Podric logo
Podcast
Beursnerd | BNR

Beursnerd | BNR

BNR Nieuwsradio

Iedere werkdag werpt de Beursnerd een blik op de AEX. De grote stijgers en dalers komen voorbij, voorzien van duiding. Maar de Beursnerd graaft ook elke dag nog een slagje dieper. Hij of zij neemt een beursfonds onder de loep, bespreekt de effecten van het beleid van centrale banken op de financiële markten, of vertelt het geopolitieke verhaal achter beursbewegingen. Dat alles doet de Beursnerd in gesprek met Thomas van Zijl, misschien wel de best geïnformeerde presentator van Nederland.  Beursnerd XL  Naast de dagelijkse korte rubriek Beursnerd, is er een keer per week op donderdag nog extra tijd voor een langere analyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser, redacteur van BNR Zakendoen en een van de presentatoren van BNR Beurs, voor zijn rekening.   Van de nieuwste cijfers van Heineken tot de laatste ontwikkelingen bij Tesla; van de rente op staatsobligaties tot de rendementen op aandelen; van verborgen kosten tot schandalen aan de top van beursgenoteerde bedrijven: de Beursnerd XL bespaart je de onzin en vertelt je waar het echt om draait in de wereld van het beleggen.    Of zoals Beursnerd XL Jochem Visser het zelf zegt: ‘De waan van de dag viert hoogtij op de financiële markten, maar toch is elke stijger en elke daler onderdeel van een groter verhaal: van een sector, een economie, en soms zelfs van spanningen op het geopolitieke podium.’    Op donderdag worden dit soort ontwikkelingen beter belicht door Visser. Indien de Beursnerd XL dat noodzakelijk acht worden de wijsheden van de beste beleggers op aarde erbij gepakt om bedrijven en financiële markten in het juiste perspectief te zien. Hierbij schuwt de Beursnerd XL de diepgang niet en zal hij het niet nalaten om de beleggingsfilosofie van Warren Buffett van Berkshire Hathaway erbij te betrekken wanneer mogelijk.

Lees meer
Afleveringen - Pagina 2
Podcast: Bayer krijgt steun in de Roundup-zaak

Bayer krijgt steun in de Roundup-zaak

Het Duitse argofarmabedrijf Bayer wordt al jaren achtervolgd door zaken rondom het onkruidbestrijdingsmiddel Roundup, dat kanker zou veroorzaken. Bayer krijgt nu steun van de Amerikaans regering in een zaak bij het Hoogerrechtshof. Volgens de regering zou een uitspraak van het hof dat Bayer in het ongelijkstelt de mogelijkheid bieden om op wetenschap gebaseerde oordelen van het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) ter discussie te stellen. De EPA al meerdere keren vastgsteld dat het middel waarschijnlijk niet kankerverwekkend is voor mensen. Het aandeel Bayer noteert hierdoor vandaag de hoogste koers in twee jaar tijd.  Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Lage kerosineprijs stuwt aandeel Air France-KLM

Lage kerosineprijs stuwt aandeel Air France-KLM

Het aandeel Air France-KLM steeg op de eerste handelsdag van december met ruim 7% en dat komt vermoedelijk omdat analisten van JPMorgan het koersdoel hebben verhoogd van 8 naar 14 euro. De zakenbank zet die stap onder meer vanwege dalende kerosineprijzen die de winstmarges ondersteunen. Ondanks dat het koersdoel is verhoogd, blijven er ook risico’s. Zo wijst JPMorgan op de zeer beperkte vrije kasstroom van het bedrijf. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. De Beursnerd van vandaag is redacteur Mick Fruytier. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Het Franse Lagerhuis heeft grootse plannen voor staalfabrikant ArcelorMittal

Het Franse Lagerhuis heeft grootse plannen voor staalfabrikant ArcelorMittal

Het Franse Lagerhuis heeft vanmorgen een belangrijk besluit genomen over de toekomst van het staalbedrijf ArcelorMittal. De Franse Tweede Kamer heeft namelijk ingestemd met de nationalisatie van de activiteiten van het staalbedrijf in Frankrijk. Maar de nationalisatie is geen uitgemaakte zaak, want het Lagerhuis is nu dan wel akkoord met het voorstel, maar het plan moet ook nog worden goedgekeurd door de Senaat. En daar hebben de rechtse- en centrumpartijen de meerderheid.  Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. De Beursnerd van vandaag is redacteur Mick Fruytier. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: XL | Waarom markten minder efficiƫnt worden en beleggen toch moeilijker blijkt

