Bureau Buitenland

President Zelensky heeft in een videoboodschap bevestigd dat het Oekraïense leger actief is in de Russische regio Belgorod, naast het Russische Koersk. Volgens de Oekraïense leider zijn de operaties aan de landsgrenzen gerechtvaardigd: "De oorlog moet terugkeren naar waar die vandaan kwam." Aan correspondent Michiel Driebergen vragen we waarom Kyiv nu deze aanval inzet. (09:54) Hoe Europa zijn industrie wil redden In onze geopolitieke serie ‘De Oplossing van het Westen’ gaat het vandaag over de Europese industrie. De Amerikaanse importheffingen zijn slechts de nieuwste klap in een lange reeks tegenslagen. Door de torenhoge energieprijzen wordt het voor Europese fabrieken steeds lastiger om te overleven. Maar juist nu zijn die fabrieken onmisbaar, stelt de Europese Commissie. Hoe houdt Europa zijn industrie overeind? Daarover spreken we met econoom Rens van Tilburg van het Instituut voor Milieuvraagstukken (VU) en Sander Tordoir, hoofdeconoom bij de Europese denktank CER. Presentatie: Sophie Derkzen

Wereldwijd dalen de beurzen scherp na de aankondiging van de regering Trump om voor bijna alle landen, met uitzondering van Rusland, forse importheffingen in te voeren. Hoe wordt er in Berlijn gereageerd, waar de nieuwe coalitie toch al moeite heeft om middels een regeerakkoord de haperende Duitse economie vlot te trekken? En wat moet het antwoord van de EU zijn? Daarover onze correspondent in Duitsland, Guy Hoeks, en ING-econoom Bert Colijn. (14:42) Onderwijs te midden van oorlog: een kijkje in een basisschool in Douma In Syrië groeit een generatie kinderen op die niets anders kent dan oorlog. Veel scholen zijn verwoest en miljoenen kinderen krijgen geen onderwijs. Maar hoe staat het met de scholen die nog wel functioneren? Een reportage van Nienke Edelenbosch en Jaap van den Biesen, gemaakt op een basisschool in Douma.  Presentatie: Tim de Wit

De spanning tussen aartsvijanden Amerika en Iran bereikte afgelopen week een hoogtepunt: president Trump wil een nieuwe nucleaire deal sluiten en dreigt met luchtaanvallen. Maar Iran piekert er vooralsnog niet over om met de Amerikanen aan tafel te gaan. Om al die spanningen beter te begrijpen, bekijken we de wereld vanuit Iran - wat maken die dreigementen van Trump daar nu los? Hoe probeert Iran zijn eigen veiligheid te garanderen? Daarover journalist en Midden-Oosten-expert Ghassan Dahhan. (15:53) Wetenschap door de geopolitieke bril Met natuurkundige Robbert Dijkgraaf bekijken we de wetenschap door een geopolitieke bril; hoe belangrijk is de wetenschap voor de macht? Trump draait de geldkraan dicht, terwijl in andere delen van de wereld kennishubs ontstaan, waar staat Europa in dit verhaal? En: is kennis macht? Presentatie: Sophie Derkzen

Met een historische uitspraak van het Constitutioneel Hof in Zuid-Korea is president Yoon uit zijn ambt gezet. De rechtbank oordeelde unaniem dat Yoon “de grondbeginselen van de democratie heeft geschonden”, toen hij in december een couppoging deed. Wat staat Zuid-Korea nu te wachten? En wat gebeurt er met Yoon zelf? Korea-deskundige Remco Breuker, van de Universiteit Leiden, is te gast. (08:26) Transgenderrechten VS onder druk Sinds Trump weer aan de macht is, staat het inperken van transrechten hoog op zijn agenda. Zo mogen transgender en non-binaire personen niet langer een 'X' als genderaanduiding op officiële documenten gebruiken. Daarnaast zouden transgender vrouwen uitgesloten worden van deelname aan vrouwensporten en wil hij transgender personen uit het leger weren. Het leidde ertoe dat trans persoon Andy Passchier besloot Amerika te verlaten. Andy vertelt over diens vertrek. Ook cultuurwetenschapper Margriet van Heesch (UvA) schuift aan. (21:50) Bureau Buitenland ook op tv Vanaf komende zondag is het zo ver: dan verschijnt Bureau Buitenland ook op televisie. In hun nieuwe programma helpen Sophie Derkzen en Tim de Wit meer grip te krijgen op deze razend ingewikkelde wereld. Te gast is Sophie Derkzen. Bescherm de Publieke Omroep Laat de Publieke Omroep niet wegbezuinigen, ga naar beschermdepubliekeomroep.nl (https://podcast.npo.nl/admin/feed/24/feeditem/beschermdepubliekeomroep.nl) Presentatie: Chris Kijne

