Betrouwbare Bronnen

Het nieuwe kabinet Rutte IV botste meteen op een kanjer van een probleem. Het hoogste rechtscollege in ons land, de Hoge Raad, sprak uit dat de manier van belasten van spaargeld en ander vermogen in de zogeheten 'box 3' niet deugt. De gevolgen daarvan zijn enorm, minister Sigrid Kaag (D66, Financiën) zit met een gat in de begroting. Staatssecretaris Marnix van Rij (CDA, Belastingen) begint meteen met een bijna onoplosbaar probleem, ook voor zijn toch al zo zwaar aangeslagen Belastingdienst. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken daarin met de aanstichter van al dit ongerief: Jurgen de Vries, voorzitter van de Bond voor Belastingbetalers.De Vries doet relaas van de reeks rechtszaken die zijn bond tegen achtereenvolgende bewindslieden van Financiën voerde. De historie van dit probleem begon al bij minister Gerrit Zalm (VVD) en staatssecretaris Willem Vermeend (PvdA) in het kabinet Paars II. Hoewel rechters en de Hoge Raad de wetgever keer op keer maanden de manier van belasten van vermogen eerlijk en helder te maken en voor 'rechtsherstel' te zorgen, kwam het er steeds niet van. Kamer en kabinetten lieten de zaak op hun beloop. Waarom? Wat zat daar achter? En wat leren we hiervan?Uit de belevenissen van De Vries en zijn bond wordt duidelijk dat hier veel meer speelt dan de jarenlange benadeling van meer dan 1 miljoen burgers en hun spaargeld. Wezenlijke beginselen van de rechtsstaat, de rol van de overheid, haar uitvoeringsorganen, hun relatie met de burger en het onvermogen tot praktische verbeteringen komen aan de orde. De voormalige thesaurier-generaal van Financiën Kees van Dijkhuizen noemde de gekozen aanpak zelfs ijskoud ‘diefstal’.De nieuwe bewindsman, Marnix van Rij, verdient ook aandacht. Niet alleen was hij als Eerste-Kamerlid vernietigend over hoe Rutte II nu juist box 3 ging aanpassen, hij voorspelde toen al wat er mis zou gaan. Dat juist hij nu voor de klus staat om dit op te lossen, is volgens Jurgen de Vries een ‘blessing in disguise'. Rutte IV kan niet meer duiken en Van Rij zal moeten leveren. PG vertelt daarbij over de rol van Van Rij 20 jaar geleden in het CDA. Daar was hij ook al 'troubleshooter' en dat ging toen - op zijn zachtst gezegd - niet helemaal goed…***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenWimar Bolhuis - De vermogensbelasting van box 3 is onrechtvaardigKamerbrief bij antwoorden op vragen naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad van 24 december 2021 inzake box 3Debat in het kort: Tweede Kamer en Van Rij over uitspraak Hoge Raad (2 februari 2022)Bas Jacobs en Sijbrand Cnossen - Belast alle werkelijke vermogensopbrengstenPvdA, GroenLinks, SP - Een eerlijker en socialer land met een progressieve vermogensbelasting***Verder kijkenDebat gemist: Kamerdebat (2 februari 2022)Andere Tijden - De entree van Balkenende***Verder luisteren241 – Investeringskabinet Rutte IV: een breuk met de begrotingstraditie222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan68 - De kindertoeslagaffaire: hoe de Belastingdienst willens en wetens duizenden ouders dupeerde239 - 2022: het jaar van Oranje49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:19:29 – Deel 200:46:24 – Deel 3 (het CDA-verleden van Marnix van Rij)01:09:43 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Europese-Bankpresident Christine Lagarde nodigt ons allen uit, mee te denken over inspirerende mensen die ons als Europeanen doen beseffen hoe mooi het is dat wij samen leven en werken in een continent van grote diversiteit en rijkdom aan beschaving. Die vrouwen en mannen zouden de nieuwe serie eurobiljetten gezicht mogen geven. Zo'n invitatie slaan Jaap Jansen en PG Kroeger natuurlijk niet af!Lagarde noemde als voorbeelden Simone Veil en Leonardo da Vinci. Eminente Europeanen, maar ook een beetje veilig eigenlijk. En bovendien, waarom maar zeven mensen voor zeven biljetten? Stel we zouden thematische groepen euro's gaan maken? Dan kun je die diversiteit van denkers en doeners die de Europese beschaving kenmerkt nog veel meer recht doen, meent PG.Aldus ontstaat in een soort politiek-historisch-culturele brainstorm een Betrouwbare Bronnen-overzicht van Europeanen. En Jaap en PG nodigen hun vrienden van de show uit hun verbeeldingskracht ook aan het werk te zetten.Zelf komen ze met allerlei groepen inspiraties, van helden uit het stripverhaal - een zeer Europese traditie! - naar dichters, denkers en Nobelprijswinnaars. Wat dacht je van Kuifje, volgens Charles de Gaulle zijn enige rivaal? Arturo Toscanini, die geniale musicus en virulente antifascist? Of Jane Austen, want de Europese beschaving strekt verder dan de landen van de eurozone of de EU. PG breekt een lans voor het duo Aristide Briand en Gustav Stresemann. Jaap noemt – heel ondeugend - Margaret Thatcher!En zo gaan we langs op de Disibodenberg bij de wijngaard van Hildegard von Bingen, in het Sint Petersburg van Aleksandr Poesjkin en Anna Achmatova, het Den Haag (en Parijs!) van Christiaan Huygens, het Praag van Rilke en Kafka en het geheime laboratorium in Bletchley Park van Alan Turing. Laat je verrassen door de gezichten voor op de Euro en kom met eigen ideeën via Vriend van de Show!