XL | Waarom markten minder efficiƫnt worden en beleggen toch moeilijker blijkt

Passief beleggen, lage rentes en bovenal technologie die de wisdom of crowds verandert in de domheid van de massa. Gooi ze bij mekaar en je hebt de reden dat markten minder efficiënt worden, schrijft Cliff Asness van AQR in zijn prachtige paper in het Journal of Portfolio Management. De man beheert met AQR een kleine 170 miljard dollar. Of dat betekent dat 'ie gelijk heeft is een tweede. Maar het allermooiste: Cliff was eind jaren tachtig onderwijsassistent voor Eugene Fama.  Die klinkt misschien bekend in de oren. Fama is Nobelprijswinnaar en belangrijkste profeet van de theorie van efficiënte markten. Die theorie stelt zich markten voor waarin de wijsheid van individuele beleggers samen wordt gebundeld, samen sterker staat en vervolgens in het ultieme oordeel wordt uitgedrukt: de prijzen op je scherm. 'Alle informatie die bekend is, zit al verwerkt in prijzen', is de botte samenvatting van een stelsel redeneringen die Fama zelf overigens een stuk intelligenter opschreef. En wie het beter doet dan de markt, heeft dus kortom slechts tijdelijk geluk. Maar, eh, hm. Asness en z'n matties beheren dus 170 miljard dollar.  Jazeker. Zijn tegenspraak begon al vroeg. Sidderend en bevend stelde Asness zijn mentor begin jaren negentig voor om een proefschrift te schrijven over het succes(!) van momentumbeleggers op Wall Street. 'Ach', zei Fama, 'als het in de data te vinden is schrijf je het toch gewoon op?' En zo geschiedde. Dat was misschien wat onverwacht, want, zoals Asness zelf recent zei: 'Normaal schrijf je een Fama-paper over een stel idioten op Wall Street die geld verliezen met een strategie die ze desondanks blijven gebruiken. Mijn proefschrift zei het tegenovergestelde.' Juist: Asness rook geld. Met z'n bachelor in computerwetenschappen (had 'ie ook nog), een stevig Moneyball-brein en zijn kennis van de financiële markten vertrok hij naar Goldman Sachs. Daar legde hij de basis voor wat we inmiddels 'quantatitive hedge funds' of 'factor investing' zijn gaan noemen. Het idee van deze quants en factortypjes is begrijpelijk, de uitvoering een stuk minder. Deze spelers op de markten geloven namelijk heilig in het vinden van een statistisch proces dat op grote schaal werkt als je het consistent blijft uitvoeren. Het lijkt op verzekeren, maar ook op pokeraars die weten dat ze misschien deze keer geld verliezen maar in de meeste spelletjes juist winnen als ze een bepaalde methode toepassen. Als je procesgedreven statistici met computers loslaat op markten, gaan ze factors oftewel beleggingskenmerken zoeken met een redelijke levensduur waarmee ze gemiddeld winst maken. Vervolgens maken ze er een model van en kopen ze alles wat los en vast zit dat die factors bevat. Zeker, dan verliezen ze ook wat, maar... gemiddeld halen ze er wat uit. Later richtte Cliff samen met anderen AQR op. Want als je een bankier zegt dat je een computermodelletje hebt dat gemiddeld winst maakt, stopt die bankier er graag geld in. Maar als iets werkt onder de vleugels van een bank, werkt het ook wel buiten de bank, zie je fondsmanagers vaak denken. En je houdt er meer van over als het je eigen firma is. Zo werden mensen als Jim Simons en Cliff Asness dus rijk.  Maar dan moet je het wel vol kunnen houden, zeggen alle fondsmanagers dan. Zeker. Asness vertelt al jaren dat 'sticking with the plan' het allermoeilijkste is. En zo komen we terug bij zijn recente paper. Minder efficiënte markten. Waar opent Asness mee? Nou: • A relatively efficient stock market is important for society• I believe the stock market has gotten less efficient over my (now quite long) career• If so, this means disciplined, value-based stock picking is both riskier and likely more rewardinglong term Vervolgens krijg je een hoop terechte nuances en dan volgt het eerste stuk bewijs: zijn meting van inefficiëntie. Want zijn eerste opmerking is dat je dan wel een modelletje moet hebben dat het woord 'marktefficiëntie' cijfermatig uitdrukt. Succes! Dus Cliff pakt daar, gemankeerd statisticus als hij is, een factor voor. Die factor is de value spread. Dat is het verschil tussen de hoogst gewaardeerde bedrijven en de laagst gewaardeerde bedrijven, gebaseerd op hoeveel beleggers betalen voor een dollar boekwaarde of een dollar winst.  