Betrouwbare Bronnen

Donderdag 31 maart spreekt de Oekraïense president Volodimir Zelenski de Tweede Kamer toe, live via het scherm. Dit nieuwe type staatsbezoek is de afgelopen weken ontstaan in de oorlog van Vladimir Poetin tegen Oekraïne. Het Europees Parlement had de primeur. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren hoe deze optredens zich hebben ontwikkeld tot een nieuw, wereldwijd fenomeen. Duidelijk is dat de president, een voormalig acteur, veel geleerd heeft van zijn vakgenoot uit Hollywood, Ronald Reagan. In de Bondsdag citeerde hij hem zelfs!In het Europese mozaïek neemt elk land zijn eigen positie in richting Rusland en Oekraïne. En Zelenski spreekt ze daar een voor een op aan. Zijn optreden in de Bondsdag was een van de bijzonderste. En dat is ook een beetje een waarschuwing voor Vera Bergkamp en Mark Rutte. Want in Duitsland stak na die zitting een storm op. ‘Pijnlijk’ en ‘stijlloos’ waren de meest gebruikte termen. Dat bondskanselier Olaf Scholz alleen maar toekeek en na afloop gewoon wegliep naar zijn kantoor werd een schande gevonden.Wat maakt het voor Duitse politici en vooral die van de SPD zo moeilijk zich hier een gepaste houding te geven? PG neemt je mee in de geschiedenis van de Ostpolitik waar juist die partij zich als grote erflater van ziet. Grote namen als Willy Brandt en Helmut Schmidt klinken dan, maar juist ook hier weinig bekende mensen als 'Der Onkel', Herbert Wehner. En de rol van Oskar Lafontaine mag hierbij niet ongenoemd blijven.De CDU had een eigen variant van Ostpolitik. Daarvoor zorgde de baas van Beieren, Franz Josef Strauß. Hij begon een sluwe ondermijning van de DDR door de bijna bankroete SED-machthebbers leningen te verstrekken en zo langzamerhand afhankelijk te maken van de West-Duitse banken en bedrijven. Helmut Kohl zette dit voort in de jaren van Michail Gorbatsjov en Boris Jeltsin bij het helpen van de Russen als dank voor de Wiedervereinigung.Jaap en PG belichten de bijzondere band van de SPD in de tijd van Gerhard Schröder met Vladimir Poetin en zijn gasbel in Siberië. Die werkt nu onder Scholz fors door en Schröder is bepaald niet de enige binnen die partij die als 'Putinversteher' te boek staat. Een oud-minister van Brandt publiceerde pal voor de inval zelfs nog een boek met veel begrip voor de Russische houding.Ook Angela Merkel hield vast aan de lijn van haar coalitiepartner SPD. Maar haar relatie met Poetin was - mede aangemoedigd door de andere westerse leiders - toch weer heel anders dan die van Schröder. Essentieel is wat hierbij in 2014 en 2015 gebeurde. In de nieuwe 'Ampel Koalition' zijn het nu de Groenen die zich ondanks hun pacifistische traditie nog het stevigst tonen tegenover Poetin.Donderdag doet Zelenski's tournee Den Haag aan. Jaap en PG zijn benieuwd hoe hard hij Nederland aanpakt. Was wat hij over Nederland zei afgelopen week in zijn speech op de Europese Top slechts een voorproefje?***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder luisteren259 - De omgevallen boekenkast: leestips van PG! (oa over Poetin)258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:29:52 – Deel 201:16:13 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze bewogen tijden zoekt Betrouwbare Bronnen voor haar luisteraars inhoud die helpt begrijpen wat we nu meemaken. Jaap Jansen en PG Kroeger behandelen in deze editie daarom een reeks boeken die daarbij van belang kunnen zijn.Twee boeken gaan over de meest duistere kanten van de geschiedenis en actualiteit van Rusland. Dat zijn Stalin's War van Sean McMeekin en Putin's People van Catherine Belton. Allebei nieuwe en verrassende analyses van het bewind van deze twee leiders. In Stalin's War komt op basis van