***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenECB to redesign euro banknotes by 2024Pieter Hasekamp - Nederland heeft baat bij een sterkere Europese Unie (28 januari 2022)Nederland in de top van landen met grootste handelsbaten door Europese Unie (CPB, januari 2022)***Verder kijkenNOS Journaal, Introductie van de euro in Maastricht (1 januari 2002)Sophie Wilmès over het Belgische paspoortDe Euro komt eraan! (2001)Christine Lagarde, President of the ECB, signing the euro banknotes (28 November 2019)Margaret Thatcher on Europe: "No! No! No!"ECB-president Mario Draghi in de Tweede Kamer (10 mei 2017)***Verder luisterenWaar moeten de nieuwe eurobiljetten aan voldoen? (NPO Radio 1, 4 januari 2022)124 - 95 jaar Jacques Delors111 - De onverwachte herrijzenis van Helmut Kohl70 - Franz Kafka57 - Alexis de Tocqueville40 - De geniale broers Von Humboldt37 - Iconische Europarlementariër Simone Veil30 - Delors en Thatcher18 - PG blikt vooruit op herdenkingsjaar 2019 (met oa Leonardo da Vinci en Alexander von Humboldt)***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:50:46 – Deel 201:35:39 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In 1991 werd bovenop het Kremlin de rode vlag gestreken. Het einde van de Sovjet-Unie, niet lang na de mislukte coup tegen Gorbatsjov en Jeltsin, waarover ooggetuige Frans Timmermans vertelde in de vorige aflevering van Betrouwbare Bronnen. In geen land was de impact hiervan zo existentieel als in die andere communistische wereldmacht: China."Observeer kalm. Hou vast aan je lijn. Antwoord sober. En zorg dat je dingen gedaan krijgt." Dat was het eerste advies van de oude leider Deng Xiaoping aan zijn net aangetreden opvolgers. Maar daar bleef het niet bij. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in deze aflevering in de gebeurtenissen in het hart van de macht in China in de weken na de ondergang van het Sovjetrijk.De analyse van Deng over de fouten van Moskou in de decennia sinds het impulsieve bewind van Nikita Chroesjtsjov was snijdend. Ook Gorbatsjov en die coupplegers vond hij eigenlijk maar amateurs zonder langetermijnvisie. Hij was nu 87 en trok zich langzaam terug als leider. Hij wilde een ordelijke, stabiele overgang van de macht. De chaos in Oost-Europa na de val van de Muur zorgde dat hij toch nog één keer moest ingrijpen. Deng aarzelde niet en deed dit op zijn eigen manier. Even subtiel als hard tegelijk.In deze aflevering volgen we Deng Xiaoping precies 30 jaar geleden op zijn zogenaamd nostalgische wintervakantietrip ver weg van het bitterkoude, winterse Beijing naar het warme zuiden van China. Daar kon hij kalm aan doen en zich gezellig verpozen met zijn kleinzoontje en enkele vertrouwelingen met de trein en ook per schip over de Parelrivier. 'Shushu Hao' Deng, 'oud oompje' zou onder de radar van de staatsmedia en de partijbonzen voldongen feiten scheppen.Het begint op het centraal station van Wuhan, waar de plaatselijke chefs hem bij de overstap op het perron gedag komen zeggen. Daar blijkt dat Deng zijn treinreis zorgvuldig gepland had en krachtige boodschappen ging verkondigen, verpakt als werkbezoeken en informele gesprekken met de hightech industrie en hervormingsgezinde partijchefs in de steden langs die Parelrivier.'De Zuidelijke Reis' werd zo een fase van groot politiek gewicht in de ontwikkeling van China en daarmee van de geschiedenis van deze tijd. We varen mee op een boot over de rivier langs het tolhuis van de Qing-keizers en horen hoe Deng zijn reisgenoten uitlegt hoe hij de toekomst ziet van zijn land en de finesses van de ideologische ontwikkeling van socialisme en kapitalisme. De als relaxte vakantietrip verpakte politieke coup eindigt in Shanghai. Daar doet Deng iets dat hij in geen dertig jaar gedaan had. Hij gaat shoppen.De impact van die weken in het warme zuiden na de winterse ondergang van het Sovjetimperium werkt door tot in onze tijd. Wie Xi Jinping ziet opereren en Poetin die vanuit Moskou Rusland weer een gevreesde wereldmacht wil laten lijken, kijkt naar de gevolgen van deze treinreis. En PG vond vond zelfs een zeer opmerkelijke tekst van Deng over Nederland, die laat zien hoe hij de coalitieverhoudingen in de Tweede Kamer op de voet volgde!