Om die term 'waardering' even uit te leggen: als je een gemiddeld restaurantje in een redelijk stadje koopt, betaal je hoogstens 2 tot 4 keer de jaarwinst. Maar op de beurs betaal je voor ASML makkelijk 30 tot 50 keer de jaarwinst afhankelijk van hoe populair het aandeel is en wat beleggers voor groei verwachten. Want tja: meer groei, meer betalen voor toekomstige winsten, dus cijfermatig ook meer voor de huidige. Een aandeel heeft maar één prijs. Terug naar Asness en zijn meting van inefficiëntie. Als beleggers torenhoge prijzen betalen voor de hoogst gewaardeerde winsten (bijvoorbeeld een lid van de Magnificent Seven), en relatieve bodemprijzen voor de laagst gewaardeerde winsten (bijvoorbeeld een lid van de Modest 493, zoals uw beursnerd ze noemt), neemt inefficiëntie toe. Omdat markten steeds onredelijker waarderen: men betaalt relatief al snel te veel voor populaire kids op het schoolplein en te weinig voor de muurbloempjes, per dollar winst.  En natuurlijk gebeurt dat in extreme mate bij Japanse aandelen eind jaren tachtig, in tech en telecom eind jaren '90 en... in de huidige markten. (Zie noot 1 onderaan als je een echte nerd bent en benieuwd bent naar het winstmandje van Asness). Maar bubbelpraat terzijde is het punt van Asness veel interessanter: de inefficiëntie neemt toe. Waarom? En waarom drukken beleggers de waarderingen van de favorietjes zó ver uit de buurt van de lelijke eendjes? Asness heeft drie redenen. De eerste is passief beleggen. Niet nieuw, niet heel sterk als argument, maar wel belangrijk. Het idee daar is dat beleggers steeds meer massaal 'de markt kopen' en het gemiddelde resultaat van die markt accepteren, waardoor ze überhaupt niet meer waarderen. En dan koopt een indexfonds automatisch steeds meer van degenen die de grootste delen van de index beslaan. En bestaat de markt minder uit mensen die waarderen en meer uit mensen die enkel kijken naar de belle van het bal. Dat noemt Asness terecht een tikkie flauw, want A) fondsmanagers klagen al jaren over indexfondsen die markten minder leuk maken terwijl ze zelf gewoon te weinig opleveren en verslagen worden door die indexfondsen, B) de markt zal nooit volledig uit indexbeleggen bestaan omdat menselijk gedrag dat gewoon niet toestaat en C) je weet helemaal niet waar het omslagpunt ligt dat indexfondsen een markt écht minder efficiënt laat maken. Wat als een paar bolleboosjes de indexmeute gaan leiden? Tja. Tweede antwoord dan. Lage rentes. Of beter gezegd: de Pavloviaanse conditionering van beleggers die na een dik decennium van ultralage rentes denken dat groeiaandelen altijd de lucht in gaan. Sommige bedrijven kunnen zich, zonder de discipline die hoge rentes met zich mee brengen, eindeloos blijven vermenigvuldigen. Dat kan niet elke sector (op een gegeven moment is de markt wel voorzien van garnalen, zeker als je nog concurrenten hebt), maar als die periode érg lang duurt kan het wel zorgen voor een soort luiheid in de markt. Asness zelf is vrij direct over de zwakte van dit argument: Well, perhaps super-low interest rates for a long time make investors go cray-cray. Yes, I know cray-cray is not covered in the standard CFA exam and rarely the result of formal analysis, but it seems at least possible to me. (...)  Sorry I can’t be more formal/specific here, but I’m going to stickwith “very low, even negative, real rates over long periods might drive investors to do batty things.” That’s my story and I’m sticking to it. Juistem. Het derde en beste argument dan. Politieke polarisatie en minder efficiënte markten zouden wel eens dezelfde oorzaak kunnen hebben. We hebben de impact van technologie niet overschat, maar verkeerd om geschat. We dachten dat het markten efficiënter zou maken omdat meer informatie zich sneller een weg zou banen door de markten. In plaats daarvan hebben algoritmen de wisdom of crowds veranderd in de domheid van de meute die enkel nog bevestigd wordt door zijn eigen algoritme, schrijft Asness. Hm. Politieke polarisatie en minder efficiënte markten: symptomen van dezelfde kwaal! Hij bezigt hier kleurrijke taal. Op naar Weekend Miljonairs: The idea of the wisdom of crowds is well known. In a real sense, any decently efficient market relies on it. But having a wise crowd in turn relies on the members of the crowd being largely independent of each other. For those of a certain age, think about Regis Philbin and “Who Wants to Be a Millionaire?” Of the lifelines in the game, the best one was always “poll the crowd.” You see, the crowd was basically kept in isolation, and even if only a small fraction of them knew the answer, the errors cancelled out and the right answer bubbled up. But what if the crowd isn’t independent, but acts in unison? Well, this has the potential not just todestroy the magical crowd wisdom but to turn it into a negative. So, has there ever been a better vehicle for turning a wise, independent crowd into a coordinatedclueless even dangerous mob than social media? Instantaneous, gamified, cheap, 24-hour55 trading now including “one-day funds” (Greifeld 2024) on your smartphone after getting all your biases reinforced by exhortations on social media from randos and grifters with vaguely not-safe-for-work (NSFW) pseudonyms filtered and delivered to you by those companies’ algorithms which famously push people to further and further extremes. What could possibly go wrong? (....) Finally, recall again that markets are never perfectly efficient, as taking the other side of other investors’ errors, even if you correctly identify them, is still not riskless. The more rational investors taking the other side, the more efficient. The more minnows doing crazy things, and the crazier they are, the less so. I think the rise of indexing and the super low interest rates of the last 10-15 years may have had exactly this effect (more crazy, and crazier, minnows, fewer rational G&D disciples), but I conjecture that’s a relatively small part of the story. I’m far more certain that social media, the overconfidence that come when people think all the world’s data is at their fingertips, and gamified, fake-free, instant, 24/7 trading has done so in a significant way. En zo nog even door. Het leuke is: dit zou een hart onder de riem moeten steken van klassieke beleggers en vermogensbeheerders die denken dat ze het beter kunnen doen dan de markt. Het probleem is: dan moet je wel de kans krijgen om die strategie daadwerkelijk uit te zitten. Mensen met klanten of oplettende huwelijkspartners krijgen vaak niet de tijd om gelijk te krijgen, zelfs als ze het hebben.  De lessen die Asness trekt uit een markt die door voortschrijdende domheid wordt verstoord zijn dus nog wel het mooist. Ja, u heeft meer kansen. Maar u moet het dan wel volhouden. Zitvlees is de belangrijkste superpower voor beleggers, schrijft Asness, maar... So, compound returns do rule the world of the overall portfolio, but they actually do not rule overproperly rebalanced line items. Yes, now I’m really being cheeky as a pervasive theme of this piece is that it’s hard to stick with real-life investments, even very good ones, and now I’m saying many of them should be run even more aggressively. I recognize how difficult this is, but I’m not wrong about the math! At the very least if one understands this it should make it easier to stick with line items through their hard times (even if my dream of taking even more volatility there is unattainable). Conclusie? Good investing has always been a challenge combining a) discerning what is right, and b) sticking with what is right. Both have always been vital and both still are. But if markets are indeed “less efficient” the first task has actually gotten easier and the second harder — and the skills needed to pursue good investing have shifted. That tells us what we should work on going forward. Good luck! En daar heeft u het maar mee te doen. Iemand nog een onsje permanent capital? Noot 1 Beste lezer, uw beursnerd versimpelt enigszins, want Asness gebruikt dus twee definities: de eerste is de value spread tussen hoog en laag gewaardeerd die gebaseerd is op de simpele price-to-book van bedrijven. Da's vrij bot. De tweede is daadwerkelijk een mandje van verschillende winstwaarderingsmethoden die we hierboven voor het gemak 'winsten' noemen. Asness doet daar zelf ook enigszins geheimzinnig over, want AQR heeft natuurlijk een lekker complex modelletje gebouwd waarin 'koerswinstverhouding' een hele berg factoren bevat die het model sterker maken dan de gemiddelde 'PE' oftewel koerswinstverhouding die je zo op je schermpje kan toveren tegenwoordig. En verder moet u voor een beter kijkje naar die value spread, en de manier waarop die uit het lood slaat tijdens bubbels, even de paper zelf bekijken. Nogmaals hier de link. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Puma is een prooi voor Chinese concurrenten