diepgaand, nieuw archiefonderzoek naar voren hoe intensief de samenwerking was tussen het Kremlin en Hitler en waarom Stalin daar zo aan hechtte. Ook de kille machtscalculatie van president Roosevelt bij de steun voor de Sovjet-Unie valt hierin op.Putin's People leverde de schrijfster woedende reacties en juridische aanklachten op van oligarchen. Het deed erg zeer dus. En dat is te begrijpen, zegt PG, want het boek is een diepgravende analyse van de netwerken en vazallen die Poetin naar de macht tilden en de ijzingwekkende rol van zijn ‘tsjekisten’ daarbij.Maar Rusland heeft ook een heel andere kant en die mogen we nooit vergeten, juist nu niet. Het sublieme Natasja's dans van Orlando Figes is een onuitputtelijke inspiratiebron voor de liefde voor de kunst, cultuur, historie en het genie van het Russische volk. De schrijver schetst de ontwikkeling van die cultuur in de jaren na de triomf van de tsaren als de Europa’s bevrijders van Napoleons tirannie. Rusland ging zichzelf toen zoeken en vond zich opnieuw uit. Echo's hiervan klinken vertekend en bitter door in de speeches die Poetin nu houdt.Net vertaald in het Nederlands is het meeslepende verhaal van Simon Sebag Montefiore over het wellicht machtigste liefdespaar uit de wereldgeschiedenis. Tsarina Catharina II en vorst Grigori Potjomkin. De Britse historicus haalt vele mythes over haar en hem omver en maakt hen beide alleen maar nog boeiender daarmee. Samen maakten zij Rusland de 'superpower' waarvan Poetin droomt. Samen veroverden zij de gebieden die Poetin nu in zijn greep wil krijgen. Zij stichtten de stad Odessa en gaven deze en heel Rusland een culturele bloei als zelden in de geschiedenis. Daarbij is het persoonlijke verhaal van hun liefde en wederzijdse inspiratie uniek.Ook nét vertaald is wat PG al vaker in de podcast (bijvoorbeeld in aflevering 14) 'het belangrijkste geschiedenisboek van de voorbije 25 jaar' noemde. De metamorfose van de wereld van Jürgen Osterhammel. Hij schreef er een nieuw voorwoord bij als eerbetoon aan Nederland en de wetenschap in ons land. Wie de 21e eeuw en de tijden van globalisering beter wil leren begrijpen moet dit magnum opus over de 19e eeuw lezen. Jaap en PG bespreken ook twee nieuwe biografieën van bijzondere, vaak moeilijk begrepen mensen. Presidentsvrouw Nancy Reagan (The Triumph of Nancy Reagan door Karen Tumulty) en 'vader des vaderlands' Willem van Oranje (De Zwijger door René van Stipriaan). Wat maakt hen zo bijzonder? Welk stempel drukte hun merkwaardige jeugd op hun leven? Wie waren de sleutelfiguren in dat leven?Tot slot bespreekt PG een roman die premier Mark Rutte in deze zware weken mag helpen opbeuren en ontspannen. Hij gaat over de schrijver wiens eindeloze dagboeken hij allemaal gelezen heeft: Thomas Mann. PG las De tovenaar van Colm Tóibín in één adem uit.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:56:02 – Deel 201:40:29 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In de multipolaire wereld van de 21e eeuw staan de verhoudingen op scherp. De VS, de Europese Unie en andere westers gezinde naties als Canada, Australië, Japan en Zuid-Korea staan eensgezind tegenover Poetin en zijn geweld in Oekraïne. Eigenlijk heeft Rusland nog maar één potentiële grote bondgenoot: China. Wat gaat de volksrepubliek doen? Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in de geschiedenis van de relatie tussen die twee supermachten.Een groot trauma in de Russische historie is dat dit moederland van de orthodoxie eeuwenlang is geregeerd vanuit China. De vorsten en steden langs Wolga en Don moesten tribuut betalen als vazallen van de Khans uit Mongolië. Deze regeerden ook China en grote delen van Midden-Azië aan de Zijderoute. Met een uitgekiende administratie en razendsnelle cavalerie beheersten zij het grootste imperium ooit op aarde. PG vertelt over de diepe sporen en invloed die deze periode tot 1500 achterliet en die in de 19e eeuw tot grote revolutionaire veranderingen in de Russische cultuur leidde.Pas na 1917 was er met de rode revolutie sprake van een bijzondere band tussen Moskou en China. Daarin speelde een Nederlands Kamerlid een unieke rol, de revolutionair-socialist Henk Sneevliet. Met de triomf van Mao Zedong als nieuwe leider van China begon een nieuwe fase. Niet een van communistisch broederschap, maar van paranoia en rivaliteit. PG vertelt daarbij over de Chinese geleerde Lu Jiaxi die Mao hielp een eigen atoombom te maken en met wie PG boeiende gesprekken had in de jaren tachtig.Toen Mao de opening naar Amerika in gang zette begon de multipolaire wereld van vandaag, nu precies 50 jaar geleden. Dat werd versterkt door Deng Xiaoping die Gorbatsjov een prutser vond en erin slaagde het straatarme China tot wereldmacht en economische reus te ontwikkelen. Xi Jinping behandelt daarom Rusland heel zakelijk. Hij ziet een economisch tamelijk zwak en autoritair land dat hij met name in het bijna lege oosten kan exploiteren.In zekere zin is Poetin voor China iemand die nog het meest lijkt op Noord-Korea’s Kim. Een 'geestverwante buur', maar feitelijk een vazal. Een onberekenbare factor die de langetermijnstrategie van het land kan verstoren en zelfs ondermijnen. Uit de historie en uit opmerkelijke recente analyses blijkt nu dat Xi en zijn bewind zich door Rusland beslist niet willen laten leiden. En ze hebben al helemaal geen zin door militaire avonturen geschaad te worden in hun economische relaties met de rest van de wereld.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenJoris Teer - China's partijdige neutraliteitSteven Lee Myers & Chris Buckley - China Sees at Least One Winner Emerging From Ukraine War: ChinaHu Wei - Possible Outcomes of the Russo-Ukrainian War and China’s ChoiceCsava Barnabas Horvath - Was China Betting On Russian Defeat All Along?Verder kijkenDocumentaire: Why China Lost Faith In The Soviet Union Alliance | Mao's Cold WarPutin: President Xi is the only state leader who celebrated my birthday (CGTN)Poetin en Xi bakken pannenkoeken met kaviaarUit het slot van deel 2 van deze opera hoor je een stukje tegen het einde van deze aflevering:Kirov Opera: Alexander Borodin - Prince Igor / Князь Игорь (Part 1)Kirov Opera: Alexander Borodin - Prince Igor / Князь Игорь (Part 2)***Verder luisteren257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:52:47 – Deel 201:16:57 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De inval van Rusland in Oekraïne past op geen enkele manier bij het klassieke beeld dat in West-Europa vanaf 1812 en nog heftiger sinds 1945 bestaat van de militaire en politieke grootsheid van Rusland. Dat klassieke beeld is een zorgvuldig opgebouwde mythe, vertelt PG Kroeger in deze aflevering aan Jaap Jansen. Sinds de ondergang van Napoleon grossiert het Russische imperium in ongekende militaire catastrofes in plaats van verpletterende overwinningen. Twee van die nederlagen zijn voor Volodimir Zelinski en zijn Oekraïense volk bijzonder instructief.Het begon al bij het rolmodel van Vladimir Poetin, tsaar Nicolaas I. Zijn bewind stortte in door een buitenlands militair avontuur dat vanuit de westelijke mogendheden werd geblokkeerd. De autocraat die angst voor vernieuwing en repressie als kern van zijn politiek maakte stierf aan stress, wanhopig pogend zijn Europees denkende zoon, tsarevitsj Alexander op zijn mislukte lijn vast te zetten.Diens kleinzoon, Nicolaas II, zorgde voor de ondergang van het glorieuze tsarenrijk door in 1904 een koloniaal militair avontuur te beginnen in Azië. Zijn legers liepen vast in Mantsjoerije, zijn hypermoderne vloot werd voor de kust van Korea en Japan naar de bodem van de zee gejaagd. 