De Week van Verbeek | BNR

Deze week werden de posten verdeeld van de nieuwe Europese Commissie, en zoals wel meer dingen in Brussel trok dit circus bijna geruisloos aan ons voorbij. Commissievoorzitter van weleer Jacques Delors noemde de EU ooit een ‘Unidentified Political Object’, ofwel een politieke UFO.  Een vergelijking slechts ten dele op opgaat, want een ruimteschip spreekt tot de verbeelding, qua sex appeal is de EU eerder een buitenaardse kamerplant. En in dat aandachtsvacuüm heeft Wopke Hoekstra weer een mooi baantje bemachtigd. Na een snuffelstage van een paar maanden mag hij zich nu de komende vijf jaar als Eurocommissaris bezig gaan bezighouden met Klimaat en Schone Groei. Niet te verwarren met het Nederlandse ministerie van Klimaat en Groene Groei. Minister Sophie Hermans legt de verschillen uit. FRAGMENT: Wat is haar enthousiasme toch aanstekelijk. Terug naar Europa. Ieder EU-land krijgt per definitie één Eurocommissaris. Dus zit je met zevenentwintig Eurocommissarissen die allemaal wat te doen moeten hebben. De  portefeuilleverdeling lijkt daarom meer een spelletje bingo, dan een politieke formatie. Hoekstra is ook eens van het CDA, een partij die het bij zowel de Nederlandse en Europese verkiezingen niet bijster goed heeft gedaan. Ook zijn portefeuille, Klimaat en Schone Groei, onderwerpen waar hij voor dat hij dit baantje kon krijgen geen enkele interesse of affiniteit mee toonde. Hoekstra is en blijft een echte consultant: nu doet hij dit baantje, dus is klimaat het belangrijkst, maar voor zijn volgende opdrachtgever past hij dat standpunt moeiteloos weer aan.     Jacques Delors had gelijk, de EU is een vreemde toko. Het is een bladerdeeg van heel en half overlappende verbanden en verdragen. Maar zoals met zoveel dingen hoef je niet te begrijpen hoe iets werkt, als je maar weet dat het goed voor je is. En daar maak ik me in steeds grotere mate zorgen om. Wat gaat ons instabiele Haagse kabinet doen als het niet gedaan krijgt wat het wil? Ik ben bang dat de boze blikken dan richting Brussel gaan. Want als de EU ergens goed in is, is het de klappen opvangen van gefrustreerde populisten.   Column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Prinsjesdag is een dag van traditie, maar vandaag was er veel anders. Jarenlang werden wij getrakteerd op een enorme schaal bitterballen door een keihard lachende Mark Rutte. Vandaag werd het mandje bruin fruit rondgedeeld door zijn opvolger Dick Schoof. En waar Mark Rutte er een ster in was om geen direct te antwoord te geven, maar het antwoord te geven dat hij wilde. Begon Dick Schoof na eerste vraag braaf te vertellen dat hij vanochtend een rondje had hardgelopen, naar de kapper was geweest en met MBO’ers had gepraat over spiritualiteit. Op de valreep dropte het kabinet afgelopen vrijdag nog even snel het regeerakkoord. Die hadden de afgelopen jaren opbeurende titels zoals ‘Bruggen slaan’ en 'Vertrouwen in de toekomst'. Nu moeten we het doen met het minder poëtische: Uitwerking van het hoofdlijnenakkoord door het kabinet. Een akkoord zonder naam, het past wel bij de kleur van deze premier. Het programma werd vandaag aangevuld met de financiële onderbouwing in de miljoenennota. Zoals Sigmund Freud zich afvroeg: was will das Weib, blijf ik vandaag vertwijfeld achter, wat wil dit kabinet? De enige stip die ze op de horizon zetten, is als je goed kijkt het getal nul. Want dat is het aantal migranten waar dit kabinet van droomt. Nog nooit heb ik kabinet zo vaak horen benadrukken dat ze zich aan Europese regels en afspraken gaat houden. Zo vaak zelfs, dat je vooral het gevoel krijgt dat ze dit niet gaan doen. Maar verder is het vooral politiek