***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenTHE SELECTED WORKS OF DENG XIAOPING, MODERN DAY CONTRIBUTIONS TO MARXISM-LENINISM Vol. 2 (1975-1982) (hieraan ontleent PG wat hij aan het einde van de aflevering vertelt)***Verder kijkenDeng Xiaoping's Southern Tour in 1992Deng Xiaoping's legacy celebrated in China***Verder luisteren244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie235 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Gorbatsjov strijkt de rode vlag220 - China's nieuwe culturele revolutie95 - Grote speeches in tijden van crisis (deel 2): Deng Xiao Ping58 - PG over 70 jaar China, de Volksrepubliek van Mao, Deng en Xi30 - Rob de Wijk: het gevaar van China en Trump24 - Ties Dams over China's nieuwe keizer Xi Jinping19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen10 - Bram van Ojik (GroenLinks) over onze relatie met China***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:38:41 – Deel 201:19:55 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Nederland Klimaatkampioen van Europa? Die ambitie van Rutte IV vindt Frans Timmermans zeker de moeite waard, maar dan zal ons land toch echt flink aan de slag moeten. We hebben heel wat in te halen en de tijd dringt.In deze aflevering praten Jaap Jansen en PG Kroeger met de man die in de Europese Commissie verantwoordelijk is voor het klimaatbeleid. Ze bespreken een reeks grote uitdagingen waarmee Timmermans, het Europees Parlement en de 27 lidstaten en hun parlementen aan de slag moeten.Jaap en PG zijn ook benieuwd wat de functie ‘eerste vicepresident van de Europese Commissie’ eigenlijk inhoudt. Hij neemt de luisteraar mee in zijn werkweek en de grote diversiteit in soorten werk, in aanpak en in de lagen van politiek en bestuur waarmee hij van doen heeft.Timmermans zag 'Brussel' veranderen van een sterk Frans gekleurde organisatie naar een waarin veel meer culturen en tradities hun plek kregen. Maar voor een Nederlander blijft dat pyramidale van de Franse structuur wennen. Hoe hij met zijn staf en zijn adjudant Diederik Samsom hiermee omgaat geeft een bijzonder inkijkje. En dat geldt zeker voor zijn portretten van de 'presidenten' aan de top van die pyramide. Zijn vorige baas Jean-Claude Juncker en de huidige, Ursula von der Leyen, het maakt verschil.Timmermans vertelt hoe de soms zeer complexe, lastige problemen rond het klimaatbeleid – Europa klimaatneutraal maken in 2050 en daarmee de stijging van de zeespiegel beperken tot anderhalve meter - het uiterste aan stuurmanskunst vereisen. Of het nu de toekomst van biomassa en merkwaardige afspraken van Rutte IV betreft, of de mijnwerkers in Polen, Schiphol en de luchtvaart of een argwanende auto-industrie - altijd weer moeten stappen bedacht worden 'die de mensen meekrijgen en kunnen meemaken'. Daarbij kan geen enkel land alleen en zelfs de EU als geheel de problemen niet aan zonder samen te werken met de rest van de wereld. Klimaat is geopolitiek.Ook de koers van Vladimir Poetin inzake Oekraïne komt mede voort uit de klimaatverandering, legt Timmermans uit. Het land staat voor ongekende problemen.Persoonlijk maakte Timmermans als jonge tweede secretaris op de Nederlandse ambassade in Moskou de coup tegen Michail Gorbatsjov in de zomer van 1991 mee. Hij stond er met zijn neus bovenop en hoorde Boris Jeltsin drie keer dezelfde toespraak houden. De eerste twee keer in kleine kring, de derde keer op de legendarische tank! Poetins gedrag nu maken Timmermans’ belevenissen toen actueler dan ooit.In de actuele crisis aan de oostgrens wordt voor hem des te duidelijker dat Europa allereerst voor zichzelf moet opkomen. Spanningen kunnen onbeheersbaar worden en alleen duidelijke en eensgezinde 'fermheid' overtuigt. Niet alleen naar het Kremlin trouwens. Timmermans wijst ook op diegenen die binnen de EU autoritaire opvattingen en machtsuitoefening bepleiten. Dat negeren zou een fatale fout zijn. Hij eindigt met een hartstochtelijk pleidooi voor een krachtige, weerbare democratie.