De Week van Verbeek | BNR

Ik ben op dit moment in Engeland. Dus als u een auto voorbij hoort komen, dan komt hij van links. Deze week bezocht ik een live podcast van The Rest is Politics, die in de O2 Arena in Londen werd opgenomen in de aanwezigheid van 15.000 fans. Als maker van de Week van Verbeek, zie ik hier mogelijkheden. Britse politiek fascineert me mateloos. De karakters zijn spannend, er is een gigantische geschiedenis en het niveau van de debatten is hoog. Hoewel, in vergelijking met de Tweede Kamer is het niveau van een debat al vrij snel hoog. Dat gezegd hebbende, de laatste jaren is het er hier wel spectaculairder, maar niet per se beter op geworden. De Conservatieve Partij zoekt na een megaverlies een nieuwe partijleider: de keuze bestaat uit snoeirechtse politici, waarvan de een nog ongeloofwaardiger is dan de ander. Aan de andere kant heb je de Labour-partij. Die na jaren onderling gekibbel in de oppositie, totaal is vergeten hoe je een land moet aansturen. Het is niet los te zien van Brexit. Brexit werd voor de Conservatieven een ideologische lakmoesproef, waarmee de partij zich in een paar jaar wist zuiveren van iedereen met enig talent of gezond verstand. Labour staat in de trotse linkse traditie van moeilijke onderwerpen doodzwijgen, en zegt het liefst helemaal niets over het B-woord. De Britse economie snakt naar Europese samenwerking, maar om maar geen enkele kiezer tegen de haren in te strijken, sluit premier Keir Starmer vrijwel iedere vorm van samenwerking uit. Zoals een ruzie met je partner nooit echt gaat over hetgeen waar de ruzie over gaat. Heeft het EU-debat weinig te maken met wat de Europese Unie daadwerkelijk is. Hetzelfde gebeurt nu met de asielnoodwet van Marjolein Faber. Het gaat er allang niet meer om wat ermee mee kan en of het nodig is, het is verworden tot symbool. En dat is gevaarlijk. Als je wil zien hoeveel schade symboolpolitiek kan aanrichten, kom dan maar eens hier kijken. Deze column is van Julian Verbeek  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag probeerde ik aan twee jongens van vijftien uit te leggen wat een iPod was. De vergelijking met een iPhone - maar dan maar met 1 functie, reduceerde de iPod Nano die ik ooit had tot een vrij sneu apparaat. De GenZ’ers deden oprecht hun best mij te begrijpen. En met de clue dat je ‘met oortjes naar muziek kon luisteren’, kwamen we uiteindelijk best een eind. Ik kan het ze niet kwalijk nemen, ijn immers kinderen van hun tijd. Dat gezegd hebbende, heb ik niet zoveel met generatie-typeringen, ach wat een B00mer, jeetje wat een genz’er. Mensen zijn het product van de omstandigheden waar ze in opgroeien. Maar een allesomvattende generatie-horoscoop, vind ik wat hysterisch. Neem bijvoorbeeld mijn eigen generatie de millenials. Het internet staat vol met professionele millenial-handleidingen. Zoals bijvoorbeeld deze van Salesforce, toch niet de minste partij, ‘millenials verkiezen flexibiliteit boven zekerheid en zijn bovengemiddeld narcistisch en egoïstisch’. Maar ook wij werden ouder, en nu is de genz’er het probleem. Want die zijn nog veel erger. Ik spreek weleens met leeftijdsgenoten die, inmiddels zelf op leidinggevende positie, op dezelfde precies dezelfde manier praten over genz’ers als men vroeger deed over ons. Vooral het verwijt dat ze niet tegen feedback kunnen, wordt als wisselbokaal doorgegeven aan de volgende generatie. De techniek bij een slecht nieuws gesprek luidt: eerst emmer ijswater, dan de handdoek. Dan is het maar duidelijk. Mijn ervaring met jongere collega’s, is dat ze prima tegen feedback kunnen, maar het helpt wel als je voor die emmer ijswater eerst een beetje je best hebt gedaan ze een beetje te leren kennen. Op zich niet gek. Als je je hele schoolcarrière bent doodgegooid met feedbacktraining, is het toch even schrikken als Ruud zomaar op tafel gooit dat alles wat je doet kut is. In ons hoofd schrijven we allemaal onze eigen hagiografie. Onze eigen situatie vinden altijd net iets bijzonderder, met een hint van ‘vroeger was alles beter’. Maar dan komt die iPod nano weer in mijn hoofd voorbij, en denk ik: dat viel dus ook wel mee.