5000 matrozen kwamen in één nacht om. Hij moest smeken om een vredesverdrag en de president van de Verenigde Staten kon dat voor hem regelen. Theodore Roosevelt kreeg daarvoor de Nobelprijs voor de Vrede.Het andere conflict dat zeer doet denken aan wat Poetin nu doet, speelde zich af in de ijzige winter van 1939-1940, dicht bij de Noordpool. Stalin had met Hitler een pact gesloten over wederzijdse expansie en invloedsferen. Daarop intimideerde hij het in omvang kleine Finse volk in hun reusachtige, koude land van bossen en meren. PG vertelt over de obsessie die de ‘vozhd' in het Kremlin had met de nationale trots van de Finnen, hun vrijheid en de uitstraling daarvan in de Sovjet-Unie zelf.De 'speciale militaire operatie' van Stalin werd een fiasco. Bijna alles wat toen gebeurde voltrekt zich nu ook in Oekraïne, inclusief de gruwelen die de gewone burgers van het 'broedervolk' worden aangedaan. Het Rode Leger ging de mist in en de verliezen aan mensen, materieel en reputatie als machtige moloch waren ongekend. Uiteindelijk moesten de Finnen zwichten, maar ze konden hun onafhankelijkheid nog wel enigszins redden. PG wijst er daarbij op, dat wie nu als 'Putinversteher' bezweert dat wij de belangen van Rusland bij bufferstaten en vazallen aan zijn grenzen moeten erkennen in feite het Molotov-Ribbentroppact legitimeert en van groter gewicht beschouwt dan de vrijheid van de burgers in de Baltische staten en elders om zelf te kiezen voor hun toekomst in Europese Unie en NAVO.Voor Russen van nu is ook de herinnering aan het fiasco in Afghanistan een trauma dat Poetin heftig terugroept in de herinnering. De tragiek van Rusland is dan ook dat het nu een leider heeft die het fatale lot van zijn rolmodel Nicolaas I ondergaat en tegelijkertijd erin slaagt in al zijn aspecten de Sovjetsfeer terug te brengen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder kijkenDramatic Scenes - Berlin Riots (Pathé, 1953)An American newsreel of refugees fleeing Hungary after the Soviet Union crushed the 1956 Hungarian RevolutionWarsaw Pact Invasion of Czechoslovakia - ABC News - August 21, 1968Paul de Groot (Andere Tijden)300 Years of the Romanov Dynasty | The Tercentenary Tour (1913)Vapaussoturin Valloituslaulu - Marching Song of the Finnish White ArmyFinnish Minister On The Russian Invasion (1939)Victory Parade 9 May 2021 Red Square Moscow***Verder luisteren256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:57:06 – Deel 201:40:53 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

“Met de Russische inval in Oekraine is een pagina in het boek van de wereldgeschiedenis omgeslagen”, zei premier Mark Rutte anderhalve week geleden in de Tweed Kamer. Europa staat voor belangrijke beslissingen, bijvoorbeeld op het terrein van defensie.“We leven in een nieuwe wereld. Niets zal meer zijn zoals het was”, zegt de leider van de christendemocraten in het Europees Parlement, Manfred Weber, in deze aflevering. Hij vindt dat de Europese Unie nu serieus moet gaan werken aan een eigen defensiecapaciteit. Ook de VVD, die vroeger vaak huiverig was voor ideeën over een Europese defensie, zegt bij monde van Europarlementariër Bart Groothuis dat de EU nu stappen moet gaan zetten.Europa moet haar eigen missie opnieuw definiëren. Daarom was Jaap Jansen deze week in Straatsburg in het Europees Parlement, waar hij ook kort even Kaja Kallas ontmoette, de premier van het kleine Estland, met 1,3 miljoen inwoners direct grenzend aan Rusland en vlakbij de Russische enclave Kaliningrad, die vol staat met op Europa gerichte Russische raketten.Zij heeft veel vertrouwen in de NAVO-bescherming, maar vindt ook da Europa meer zelf moet gaan doen. Weber en Groothuis schetsen de zwakheden van de Europese verdediging en vullen concreet in wat nu echt snel moet gebeuren.