningen, hoofdredacteur bij Talpa, is de "strijd" in Europa gaande en is het de vraag of Frankrijk, Groot-Brittannië of Duitsland de touwtrekker zal worden. "Maar het is ook theater", voegt Veeningen eraan toe. Ondertussen wordt het persbureau Associated Press nog altijd geweerd uit het Witte Huis. Volgens een Amerikaanse rechter volstaat het dat de president mag kiezen of bepaalde media wel of niet aanwezig zijn. "Het gaat om het principe", vindt Haan. "Volgens mij is het een recht dat de pers vrije toegang heeft."

'Paus Franciscus heeft een goede nacht gehad', 'de paus heeft geslapen en rust uit', 'katholieken bidden voor zieke paus': er is voortdurend nieuws over de gezondheidstoestand van paus Franciscus. Waarom vinden 'we' het nieuws rondom de paus zo interessant? Volgens Daan Bonenkamp, hoofdredacteur van Twentsche Courant Tubantia, komt dat door de 'magie' van het Vaticaan. "De magie van van alles wat er achter de schermen van Rome gebeurt." Dat zie je volgens de hoofdredacteur ook aan de populariteit van films die hierover worden gemaakt, zoals het recente 'Conclave' en de film 'The Two Popes' uit 2019. Het valt Bonenkamp op dat het Vaticaan er nu zelf ook meer over naar buiten brengt dan bij voorgaande pausen. Volgens schrijver Tommy Wieringa past dit bij de huidige tijdsgeest, "de openheid van deze tijd vraagt ook dat we weten wat er met de paus gaande is." Annette Birschel, correspondent Nederland voor Duitse media, vindt dat we ook niet moeten onderschatten hoe groot de macht is van de Rooms-Katholieke Kerk. "Daardoor is wie er straks aan het roer komt ook van groot belang." En is het volgens haar dus ook belangrijk voor media om het nieuws rondom de paus goed te volgen.  Aan tafel zitten Annette Birschel, Daan Bonenkamp en Spraakmaker Tommy Wieringa.

Op de kanalen van de BBB werden de stikstofplannen van landbouw-minister Femke Wiersma groots gepresenteerd. Maar in een brief van de minister aan de Tweede Kamer bleek die positiviteit wel mee te vallen. 'Misschien zijn de plannen van Wiersma wel een oplossing', zegt Anna Dijkman (columnist FD). 'Maar er is ook een kans dat niet een oplossing is. De Kamer is bang dat we dan weer een groep in de problemen hebben.'

De Verenigde Staten onderhandelt met Rusland over de oorlog in Oekraïne, waar Oekraïne zelf niet bij betrokken is. Sindsdien heeft Donald Trump gezegd dat Zelensky een dictator is en dat Oekraïne zelf de oorlog is gestart, standpunten die eerder uit Poetins mond klonken. "Wat overduidelijk is en wat Trump al jaren doet, is in plaats van investeren in het versterken van zijn geloofwaardigheid is het afbreken van de geloofwaardigheid van zijn concurrenten", zegt programmamaker Ajouad El Miloudi. "Het is een tactiek om mensen te doen geloven wat belachelijk is." Volgens journalist Laurens Vreekamp kunnen we "verwachten" dat Trump hetzelfde zal blijven zeggen als Poetin. "Dit is het narratief en de elementen die in Poetins verhaal zitten. Trump gebruikt dat." De desinformatie die Trump verspreidt, wordt "steeds zorgelijker en kwalijker", aldus Vreekamp. "Deze dynamiek hebben we niet eerder zo gezien." Bovendien zou 'flooding the zone' zijn tactiek zijn. "Als je maar zoveel mogelijk rare dingen roept, weten mensen niet meer wat je echt wil en kun je doen wat je van plan was."

Donald Trump en Elon Musk lieten zich interviewen door Sean Hannity, een presentator van Fox News. Het gesprek was zacht gezegd vrij kritiekloos. Musk hemelde de president op en klaagde over hoe oneerlijk Trump door de media wordt behandeld. Volgens Hannity is dat al 30 jaar aan de hand. Een "vooropgezet toneelstuk", zegt Rennie Rijpma, hoofdredacteur van het AD. Michelle Salomons, onderzoeksjournalist bij Investico, meent dat het een poging was om Musks geloofwaardigheid een boost te geven, mede door zijn dalende populariteit onder Amerikanen. "Musk zet bureaucratie tegenover democratie alsof het tegenstellingen zijn. Het is interessant hoe hij die frames opzet." Tegelijkertijd komt er een oproep van Amerikaanse media voor onderlinge solidariteit en samenwerking. Een "sympathiek plan", vindt Rijpma, maar eentje dat alleen werkt als de gehele media eraan meewerken. "De media zijn geen bondgenootschap zoals de NAVO. Het is een beroepsgroep waarin grote verschillen zijn, de pluriformiteit moet gevierd worden." Ook Salomons is gecharmeerd van het idee, maar ziet de uitvoerbaarheid ervan niet in. "De 'rechtse' media mogen dan wel naar binnen en de 'linkse' media niet. Je lost daar niets mee op." Aan tafel zitten Rennie Rijpma, Michelle Salomons en Spraakmaker Amara Onwuka.

De Tweede Kamer debatteert vandaag over de uitspraken van Donald Trump over Oekraïne en Europa. En dat zorgt nu al voor verdeeldheid onder onze politieke leiders. Wilders (PVV) wil geen steun meer leveren, Timmermans (GL-PvdA) is fel voorstander en premier Schoof trapt op de rem om eventueel militairen te sturen. Wilders' standpunt is niet in lijn met het coalitieakkoord dat hij sloot met medepartijen VVD, BBB en NSC, maar hoe zal dat uitmonden in het debat? "Dit is een bommetje onder het kabinetsbeleid", stelt Sjirk Kuijper, columnist bij Nederlands Dagblad. "Kunnen we de handen ineenslaan?" vraagt Elger van der Wel, digitale mediadeskundige, zich af. Europese leiders zijn aan het bespreken hoe de EU moet gaan handelen in dit conflict. "Het grootste misverstand over Trump is dat je hem niet letterlijk zou moeten nemen. Autoritaire leiders doen vaak wat ze zeggen", zegt Kuijper. "Ik hecht meer aan de democratische beginselen en rechtsstatelijkheid van Europa." Volgens de columnist kunnen de Nederlandse oppositiepartijen daarop gaan sturen. "Er is geen tijd meer en we zagen het aankomen", denkt Van der Wel.