Puma is een prooi voor Chinese concurrenten

Twee Chinese en één Japans bedrijf overwegen het Duitse Puma over te nemen. Dat meldt Bloomberg vandaag. Het gaat om het Anta Sports, Li Ning en Ascis. Anta Sports zegt in een reactie aan Bloomberg dan weer dat het geen substantiële onderhandelingen of beoordelingen met betrekking tot Puma heeft gevoerd. Het gaat de afgelopen jaren niet goed met Puma.Het bedrijf verwacht dit jaar verlies te draaien en zag dit jaar al meer dan de helft van de beurswaarde verdampen.  Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Amerikaans optimisme kleurt Europese beurzen groen

Amerikaans optimisme kleurt Europese beurzen groen

De Europese beurzen kleuren groen, gedragen door het nieuwe Amerikaanse optimisme. De kans op een renteverlaging op 10 december is in een paar dagen van 50% naar 85% geschoten. Oorzaak: New York Fed-president John Williams, die hintte op een verlaging “op korte termijn”. Dat zette de marktverwachtingen volledig op z’n kop. Bloomberg meldde bovendien dat Kevin Hassett de favoriet zou zijn om de nieuwe Fed-voorzitter te worden. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Beleggers reageren enthousiast op afslankplannen ABN AMRO

Beleggers reageren enthousiast op afslankplannen ABN AMRO

Beleggers reageren enthousiast op de het plan van ABN AMRO om de komende jaren afscheid te nemen van 5200 fte's. Dat heeft ABN vanmorgen bekend gemaakt. Tussen nu en 2028 moet dit gaan gebeuren. De helft van die 5200 fulltimebanen zal verdwijnen door natuurlijk verloop. Dit jaar is de krimp al ingezet. In 2025 is al voor 1000 fte's verdwenen. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. De Beursnerd van vandaag is redacteur Mick Fruytier. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Techinvesteerder Prosus richt vizier op Europa

Techinvesteerder Prosus richt vizier op Europa

Techinvesteerder Prosus kwam voorbeurs met cijfers. De e-commercetak groeit door: de omzet steeg 22% tot 3,6 miljard dollar en het bedrijfsresultaat sprong 70% omhoog naar 530 miljoen dollar. Vooral iFood in Brazilië en OLX Europe deden het goed, met stevige omzetstijgingen. Opvallend is dat Prosus zijn pijlen nu nadrukkelijk richt op Europa. De investeerder, die jarenlang vooral in Latijns-Amerika bouwde, wil hier dezelfde vooruitgang boeken. Dat zie je terug in recente overnames, zoals de Franse autosite La Centrale en Just Eat Takeaway. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: Een bewogen week voor Baby Shark

Een bewogen week voor Baby Shark

Bij de naam Pinkfong gaat er misschien niet meteen een belletje rinkelen. Maar zeg je Baby Shark, dan hoor je eigenlijk al meteen het irritante deuntje in je hoofd. Pinkfong -het moederbedrijf van Baby Shark dus- ging eergisteren naar de beurs en meteen kon de vlag uit. Maar twee dagen later zijn beleggers toch een stuk minder enthousiast en hangt diezelfde vlag alweer halfstok. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Podcast: XL | AI-aandelen trekken een economie niet omver, maar AI-schulden wel