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder luisteren197 - De ondergang van de Sovjet-Unie: Boris Jeltsin, een tragische held188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt154 - Watergezant Henk Ovink: 'Negentig procent van alle rampen in de wereld heeft met water te maken'106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan55 - Ed Nijpels over zijn Klimaatakkoord37 – GroenLinks Europees lijsttrekker Bas Eickhout***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:52:00 – Deel 201:18:47 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Een coalitieakkoord dat bedoeld is als ‘afspraken op hoofdlijnen’. Een Kamer die dualistisch wil werken - minder dichtgetikt, met open debat. Een verlangen naar een 'nieuwe bestuurscultuur'. Lukt het hier echte, eerste stappen naar te zetten? Jaap Jansen en PG Kroeger zagen de regeringsverklaring en fractieleiders die het met vallen en opstaan proberen.Op belangrijke thema's leek het bijna al te lukken. Zelfs bij het eerder zo controversiële punt van 'bezuinigingen op de zorg' die er eigenlijk niet waren. Maar zeker ook bij de enorme investeringsfondsen die het coalitieakkoord in gang wil zetten. Bijna achteloos werden soms opvallende stappen gezet. En nieuwe begrippen geïntroduceerd waarvan we nog jaren gaan horen.Zo kwamen er door Laurens Dassen (Volt) nieuwe vormen van analyses van de investeringen en maatregelen van het kabinet, zoals een Generatietoets à la de SER-Jongeren en een Klimaattoets naar Duits model. Opvallend was de respectvolle toon die nu vrij plotseling mogelijk bleek tussen de VVD en Sylvana Simons (Bij1). Hier lijkt iets te zien van 'nieuwe cultuur' en in elk geval vin sfeer en toon.Op andere punten was het vaak - ook aan de kant van premier en oppositiefracties - meer vallen dan opstaan. Daar moesten de coalitiefracties nogal trekken om bruggen te kunnen slaan, zoals bij de aow en de vermogensongeljkheid. Dat leverde voor fijnproevers wel meteen groot nieuws op. Een wat achteloze aankondiging door Rutte van een zogeheten 'IBO' rond de vermogens is voor PG iets om eens goed voor te gaan zitten.Het debat had opvallende momenten. Geert Wilders kreeg van de debuterende fractievoorzitter Jan Paternotte (D66) een koekje van eigen deeg. Wilders’ onbeheerste gedrag en de reacties daarop lieten zien dat binnen de Kamer spanningen leven over hoe Kamervoorzitter Vera Bergkamp haar rol invult.Gedurende het debat kwamen historische woorden en gedachten van allerlei staatslieden aan de orde. Zelfs van Richard Nixon. Rutte blijkt in de eerste vrouwelijke minister, de grande dame van de Katholieke Volkspartij Marga Klompé een nieuw icoon te hebben gevonden. En een prachtige roman en film uit het Italië van begin jaren ’60 was een nog merkwaardiger bron van inspiratie voor Jesse Klaver én Mark Rutte: 'Alles moet veranderen opdat alles hetzelfde blijft.’***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenRegeringsverklaring kabinet-Rutte IV (18 januari 2022)***Verder kijkenDebat regeringsverklaring (dag 1)Debat regeringsverklaring (dag 2)***Verder luisterenLast Friday at 5:00 AM241 – Investeringskabinet Rutte IV: een breuk met de begrotingstraditie240 - Het Franse EU-voorzitterschap als uitdaging voor Rutte IV238 - Kabinetsformatie 2021: Een opmerkelijk coalitieakkoord en de Kamer op zoek naar haar rol233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten161 - Hans van Mierlo, een politieke popster***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:52:12 – deel 201:36:26 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Adriaan Floriszoon Boeyens is een van de machtigste Nederlanders aller tijden. Hij was de zoon van een scheepstimmerman aan de Oude Gracht in Utrecht, gaf les aan Erasmus, leidde een keizer op, bestuurde een groot deel van Europa en probeerde als paus vanuit het Vaticaan Europa te verenigen. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in zijn turbulente politieke en intellectuele leven.Hij was de eerste en tot nu toe enige Nederlander die het tot paus schopte, al had hij eigenlijk geen zin in die baan. Tot tien keer toe kwam het kiescollege er niet uit, tot ze in ronde 11 besloten een kardinaal te nemen die er niet bij was. Zo werd hij Adrianus de zesde. Overigens heeft paus Franciscus even overwogen zich ook Adrianus te noemen, als eerbetoon aan de zesde.De timmermanszoon - net als Jezus! – maakte ongekend carrière, zeker voor een jongen uit 'het volk'; de niet-aristocratische massa van de steden in Europa. Al jong was duidelijk dat hij een slim ventje was. H kreeg kansen om door te leren en stelde niet teleur. Als twintiger en dertiger schoot hij in Leuven naar de academische top, werd decaan en rector en raakte bevriend met Erasmus. Via en met hem bouwde hij een intellectueel netwerk op in heel Europa, toen een wereld van ongekende expansie en globalisering, intens debat, polarisatie, culturele en intellectuele revoluties.De machtigste dynastie van die tijd haalde Adriaan naar het hof als adviseur, diplomaat een vooral ook huisleraar van het prinsje Karel, een wees die een imperium moest gaan leiden. Die opvoeding tussen 1507 en 1517 beviel zo goed, dat de jonge koning Karel zijn Utrechtse leermeester