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een nicht van mij uit Engeland vroeg mij of ik trots ben op Mark Rutte. Omdat Rutte als Mederlander de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO is. Rutte lijkt me een bekwame man, zelfs een hele goede keuze voor deze functie. Maar nou om te zeggen dat ik trots ben, dat gaat me net iets te ver. Het zette me aan het denken wanneer ben ik trots op Nederland. In veel buitenlanden is het totaal vanzelfsprekend dat alles wat van eigen bodem komt, per definitie geweldig is. In Nederland zijn we niet zo. Als ik in het buitenland iemand heel hard tegen een ober hoor schreeuwen: ‘DE FOOD IS NOT HOT’, doe ik het liefst even of ik er niet ben. Max Verstappen kan me ook al niets schelen. Maar ik ben wel degelijk blij om Nederlander te zijn. Bij Trots op Nederland moet ik overigens nog altijd denken aan de politieke partij van Rita Verdonk, en de legendarische campagnevideo. Het mag een raadsel heten hoe Verdonk uiteindelijk op de partijnaam Trots op Nederland kwam. Mijn nicht in Engeland vertelde me dat niets haar zo Engels laat voelen, als beelden van groepen mensen, die in de meest hachelijke situaties, spontaan ordelijk in een rij gaan staan. Maar nationale trots is het sterkst, als het bewustzijn van een land gepaard gaat met een idee. De Franse met hun idealen, de Amerikanen met hun vrijheid, en wij dan? Barack Obama zei ooit dat Nederland jaren boven haar gewichtsklasse had gebokst. Hij bedoelde het als een belediging, een rotlandje met iets teveel noten op haar zang. Maar het werd hier ontvangen als compliment. Een volkje dat de zaakjes zo goed voor elkaar heeft, dat het zich kan permitteren om anderen de maat te nemen.  En dat is mij is een fundamenteel onderdeel van ons nationale gevoel van eigenwaarde: dat dingen hier goed gaan. En dat rammelt. Dus laten we daar beginnen. Laten we ons trots niet halen uit een racecoureur, de koning of Suzan en Freek. Maar als een land met open blik naar de toekomst, dat zonder veel poespas, doet wat moet gebeuren.   Dit is een column van Julian Verbeek. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voor de afwisseling deze week een luchtig onderwerp: migratie. Asielminister Marjolein Faber was op werkbezoek in Denemarken. Om erachter te komen hoe die Denen het toch voor elkaar krijgen dat geen asielzoekers er meer naartoe wil. Het lijkt Faber er niet om te gaan het migratievraagstuk beter te begrijpen, maar vooral om de uitkomst te kunnen nadoen. Het is studentenlogica: waarom zou je college volgen of boeken lezen, als je antwoorden van oude tentamens uit je hoofd kan leren. Vorige week was Nederland getuige van een vrij gênant spektakel: het debat over de wel of niet bestaande asielcrisis. Er waren de zwartgelakte teksten van premier Schoof, er was een totaal demasqué van NSC over de rechtstaat. Maar er was ook het pijnlijk gemis van een daadwerkelijk inhoudelijk debat over migratie. En dat is best gek, het gaat ons allemaal aan en we vinden er ook wat van. Nederlandse oppositiepartijen spelen wat betreft migratie hoedje van de koning: vraag mij maar niets, dan hoef ik ook niets te zeggen. En dus hoor je alleen de partijen die er wél iets van vinden, die willen migratie helemaal terug naar nul. Wat migratie anders maakt dan andere onderwerpen, is dat het niet gaat producten of diensten, maar over mensen. Mensen die voor iets vluchten, mensen die het beter willen hebben, mensen die wonen op een plek waar AZC’s komt, mensen die óók een huis willen, mensen die werk moeten doen maar er helemaal niet zijn. Mensen hebben verhalen en mensen hebben gevoelens. Dat maakt het lastig, maar dat betekent niet dat we het er niet over kunnen hebben. Europa is een continent waar je op 1001 manieren binnen kan komen. Een muur bouwen is geen doen en heeft geen enkele zin. Aan onze grenzen woeden conflicten die we niet kunnen wegdenken, maar we moeten ook eerlijk zijn dat we ze niet allemaal kunnen oplossen.  Europa bovendien heeft een sterk vergrijzende bevolking en er zal steeds meer werk komen waar niemand voor is om het te doen. Wat kunnen, willen en moeten we hier aan doen? Zie je nou? Volgens mij zijn we oud en wijs genoeg om daar met zijn allen een keurig gesprek over te voeren. Dit is een column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze week werden de posten verdeeld van de nieuwe Europese Commissie, en zoals wel meer dingen in Brussel trok dit circus bijna geruisloos aan ons voorbij. Commissievoorzitter van weleer Jacques Delors noemde de EU ooit een ‘Unidentified Political Object’, ofwel een politieke UFO.  