XL | AI-aandelen trekken een economie niet omver, maar AI-schulden wel

Cliché van de week: "Nvidia redt de beurs!"  Dat is natuurlijk een mooie tautologie. Als je beurzen wekenlang laat wiebelen met het idee dat AI kapitalen kost, moet je niet gek opkijken dat de ontvanger van die kapitalen de lucht in schiet. De bron van uw bubbelvrees is het voedsel van Jensen Huang. Gelukkig zijn aandelen niet het brandhout van een crisis. Aandelen liggen niet in elke achtertuin. Schulden wel. Die raken banken, pensioenfondsen, consumenten en schaduwbanken (sorry: private credit). En de komende jaren gaat de schuldenberg op aarde groeien met een tempo dat we deze eeuw niet eerder hebben gezien. Pensioenfondsen, wees gewaarschuwd. U bent de uitgelezen partij om die schuldenberg te gaan financieren, met uw permanente kapitaal van miljoenen mensen op aarde. Want hoeveel miljarden kost die uitbouw van AI eigenlijk, in de komende vijf jaar? Ergens tussen 5 biljoen en 7 biljoen dollar tot en met 2030, schrijven banken en consultants dit jaar in meerdere rapporten. Goed. 6000 miljard dollar is een onvoorstelbaar getal, dus laten we er voor het gemak maar even over spreken als de helft van de hele Amerikaanse hypotheekmarkt.  Ja, dat is best veel geld. En dat gaat Wall Street aan u lenen. Want zelfs met enige fantasie kunnen de grootste techbedrijven maar de helft van dat bedrag betalen met winsten, schrijven de bankiers grijnzend op. En daar hebben ze gelijk in. Cash als deel van totale activa is bij de grote techbedrijven al door de helft gegaan in de vorige zes jaar (zie grafiek onderaan het FT-artikel, of reken het uit met de jaarrekeningen). En aandeelhouders pikken groeiende capital expenditures van 80, 90, 100 miljard per jaar, per bedrijf, niet eeuwig. Zie de koersen van de laatste paar weken. De bankiers en schaduwbankiers racen dus net zo hard om geld uit te lenen als de techbedrijven racen om het winnende stuk AI-software te bouwen. We hebben het in augustus al eens gehad over bubbels als hoogfunctionerende junkies (want we zijn nooit te vroeg, kuch), met de watertandende Patagonia-vestjes bij Morgan Stanley die zichzelf amper in bedwang kunnen houden. They're yield guys! Wall Street, banken en schaduwbanken, of sorry, 'private credit', hebben er een ontzettende zin in. Dus laten we JPMorgan dan maar even aanhalen:  "It is hard to imagine the world deploying $5 trillion of capital without at least some hiccups.” De finance bro schrijft z'n lening uit en krijgt z'n bonus. Vroeger koppelde je dan een hypotheekpakketje vol met troep uit de Amerikaanse hypotheekmarkt aan een pensioenfondsje in Düsseldorf. Tegenwoordig koppel je een private schuldboer zoals Apollo aan een techbedrijf, met in het midden van de deal een datacenter. Maar het blijft vastgoed. En die vereisen hypotheekpakketjes. Met risicovolle tranches en minder risicovolle tranches. En waar halen de private beleggers hun geld vandaan? Juist: bij banken, bij een Amerikaanse universiteit of gewoon bij uw pensioenfonds. Sorry, wat? Jazeker. Laten we een stapje terug doen. Stel nou dat je Meta bent. Je aandeel is in de voorgaande maand bijna 20 procent gedaald omdat beleggers je gat in de hand niet meer vanzelfsprekend vinden. Je geeft te veel uit. De vrije kasstroom, het minst manipuleerbare cijfertje in je jaarrekening, wordt steeds lelijker. Je belt even rond, want je hing al aan de lijn met Marc Rowan van Apollo, die met zijn interne pensioenfonds Athene wel wat uit te geven heeft. Maar je wil meer. Dus je belt Blue Owl. Je moet lenen, maar je wil die schuld niet allemaal op je balans hebben en je wil graag dat andere financiers van je benodigde rekenkracht ook in dat krengetje kunnen.  