regent maakte van het Spaanse wereldrijk. Geen landgenoot bestuurde in de voorbije eeuwen zo'n reusachtig geheel.Geen wonder dat de kardinalen in Rome deze collega als de ultieme compromiskandidaat kozen. Adriaan had alles mee qua statuur, reputatie, netwerk en ervaring als bestuurder van complexe apparaten op grote schaal. Erasmus schreef hem een aangrijpende brief waaruit blijkt hoezeer zij beiden beseften dat Paus Adrianus een ongekend zware taak wachtte.In Rome vonden ze hem maar niets. Hij ging sober en doelmatig saneren, inperken, de focus leggen op ingetogen vroomheid; het stichten van vrede, verzoening en op minder uiterlijkheden, feesten en praal. Hij bestreed corruptie en geldzucht. En hij wilde een geopolitieke paus zijn. Toen Adriaan in 1523 al stierf - hij was 64, in die tijd een man op leeftijd dus - waren zijn opponenten zeer opgelucht. De Medici-dynastie nam al snel het Vaticaan weer over.Dat neemt niet weg dat de erfenis van de Nederlandse paus krachtig en lang doorwerkte. Dat is iets wat wij nu – 500 jaar later - pas echt zien.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenTwan Geurts – De Nederlandse Paus Adrianus van Utrecht 1459-1523 (Balans, 2017)Website Adrianusjaar 2022***Verder kijkenDe Hervormers (2017) - deel 1: Luther - Theatergroep AluinDe Hervormers (2017) - deel 2: Paus Adrianus - Theatergroep AluinDe Hervormers (2017) - deel 3: Erasmus - Theatergroep Aluin***Verder luisteren239 - 2022: het jaar van Oranje200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel71 - Caroline de Gruyter: 'Brexit maakt Europa sterker' - De EU als het Habsburgse Rijk van onze tijd49- De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:44:39 – Deel 201:26:48 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Rutte IV is een investeringskabinet. Maar hoe dan? En wie betaalt dit?Nu de inkt droog is en het CPB de doorrekening van het coalitieakkoord af heeft, kijken Jaap Jansen en PG Kroeger met Wimar Bolhuis naar de cijfers, de kosten en baten, dekking en ambities van Rutte IV.Wimar Bolhuis is chief economist bij economisch adviesbureau Ecorys, docent aan de Universiteit Leiden en hij werkte onder meer bij de SER en was politiek assistent van Jetta Klijnsma, staatssecretaris van Sociale Zaken (PvdA) in het kabinet Rutte II. Hij promoveerde op de verschillen tussen de ambities van verkiezingsprogramma’s en wat er uiteindelijk van terechtkomt in regeerakkoorden.Wie de harde data over uitgaven en inkomsten serieus neemt ziet dat de nieuwe coalitie bij de uitgaven zelfs de meest ambitieuze van de vier partners nog ver voorbijstreeft in de expansie van collectieve bestedingen. Rutte IV lijkt hiermee een soort ‘tweede kabinet-Den Uyl’. Tegelijkertijd doet het denken aan hoe de Europese Unie via extra fondsen voor de bestrijding van de coronacrisis en het herstel daarna de economie impulsen wil geven en hervormingen aanjagen. Precies waar in het vorige kabinet premier Mark Rutte en minister Wopke Hoekstra zo op de rem stonden.Bij de forse uitbreiding van uitgaven en investeringen via fondsen noteert Bolhuis een opmerkelijk feit. In de stukken is gemeld, dat de bovengrenzen die in het Verdrag van Maastricht juist door Nederland en Duitsland werden opgelegd als wenselijke limiet voor tekorten en staatsschulden nu door het kabinet als bodem daarvan worden opgevoerd. Rutte IV zet ‘Maastricht’ op zijn kop. 60% van het bbp als schuldplafond wordt nu nastrevenswaardig. Daarmee schept het kabinet voor de komende tien jaar in de begroting zo’n €120 miljard extra ruimte. En dat terwijl aan de lastenkant vrijwel niets gebeurt - een schril contrast. Hier hebben VVD en CDA hun traditionele lijn vast weten te houden.Achilleshiel van het geheel is volgens Bolhuis de vraag wie de plannen feitelijk mag en moet realiseren. Technisch geschoold personeel, ict’ers, leraren, verplegers en defensiemedewerkers zijn schaarser dan ooit. PG wijst daarbij op de tamelijk warrige aanpak van de beleidsterreinen die dit probleem moeten oplossen. Een kolossale denkfout.De opwinding over een staatsschuld van 92% in 2060 relativeert Bolhuis nogal. Dat cijfer lijkt vooral bedoeld als waarschuwing voor keuzes over de lange termijn en voor plannen in de Kamer om op alle mogelijke dossiers meer en hoger te willen eisen. Een ding is helder: de beide Kamers zullen met het kabinet diepgaand moeten kijken naar de langetermijnstrategie en het bestuur en beheer van de grote nieuwe fondsen. Een mooie opdracht voor een écht nieuwe bestuurscultuur.