voor vandaag, morgen of hooguit volgend jaar. Geen klimaattop, maar een ondernemersklimaattop. Paar procentjes koopkracht erbij, maar bezuinigen op hoger onderwijs. Boeren dwingen we nergens meer toe, maar zijn we trots op. Eigenlijk is er maar een vraagstuk waar de bewindspersonen echt geanimeerd op reageren: to have an asielcrisis or to not have an asielcrisis, that is the question. De miljoenennota kopt ‘SOLIDE BEGROTEN VOOR WELVAART EN STABILITEIT’, een krachtige naam voor zo’n fragiel kabinet. Voor en achter de schermen delen verschillende coalitiepartners hun ongenoegen over beleid. De afgelopen jaren wisten we bijna zeker dat we Mark Rutte het jaar erop bij Prinsjesdag weer zouden zien als premier.  Of we Dick Schoof hier volgend jaar weer terugzien? Daar durf ik geen bitterbal op te wedden. Dit is een column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Als iets scooterwielen heeft, keihard gaat zonder en je niet hoeft te trappen, is het dan een fiets? De Kamer nam met steun van onder andere de PVV een motie aan voor een minimumleeftijd voor fatbikes van 14 jaar mét een helmplicht. Tot grote frustratie van PVV-minister van Infrastructuur Barry Madlener, die alleen een wet wil invoeren voor álle elektrische fietsen. Volgens hem ‘is niet te rechtvaardigen dat dikke banden, een laag frame en een tweepersoonszadel leiden tot onveilig weggedrag’. Je vraagt je af of hij weleens op een fietspad komt. Nu is een fittie tussen de PVV-fractie en minister over zo’n domme e-scooter nog tot daaraantoe. Bij de BoerBurgerBeweging gebeurt iets veel spannenders. Als landbouwminister van de partij die is opgericht ter bescherming en meerdere glorie van de boer, maakte minister Femke Wiersma bekend dat om de mestcrisis te bestrijden, de gehele veestapel met 30 procent moet krimpen. Het deed me denken aan wat je in Amerika noemt: een ‘Nixon goes to China’-moment. In de jaren ’70 haalde president Nixon de banden aan met het doodenge communistische China, Nixon zei dat juist hij daarmee weg kon komen omdat hij als Republiek te boek stond als felle anti-communist. Het is een vorm van omgekeerde logica: je kunt het probleem juist oplossen omdat jij bij de tegenstander hoort. Recent zei de Britse premier Keir Starmer ongeveer hetzelfde: dat hij als Labour-premier de gezondheidszorg kan hervormen, juist omdat mensen verwachten dat hij dat niet zou doen. En kennelijk geldt het ook voor onze agrariërs. Waarom vertel ik u dit allemaal? Er is een man die al jaren strijd voor een lossere verhouding tussen de Tweede Kamer en het kabinet. Pieter Omtzigt. En juist deze week heeft de Pieter Omtzigt, de Arjen Robben van de Nederlandse politiek, wederom het werk moeten neerleggen. Dankzij Pieter Omtzigt hebben we een, god hoe het ook alweer, een extraparlementair bladiebla-kabinet. Het is de vraag of en wanneer hij terugkeert, maar een spannendere meer duale politiek, lijkt helemaal niet verkeerd. Dit is een column van Julian VerbeekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In Chicago houdt de Democratische Partij deze week haar Conventie. Mensen komen van heinde en verre, hebben vrij genomen van werk, om vier dagen uitzinnig te juichen en te joelen voor allerhande sterren. Het heeft eigenlijk nog wel het meest weg van weekje Lowlands. En dan wordt er ook nog een presidentskandidaat gekozen. Op een Nederlands partijcongres speelt hooguit iemand in de pauze Vader Jacob op een doedelzak. Bij de Democraten melden daadwerkelijke supersterren zich zelf met hun eigen werk. Het enthousiasme en de energie zijn aanstekelijk. Maar moet je voorstellen dat Jonna Fraser in zijn hitje Vakantie, de namen verwerkt van Caroline