Goede Gesprekken

Koen Bogaert is politicoloog en doceert geschiedenis aan de Universiteit van Gent. In zijn voortreffelijke boek, In het spoor van Fanon, schetst hij een bevlogen beeld van de mensen die door de eeuwen heen in verzet zijn gekomen tegen het koloniale project van het zich superieur wanende westen. Mensen die werden gedreven door een schitterend ideaal, een verre stip aan de horizon. Namelijk de droom van radicale inclusiviteit. Liefde dus. Als politieke categorie. En dat begon niet in Europa, maar in Haïti, om precies te zijn. Met de Haïtiaanse revolutie. Zo herschrijft Bogaert de geschiedenis. Die geschreven is door de kolonialen, en daarmee racistisch gekleurd is. Die gebaseerd is op het kapitalisme. Met geweld en fascisme in het spoor. Een waardevolle en belangrijke kanteling van het gangbare beeld dus.

Geert van der Veer (Boxtel, 1976)is oprichter van Herenboeren. Hij bedacht het concept tien jaar geleden, omdat er in zijn ogen iets fundamenteel mis in de keten van voedselproductie in Nederland. Het idee is eenvoudig: 200 huishoudens richten een coöperatie op, en leggen elk € 2000,- in. Met dat geld pachten ze 20 hectare en ze nemen een boer in loondienst die voor hen voedsel produceert. Circulair en gifvrij. De natuur vaart er wel bij, maar de boer en de burgers ook. Inmiddels is de zestiende Herenboerderij van start gegaan, de Landmeerse Loop in Boekel.

Robert Dur is Hoogleraar Prikkels aan de Erasmus School of Economics. Gedragseconoom mag je ook zeggen. Hij is iemand die graag onderzoek doet om gemakkelijke aannames te staven of juist te ontkrachten. Zo blijken - tegen de intuïtie van politici in - burgers in Nederland veel te zien in experimenteel beleid. Dur is dus goed in relativeren en dat is een prettige bijdrage aan de economische debatten. Voor het kapitalisme ziet hij geen alternatief. Maar het heeft een sterke overheid en publieke sector nodig om de uitwassen te minimaliseren.

Deze week overleden, Paul van Vliet. Zestig jaar stond hij in de schijnwerpers, in 2018 stapte hij van het podium. Men waarschuwde hem: je tuimelt in een zwart gat. In plaats daarvan begon Paul van Vliet (Den Haag, 1935) brieven te schrijven, 'Brieven aan God en andere mensen'. Hij keek erin terug op zijn kleurrijke leven en besefte: het wordt tijd om zich te verzoenen met zijn angsten, zijn eenzaamheid, en de dood. Dit gesprek vond plaats in 2019.

In Rotterdam alleen groeien 40.000 kinderen op in armoede. Kinderen die daar niet om gevraagd hebben en op geen enkele manier verantwoordelijk gehouden kunnen worden. Dat is onrechtvaardig, maar slechts een enkeling bekommert zich om hun lot. Vanessa Umboh is een van hen. Zij heeft armoede aan den lijve ondervonden en weet dus hoe killing het is. Samen met Jasper van den Bovenkamp tekende ze haar levensverhaal op in het boek 'Moeder van 40.000 kinderen'.

Het huidige economische systeem heeft een aantal superrijken opgeleverd die beschikken over bizarre vermogens. Hoogleraar ethiek Ingrid Robeyns (Leuven 1972) vindt dat er een einde moet komen aan die oneindige concentratie van rijkdom in handen van enkelen. Stel een limiet in en laat het geld weer terugvloeien naar waar het vandaan komt: de samenleving

En toen gebeurde het weer: schijnbaar uit het niets komt een nieuwe partij op die verkiezingen wint. Volgens hoogleraar politicologie Tom van der Meer kun je dit maar door één ding verklaren: het ontbreken van politiek in Nederland. Gevestigde partijen bieden geen alternatieven, een herkenbaar fundamenteel verschil van inzicht in de manier waarop Nederland bestuurd moet worden. Kiezers hebben dus niet echt iets te kiezen. BBB biedt dat alternatief wél.

Schrijver Abdelkader Benali (Marokko 1975) heeft een prikkelende hedendaagse bewerking gemaakt van Hamlet. Voor jongeren van twaalf jaar en ouder. Het mes snijdt aan twee kanten. Het maakt dit meesterwerk uit de wereldliteratuur toegankelijk én het werpt verrassend helder licht op het huidige fenomeen van de gentrificatie van oude stadswijken. De wereld is een chaos. Hoe kan ik me daar nog in thuis voelen? "Bereid zijn is alles".

Olave Nduwanje Basabose (Burundi 1984)was de eerste zwarte transgender persoon in Nederland die zich kandidaat stelde voor landelijke verkiezingen en gemeenteraadsverkiezingen. Ze noemt zichzelf non-binair frans femme. Ze is feminist en activist, jurist, kunstenaar en auteur van columns, opinie-artikelen en verhalen. Ze komt oorspronkelijk uit Burundi, het gezin vluchtte voor etnisch geweld toen ze negen jaar oud was.

De oorlog in Oekraïne begon exact een jaar geleden. Vrijwel niemand geloofde dat Rusland het buurland daadwerkelijk zou aanvallen. En toch gebeurde het. Wat betekent dat voor onze visie op de internationale betrekkingen? Is het mogelijk om een tunnelvisie te vermijden? Oost-Europa kenner Laurien Crump blikt terug op het afgelopen jaar. En ze kijkt vooruit: is er een mogelijke exit-strategie?