De Ongelooflijke Podcast

Hij is misschien wel de meest bekende priester van Nederland: Antoine Bodar. Al zijn media-optredens hebben één ding gemeen: ze zijn nooit saai. Bodar viert dit jaar zijn 30-jarig jubileum als priester. En dat is een tumulteuze periode geweest, voor hem persoonlijk en hij heeft de kerk en samenleving in die tijd ontzettend zien veranderen. Het 'mysterie van het geloof' wordt steeds meer te grabbel gegooid, zegt Bodar, maar wat betekent dat voor hem: het mysterie Gods? En welke kant moet het volgens hem op?  Een prikkelend gesprek, met Antoine Bodar en uiteraard vaste gast, theoloog Stefan Paas.

In de Ongelooflijke Podcast spreken we over religies: christendom, islam, jodendom... maar vandaag staan we stil bij een andere wereldreligie: voetbal. Nu de WK-koorts haar hoogtepunt bereikt blijkt maar weer eens dat het de belangrijkste bijzaak in de wereld is: voetbal. Of is het misschien wel meer dan dat? Is voetbal niet een religie op zichzelf?  Ook als je helemaal niks met voetbal hebt, is dit thema het overdenken waard. En dat doen we in twee delen. Het grootste gedeelte van het gesprek is met filosoof en voormalig Denker des Vaderlands: René ten Bos. Hij is hoogleraar aan de Radboud Universiteit en co-auter van het boek 'Hooghouden, denken over voetbal.' Daarna een gesprek met journalist en voetbalgek Sander de Kramer. Hij maakte meerdere programma's over geloof & voetbal en kent veel van onze Nederlandse topvoetballers persoonlijk. Hij zit boordevol verhalen. Beide gesprekken waren uiteraard ook samen met theoloog én Feyenoordsupporter Stefan Paas.

Hoe hangt de vlag erbij in Nederland? Die vraag werpt journalist Karel Smouter op in zijn boek Blauw Wit Rood, de boerenopstand als spiegel voor Nederland. In de beleving van boeren en hun aanhangers staat niets minder dan een manier van leven op het spel. Zoals Smouter het beschrijft: ‘Het vanzelfsprekende verbond tussen God, het CDA en de boerderij is opgegeven.‘  De boerenopstand gaat dus over meer dan stikstof, het werpt een interessant licht op de cultuur en ook religie in Nederland. Smouter beschrijft niet alleen de brandhaarden, hij komt ook met bluswater, oplossingen dus.
  David Boogerd in gesprek met NRC-journalist Karel Smouter en vaste gast, theoloog Stefan Paas.

Dit is weer eentje in onze rubriek: mensen die je moet kennen, over de invloedrijke personen die onze geschiedenis - en ook onze religieuze geschiedenis - bepaald hebben. Er zijn in Nederland maar weinig mensen invloedrijker geweest dan Willem van Oranje: de Vader des Vaderlands. Een charismatische en briljante diplomaat die de basis legt voor het Nederland zoals we het nu graag omschrijven een vrij, verdraagzaam en calvinistisch landje. Willem van Oranje is ook de reden dat we in het Oranje voetballen en het Wilhelmus zingen, wiens rare verzen je na deze podcast ineens veel beter begrijpt.  Te gast in deze podcast is iemand die alles weet van Willem van Oranje, hij heeft naar verluidt 24 dozen met boeken alleen maar over de prins. Hij is historicus, theoloog maar vooral bekend als CDA-bestuurder en burgemeester van Haarlem: Jos Wienen. Een aantal jaar geleden kwam hij in het nieuws omdat hij een half jaar in een safehouse moest wonen vanwege zware bedreigingen vanuit het criminele circuit.  Wat moeten we weten van Willem van Oranje? Hoe heeft hij ons land en onze religie gevormd? En kan hij ons nog steeds inspireren? David Boogerd spreekt Jos Wienen uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas. Eerdere afleveringen in onze rubriek 'mensen die je moet kennen': #41 - De zeven levens van Abraham Kuyper #63 - Waarom de moderne mens Henri Nouwen nodig heeft #102 - Misschien wel de machtigste Nederlander ooit: paus Adrianus VI  #104 - De religieuze betekenis van Queen Elizabeth II