Europa heeft een 'sterk plan' om de Verenigde Staten terug te slaan in de handelsoorlog. Daarmee reageerde de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen op de draconische tarieven die Donals Trump afgelopen nacht heeft afgekondigd. Voor producten uit de Europese Unie (EU) geldt een tarief van 20%, Europese auto’s treft een heffing van 25%. Maar hoe gaat Europa dan reageren? Zeker met verschillende belangen en zorgen binnen de lidstaten. Daarover Rob Heirbaut, VRT-correspondent in Brussel. (11:00)De foute vrienden van Europa in Centraal-Azië Europa wil flink meer gaan samenwerken met landen als Kazachstan, Kirgizië en Turkmenistan. Lang lagen de Centraal-Aziatische landen in de geopolitieke schaduw van Rusland, maar de afgelopen jaren groeit hun rol op het wereldtoneel. Vandaag en morgen vindt in Oezbekistan zelfs de eerste EU-Centraal-Azië-top plaats. Waarom juist nu? En is daarbij ook aandacht voor de grote mensenrechtenschendingen in deze landen? In het zesde deel van onze serie 'De oplossing van het Westen. Xi, Poetin en Trump in strijd met Europa' kijken we naar Europa’s zoektocht naar nieuwe vrienden in een veranderende wereldorde. Journalist Thijs Broekkamp en Fabienne Bossuyt, Centraal-Azië-kenner aan de Universiteit Gent, schuiven aan. Bescherm de Publieke Omroep Laat de Publieke Omroep niet wegbezuinigen, ga naar beschermdepubliekeomroep.nl (https://beschermdepubliekeomroep.nl/) Presentatie: Chris Kijne

De immigratiedienst van Berlijn wil vier jonge inwoners deporteren naar hun landen van herkomst: de VS, Polen en Ierland. Dit omdat ze hebben meegedaan aan pro-Palestijnse demonstraties. Geen van de vier is veroordeeld voor een misdrijf. Het is een stap die zorgen oproept over de vrijheid van meningsuiting in Duitsland. Daarover o.a. VRT-correspondent Jeroen Reygaert.  (15:45) Muzikant in oorlogstijd Wat doe je als kunstenaar, als zich in jouw land een tragedie afspeelt? De Syrische klarinettist en componist Kinan Azmeh studeerde aan het prestigieuze Juilliard en woonde al jaren in de VS toen in zijn land de oorlog uitbrak. Hij nam zich voor niet langer van de zijlijn toe te kijken. In de bioscoop is nu de film Half Moon te zien, over het werk van Azmeh, en deze week treedt hij op in Nederland. Redacteur Djuna Kramer sprak hem. Presentatie: Tim de Wit

Marine Le Pen, boegbeeld van het Franse radicaal-rechts, is schuldig bevonden aan het verduisteren van miljoenen euro’s Europees geld. In het vonnis dat vanmiddag werd uitgesproken wordt ze 5 jaar onverkiesbaar verklaard, waardoor ze niet mag deelnemen aan de presidentsverkiezingen van 2027. Bovendien krijgt ze 4 jaar celstraf, waarvan 2 voorwaardelijk. We spreken met Trouw-correspondent Eva Rammeloo en voormalig correspondent in Frankrijk Stefan de Vries over de deze historische veroordeling. (13:38) Noodhulp aan Myanmar kent vele dilemma's Myanmar kampt met een ramp van enorme omvang. De aardbeving heeft zeker 1700 mensen het leven heeft gekost en de kans is groot dat het aantal verder oploopt. En dat alles komt bovenop een land dat al verscheurd is door een burgeroorlog. De noodhulp komt moeizaam op gang - en dat heeft alles te maken met de militaire junta in Myanmar - die alle touwtjes strak in handen wil houden. Hoe moet je je als hulporganisatie opstellen? Daarover Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Presentatie: Tim de Wit

