Zoek in de Podcast "Voorproevers"

28 sep. '24

Stad in verzet: Antwerpen tijdens de tweede wereldoorlog

Er zijn veel dingen die we niet (meer) weten over de oorlog. Er zijn ook veel zaken die we nooit hébben geweten. En er zijn er die we liéver niet weten. Dat verzetsmensen in Antwerpen in 1940 niet zelden uit (extreem)-rechtse en/of militaire hoek kwamen. Dat (ook) het verzet in die eerste oorlogsjaren niet bijster veel gaf om Joodse medeburgers. Dat vrouwen belangrijke rollen speelden in het verzet, maar daar veel minder (officiële) erkenning voor kregen dan mannen. Allemaal in deze aflevering

25 sep. '24

Hoe een oude molen ons ook vandaag nog kan helpen bij waterbeheer

Het Centrum voor Agrarische Geschiedenis maakt een podcast 'Water & Land', waarin ze onderzoeken welk immateriaal erfgoed gebruikt kan worden bij actuele uitdagingen als waterbeheer, behoud van biodiversiteit en bodemvruchtbaarheid. Historica Laura Danckaert praat erover met Bruno Wyndaele.

24 sep. '24

Eise Eisinga: een bevlogen planetariumbouwer uit Nederland

Het boek 'Machineman' van Sandra Langereis volgt het veelbewogen leven en werk van de gepassioneerde heelalonderzoeker, verlichte volksverheffer en revolutionaire politicus Eise Eisinga in tijden van burgeroorlog en revolutie op de voet. Bruno Wyndaele praat met haar over deze Nederlandse homo universalis.

23 sep. '24

Op zoek naar de ware ziel van de Trumpstemmer

Als Donald Trump in beeld komt, schudt de gemiddelde Europeaan meewarig het hoofd. Trump is een gevaarlijke narcist en een potentiële dictator; zijn Republikeinse partijgenoten zijn extremisten – en wat dan te denken van hun kiezers, ook bij de presidentsverkiezingen van 2020 nog altijd met 74 miljoen? Verdienen de Trumpstemmers de overheersende reputatie van slaafse volgelingen wel? Professor Marc Buelens ging op bezoek bij Republikeinen en praat erover met Bruno Wyndaele.

21 sep. '24

Onderbelicht. En toch pràchtige foto's.

Annemie Peeters praat met organisator Akin Beyazi en deelneemster Agnes Suy. Ze waren/zijn goed in het knopen van eindjes aan elkaar. Samen met andere 'ervaringsdeskundigen' heeft Agnes een kortfilm en foto's gemaakt. Dat deden ze met een simpele smartphone-met-statief. Het onderwerp: hun leven. Het doel: iets moois maken natuurlijk. Maar ook: gezién worden. Het resultaat: het-leven-zoals-het-is-zonder-geld, maar mét indrukwekkende getuigenissen.

19 sep. '24

Yuval Noah Harari over de informatierevolutie

"De naam die we onze soort gegeven hebben is Homo sapiens – de wijze mens. Het valt alleen wel te betwisten of we die naam hebben waargemaakt." Zo begint historicus Yuval Noah Harari zijn nieuwe boek 'Nexus'. We maken momenteel met de komst van AI een ingrijpende informatierevolutie mee, die op technologische zelfmoord lijkt. Om te kunnen begrijpen wat er nu gebeurt brengt Harari de geschiedenis van onze informatienetwerken in kaart. Annelies Beck bespreekt 'Nexus' bij Jacotte Brokken.

18 sep. '24

Wat als je afstamt van een 'heks': het verhaal van Tanneke Sconyncx

Frederic Vermeulen is de nazaat van een heks. Of beter gezegd: zijn verre voormoeder Tanneke Sconynckx werd eind 16de eeuw beschuldigd van hekserij. Ze stierf in 1603 op de pijnbank na vier dagen van foltering. Slachtoffer van roddel en religiewaanzin. Vermeulen verdiepte zich in haar verhaal en schreef het boek 'De heks van Gottem'. Haar verhaal is dat van vele onschuldige vrouwen (en mannen) tussen de 16de en 18de eeuw. Jacotte Brokken praat met Vermeulen over zijn boek.

17 sep. '24

Van Antwerpen naar de Zuidpool: de poolpioniers van de Belgica

Op 16 augustus 1897 vertrok Adrien de Gerlache met zijn schip de Belgica vanuit Antwerpen naar de laatste blinde vlek op de wereldkaart: Antarctica. De expeditie kwam vast te zitten in het poolijs, de crew moest een jaar overleven in ijzige koude. Toch bleef de bemanning baanbrekend wetenschappelijk onderzoek doen. Hun verhaal, maar ook dat van de Zuidpool vandaag, wordt verteld op de expo 'Naar Antarctica' in het MAS. Curator Waander Devillé is te gast bij Jacotte Brokken.

16 sep. '24

Een geschiedenis van de psychiatrie

Het taboe op mentale gezondheid lijkt stilaan weg. En we weten intussen ook hoe we de meeste geestesziekten op een humane manier kunnen behandelen. Want dat is wel anders geweest. In het boek 'De ontdekking van de geest' vertelt Griet De Cuypere de geschiedenis van de psychiatrie. Van prehistorische schedelboringen, via heksenvervolging, de psychoanalyse en elektroshocktherapie, tot de morele dilemma's van vandaag. Tegelijkertijd beschrijft het boek de levens van wie werkelijk heeft geleden.

15 sep. '24

Piepklein pekelkreeftje is wondermiddel tegen honger

Marien bioloog Patrick Sorgeloos heeft zijn leven gewijd aan het pekelkreeftje. Dat kan volgens de professor een oplossing zijn voor het voedselprobleem in de wereld; het is uitstékend eten voor vissenlarven en dus perfect inzetbaar in de aquacultuur, overal ter wereld. Zijn hele leven heeft Sorgeloos die boodschap verkondigd. Schrijver Dieter Honoré is een leek in de biologie, maar wordt aangestoken door de passie van Sorgeloos. Honoré schrijft een wervend boek over prof en pekelkreeftje.

Voorproevers