OVT

(01:47) De Nederlandse overheid geeft jaarlijks zo’n 37,5 miljard euro aan fossiele subsidies uit. Ondanks dit megabedrag had niemand het ooit over deze fossiele subsidies, totdat klimaatactivisten ertegen gingen protesteren. Hoe is dit zo gekomen? Politicoloog Thomas Muntz geeft uitleg. (18:44) Column Ellen Ombre (23:33) In China ligt de vrijheid om te dragen wat je wilt onder vuur. Er is een wet op komst die vormen van zelfexpressie verbiedt die ‘de Chinese geest schaadt en de gevoelens van het Chinese volk kwetsen.’ Keert China terug naar het keurslijf van het Mao-pak? Garrie van Pinxteren, Chinacorrespondent van NRC, is hierover te gast. (37:22) De Wayana en de Toemoek-Hoemak expeditie. Filmmaker Freek de Goeje zag zijn oud-oom eerst als avonturier, maar stelt nu vragen over zijn expedities door de Surinaamse amazone. Wat vonden de Wayana van zijn komst? Hij vertelt over zijn boek Een berg die mijn naam draagt. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2023/17-09-2023.html#

(00:45) Walter Kempowski probeerde te achterhalen wat de Duitsers van de Hitler-generatie heeft bezield. Met de schijnbaar eenvoudige vraag ‘Heeft u Hitler gezien?’ ging hij de straat op. Het leidde tot een uitzonderlijke bundeling getuigenissen. Roxane van Iperen schreef het voorwoord voor de heruitgave van Kempowski’s boek en is te gast. (19:22) Het Spoor Terug: Flessenpost. Flessenpost lijkt een eeuwenoude traditie. Maar heeft een recentere oorsprong dan je zou vermoeden. Wolfgang Struck schreef er het boek Flaschenpost over. Matthijs Deen zocht hem op in Hamburg om de geschiedenis van flessenpost te ontrafelen. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2023/10-09-2023.html# (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2023/10-09-2023.html)

(01:10) Abdelkader Benali is te gast om te praten over de aardbeving die in Marokko plaatsvond. Ook leest hij zijn column. (08:35) De Indiase overheid heeft plannen om de landsnaam te veranderen in Bharat. De discussie is eeuwenoud en ligt gevoelig. Wat is de geschiedenis van deze namenstrijd? Carolien Stolte, India-kenner aan de Universiteit Leiden, geeft uitleg.  (20:05) In OVT wordt de langverwachte Shortlist 2023 van de Libris Geschiedenis Prijs bekend gemaakt. Juryvoorzitter Kathleen Ferrier kondigt de vijf beste historische boeken aan. (27:36) Bouwvakkers sloopten een stukje Chinese muur. De strenge straf voor deze vernielingen was niet altijd gangbaar; het hergebruiken van de stenen was zelfs heel gewoon. Wat is er veranderd? Sinoloog Fresco Sam-Sin ontleedt de mythische status van de muur.  (39:35) Historische boeken met Lotfi El Hamidi. Hij bespreekt: Frank G. Bosman: De Oude Man van Masyaf  Joya Chatterji: Schaduw rond het Middaguur  Albert Camus: Algerijnse kronieken Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2023/10-09-2023.html (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2023/10-09-2023.html)

Historicus Wim Berkelaarbespreekt: Thijs Weststeijn: De Toekomst van het verleden, Olaf van Nimwegen, Willem V: de laatste stadhouder van Nederland, Eduard Táborský, Prokop Drtina, Aat in ’t Hout: Vriendschap en samenwerking met Stalin? Het eerste officiële naaktstrand in Nederland bestaat dit jaar vijftig jaar. Het is het naaktstrand van Callantsoog. In de documentaire 'Vrij, blij en bloot' horen we de geschiedenis van dat eerste officiële naaktstrand én alles wat eraan vooraf ging. Wanneer en waar begonnen mensen gezamenlijk blootte recreëren? En wat willen en wilden de blootlopers? Luister naar een programma van Katinka Baehr.

Een beladen neus, historicus Merlijn Schoonenboom vertelt over de filmneusrel. Bradley Cooper speelt de joodse dirigent Leonard Bernstein met een lange prothetische opplak-neus in Maestro. Ook de kettingrokende Israëlische premier Golda wordt vertolkt met een nep-neus. Hebben criticaster van dit fenomeen een punt? De eerste persoon #8: Het einde van de rode mens van Svetlana Alexijevitsj. Te gast is de Nederlands-Oekraïense schrijver Lisa Weeda. Herkent zij zich in de verhalen over het leven na de Sovjet-Unie?

Ivo van de Wijdeven vertelt over de dood van Prigozjin. Kremlinwatchers en Rusland-deskundigen draaien na het neerstorten van het vliegtuig waar Prigozjin in zou zitten overuren. In hoeverre rijmt deze episode met hoe Poetin al jaren handelt en in hoeverre is het een breuk met dat verleden? De eerste persoon #7: Garrie van Pinxteren over Wilde Zwanen van Jung Chang. Garrie van Pinxteren is te gast over "Wilde Zwanen" in #7 "De eerste persoon". Hoe kijkt zij naar het boek dat de propaganda van socialistisch China als "paradijs op aarde" naar het rijk der fabelen verwees?

De Vakantieman: Christianne Alvarado gaat naar Isla de la Juventud op Cuba. Tijdens de hoogtijdagen van Fidel Castro waren er scholen voor alle 'kinderen van de revolutie'. Historicus Alvarado bezocht scholen op Isla de la Juventud waar Ethiopische kinderen werden onderwezen en sprak de betrokkenen. Het Spoor Terug: De ramp met de Phoenix. Een verhaal over een groep Achterhoekers die in 1847 naar Amerika vertrok in de hoop op een beter leven en een scheepsbrand in het zicht van de haven.

Hoe de mens de beheersing over het vuur verloor. De eerste persoon #6: Roxane van Iperen over Het Achterhuis van Anne Frank. "Het Achterhuis" maakte de beklemming van het onderduiken voelbaar. Maar waarom groeide juist het dagboek van Anne Frank uit tot het bekendste ooggetuigenverslag van de tweede wereldoorlog? Roxane van Iperen vertelt in #6 "De eerste persoon".

De Vakantieman (m/v/x): Gabriella Adèr gaat naar Ragusa op Sicilië. Vakantieman (m/v/x) Gabriella Adèr gaat naar de sprookjes-stad Ragusa op Sicilië, ze vertelt meer over de gevolgen van een desastreuze aardbeving in 1693 en detective Montalbano, ‘de Baantjer van Italië'. Het Spoor Terug: De Ranchi Baby's

Het is 13 augustus, de dag van de linkshandigen, de in omvang vrij constante minderheid onder ons van mensen die door het leven gaan in een wereld die is ingericht op rechtshandigen. En dat heeft een lange geschiedenis. Rik Smits, taalkundige, journalist en schrijver publiceert al jaar en dag over linkshandigheid. De eerste persoon #5: Arnon Grunberg over Van het westelijk front geen nieuws. "Een aanklacht noch een bekentenis" had Erich Maria Remarque voor ogen gehad met "Van het westelijk front geen nieuws". Arnon Grunberg is in #5 van podcastserie "De eerste persoon" te gast over Remarque's magnum opus en over de vraag wat oorlog met mensen doet.