Er is een wereld voor en een wereld na 9/11. Ruim twintig jaar later blijkt die ene dag nog altijd bepalend. Want het publieke debat over de islam, religie in het algemeen en de multiculturele samenleving zou nooit meer hetzelfde zijn. Daarom in deze aflevering een gesprek met Lotfi El Hamidi: historicus, journalist bij NRC en schrijver van het boek Generatie 9/11. Als Nederlands-Marokkaanse jongen die opgroeide in een Rotterdamse achterstandswijk heeft hij een uniek perspectief op de afgelopen 20 jaar. Over hoe het voelt om opeens 'de ander' te zijn, over wat Pim Fortuyn volgens Lotfi scherp zag, over de alsmaar bediscussieerde vraag of de islam wel samen kan gaan met een Westerse samenleving en waarom Geert Wilders meer jongeren de moskee in krijgt dan de meeste imams. David Boogerd spreekt Lotfi El Hamidi uiteraard samen met vaste gast theoloog Stefan Paas.

Wat als je zo depressief bent dat het leven zinloos lijkt? Of sterker: wat als het niet alleen zinloos líjkt, maar het leven ook echt zinloos is? Eens in de zoveel tijd overvalt de zinloosheid muzikant, schrijver en journalist Aafke Romeijn. Ze wordt dan depressief en slaapt soms twintig uur op een dag. In de Ongelooflijke Podcast vertelt ze op een originele, inzichtgevende en soms zelfs humoristische manier over depressie en hoe ze daarmee omgaat. De depressies gaven haar ook verrassende onzichten over religie en zelfs secularisatie. Dat religie een rol speelt voor Aafke is niet vanzelfsprekend geweest omdat ze afkomstig is uit een 'atheïstisch nest' en het grootste gedeelte van haar leven in een 'atheistische bubbel' verkeerde. Wat vindt zij dan toch in die christelijke traditie? En wat heeft depressie haar geleerd over onze cultuur?  David Boogerd en vaste gast theoloog Stefan Paas in gesprek met Aafke Romeijn.

Hij is de jongste gast in de Ongelooflijke Podcast tot nu toe, Simon van Teutem is pas 24 jaar maar maakt nu al indruk als denker. Hij studeert politicologie in Oxford, schrijft voor De Correspondent en maak een podcasts voor NRC met Bas Heijne. Oxford was de eerste plek waar hij echt in aanraking kwam met religie want zijn opvoeding was volstrekt seculier, zonder God en geloof. Toch twijfelt hij aan zijn eigen agnosticisme. Waar komen die twijfels vandaan? En is zo'n seculiere opvoeding beter dan een religieuze opvoeding? Een aflevering met mooie discussies, maar het gaat dieper dan dat, zeker in de laatste 20 minuten. David Boogerd in gesprek met Simon van Teutem en uiteraard vaste gast theoloog Stefan Paas.