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenWimar Bolhuis - Rutte IV: het kabinet dat bij elkaar gekocht werd (ESB, 14 januari 2022)Wimar Bolhuis ea - Rutte IV dreigt miljarden te verspillen (NRC, 9 januari 2022)Website Wimar BolhuisCoalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' (15 december 2021)Startnota kabinet-Rutte IV (10 januari 2022)Analyse economische en budgettaire effecten van het coalitieakkoord (CPB, 11 januari 2022)Techniekpact monitor: ontwikkeling arbeidsvraagKlimaatbeleid: arbeidsmarkt en scholing***Verder luisteren07 - Wimar Bolhuis over leugentjes in verkiezingsprogramma's (naar aanleiding van zijn proefschrift, 2018)172 - Hogere overheidsuitgaven, lastenverzwaring bedrijven: opmerkelijke eensgezindheid bij verkiezingen 2021 (2 maart 2021)Randy Martens, Wimar Bolhuis en Wouter Welling - Studio Tegengif216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:38:58 – Deel 201:26:47 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Elk half jaar portretteert Betrouwbare Bronnen het land dat voorzitter wordt van de EU-ministerraden. Waar staat het voor? Wat zijn de plannen, ambities, pijnpunten en dromen? Waar liggen heikele obstakels, waar komen kansen, nieuwe ideeën, nieuw perspectief voor Europa? En wat moet je weten van dat land, zijn politiek en historie om rol en aanpak in Europa een beetje beter te begrijpen?De eerste helft van 2022 is de beurt aan Frankrijk. Aan alles in de voorbereidingen, het programma en de presentatie daarvan is te merken: onverminderd ziet La Grande Nation zich als een leidende macht in Europa en op wereldschaal. Jaap Jansen en PG Kroeger kijken daarom naar zowel de wezenlijke agenda van dit voorzitterschap voor heel de EU, als voor Frankrijk zelf én voor Nederland. Want de Franse presidentsverkiezingen in april werken onmiskenbaar door in hoe Emmanuel Macron en zijn mensen Europa willen leiden.Relance. Puissance. Appartenance.Herstel. Kracht. Saamhorigheid. Die drie kernbegrippen legt Macron als motto op tafel. Frankrijk wil Europa economisch krachtige impulsen geven. Wil Europa geopolitiek daadkrachtig maken. En hij wil de innerlijke cohesie van de Unie versterken, met boeiende accenten op de cultuur die ons Europeanen verbindt.Daarmee daagt Frankrijk het net aangetreden kabinet Rutte IV fors uit. De nieuwe bewindslieden kunnen niet eerst even 100 dagen inwerken en binnenslands wat bakens verzetten.Jaap en PG lopen voor een reeks nieuwe ministers langs hoe snel en hoe stevig zij direct op de proef gesteld gaan worden. 'Leveren zij niet' in dit EU-voorzitterschap, dan hebben ze op essentiële terreinen nu al het nakijken voor de rest van de kabinetsperiode.Minister van Financiën Sigrid Kaag zal direct moeten waarmaken dat zij actief kan meedoen met stevige hervormingen die uit de koker van Macron, premier Mario Draghi (Italië) en bondskanselier Olaf Scholz (Duitsland) komen. Minister van Defensie Kajsa Ollongren staat voor verregaande initiatieven van Macron voor Europese defensie en grote investeringen, ook in ruimtevaart en cyberwar. Minister van klimaat en energie Rob Jetten moet een rol vinden bij Macrons prioriteit nummer 1, het klimaatbeleid, waar hij zal stuiten op enthousiasme voor nieuwe Nederlandse kerncentrales. Minister van Sociale Zaken Karien van Gennip moet aan de slag bij die andere topprioriteit: het ‘sociale Europa' en Macrons plan tempo te maken met onder het Europees minimumloon.En Rutte wordt geconfronteerd met Europese visies – blijkbaar geen vies woord meer - die hij zelf ondertekende en formuleerde met de Spaanse socialistische premier Pedro Sánchez en daarna ook met Macron, die hem eraan zal houden. Wat betekent dit voor het debat met de Tweede Kamer?Het Franse voorzitterschap is dus niet alleen Europees een 'vrai défi'- een echte uitdaging - maar zeker ook voor de nieuwe ploeg bewindslieden en hun ministeries. Zij moeten meteen 100% aan de bak of ze worden achteloos opzijgeschoven.En natuurlijk onthullen Jaap en PG enkele opmerkelijke aspecten van de Franse plannen. Wat hebben 'Brexit' en Andorra met elkaar van doen? En Kuifje en Arnon Grunberg? En waarom is een belangrijk thema in de Franse ambities de aandacht voor cafés?