Een vergelijking slechts ten dele op opgaat, want een ruimteschip spreekt tot de verbeelding, qua sex appeal is de EU eerder een buitenaardse kamerplant. En in dat aandachtsvacuüm heeft Wopke Hoekstra weer een mooi baantje bemachtigd. Na een snuffelstage van een paar maanden mag hij zich nu de komende vijf jaar als Eurocommissaris bezig gaan bezighouden met Klimaat en Schone Groei. Niet te verwarren met het Nederlandse ministerie van Klimaat en Groene Groei. Minister Sophie Hermans legt de verschillen uit. FRAGMENT: Wat is haar enthousiasme toch aanstekelijk. Terug naar Europa. Ieder EU-land krijgt per definitie één Eurocommissaris. Dus zit je met zevenentwintig Eurocommissarissen die allemaal wat te doen moeten hebben. De  portefeuilleverdeling lijkt daarom meer een spelletje bingo, dan een politieke formatie. Hoekstra is ook eens van het CDA, een partij die het bij zowel de Nederlandse en Europese verkiezingen niet bijster goed heeft gedaan. Ook zijn portefeuille, Klimaat en Schone Groei, onderwerpen waar hij voor dat hij dit baantje kon krijgen geen enkele interesse of affiniteit mee toonde. Hoekstra is en blijft een echte consultant: nu doet hij dit baantje, dus is klimaat het belangrijkst, maar voor zijn volgende opdrachtgever past hij dat standpunt moeiteloos weer aan.     Jacques Delors had gelijk, de EU is een vreemde toko. Het is een bladerdeeg van heel en half overlappende verbanden en verdragen. Maar zoals met zoveel dingen hoef je niet te begrijpen hoe iets werkt, als je maar weet dat het goed voor je is. En daar maak ik me in steeds grotere mate zorgen om. Wat gaat ons instabiele Haagse kabinet doen als het niet gedaan krijgt wat het wil? Ik ben bang dat de boze blikken dan richting Brussel gaan. Want als de EU ergens goed in is, is het de klappen opvangen van gefrustreerde populisten.   Column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Prinsjesdag is een dag van traditie, maar vandaag was er veel anders. Jarenlang werden wij getrakteerd op een enorme schaal bitterballen door een keihard lachende Mark Rutte. Vandaag werd het mandje bruin fruit rondgedeeld door zijn opvolger Dick Schoof. En waar Mark Rutte er een ster in was om geen direct te antwoord te geven, maar het antwoord te geven dat hij wilde. Begon Dick Schoof na eerste vraag braaf te vertellen dat hij vanochtend een rondje had hardgelopen, naar de kapper was geweest en met MBO’ers had gepraat over spiritualiteit. Op de valreep dropte het kabinet afgelopen vrijdag nog even snel het regeerakkoord. Die hadden de afgelopen jaren opbeurende titels zoals ‘Bruggen slaan’ en 'Vertrouwen in de toekomst'. Nu moeten we het doen met het minder poëtische: Uitwerking van het hoofdlijnenakkoord door het kabinet. Een akkoord zonder naam, het past wel bij de kleur van deze premier. Het programma werd vandaag aangevuld met de financiële onderbouwing in de miljoenennota. Zoals Sigmund Freud zich afvroeg: was will das Weib, blijf ik vandaag vertwijfeld achter, wat wil dit kabinet? De enige stip die ze op de horizon zetten, is als je goed kijkt het getal nul. Want dat is het aantal migranten waar dit kabinet van droomt. Nog nooit heb ik kabinet zo vaak horen benadrukken dat ze zich aan Europese regels en afspraken gaat houden. Zo vaak zelfs, dat je vooral het gevoel krijgt dat ze dit niet gaan doen. Maar verder is het vooral politiek voor vandaag, morgen of hooguit volgend jaar. Geen klimaattop, maar een ondernemersklimaattop. Paar procentjes koopkracht erbij, maar bezuinigen op hoger onderwijs. Boeren dwingen we nergens meer toe, maar zijn we trots op. Eigenlijk is er maar een vraagstuk waar de bewindspersonen echt geanimeerd op reageren: to have an asielcrisis or to not have an asielcrisis, that is the question. De miljoenennota kopt ‘SOLIDE BEGROTEN VOOR WELVAART EN STABILITEIT’, een krachtige naam voor zo’n fragiel kabinet. Voor en achter de schermen delen verschillende coalitiepartners hun ongenoegen over beleid. De afgelopen jaren wisten we bijna zeker dat we Mark Rutte het jaar erop bij Prinsjesdag weer zouden zien als premier.  