Column Corné van Zeijl | BNR

Deze week vergeleek Bloomberg-columnist John Authers de huidige Trump-rally op de beurs met de rally na de verkiezing van Herbert Hoover in 1928. Ook daar was een dergelijk optimisme te zien. Authers waarschuwt dat je natuurlijk nooit grafieken over elkaar mag leggen. Maar ik denk dat er zeker wat interessante vergelijkingen zijn te maken. Beide Republikeinen zagen dus een flinke aandelenrally na hun verkiezing. Bij die van Hoover liep dat nog flink door. Tien maanden later stond de S&P-index maar liefst 43% hoger. Daarna kwam echter de grote beurscrash en verdween deze koerswinst als sneeuw voor de zon. Hoover was qua persoonlijkheid overigens het spiegelbeeld van Trump. Hoover, die opgroeide in de christelijke Quaker-gemeenschap, vond dat hij op een gegeven moment genoeg geld had verdiend en zich daarom kon inzetten voor de maatschappij. Een nobel streven. Bij Trump ligt dat iets anders. Hoover moedigde de Amerikaanse bevolking aan om te participeren in de economische groei van het land. Hij adviseerde dan ook om iedere maand wat aandelen te kopen. Dat was destijds al een goed idee en heeft ook altijd gewerkt. Alleen moest je vanaf het moment dat Hoover dit advies gaf, wel erg veel zitvlees hebben. Pas eind 1943 leverde deze veilige beleggingsstrategie eindelijk wat geld op. In de jaren ‘30 was de werkloosheid en de armoede zo hoog opgelopen dat de mensen al blij waren dat ze te eten hadden, laat staan dat ze geld over hadden om te beleggen. Hoover was ook een groot voorstander van laisser-faire, ofwel: laat de economie maar op zijn beloop gaan. Als er een bank failliet gaat, dan is dat maar zo. In de loop van de tijd hebben we geleerd dat dit geen goed idee is. Trump is ook van de vrije markt. Velen zijn het alweer vergeten, maar weet u nog dat Trump tijdens zijn eerste termijn de regels voor kleinere regionale banken had versoepeld? Het was de belangrijkste oorzaak van de bankencrisis begin 2023. Het kordate optreden van de Fed heeft erger voorkomen. Hoover vond het ook een goed idee om de Amerikaanse industrie te beschermen. De tarieven op geïmporteerde goederen werden flink opgeschroefd. Achteraf concludeerden economen dat dit de Grote Depressie groot maakte. En nu denkt ook Trump dat dit een goed idee is. Volgens een bekend gezegde herhaalt de geschiedenis zich niet, maar rijmt zij wel. Dus laten we er dan ook lessen uittrekken. Dat koersen veel verder kunnen oplopen dan je van tevoren ooit voor mogelijk had gehouden. Dat minder regelgeving ook meer risico betekent, en dus een grotere kans op ongelukken. En dat het opwerpen van handelsbarrières en importtarieven geen goed idee is. Het is te hopen dat president Biden bij zijn vertrek wat geschiedenisboekjes laat slingeren in het Oval Office. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Toen Herna Verhagen aantrad als ceo van PostNL, was er nogal wat aandacht voor het feit dat ze een vrouw was. Toegegeven, op dat moment in de tijd was een female touch zeker nuttig. Haar voorganger, Harry Koorstra, was nogal een rouwdouwer en had flinke ruzie met de vakbonden. Dat probleem had ze relatief snel opgelost. Vrouwen zijn er om risico’s te beheersen en moeten altijd de puinhoop van mannen opruimen. Tenminste, dat is de mening van een recent informatief filmpje van BNN-Vara over het feit dat Philips een vrouwelijke cfo kreeg. Daarin werd gesteld dat zij de puinhopen mocht opruimen. Je zal net als cfo zijn aangenomen en dan vertelt zo’n presentator dat je daar alleen maar zit omdat je vrouw bent. Dat is een flinke belediging. Een goede topmanager is een goede topmanager. Of het een man of een vrouw is, doet niet ter zake. U kent wellicht de befaamde uitspraak van ECB-president Christine Lagarde dat als Lehman Brothers Lehman Sisters zou hebben geheten, er wellicht geen Grote Financiële Crisis was geweest. Altijd makkelijk om in scenario’s uit een parallel universum te praten. Je kan het toch niet controleren. Al moet ik wel toegeven dat ik denk dat de houding ten opzichte van risico van een gemiddelde vrouw anders is dan die van een gemiddelde man. En voordat u zich aangesproken voelt, ik heb het hier over gemiddelden en nee, het is niet door feiten onderbouwd. Ik denk dat Herna Verhagen het niet zoveel beter had kunnen doen. Vergelijk PostNL maar met het Belgische Bpost. Het aandeel PostNL is onder Verhagens regime gedaald van €3,80 naar rond de €1,0. Bpost is sinds de introductie in 2013 zelfs 84% kwijtgeraakt. Had ze het écht niet beter kunnen doen? Het probleem van PostNL is tweeledig. Ze hebben een postbedrijf dat langzaam aan het afsterven is. En in de pakketjesmarkt heerst een moordende concurrentie. Misschien had mevrouw Verhagen toch wat risicovoller moeten optreden. Toen de Tweede Kamer pasgeleden 24-uursbezorging eiste, had ze ook kunnen zeggen: ‘Oké, hier heb je de postmarkt terug. Doe ermee wat je wilt, maar als wij geen fatsoenlijke winst kunnen maken, dan stoppen we er mee.’ En in de pakkettenmarkt vinden consumenten de bezorging door PostNL beter dan die van de concurrenten. Maar de premie die het bedrijf daarvoor ontvangt is te laag. Ik heb nog nooit een reclame gezien in de trant van: ‘Laat het door PostNL bezorgen, dan gaat het tenminste goed’. Misschien moet de komende ceo van PostNL meer lef, meer risico tonen. Nu heb ik het idee dat ik naar een kikker in een pan met heet water zit te kijken. En of het een vrouwtjes- of een mannetjeskikker is, dat maakt niet uit. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wie zijn klassiekers kent, weet welke kant het opgaat bij een eventueel tweede presidentschap van Donald Trump. In de film Back to the Future II wordt een Trumpachtig type, Biff Tannen, de politiek leider. De schrijver van het script gaf later toe dat hij dit personage heeft gebaseerd op Donald Trump. Biff maakt zijn fortuin met een sportalmanak uit de toekomst, waarmee hij kan wedden op wedstrijden waarvan hij de uitslag al kent. Dat klinkt ideaal. Stel, je hebt de krant van morgen, dan is het wel erg makkelijk om rijk te worden. Toch? Nou, niet helemaal. Vermogensbeheerder Elm Partners heeft het getest, in november 2023. Tijdens een proef kregen 118 personen allemaal een fictieve $50 en konden ze handelen op basis van de krant van de dag erna. Vergelijkbaar met Biff dus. De deelnemers kregen vijftien voorpagina’s van The Wall Street Journal uit de periode van 2008 tot en met 2022. Ze konden kiezen long of short te gaan in de aandelenindex of in dertigjarige staatsobligaties, en met welk bedrag. Dus wie echt zeker van zijn zaak was, kon ook groot inzetten. Het leuke is dat Elm Partners de test (Crystal Ball Trading Challenge) op zijn site heeft gezet. U kunt dus zien hoe goed u belegt met een beetje hulp van een kristallen bol. Mocht u het spel spelen: het is ook erg nuttig om deze oude kranten te lezen. Het barst van de nieuwsitems die ook vandaag de dag nog actueel zijn. Onrust in de Gazastrook. De sterke dollar als gevolg van een zwakke Europese economie. Productieproblemen bij Boeing. McDonald’s dat een product moet terugroepen. Het nieuws van morgen is dus niets nieuws onder de zon. Per saldo verdienden deze testers na de vijftien trades $1,62. Dat is een bescheiden 3,2%. Statistisch gezien is dat zo goed als niets. In slechts vijf van de vijftien keer koos de gemiddelde belegger de juiste richting van de aandelen. Het grappige is: hoe zekerder ze waren, hoe groter de kans dat ze het fout hadden. Het is duidelijk, zelfs aan de krantenkoppen van morgen hebben we niets. Wellicht geeft de film meer inzicht in hoe de toekomst eruit komt te zien. Misschien goed voor de Amerikaanse kiezer om hem dit weekend nog eens te bekijken. Stel, je weet dat Trump of Kamala Harris gaat winnen, kan je er dan ook wat mee verdienen? Ik vraag het me af. We leren in ieder geval dat als je heel zeker van je zaak bent, je een grotere kans hebt dat je fout zit. Mister Market maakt je bescheiden, zelfs als je voorkennis hebt. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met enige jaloezie kijkt Europa naar de Amerikaanse Magnificent 7. De Verenigde Staten hebben de omstandigheden gecreëerd dat deze bedrijven, waaronder Apple en Meta, wereldmarktleider zijn geworden. Europa heeft vooral oude industrieën, zoals auto’s en chemie, en bovendien zijn de regels er strenger, de belastingen en energiekosten hoger en zijn werknemers beter beschermd. Allemaal fijn, maar de keerzijde van deze medaille is wel dat alle groei in activiteit aan de andere kant van de oceaan plaatsvindt. Dat stond ook al in het rapport van voormalig ECB-president Mario Draghi. Maar de inkt daarvan was nog niet droog of Frankrijk en Italië verhoogden de belastingen voor bedrijven nog