***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenSamenstelling Franse regeringNon-paper Mark Rutte en Pedro Sanchez (Engels, maart 2021)Gemeenschappelijke Nederlandse verklaring van Frankrijk en Nederland (3 september 2021)Programme of the PresidencyMario Draghi and Emmanuel Macron: The EU’s fiscal rules must be reformed (FT, 23 december 2021)***Verder kijkenPrésentation de la Présidence française du Conseil de l'Union européenne (9 decembre 2021)Conférence de presse du Président Emmanuel Macron et de la Présidente Ursula von der Leyen (7 janvier 2022)***Verder luisteren233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering223 - De degelijke daadkracht van Mario Draghi's Italië35 - Charles De Gaulle28 - De relatie Nederland-Frankrijk198 - De historie en de agenda van EU-voorzitter Slovenië158 - Aan zee is een land nooit klein: EU-voorzitter Portugal122 - De EU in de tweede helft van 2020: Voorzitten op z'n Duits77 - De Hollanders van de Balkan: EU-voorzitter Kroatië***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:50:48 – Deel 201:20:58 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Betrouwbare Bronnen kijkt vooruit. Wat brengen politiek, samenleving en cultuur ons in 2022? En zoals elk jaar sinds deze podcast in 20218 begon, doen Jaap Jansen en PG Kroeger dat vanuit het verleden, met de blik op de historie die juist in het komende jaar gevierd, herdacht en overdacht zal worden. Want zoals in bijna elke aflevering van Betrouwbare Bronnen blijkt: het is treffend hoezeer momenten, ontwikkelingen, mensen en gedachten uit vroeger eeuwen en culturen een stempel drukken op ons en onze tijd. Waar we inspiratie, moed en vreugde aan kunnen ontlenen, maar ook lessen.Jaap en PG staan daarom stil bij de dood, honderd jaar geleden, van een van de grootste schrijvers van de Europese letterkunde: Marcel Proust. Ongetwijfeld zal Frankrijk niet alleen zeer bezig zijn met de presidentsverkiezingen, maar ook met Proust. En wat dacht je van de viering van het menselijk vernuft dat al in 1822 zoiets verzon als wat wij nu 'de computer' noemen?Omdat veel mensen nu al vooruitkijken op het gedenken van 'het Rampjaar' 1672 en de moord op de gebroeders De Witt - en overigens ook op de moord op Fortuyn, nu 20 jaar geleden - kijken wij naar een ander sleuteljaar.Want volgens PG is 1572 van veel grotere betekenis voor wat 'onze streken, onze politieke cultuur en identiteit’ zijn geworden. En niet alleen omdat 450 jaar geleden dat propagandalied uit Oost-Friesland een hit werd: het Wilhelmus.1572 was een jaar van revolte, van massaslachtingen, 'de Bloedbruiloft' in Parijs en een zware politieke nederlaag van ‘onze’ vorst, Filips II van Spanje, direct nadat hij de grootste victorie van zijn lange bewind had gehaald aan de kust van Griekenland. De troebelen in de Nederlanden waren dan ook veel méér dan een heroïsch moment in onze vaderlandse geschiedenis. Het was een ongekende Europese crisis waarin alle grootmachten verwikkeld waren. En het was een jaar dat de stad Rotterdam eigenlijk groots zou moeten gedenken.Jaap en PG stippen nog meer aan. Dat gruwelijke moment van bureaucratische logistiek en organisatiekracht van SS-topman Reinhard Heydrich, aan de over van een meer aan de rand van Berlijn, nu 80 jaar geleden.En het jaar 1982, waarin een hele reeks nieuwe, jonge leiders aantrad in Europa, die allemaal geschiedenis zouden schrijven. Met in Nederland Ruud Lubbers.Betrouwbare Bronnen zou zichzelf niet zijn als PG tot slot niet ook nog van 2022 een groot operajaar zou weten te maken. Liefhebbers van het werk van Richard Wagner weten het: 150 jaar Bayreuth en 140 jaar Parsifal, zijn laatste en meest mysterieuze meesterwerk.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder kijkenParsifal Bayreuth 1998***Verder luisteren157 - 2021: het jaar van bijzondere verkiezingen, een partijcoup en een opmerkelijke dame van adel75 - 2020: het jaar van grote kunstenaars, gruwelijke uitvindingen en bevrijding van tirannie49 - De koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd18 - PG blikt vooruit op herdenkingsjaar 2019***Tijdlijn00:00:00 – Deel 1: De Opstand00:54:51 – Deel 2: 1942, 1982 en nog veel meer01:28:08 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Na negen maanden kabinetsformatie kwamen VVD, D66, CDA en ChristenUnie tot een coalitieakkoord. De informateurs presenteerden hun eindverslag en de Tweede Kamer ging erover in debat. Zelden in de parlementaire geschiedenis waste een informateur zijn opdrachtgever - de Kamer zelf - zo ongezouten de oren als Johan Remkes deed.In het formatiedebat bleek opnieuw wat de eerdere informateurs Herman Tjeenk Willink en Mariëtte Hamer al als hun grote zorg op tafel legden in Betrouwbare Bronnen: het is vooral de Kamer zelf die een nieuwe bestuurscultuur in de weg lijkt te staan. Kamerleden zien de eigen rol en taak niet scherp.De inhoud van het coalitieakkoord bleef zo wel erg buiten beeld in het Kamerdebat. Daarom analyseren Jaap Jansen en PG Kroeger enkele opvallende aspecten ervan.Bij klimaat en energie lijkt het Nederlandse akkoord in veel opzichten op het Duitse regeerakkoord. Ook lezen Jaap en PG in het coalitieakkoord onmiskenbaar het handschrift van de informateurs Hamer en Tjeenk Willink. Hamers