Met de bekende operazangeres Francis van Broekhuizen duiken we in de wereld van klassieke muziek en gaan daarin op zoek naar muziek die zo mooi is dat de hemel bijna het aardse raakt. En passant vertelt Francis over de context en de geschiedenis van de klassieke muziek die je hoort. Er komt van alles langs: Bach, Mozart, Verdi, Strauss en meer. De liefhebber van klassiek komt aan z'n trekken deze aflevering, maar ook als je niets weet van klassieke muziek is dit een ideale ontdekkingstocht. David Boogerd spreekt met Francis van Broekhuizen en vaste gast theoloog Stefan Paas over geloof, een goddelijke vonk, genialiteit en de kunst van het scheppen. De liederen die langskwamen in deze aflevering staan hieronder en zijn te beluisteren via deze Spotify-playlist (https://open.spotify.com/playlist/2tZuNoDXSpw0WC4xpXQCPF?si=90a2c5778a52454b). 5 Lieder, Op. 39, TrV 189: No. 4. Befreit (version for soprano and orchestra)  Uitgevoerd door: Berlin Rundfunkorchester, Marek Janowski, Soile Isokoski Geschreven door: Richard Strauss Ave Regina Uitgevoerd door: Netherlands Chamber Choir, Paul Van Nevel Geschreven door: Guillaume Dufay  Matthäus-Passion, BWV 244, Erster Teil: 27a. Aria a doi Cori (Sopran, Alt) "So ist mein Jesus nun gefangen" - 27b. Chorus I & II "Sind Blitze, sind Donner in Wolken verschwunden" Uitgevoerd door: Andreas Scholl, Collegium Vocale Gent, Philippe Herreweghe, Sibylla Rubens Geschreven door: Johann Sebastian Bach Requiem in D Minor, K.626: III. Sequentia: f. Lacrimosa Uitgevoerd door: Herbert von Karajan, Berliner Philharmoniker, Wiener Singverein Geschreven door: Wolfgang Amadeus Mozart Messa di Requiem, Dies irae: Dies irae Uitgevoerd door: Angela Gheorghiu, Berliner Philharmoniker, Claudio Abbado Geschreven door: Giuseppe Verdi Verdi: Messa da Requiem - Libera me: VIId. Libera me, Domine Uitgevoerd door: Angela Gheorghiu, Berliner Philharmoniker, Claudio Abbado Geschreven door: Giuseppe Verdi Fratres (Version for Strings & Percussion) Uitgevoerd door: Arvo Pärt, I Fiamminghi (The Orchestra of Flanders), Rudolf Werthen Geschreven door: Arvo Párt Suite No. 3 in D Major, BWV 1068: II. Air  Uitgevoerd door: Berliner Philharmoniker, David Bell, Herbert von Karajan  Geschreven door: Johann Sebastian Bach

In deze aflevering proberen we de vinger te krijgen achter wat er nu allemaal gebeurt. De crises buitelen over elkaar heen: de oorlog in Oekraïne, inflatie, gascrisis, asielcrisis, klimaatcrisis, stikstofcrisis, wooncrisis, en zelfs een frikandellencrisis. Wat is er aan de hand? En wat is een goede manier om naar de crises te kijken? Historicus Beatrice de Graaf dompelde zich onder in rampsoed uit het verleden en schreef voor de Maand van de Geschiedenis' het essay 'Crisis!'. Deze geschiedenis werpt een heel andere blik op de deze tijd. Misschien is het grootste verschil wel de rol van God en geloof, en juist daar valt wellicht ook wat te leren. In deze aflevering spreekt David Boogerd met het vertrouwde Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf en theoloog Stefan Paas. En ze leveren weer als vanouds!

Deze extra aflevering staat in het teken van het overlijden van de Britse Queen Elizabeth II, de op een na langste regerende monarch in de geschiedenis. Daarnaast is ze een vrouw met een grote religieuze betekenis, want als Supreme Governor van de Church of England en 'Defender of the Faith' was haar rol als staatshoofd altijd verweven met het religieuze. En haar eigen leven was dat ook, in deze aflevering hoor je hoe dat grote invloed had op de manier waarop ze het koningschap invulde. Ook bespreken we de religieuze beleving van de Britten en de opmerkelijke ontstaangsgeschiedenis van de anglicaanse kerk. David Boogerd gaat in gesprek met Joost Röselaers, hij was predikant van een Nederlandse kerk in Londen en daarmee ook hofpredikant van The Queen, en vaste gast, theoloog en anglofiel, Stefan Paas.  Maar eerst spreekt David kort met historicus Beatrice de Graaf, want zij is op dit moment in Londen.