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder kijkenDebat in het Europees Parlement met als gast (via het scherm) president Zelenski (1 maart 2022)Debat in het Europees Parlement met premier Kaja Kallas:toespraken (9 maart 2022)deel 1deel 2deel 3 adeel 3 b Persconferentie Kaja Kallas en Roberta MetsolaKorte Oekraïne-manifestatie op het plein voor het Europees Parlement***Verder luisteren254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 1: Kaja Kallas00:07:28 – Deel 2: Manfred Weber00:23:13 – Deel 3: Bart Groothuis01:03:48 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Op 16 maart 2022 mogen we naar de stembus voor het kiezen van de gemeenteraad. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met de kenner bij uitstek van de lokale democratie, John Bijl van het Periklesinstituut.Voor Binnenlands Bestuur gaat hij regelmatig als 'mystery burger' naar raadsvergaderingen, steeds in een andere plaats, en snuift erop hoe ze daar de plaatselijke democratie en bestuurlijke cultuur vormgeven. In het gesprek wordt duidelijk dat daarover allerlei misverstanden zijn. Weinig mensen weten écht wat de gemeente precies doet en kán. Zo vertelt Bijl hoe het kabinet Rutte IV ambitieus kan willen bouwen om de woningnood weg te werken, maar voor elke wezenlijke stap met de gemeenten aan de slag moet.Daarbij kan de veelgeroemde betrokkenheid van de burgers 'dicht bij de lokale kwesties' best wat intensiever. Bijl wijst erop dat sommige plaatselijk zeer actieve partijen grote moeite hebben met het vinden van raadsleden, zeker ook onder vrouwen. De forse werkdruk en het soms wat al te 'masculiene sfeertje' in de wijze van discussiëren spelen daarbij een rol. En door de schaalvergroting van het bestuur en de samenvoeging van gemeenten is het raadswerk veeleisender geworden.Dat neemt niet weg dat de lokale democratie allerlei boeiende voorbeelden van bloei laat zien. Zo vertelt Bijl enthousiast hoe een gemeente als Hilvarenbeek gedurfde en doeltreffende stappen zet. In velerlei opzichten zouden ook de Tweede Kamer en het kabinet – die vaak palaveren over ‘een nieuwe bestuurscultuur’ juist van zulke lokale verbeteringen veel kunnen leren.Uitgesproken kritisch is Bijl over de voortgaande trend van samenvoegen van gemeenten. Zou nu echt bewezen zijn dat dit het bestuur effectiever en betaalbaar maakt, dan kon die beleidslijn nog gevolgd worden. Maar keer op keer blijkt dit niet het geval. Jaap en PG nemen met John Bijl ook nog enkele staaltjes van het lokale campagnevoeren door. Ze kijken samen naar campagnefilmpjes van Partij Nieuw Laarbeek en VVD Rotterdam. En ze bespreken de verkiezing van ‘beste raadslid van Nederland’, ‘de wethouder van buiten de raad’, het gebrek aan geld voor de jeugdzorg en de kwestie rond het Haagse raadslid Richard de Mos.*** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie. *** Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier*** Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:48:57 – Deel 201:43:09 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Weinig Nederlanders waren de voorbije jaren zó nauw betrokken bij Oekraïne als Frank Heemskerk. Tot 2018 was hij bij de Wereldbank de bewindvoerder die zowel Nederland als Oekraïne in portefeuille had. Bovendien dineerde hij deze week nog met Emmanuel Macron, Olaf Scholz, Ursula von der Leyen en Charles Michel op het Élysée om met top-ceo's te bespreken hoe de EU Vladimir Poetin nog krachtiger kan aanpakken. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem.Heemskerk dineerde trouwens ook eens met Poetin in het Kremlin. Als staatssecretaris van Buitenlandse Handel in Balkenende IV vergezelde hij de premier en een groep Nederlandse ceo's. Hij beleefde hoe Poetin Balkenende in het Duits uitfoeterde. Vanwege Nederlandse steun aan de Russische civil society.Dat president Volodimyr Zelensky en zijn volk uitblinken in moed en daadkracht verbaast Heemskerk eigenlijk niet. Oekraïne heeft met vallen en opstaan belangrijke vooruitgang gemaakt, ook als democratie. Terwijl Rusland onder Poetin steeds banger werd voor die gunstige ontwikkeling van het grote buurland. De Europese leiders treuren over de radicalisering die greep heeft gekregen op de president die zich steeds meer ontwikkelt als dictator.Heemskerk vertelt hoe teleurgesteld Oekraïne was toen Nederland in het referendum van 2016 het EU-associatieverdrag afwees. Niet lang daarna schoten Russen in Oekraïne vlucht MH17 en kwam de bevolking massaal bloemen neerleggen bij de Nederlandse ambassade.De gevolgen van de economische sancties voor Rusland zijn heel groot, ook voor ‘zijn’ ceo’s. De consequenties zijn nauwelijks te overzien, want dit is ‘echt een economische oorlog’. Het gaat erom de kleptocratie rond Poetin zwaar te treffen. Heemskerk schetst vijf scenario’s voor de nabije toekomst.In de tweede helft van het gesprek geeft Heemskerk als secretaris-generaal van de European Round Table een reeks scherpe observaties over hoe Europa zich economisch ontwikkelt. Zo blijkt de veelgeroemde interne markt vaak ingeperkt door allerlei nationale bepalingen en eigenaardigheden - helaas vooral ook bij de technologisch innovatieve sectoren. En vaak wil iedereen het wiel zelf uitvinden, terwijl elders in Europa al heel veel kennis en praktijkervaring bestaat. Dat geldt zeker ook bij de nieuwste inzichten door werknemers in ‘leven lang ontwikkelen’. De Round Table neemt hierbij een initiatief dat juist ook in ons land het verschil kan maken.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder luisteren253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 - Deel 100:52:29 - Deel 201:23:18 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De oorlog van het Kremlin tegen Oekraïne had een bizarre inleiding. President Vladimir Poetin hield een toespraak tot het Russische volk over alle tv-kanalen en die speech leek maar niet te willen eindigen. Uiteindelijk maakte hij aan het einde in enkele zinnen slechts bekend dat hij het parlement zou vragen in te stemmen met erkenning van de twee van Oekraïne afgesplitste ´volksrepublieken´.In deze editie van Betrouwbare Bronnen analyseren Jaap Jansen en PG Kroeger deze uitzonderlijke rede tot in de details. Zo blijkt de denklijn in die uitvoerige woorden voort te bouwen op een essay dat Poetin op 12 juli 2021 publiceerde. Tegelijkertijd is die denklijn een klassieke uit de Russische geschiedenis, waarover in de 19e eeuw intens gediscussieerd werd. Vooral in de jaren waarin Poetins rolmodel, Tsaar Nicolaas I, het imperium met ijzeren vuist regeerde. In essentie zegt Poetin dat Oekraïne niet bestaat, niet kan bestaan en daarom ook geen recht van bestaan heeft. En de reden daarvoor is dat Rusland zijn oorsprong kent in het vorstendom van Kiev, dat al meer dan 1000 jaar geleden 'Rus' genoemd werd. PG vertelt over de diepe wortels die Kiev heeft in de identiteit en cultuur van Rusland. Die zijn vele eeuwen ouder dan die van Moskou en Sint-Petersburg. PG neemt ons mee van het jaar 998 en vorst Vladimir in Kiev naar Tsaar Ivan III die niet alleen heel lang op de troon zat in de 15e eeuw, maar ook Moskou de nieuwe wereldhoofdstad