van der Plas en Mona Keijzer. Het blijft iets om je over te verbazen: dat in Amerika vrijwel iedereen goed kan speechen. Of het nou een voormalig president, senator of gewoon iemands buurvrouw is, moeiteloos weten ze een zaal van duizenden mensen te bespelen. De kwaliteit van het festival – laten we het zo maar noemen – verhult dat er eigenlijk zo goed als niets inhoudelijks wordt besproken. Kijk je op www.kamalaharris.com vind je talloze manier geld te doneren, maar geen enkel beleidsvoorstel. Dat is op zich begrijpelijk, want de campagne Kamala Harris met brulspoed in elkaar geflanst. Maar het heeft toch iets armoedigs, voor een land dat de bakermat is van zoveel vooruitgang en briljante ideeën. Sneuere elementen in de Nederlandse politiek spiegelen zich graag aan Amerika. Weet u nog dat D66 Rob Jetten in de markt zette als running mate van Sigrid Kaag. Daarmee ze leren ze precies de verkeerde van de politiek in de VS. Laat de afgelopen jaren in Amerika een waarschuwing zijn: is er een grens aan hoelang je over hoop kan praten, zonder dat je dat begrip inhoudelijk invult. Maar als buitenstaander mag je natuurlijk wel gewoon mag van al het spektakel. Al vind ik het toch iets minder vermakelijk met Trump op de achtergrond.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jarenlang vroeg ik me af wat het nut is van ons koningshuis. Het antwoord kreeg ik deze week tijdens de Olympische Spelen. Wat de taak van ons koningshuis precies is, kan niemand beter verwoorden dan Louis van Gaal. Iedere keer als ik de tv aanzet zie ik het koningspaar met een lullig petje en een rood aangelopen gezicht in juichende houding. Als een blaasbalg schreeuwen ze een hordeloper of langeafstandszwemmer naar de finish. En als ze dat niet doen, troosten ze een tot op het bot teleurgestelde mountainbiker, ‘het helemaal niet erg is dat ze niet zo snel een lekke band kan plakken. Dat kunnen wij ook niet’.   Meer hebben ze natuurlijk ook niet te doen. Voor de wetgeving is de koning slechts een doorgeefluik en zelfs de faciliterende rol in de formatie is ze door D66 afgepakt. Maar volgens Pieter Omtzigt is hun rol nog altijd veel te inhoudelijk. Het kabinet heeft namelijk ministeriële verantwoordelijkheid voor alles wat deze mensen doen. Dus als het aan Omtzigt ligt, houden ze het bij bloemschikken en wc-potgooien. Of zoals je dat dan mooi noemt: ceremoniële taken. Een paar jaar terug zei Maxima iets over de digitale euro, met veel gedoe als gevolg. Pieter Omtzigt noemt dat nu ‘politiek omstreden uitspraken’. Zeg dan liever helemaal niets, is het devies, dan kan de regering het er ook niet mee oneens zijn. Het voorstel kan op hartelijk enthousiasme rekenen van Geert Wilders, zegt hij op sociale media. Geert zal sowieso niet heel warm aanlopen voor dat gelul over saamhorigheid van die koninklijke deugneuzen. Een puur ceremonieel koningshuis. Het zet aan tot denken wat dat is en of je mensen zo’n lot kunt aandoen. Déscartes zei ‘ik denk, dus ik ben’. Maar als je nooit blijk mag geven te denken, ben je dan nog wel? Het lijkt mij beter om dan maar gelijk over te stappen op een ceremonieel presidentschap, zoals in Duitsland of Ierland. Ook hun functieomschrijving onderscheidt zich weinig van die van Prins Carnaval. Maar een president heeft er zelf voor gekozen, en in ieder geval is de vernedering na paar jaar weer voorbij. Dit is een column van Julian Verbeek, eindredacteur online bij BNR.