Het is al jaren een vurige wens van premier Netanyahu: hij wil meer grip op de benoeming van rechters en lijkt nu daarin zijn zin te krijgen. Het Israëlische parlement is akkoord met een nieuwe wet, waardoor de aanstelling van het hooggerechtshof na de volgende verkiezingen onder politieke controle komt te staan. De beslissing voert de grootschalige protesten tegen de regering van Netanyahu verder op, al de hele week gaan mensen in Israël de straat op uit woede over het schenden van het staakt-het-vuren. Antropoloog en Israël-kenner Erella Grassiani is te gast. (09:53) Wat moeten de bolsonaristen zonder Bolsonaro? Het houdt de gemoederen in Brazilië flink bezig: oud-president Jair Bolsonaro moet terechtstaan voor het beramen van een staatsgreep. Dat besloot het hooggerechtshof unaniem. Wat betekent het voor de toekomst van Bolsonaro’s uiterst rechtse beweging? En wie zal er voor zijn partij dan aan het roer staan bij de verkiezingen volgend jaar? Daarover Marc Bessems, Braziliëkenner en voormalig correspondent Latijns-Amerika. (22:06) Europa draait door Er is weer een nieuwe aflevering van onze podcast Europa Draait Door. Daarin Rusland-kenner Helga Salemon over de onderhandelingen voor vrede. En die opgebloeide relatie tussen Trump en Poetin.  Aan Helga de vraag: hoe lukt het Poetin om Trump te bespelen? Presentatie: Tim de Wit

President Trump heeft in korte tijd de wereldorde opgeschud. Bondgenoten zoals Canada en Denemarken zijn geschokt over Amerikaanse inlijvings- en annexatieplannen, zoals die voor Groenland. Dit trekt ook een grote wissel op de NAVO, het bondgenootschap waarbij vertrouwen – het idee dat het ene lid voor het andere opkomt – zo belangrijk is. Canada en Denemarken, beide lid van de NAVO, voelen zich nu juist bedreigd. In het vijfde deel van onze serie 'De oplossing van het Westen. Xi, Poetin en Trump in strijd met Europa' staat de vraag of de NAVO nog een toekomst heeft centraal. In hoeverre kunnen Europese landen nog op bescherming van de VS rekenen? Daarover te gast: voormalig generaal Tom Middendorp en hoogleraar geopolitiek Bastiaan van Apeldoorn, vicevoorzitter bij de SP.   Presentatie: Chris Kijne

Plannen voor radicale verscherping Duits asielbeleid In Duitsland slaan centrumlinks en centrumrechts de handen ineen voor het strengste migratiebeleid in decennia. De beoogde Duitse coalitie wil met nieuwe plannen een kantelmoment in de binnenlandse veiligheid bereiken. Het toeval wil dat het plan nogal lijkt op het hoofdlijnenakkoord van de Nederlandse regering. Maar is het ook haalbaar? We bespreken het met Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (10:36) Hoever kan Trump gaan met zijn deportaties? Volgens de Amerikaanse president Donald Trump zijn het de grootste bad guys denkbaar: de Venezolaanse migranten die zijn uitgezet naar een megagevangenis in El Salvador. Maar of het echt om criminelen gaat, is de vraag: ze kregen namelijk geen enkele vorm van proces. Het leidt tot felle confrontatie tussen de president en de rechterlijke macht. Hoe ver kan Trump gaan? Daarover Lou Errens, expert op het gebied van Amerikaans recht, verbonden aan de Uva en ngo justice for property.  Presentatie: Maaike Schoon.