maakte van de Orthodoxe kerk en haar tradities. Dit hele gebeuren - zo lang geleden - is voor Poetin dermate belangrijk dat hij een hele film heeft laten maken die dit allemaal behandelt. Natuurlijk speelt de erfenis van Tsarina Catharina II hierbij een grote rol. Zij maakte een 'westers Rusland' tot een echte supermacht die Napoleon weerstond en Europa bevrijdde van de Franse heerser. Poetins diepe frustratie is de teloorgang van die grote tijden door de ineenstorting van de Sovjet-Unie.De hele speech is doordrenkt van woede en afkeer van de ontwikkeling van dat grote imperium tot een eigenlijk verarmde, krimpende natie waarvan de vroegere vazallen hun heil zoeken bij een welvarend, vrij en democratisch Europa. Poetin gaat zelfs heftig te keer over een standbeeld van een generaal van Catharina uit de 18e eeuw.Zeer opmerkelijk is ook de bittere, venijnige toon van Poetin. PG noteert dat hij over de regering van Volodymyr Zelensky in Kiev zelfs de codetaal benut die in de laatste jaren van Jozef Stalin werd gebruikt om Joden te beschuldigen en vervolgen. Uit alles blijkt de angst van het Kremlin voor een verlies van greep op de eigen identiteit en het verlangen van de Russen naar meer vrijheid en democratie als Europese natie. Daarom vindt Poetin het nodig om de geschiedenis en het lot van het land centraal te stellen en zó te interpreteren dat die zijn heerschappij rechtvaardigt. Deze uitvoerige redevoering is onthullend, leerzaam en afschrikwekkend tegelijk.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder kijkenThe fall of an empire—the Lesson of Byzantium (2012) (de film waarnaar PG in deze aflevering verwijst)***Verder luisteren252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:50:35 – Deel 201:27:50 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hij was wél op bezoek in de datsja van Vladimir Poetin en voerde veel gesprekken met hem. In deze aflevering vertelt Europarlementariër en oud-premier van België Guy Verhofstadt over zijn vele bezoeken en contacten in Rusland en het intieme moment waarop hun ontluikende vriendschap plots tot een einde kwam: “Er brak iets.”Jaap Jansen en PG Kroeger gaan met Verhofstadt terug naar precies deze week, acht jaar terug, toen hij met collega-parlementariër Hans van Baalen een juichende menigte Oekraïense burgers toesprak op het Onafhankelijkheidsplein in het hart van Kiev. Hij vertelt hoe dat ging. Dat Rusland nu - precies op de dag dat die revolutie slaagde – hun land binnenvalt maakt Verhofstadt vooral ‘triest’. Wat de EU moet doen is voor hem helder: harde sancties moeten de 'kleptocratie' rondom Poetin direct raken.De tweede helft van ons gesprek gaat over de rol die Verhofstadt op dit moment vervult als covoorzitter van de Conferentie over de toekomst van Europa. Een opmerkelijk experiment: 800 burgers uit 27 lidstaten komen samen om uiteindelijk aanbevelingen te doen voor een beter functionerende Unie.Dit voorjaar al, wil Emmanuel Macron als EU-voorzitter tot duidelijke conclusies komen. Die tijdsdruk blijkt goed te werken, zegt een toch wel verraste Verhofstadt. Zijn analyse is dat er in Europa helemaal geen sprake is van een simpele segmenten als ‘eurofielen’ versus ‘eurofoben’. Ook mensen die het nut van Europa zien, zijn kritisch. Burgers hoge eisen aan wat zij van Europa verwachten.De 'participerende democratie' die zich nu ontwikkelt, kan volgens Verhofstadt een blijvende vorm zijn die de formele democratie kan aanvullen en verdiepen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenConferentie over de toekomst van EuropaSCP advies voor burgerconsultaties over de toekomst van EuropaKamerbrief Rutte III: kabinetsinzet voor de Conferentie over de toekomst van EuropaGuy