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Alsof we in dit land nog niet genoeg hadden om verdeeld over te zijn. Hebben we nu ook de wolf. Ons samenleven met deze viervoetige spijtzwam werd mooi verwoord door dichter Levi Weemoedt: in Drenthe, op de hei, in het bos, geldt: uw hond moet vast, de wolf mag los. In Leusden gaat het zelfs een stap verder. Nadat een wolf en een klein meisje ‘niet lang, niet hard’, maar wel had gebeten. Daar is vanaf vandaag het landgoed Den Treek gedeeltelijk dicht, want het is te gevaarlijk. Het gaat gelukkig goed met het meisje. Maar de reactie op het incident, geeft een interessant kijkje in onze nationale psyche. Als je een dag lang fietsers volgt op een druk Nederlands kruispunt, kom je waarschijnlijk niet tot de conclusie dat wij als volk risico mijdend zijn ingesteld. Roken, drinken, drugs, slechte voeding. Ook hier verliezen gezondheidsrisico’s het keer op keer van kwaliteit van leven. Voor grof geld vliegen we zelfs de hele wereld over, om oog in oog te staan met nog veel gevaarlijkere dieren. Maar, zo lijkt het gevoel: de rimboe zoek je op, die neem je niet meer naar huis. Ik ben zelf ook in contact gekomen met de wolf, zij het in de  tweede graad. Een paar weken terug stond ik in de rij bij het Kröller-Müllermuseum op de Veluwe. Ik kreeg flyer in mijn handen: of ik een petitie wilde tekenen voor het redden van de moeflon. Moeflon, dat klinkt als een veelzijdig keukendoekje. Maar het is kleinste soort schaap ter wereld. Althans, dat is die nu nog. Want de wolf heeft ze bijna allemaal opgegeten. De overgebleven moeflons zitten nu – dit is geen grap – ondergedoken, in een geheim hoekje van het park. De mevrouw van de ticketbalie wilde er niets over zeggen, uit angst, vertelde ze. Want zo blijkt de reacties op de wolf, zijn nog veel schadelijker voor de mens dan het dier zelf. Dit is een column van Julian Verbeek.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We beginnen vandaag met een quizvraag. We luisteren naar een fragment over een nieuwe regeringsleider, en u mag raden welke. Nu denkt u waarschijnlijk: dit gaat over onze nieuwe premier Dick Schoof. Maar nee! Dit gaat over de nieuw verkozen president van Iran: Masoud Pezeshkian. Dat zijn twee mannen met hetzelfde lot: op papier staan ze aan het hoofd van een regering, in de praktijk zijn ze marionetten van een spiritueel leider. Iran is dat ayatollah Khamenei, voor Dick Schoof is dat de grootfmoefti van Venlo – Geert Wilders. Na het ronduit gênante debat over de regeringsverklaring van vorige week, was Dick Schoof deze week op tour. Hij sprak in Brussel met leiders van de EU en in Washington met die van de NAVO. Dat zijn altijd ingewikkelde gesprekken. Maar zeker als je in de wetenschap leeft, dat iedere uitspraak, beslissing of uitkomst van een onderhandeling, direct kan leiding tot een publiekelijke vernedering van de hoogste leider. Waar Khamenei achter de schermen de touwtjes stevig in handen houdt, regeert Geert Wilders het liefst via openbare oorwassing. Het stelt ons voor de vraag: heeft het eigenlijk wel zin om ons in het buitenland te laten vertegenwoordigen, door iemand waarvan we allemaal weten dat hij niet beslissingbevoegd is. Deze week liet de Europese commissie al weten dat Nederland niet zomaar eenzijdig een asielcrisis kan afkondigen. En zo liggen er nog wel een aantal kabinetsideeën op de plank, die in Brussel wenkbrauwen doen fronsen. Wat zegt Schoof dan? Tijdens het debat over de regeringsverklaring werd duidelijk dat zijn bewegingsruimte nul benadert. En dat ging nog over de plannen waar de coalitie het in theorie met elkaar over eens is. Bij zijn unboxing als premierskandidaat, rakelde Dick Schoof het cliché op, dat hij de premier wil zijn van alle Nederlanders. Maar daarvan heeft hij voorlopig zijn handen vol aan slechts een. Dit is een column van Julian Verbeek.See omnystudio.com/listener for privacy information.