De Ongelooflijke Podcast

In deze aflevering een gesprek met journalist, presentator, columnist, ondernemer en podcastmaker Sander Schimmelpenninck. Een veelzijdig man dus, maar als je hem tegenwoordig ziet in de media is hij vaak bezig met één ding: de kloof. Niet iedereen in Nederland krijgt dezelfde kansen, stelt Sander, en de ongelijkheid groeit. Daarom schreef hij voor De Correspondent het pamflet 'Sander en de Brug', met daarin vijf voorstellen om die ongelijkheid tegen te gaan. Maar is de economie hier wel het grootste probleem, of ligt de oorzaak dieper? En waarop fundeert Sander zijn moreel kader, waar vindt hij inspiratie? Hoe ziet hij als niet-gelovige de rol van religie in onze samenleving?

  David Boogerd in gesprek met Sander Schimmelpenninck en uiteraard vaste gast theoloog Stefan Paas van de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Kampen-Utrecht.

Het was een zeer ongemakkelijk interview, vijf jaar geleden op NPO Radio 1. Cabaretier Jan Beuving weigerde in een interview bij het programma Kunststof te praten over zijn geloof. Maar in zijn nieuwe voorstelling - Restante - staat zijn christelijke geloof juist centraal. Wat is er gebeurd?  Cabaretier en christelijk, dat klinkt misschien als een moeizame combinatie, maar dan is Beuving ook nog een man van de wiskunde en de wetenschap. Hoe gaat dat allemaal samen in één hoofd? Beuvings voorstelling 'Restante' kreeg vijf sterren in Trouw en vier in De Telegraaf en NRC. Eerder won hij al de cabaretprijs Neerlands Hoop en de Annie M.G. Schmidtprijs. Ook is hij bekend voor zijn vele bijdrages aan het NPO Radio 1-programma De Taalstaat. In dit eerste Ongelooflijke Café, live in Café Carèl in Utrecht, gaat David Boogerd in gesprek met cabaretier, wiskundige en taalvirtuoos Jan Beuving en uiteraard vaste gast theoloog Stefan Paas. En er wordt niet allleen gepraat, Jan Beuving zingt ook nog twee liederen onder begeleiding van zijn geweldige pianist Tom Dicke.

Je wist het misschien nog niet maar er is een revolutie gaande. De revolutie van de zeecontainer. Het staat symbool voor een nieuwe manier van denken of zelfs een nieuwe religie, zegt onze gast van vandaag. Arjen van Veelen is journalist voor NRC en De Correspondent en schrijver van het boek 'Rotterdam, een ode aan ineffeciëntie'. Van Veelen groeide op in een christelijk gezin, nam afstand van de kerk maar kreeg daar naar eigen zeggen een strengere religie voor terug. Een religie die volgens hem onze samenleving helemaal doordrenkt. Als je het eenmaal ziet, zie je het overal.  David Boogerd in gesprek met schrijver Arjen van Veelen en uiteraard vaste gast theoloog Stefan Paas over vierkanten zien, het uitbannen van religie en een droom over een waddeneiland.

Wat doet het met je mensbeeld als je dagelijks optrekt met zware criminelen? Natacha Harlequin is een bekende strafrechtadvocaat met als specialiteit geweld- en levensdelicten. Ook was ze betrokken bij de zaken rondom Volkert van der Graaf en De Hofstadgroep. Dit werk maakt haar naar eigen zeggen 'niet helemaal normaal', ze steekt ook voor niemand haar hand in het vuur. Ook niet voor haarzelf? Het valt Harlequin op dat de samenleving verhardt en steeds meer snakt naar vergelding en strengere straffen in plaats van vergeving. Wat zegt dat? Zit daar ook een link met religie en hoe speelt haar geloof een rol in het werk wat ze doet?  Een gesprek over deugende mensen, rotte appels en heling. Met advocaat Natacha Harlequin en natuurlijk vaste gast theoloog Stefan Paas.

Een extra ingelaste Ongelooflijke Podcast in verband met het overlijden van emeritus paus Benedictus XVI. Als theoloog en intellectueel was Benedictus XVI volgens vriend een vijand briljant. Maar als paus en kerkleider, leek hij minder op zijn plek. Al heeft hij één ding gedaan wat het pausschap voorgoed heeft veranderd. David Boogerd gaat erover in gesprek met hoogleraar kerkgeschiedenis en Vaticaankenner Paul van Geest - die Benedictus ook meerdere keren heeft ontmoet - en uiteraard met vaste gast theoloog Stefan Paas. Wat is de betekenis geweest van deze emeritus paus Benedictus XVI? Een terugblik op zijn leven en werk, van zijn periode bij de Hitlerjugend tot zijn laatste dagen als afgetreden paus.