Verhofstadt – De ziekte van Europa (De Bezige Bij, 2015)***Verder kijkenVerhofstadt en Van Baalen op 20 februari 2014 in Kiev***Verder luisteren248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland240 - Het Franse EU-voorzitterschap als uitdaging voor Rutte IV233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering229 - Kristof Calvo: wat de Nederlandse en Belgische politiek van elkaar kunnen leren (onze vorige Belgische gast)124 - 95 jaar Jacques Delors (met Luuk van Middelaar)***Tijdlijn00:00:00 - Deel 100:25:49 - Deel 201:03:13 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bijna een jaar na de Tweede-Kamerverkiezingen is met pijn en moeite een nieuw kabinet geboren. En er komen alweer verkiezingen aan, voor de gemeenteraad. Hoe staat het politieke landschap ervoor en hoe het zit het met het vertrouwen in de partijen en in de democratie?Politicoloog hoogleraar Tom van der Meer kan daar als geen ander zijn licht over laten schijnen. Hij leidt het Nationaal Kiezersonderzoek waarin alle afdelingen politicologie en bestuurskunde van Nederland samenwerken en met diepgravend onderzoek onderliggende lagen van de kiezersbeweging blootleggen.Jaap en PG bespreken met hem zijn nieuwste inzichten, cijfers en analyses. Wat maakte dat D66 een mooie uitslag kon maken en welke rol speelde de inhoudelijke vernieuwing door Rob Jetten hierbij? Hebben nieuwkomers als Volt en Ja21 toekomst? En wat zegt de bordkartonnen campagnepop van Mark Rutte over de VVD en hoe die partij er nu voor staat?Nog nooit waren er zoveel fracties in de Tweede Kamer. Pregnanter probleem is volgens Van der Meer dat er nauwelijks nog grote partijen zijn. En dat nieuwe partijen, vooral op de rechterflank, zich vooral richten op het uitvergroten van het wantrouwen bij burgers. Toch is Nederland volgens hem geen 'laagvertrouwensamenleving' geworden. In Europees perspectief gezien staan we nog steeds in de subtop als het gaat om vertrouwen in het democratisch systeem.Het is wel een probleem hoe partijen zich ontwikkelen en hoe zij hun politieke rol waarmaken. De nadruk op de noodzaak van een 'nieuwe politieke cultuur' heeft daarmee te maken. De vage taal en de algemeenheden daarover irriteren Van der Meer. Net als de bewering dat referenda nodig zijn voor herstel van vertrouwen. Argumenten voor een referendum kunnen de moeite waard zijn, maar juist niet om die reden.Van der Meer constateert bij de Kamerverkiezingen van 2021 een belangrijk verschijnsel: een nieuwe indeling van het politieke landschap doordat de rechterzijde uiteen scheurde. Doordat PVV en FvD zich op de radicaal-rechtse flank hebben genesteld en VVD en CDA er niet meer mee willen samenwerken, wordt het lastiger kabinetten te vormen.De liberale partijen VVD en D66 zijn haast onmisbaar voor coalities. De oude dominante partijen CDA en PvdA lijken er nauwelijks nog aan te pas te komen. Toch gaat het volgens Van der Meer te ver om te beweren dat die twee op sterven na dood zijn. Plotselinge leiderswisselingen – zoals in het CDA met Ruud Lubbers en later met Jan Peter Balkenende en in de PvdA met Job Cohen en daarna Diederik Samsom, kunnen zo’n partij weer omhoog tillen.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.***Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier***Verder lezenNationaal KiezersonderzoekTom van der Meer - Niet de kiezer is gek (2017)Stuk Rood Vlees***Verder luisteren232 – Kabinetsformatie 2021: Kan de Kamer haar rol wel aan? En wat te doen met antidemocratische partijen? gesprek met Joop van den Berg16 - Johan Remkes wil de democratie redden***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:29 – Deel 201:28:24 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.