Je creëert een dochterbedrijf, of sorry, special purpose vehicle. Je noemt dat lekker megalomaan 'Hyperion' om Marc Rowan uit te lachen, want Apollo (god) en Hyperion (titaan) fungeren in de Griekse mythe als zonnekoninkjes. Je hangt dat vol met je eigen geld, met geld van PIMCO, Blue Owl, enzovoort. Iedereen blij. Er kan gebouwd worden aan nieuwe rekenkracht voor je AI-revolutie. Toch? Nee. Want er is een probleem. De kredietboeren trekken hun wenkbrauwen op. De opbrengsten zijn te laag. Want datacenters zijn vastgoed. En de cap rate is te laag. Projectontwikkelaars rekenen graag met dat zogeheten kapitalisatiepercentage omdat je zo de opbrengsten van het vastgoed makkelijk kan koppelen aan de financiering van het vastgoed. Je kan de term cap rate definiëren als 'netto-inkomsten na allerlei kosten, gedeeld door de marktwaarde van het object'. Waar komt dat op uit bij een datacenter als je 'm helemaal uithuurt aan Alphabet of Microsoft, partijen die lekker lage prijzen voor zichzelf kunnen bedingen? Op vijf procent of zelfs iets minder.  Dan kunnen Apollo, Blue Owl, PIMCO en de rest net zo goed een staatsobligatie kopen bij Uncle Sam en dan lopen ze tig keer zo weinig risico. Dus je moet de gemiddelde opbrengst van datacenters omhoog brengen om je financiers over de streep te trekken. Daarom ga je iets nieuws doen. Je gaat niet één techpartij maar juist een mix van huurders in een datacenter stoppen, want kleinere partijen betalen graag iets meer voor een beetje rekenkracht dan de titanen onder ons. Dan gaat de gemiddelde opbrengst oftewel de cap rate iets omhoog. Dan kan de schuld waarmee het datacenter wordt gefinancierd in stukjes worden geknipt. En met die stukjes schuld trek je pensioenfondsen, banken en schaduwbankiers als Apollo wél over de streep. Je kent het verhaal uit de Big Short. Want nu komen we bij een fascinerende markt die hard groeit. Dat is het gezicht van de 5 biljoen tot 7 biljoen dollar waar banken en consultants over spreken als ze het hebben over AI-infrastructuur. Die gaat bestaan uit structured finance. Daar komen de termen weer: asset-backed securities (ABS), commercial mortgage backed securities (CMBS), real estate investment trusts (REITs).  Wat zijn dat? Nou, misschien herinnert u zich de Jengatoren uit de Big Short. Zo niet, scroll dan even naar onderen. Kiekeboe! Zie een datacenter als een kantoorgebouw. Als het helemaal vol zit, krijgt degene die de meest risicovolle tranche van de lening kocht, betaald. Die krijgt zijn 8 procent op zijn stukje risicovolle schuld, door kredietbeoordelaar Moody's voorzien van een 'Baa3' rating. Maar... als er even wat minder huurders zijn, krijgt dat beter renderende stukje schuld geen betaling meer.  Dan is juist de koper van het stukje Triple A blij: die zit gebakken. Met misschien slechts 2 of 3 procent per jaar, maar ja, dat wordt tenminste wel in bijna alle gevallen betaald. Okay, maar is dat per se fout omdat je het kent uit de Big Short? Nee. Sterker nog: dit soort haute finance is hartstikke nuttig op een heleboel plekken waar Jan met de Pet dagelijks van geniet. Maar het introduceert wel risico. Want dit is dus de manier waarop schuld verandert in brandhout dat bij iedereen in de achtertuin terechtkomt.  Pensioenfondsen, wees gewaarschuwd. Ze zijn waarschijnlijk al langs geweest. Maar waarom is dat dan eng, als AI gewoon rendeert? Even terug naar JPMorgan. Vrij vertaald uit het recente rapport over deze markt: "Het is moeilijk voor te stellen dat er bij de uitrol van 5 biljoen dollar in vijf jaar geen foutjes worden gemaakt." Maar, toegegeven, da's wat vaag. Beleggers zien de problemen duidelijker. Want één van de problemen is dat compute, oftewel de rekenkracht uit datacenters, een commodity wordt. En bij commodities concurreer je mekaar helemaal naar de mallemoeren. Vraag maar aan olieproducenten. Een commodity is namelijk een inwisselbaar goedje, zoals