Of we Dick Schoof hier volgend jaar weer terugzien? Daar durf ik geen bitterbal op te wedden. Dit is een column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Als iets scooterwielen heeft, keihard gaat zonder en je niet hoeft te trappen, is het dan een fiets? De Kamer nam met steun van onder andere de PVV een motie aan voor een minimumleeftijd voor fatbikes van 14 jaar mét een helmplicht. Tot grote frustratie van PVV-minister van Infrastructuur Barry Madlener, die alleen een wet wil invoeren voor álle elektrische fietsen. Volgens hem ‘is niet te rechtvaardigen dat dikke banden, een laag frame en een tweepersoonszadel leiden tot onveilig weggedrag’. Je vraagt je af of hij weleens op een fietspad komt. Nu is een fittie tussen de PVV-fractie en minister over zo’n domme e-scooter nog tot daaraantoe. Bij de BoerBurgerBeweging gebeurt iets veel spannenders. Als landbouwminister van de partij die is opgericht ter bescherming en meerdere glorie van de boer, maakte minister Femke Wiersma bekend dat om de mestcrisis te bestrijden, de gehele veestapel met 30 procent moet krimpen. Het deed me denken aan wat je in Amerika noemt: een ‘Nixon goes to China’-moment. In de jaren ’70 haalde president Nixon de banden aan met het doodenge communistische China, Nixon zei dat juist hij daarmee weg kon komen omdat hij als Republiek te boek stond als felle anti-communist. Het is een vorm van omgekeerde logica: je kunt het probleem juist oplossen omdat jij bij de tegenstander hoort. Recent zei de Britse premier Keir Starmer ongeveer hetzelfde: dat hij als Labour-premier de gezondheidszorg kan hervormen, juist omdat mensen verwachten dat hij dat niet zou doen. En kennelijk geldt het ook voor onze agrariërs. Waarom vertel ik u dit allemaal? Er is een man die al jaren strijd voor een lossere verhouding tussen de Tweede Kamer en het kabinet. Pieter Omtzigt. En juist deze week heeft de Pieter Omtzigt, de Arjen Robben van de Nederlandse politiek, wederom het werk moeten neerleggen. Dankzij Pieter Omtzigt hebben we een, god hoe het ook alweer, een extraparlementair bladiebla-kabinet. Het is de vraag of en wanneer hij terugkeert, maar een spannendere meer duale politiek, lijkt helemaal niet verkeerd. Dit is een column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In Chicago houdt de Democratische Partij deze week haar Conventie. Mensen komen van heinde en verre, hebben vrij genomen van werk, om vier dagen uitzinnig te juichen en te joelen voor allerhande sterren. Het heeft eigenlijk nog wel het meest weg van weekje Lowlands. En dan wordt er ook nog een presidentskandidaat gekozen. Op een Nederlands partijcongres speelt hooguit iemand in de pauze Vader Jacob op een doedelzak. Bij de Democraten melden daadwerkelijke supersterren zich zelf met hun eigen werk. Het enthousiasme en de energie zijn aanstekelijk. Maar moet je voorstellen dat Jonna Fraser in zijn hitje Vakantie, de namen verwerkt van Caroline van der Plas en Mona Keijzer. Het blijft iets om je over te verbazen: dat in Amerika vrijwel iedereen goed kan speechen. Of het nou een voormalig president, senator of gewoon iemands buurvrouw is, moeiteloos weten ze een zaal van duizenden mensen te bespelen. De kwaliteit van het festival – laten we het zo maar noemen – verhult dat er eigenlijk zo goed als niets inhoudelijks wordt besproken. Kijk je op www.kamalaharris.com vind je talloze manier geld te doneren, maar geen enkel beleidsvoorstel. Dat is op zich begrijpelijk, want de campagne Kamala Harris met brulspoed in elkaar geflanst. Maar het heeft toch iets armoedigs, voor een land dat de bakermat is van zoveel vooruitgang en briljante ideeën. Sneuere elementen in de Nederlandse politiek spiegelen zich graag aan Amerika. Weet u nog dat D66 Rob Jetten in de markt zette als running mate van Sigrid Kaag. Daarmee ze leren ze precies de verkeerde van de politiek in de VS. Laat de afgelopen jaren in Amerika een waarschuwing zijn: is er een grens aan hoelang je over hoop kan praten, zonder dat je dat begrip inhoudelijk invult. Maar als buitenstaander mag je natuurlijk wel gewoon mag van al het spektakel. Al vind ik het toch iets minder vermakelijk met Trump op de achtergrond.