adviezen en akkoorden over arbeidsmarkt, pensioenen, jongerenvraagstukken, economie, sociale zekerheid en energie en klimaat vormen het fundament van beleid. Tjeenk Willinks analyses over beleidsvorming en vooral ook over een betere uitvoering doortrekken heel het akkoord.En daarmee krijgt met name Pieter Omtzigt op ongeveer elk door hem naar voren gebracht punt zijn zin. Zelfs een 'algoritmewaakhond' wordt afgericht, en ook de door Omtzigt aanbevolen 'Tax Payers Advocate'. Hiermee gaat het akkoord meteen concreet in op de aanbevelingen van de Venetiëcommissie, zoals die in Betrouwbare Bronnen uiteengezet werden door rapporteur Richard Barrett.Voor de fijnproevers bevat het coalitieakkoord sowieso nog een hoop verrassingen. Zo wordt het 'Wopkefonds' drastisch omgebouwd en uitgebreid. Het lijkt dat de onderhandelaars heel scherp luisterden naar de ervaringen en aanbevelingen in deze podcast door Joeri van den Steenhoven. De afspraken over Europa en de geopolitieke thema's zijn dan weer opvallend ouderwets en tonen weinig samenhang. Waarom vroeg trouwens niet één fractie naar de betekenis en inhoud van de 'Europawet' die in het akkoord is opgenomen?De discussie over de uitgaven en besparingen in de zorg toont dat de Kamer nog wel enige rekenles kan gebruiken. Daar is ook nog tijd voor, want in het akkoord is bijna achteloos een grote staatkundige vernieuwing opgenomen. De nieuwe bewindslieden à la de Europese Commissie aan het parlement 'hoofdlijnenbrieven' en 'uitvoeringsbrieven' sturen waarover dan in debat gegaan kan worden. In het voorjaar worden de uitkomsten daarvan in een soort hoofdlijnen van beleid op de grote onderwerpen neergelegd. Dat heeft vergaande consequenties die Jaap en PG nu alvast schetsen. De 'radicale ideeën' over een nieuwe bestuurscultuur waarnaar Mark Rutte op zoek was, blijken hier ineens gepresenteerd te zijn - vanuit Europa.Hoeveel steun het aantredende kabinet uiteindelijk uit ‘het brede midden’ gaat krijgen, moet nog blijken. In elk geval lijken nu al veel onderdelen van het coalitieakkoord te voldoen aan de vijftien punten uit het PvdA/GroenLinks-oppositieakkoord. En wie in de coalitie fractievoorzitter wordt, minister of staatssecretaris, zal in januari blijken. In het debat over het akkoord viel op dat CDA-leider Wopke Hoekstra – opnieuw – veel sprak over Justitie-onderwerpen. Zou hij naar dat ministerie gaan? En D66-leider Sigrid Kaag leek zich al helemaal te oriënteren op een rol als fractievoorzitter. Zullen we in het nieuwe jaar Rob Jetten dan terugzien als de nieuwe minister van Klimaat & Energie?***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenHet coalitieakkoord (Rutte IV, december 2021)Progressief oppositieakkoord PvdA en GroenLinks***Verder luisteren237 - Kabinetsformatie 2021: do's en don'ts voor nieuwe bewindslieden234 - Kabinetsformatie 2021: Nieuw elan met nieuwe ministeries en nieuwe ministers233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering232 – Kabinetsformatie 2021: Kan de Kamer haar rol wel aan? En wat te doen met antidemocratische partijen?224 - Kabinetsformatie 2021: Het ongeduld van Mariëtte Hamer219 - Kabinetsformatie 2021: Een beknopt coalitieakkoord met meer ruimte voor de Kamer als spannend experiment217 - Kabinetsformatie 2021: Wordt Rutte IV het tweede kabinet-Den Uyl?210 - Kabinetsformatie 2021: Herman Tjeenk Willink over het verval van de democratische rechtsorde209 - Kabinetsformatie 2021: De VVD nerveus, het CDA labiel en Hamer houdt stug vol193 - Kabinetsformatie 2021: Mark Rutte en de slijtage van zijn leiderschap192 - Kabinetsformatie 2021: Het gaat over hun toekomst: jongeren voor het eerst aan tafel in de formatie191 - Kabinetsformatie 2021: Hoe krijgen we de balans terug in de trias politica? De Kamer kan zelf al heel veel doen!187 - Kabinetsformatie 2021: De klaagzang van het kabinet en de Kamer184 - Kabinetsformatie 2021: Brieven aan de informateur - geslaagde en minder geslaagde lobby's182 - Kabinetsformatie 2021: De verrassend vertrouwde werkwijze van Herman Tjeenk Willink180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd179 - Kabinetsformatie 2021: Verkenners die schielijk van het toneel verdwenen, een politieke sluipmoord en de 'gouden standaard' van wijs en effectief formeren177 - Kabinetsformatie 2021: Formeren is faseren, dus het begint met verkennen222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie162 - Pieter Omtzigt over macht en tegenmacht137 – Joeri van den Steenhoven: maak het Groeifonds slimmer, beter en doeltreffender***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:52 – Deel 201:23:47 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.