olie. Of bananen. Of koffie. En wat er in de datacenters gebeurt wordt ook een commodity. Foundational models zoals GPT (OpenAI), Llama (Meta), Claude (Anthropic) en Gemini (Alphabet) kunnen niet allemaal winnen. En klanten vervangen ze graag voor hun eigen modellen. Er ontstaat een raar soort Droste-effect in de markt. Iets waar China ook garen bij spint. Een goed voorbeeld is de bedreiging die Cursor drie weken geleden even neerlegde op de mat bij Anthropic. Cursor is namelijk de grootste klant van Anthropic, dat zijn omzet grotendeels behaalt door zijn AI-modellen uit te huren via een API. Cursor huurt bij Anthropic en stelt software-ontwikkelaars in staat om AI code te laten schrijven. Toevallig één van de mooiste verdienmodellen die er nu ontstaan als het gaat om AI. En wat doet Cursor? Een eigen modelletje trainen. Want rekenkracht is inwisselbaar, en AI-modellen zijn dat ook. Anthropic zegt zelf dat het in 2028 zo'n 70 miljard dollar aan omzet gaat maken. Maar als Cursor ook een paar miljard aan omzet maakt (we zijn al voorbij de miljard), wat belet de klant dan om zijn eigen datacenters te huren en zelf te gaan trainen? Iets soortgelijks leer je ook van China, dat niet kiest om de duurste modellen te maken maar om juist de meest efficiënte middelmaat zo snel mogelijk de maatschappij in te pompen. DeepSeek is een klein broertje dat is getraind door grotere broers. Niet per se krachtiger dan GPT. Maar wel degelijk nuttig als je even de grootste koersval in de Amerikaanse geschiedenis over de heg wil gooien. Er zijn dus nogal wat beren op de weg. Een scenario. Sundar Pichai en Sam Altman gaan eten. Altman heeft alvast 1500 miljard dollar uitgegeven bij OpenAI, via allerlei deals met allerlei bedrijven, van SoftBank tot Nvidia en AMD. Hij maakt op het moment slechts 15 miljard dollar omzet per jaar, met een beetje fantasie. (Dan zijn we nog gul. Al groeit het hard.) Máár: hij gaat bakken met geld verdienen binnenkort, krijst hij het uit boven zijn vega ramen in San Fran. Hij knipoogt naar Jony Ive in de hoek, die toevallig ook net binnen komt lopen. Ze gaan samen misschien wel een nieuwe Alexa bouwen ofzo. Sundar grijnst. Hij heeft ook een AI-model. Oh, en zijn bedrijf is toevallig de kaart, snelweg, politieman en billboardeigenaar van het hele internet. Dat is Alphabet. Niet opgebroken, nee. Gewoon een dik monopolie. Hij heeft dus de cashflows om AI-diensten te bieden en die aan te bieden voor zeer lage prijzen. Hij schuift een briefje over tafel. "I'm gonna kill you on costs of goods sold. Low pricing will kill your company. That's why Satya's already making deals with Anthropic right now." Altman verslikt zich in zijn noedels. Ja, zo hebben we er nog wel een paar. Wat als de huurder van uw datacenter weg wordt geconcurreerd door Microsoft dat opeens met een nieuwe suite aan Office-producten komt? Wat als uw chips nog veel sneller opbranden en uw afschrijvingen dus veel sneller binnenkomen, zoals Michael Burry terecht zei vorige week, omdat u er tegenwoordig Le Mans mee rijdt om modellen te trainen? Of wat als die iPhone-gebruikers geen vijftig maar slechts twintig of zelfs tien euro overhebben in de maand voor nóg een AI-dienst die niet eens alles kan? Wat als CoreWeave niet meer gefinancierd wordt door Nvidia en de leningen die Blackstone uitschreef opeens in het water vallen? Zomaar wat scenario's. We hebben het nog niet gehad over de uitrol van energie-infrastructuur, iets waar uw beursnerd vorig jaar al aan zat te rekenen. Probeert u maar eens een gasturbine te bestellen die serieuze megawatts levert. Die krijgt u pas in 2030. En eh, is het stroomnet al verruimd?  Zucht. Financiers: wees gewaarschuwd. De yield guys komen binnenkort bij u langs. Ze gaan bouwen!  Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
v. 2025.02.01