De eerste aflevering van het nieuwe jaar, en dat gelijk op 1 januari! Wat kan je op deze dag beter doen dan vooruitkijken?  Dat doen we met het illustere Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf en theoloog Stefan Paas. Zij omschrijven 2023 als 'het jaar van de omkeer'. Omkeer, of misschien wel: bekering. In deze aflevering bespreken we de grote thema's van afgelopen én komend jaar, en dat met een flinke scheut religie en geschiedenis. Over Julius Caesar en Vladimir Poetin, oorlog en vrede, klimaat, hoop en een bekering van Mark Rutte. En David stelt de vraag: waar komt het vieren van nieuwjaar eigenlijk vandaan? Beatrice de Graaf is hoogleraar aan de Universiteit Utrecht en Stefan Paas aan de Vrije Universiteit Amsterdam en Theologische Universiteit Kampen Utrecht. En David Boogerd is goed met champagne.

De laatste aflevering van dit jaar, en met Kerst in aantocht maken we er altijd iets bijzonders van. We hebben onze stamgast Anton de Wit uitgenodigd om te komen praten over wat Kerst te maken heeft met mythes en sprookjes. En we doen dat door de lens van twee grote schrijvers en intellectuelen: J.R.R Tolkien, bekend van Lord of the Rings (toch wel een van de grote mythen van de 20ste eeuw), en zijn vriend C.S. Lewis, onder meer bekend van Narnia. Wees gerust, ook al ben je niet bekend met hun werk dan nog is deze aflevering zeer relevant. Alles wat je moet weten wordt uitgelegd en het werpt een nieuw licht op de verhouding tussen het Kerstverhaal en de mythen waar Lewis en Tolkien zo van hielden. David Boogerd gaat in gesprek met Anton de Wit, hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad en zelf ook schrijver van sprookjes, en natuurlijk vaste gast theoloog Stefan Paas, die een vurig voorstander blijkt van mythen.

19 december 2022 moet een historische dag in de Nederlandse geschiedenis worden: excuses van het Nederlandse kabinet voor zijn rol in het slavernijverleden. Maar de aankondiging leidde tot veel commotie. Wie wil begrijpen waarom dit zo’n gevoelig en gewichtig besluit is, moet diep de geschiedenis induiken, en religie speelt hierbij een immense rol. In deze aflevering kijken we naar slavernij in de klassieke oudheid en wat er gebeurde toen het christendom zijn intrede deed. Uiteraard richten we ons ook op de trans-Atlantische slavenhandel waar de regering nu haar excuses voor wil aanbieden. Wat is de rol geweest van de Bijbel bij het verdedigen en uiteindelijk ook afschaffen van slavernij? 
  David Boogerd gaat in gesprek met Martijn Stoutjesdijk, hij verdiept zich als historicus en religiewetenschapper al jaren in de relatie tussen religie en slavernij en onderzoekt momenteel aan de Protestantse Theologische Universiteit de rol van de kerk in de Nederlandse slavernijgeschiedenis. En uiteraard met vaste gast, theoloog Stefan Paas van de Vrije Universiteit in Amsterdam en Theologische Universiteit Kampen Utrecht.

Nu de rol van religie in Nederland af lijkt te nemen, zoeken mensen zingeving steeds meer op hun werk. Maar kan werk religie vervangen? Met een zoektocht naar de ideale baan in plaats van naar God? Die vraag onderzoekt bijzonder hoogleraar arbeid en zingeving Maroesjka Versantvoort namens het Sociaal Cultureel Planbureau aan de Protestantse Theologische Universiteit. In haar onderzoek stuit ze op een aantal fascinerende paradoxen die te maken hebben met geloof en werk, maar ook met burnout, vrijheid en welvaart.  Wat is een goede, gezonde en zingevende manier om naar werk te kijken? David Boogerd in gesprek met Maroesjka Versantvoort en uiteraard vaste gast, theoloog Stefan Paas.

Hij is misschien wel de meest bekende priester van Nederland: Antoine Bodar. Al zijn media-optredens hebben één ding gemeen: ze zijn nooit saai. Bodar viert dit jaar zijn 30-jarig jubileum als priester. En dat is een tumulteuze periode geweest, voor hem persoonlijk en hij heeft de kerk en samenleving in die tijd ontzettend zien veranderen. Het 'mysterie van het geloof' wordt steeds meer te grabbel gegooid, zegt Bodar, maar wat betekent dat voor hem: het mysterie Gods? En welke kant moet het volgens hem op?  Een prikkelend gesprek, met Antoine Bodar en uiteraard vaste gast, theoloog Stefan Paas.