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jarenlang vroeg ik me af wat het nut is van ons koningshuis. Het antwoord kreeg ik deze week tijdens de Olympische Spelen. Wat de taak van ons koningshuis precies is, kan niemand beter verwoorden dan Louis van Gaal. Iedere keer als ik de tv aanzet zie ik het koningspaar met een lullig petje en een rood aangelopen gezicht in juichende houding. Als een blaasbalg schreeuwen ze een hordeloper of langeafstandszwemmer naar de finish. En als ze dat niet doen, troosten ze een tot op het bot teleurgestelde mountainbiker, ‘het helemaal niet erg is dat ze niet zo snel een lekke band kan plakken. Dat kunnen wij ook niet’.   Meer hebben ze natuurlijk ook niet te doen. Voor de wetgeving is de koning slechts een doorgeefluik en zelfs de faciliterende rol in de formatie is ze door D66 afgepakt. Maar volgens Pieter Omtzigt is hun rol nog altijd veel te inhoudelijk. Het kabinet heeft namelijk ministeriële verantwoordelijkheid voor alles wat deze mensen doen. Dus als het aan Omtzigt ligt, houden ze het bij bloemschikken en wc-potgooien. Of zoals je dat dan mooi noemt: ceremoniële taken. Een paar jaar terug zei Maxima iets over de digitale euro, met veel gedoe als gevolg. Pieter Omtzigt noemt dat nu ‘politiek omstreden uitspraken’. Zeg dan liever helemaal niets, is het devies, dan kan de regering het er ook niet mee oneens zijn. Het voorstel kan op hartelijk enthousiasme rekenen van Geert Wilders, zegt hij op sociale media. Geert zal sowieso niet heel warm aanlopen voor dat gelul over saamhorigheid van die koninklijke deugneuzen. Een puur ceremonieel koningshuis. Het zet aan tot denken wat dat is en of je mensen zo’n lot kunt aandoen. Déscartes zei ‘ik denk, dus ik ben’. Maar als je nooit blijk mag geven te denken, ben je dan nog wel? Het lijkt mij beter om dan maar gelijk over te stappen op een ceremonieel presidentschap, zoals in Duitsland of Ierland. Ook hun functieomschrijving onderscheidt zich weinig van die van Prins Carnaval. Maar een president heeft er zelf voor gekozen, en in ieder geval is de vernedering na paar jaar weer voorbij. Dit is een column van Julian Verbeek, eindredacteur online bij BNR.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Alsof we in dit land nog niet genoeg hadden om verdeeld over te zijn. Hebben we nu ook de wolf. Ons samenleven met deze viervoetige spijtzwam werd mooi verwoord door dichter Levi Weemoedt: in Drenthe, op de hei, in het bos, geldt: uw hond moet vast, de wolf mag los. In Leusden gaat het zelfs een stap verder. Nadat een wolf en een klein meisje ‘niet lang, niet hard’, maar wel had gebeten. Daar is vanaf vandaag het landgoed Den Treek gedeeltelijk dicht, want het is te gevaarlijk. Het gaat gelukkig goed met het meisje. Maar de reactie op het incident, geeft een interessant kijkje in onze nationale psyche. Als je een dag lang fietsers volgt op een druk Nederlands kruispunt, kom je waarschijnlijk niet tot de conclusie dat wij als volk risico mijdend zijn ingesteld. Roken, drinken, drugs, slechte voeding. Ook hier verliezen gezondheidsrisico’s het keer op keer van kwaliteit van leven. Voor grof geld vliegen we zelfs de hele wereld over, om oog in oog te staan met nog veel gevaarlijkere dieren. Maar, zo lijkt het gevoel: de rimboe zoek je op, die neem je niet meer naar huis. Ik ben zelf ook in contact gekomen met de wolf, zij het in de  tweede graad. Een paar weken terug stond ik in de rij bij het Kröller-Müllermuseum op de Veluwe. Ik kreeg flyer in mijn handen: of ik een petitie wilde tekenen voor het redden van de moeflon. Moeflon, dat klinkt als een veelzijdig keukendoekje. Maar het is kleinste soort schaap ter wereld. Althans, dat is die nu nog. Want de wolf heeft ze bijna allemaal opgegeten. De overgebleven moeflons zitten nu – dit is geen grap – ondergedoken, in een geheim hoekje van het park. De mevrouw van de ticketbalie wilde er niets over zeggen, uit angst, vertelde ze. Want zo blijkt de reacties op de wolf, zijn nog veel schadelijker voor de mens dan het dier zelf. Dit is een column van Julian Verbeek.See omnystudio.com/listener for privacy information.