verder. Dat was nou net niet de bedoeling. De keerzijde van de Amerikaanse aanpak is dat je een ongebreideld kapitalisme creëert waarbij alleen het recht van de sterkste geldt. Goldman Sachs heeft wat op die jaloezie verzonnen. Het kwam enige tijd geleden met de term Granolas als Europese tegenhanger van de Magnificent 7. Het is een gelijkgewogen mandje met de volgende aandelen: GlaxoSmithKline, Roche, ASML, Nestlé, Novartis, Novo Nordisk, L’Oréal, LVMH, AstraZeneca, SAP en Sanofi. Niet van alle bedrijven zijn de letters gebruikt, want het moet natuurlijk wel een beetje leuk klinken. Ik had er al eerder een column over geschreven, maar die heeft alleen mijn prullenbak gehaald. Waarom zou ik het over een willekeurig mandje met aandelen hebben? Het is niet logisch om ze bij elkaar te stoppen, behalve dat ze het in het verleden erg goed hebben gedaan en dat ze Europees zijn. Goldman heeft dit mandje puur uit marketingoverwegingen samengesteld. Rendementen uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst, en dat blijkt uit dit lijstje. De winstwaarschuwing van ASML was een harde schok. Maar ook LVMH staat onder druk, doordat de Chinese consument de hand op de knip houdt en de Franse regering bij succesvolle bedrijven wat extra belastingen wil ophalen. En ook Nestlé en L’Oréal zijn met winstwaarschuwingen gekomen. Al met al heeft deze Granolas-combinatie dit jaar een bescheiden 8% rendement gemaakt. Leuk, maar niets vergeleken met de Magnificent 7, die in diezelfde periode stegen met 44%. We leren hieruit dat als Europa bedrijven niet de ruimte gunt om te groeien, de regio alleen maar verder afdaalt in de economische pikorde. Een tweede les is dat je altijd moet oppassen als een grote Amerikaanse zakenbank met een leuk commercieel ideetje komt. Dat doet me denken aan de Brics-landen, ook zo’n teleurstellend beleggingsconcept van Goldman. En dat is nu een vergaderclubje van enge landen geworden, dus blijf altijd zelf logisch nadenken. Maar ja, dat moet je eigenlijk altijd in beleggingsland. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Recentelijk zag ik een overzicht met belangrijke verkiezingsthema’s in de Verenigde Staten. De slechte overheid stond op nummer 1. Dat is natuurlijk volledig subjectief. Als iedereen in je omgeving maar roept dat alles slecht is, ga je dat zelf waarschijnlijk ook vinden. Terwijl iedere objectieve maatstaf in deze discussie ontbreekt. Maar, zoals altijd tijdens verkiezingen, doen feiten er niet toe. Overheidsfinanciën stonden helemaal onderaan de lijst. Ik kan me wel voorstellen waarom: er zijn geen directe zorgen, en de schade van overmatige schulden zie je pas op langere termijn. Al is het dan wel dubbel zo pijnlijk om deze in te halen, kijk maar naar Italië, Griekenland en Argentinië. Als kiezers het toch niet belangrijk vinden, dan kun je als presidentskandidaat allemaal leuke plannen presenteren, zelfs al kosten ze veel geld, zoals lagere belastingen of subsidies voor nieuwe huizenkopers en kinderbijslag. Het gevolg is dan ook enorme overheidstekorten. Volgens een onderzoek van Deutsche Bank is het meest optimistische scenario een tekort van 7% in 2026. Dat is het geval als Harris zowel het Huis van Afgevaardigden als het Congres wint. In verkiezingstermen is dat een Blue Sweep, naar de kleuren van de Democratische partij. Ze kan dan de bedrijfsbelasting verhogen van 21% naar 28%. Dat is nog steeds lager dan de 32% van voordat Trump de belasting verlaagde in 2018. In het meest ongunstigste scenario is er een tekort van 9,7%. Dat is als Trump wint met een Red Sweep. Leuk al die tekorten. Meer schuld is goed voor de economie op korte termijn. Maar wie gaat dat financieren? De Amerikaanse private sector zit al redelijk vol met deze schuld. China is zijn belang in Amerikaanse overheidsobligaties juist aan het afbouwen. Het heeft in de afgelopen tien jaar zijn portefeuille bijna gehalveerd, terwijl de Amerikaanse staatschuld is verdubbeld, van $17.000 mrd naar nu ruim $35.000 mrd. Als Trump zijn plannen gaat uitvoeren, komt daar volgens het Committee for a Responsible Federal Budget tot en met 2035 $7500 mrd bij. Bij Harris is dat ‘slechts’ $3500 mrd extra schuld. Leidt dat tot een flink hogere rente? In principe wel. Het is een kwestie van vraag en aanbod. En als het aanbod van Amerikaanse staatsobligaties toeneemt en de vraag niet, dan moet de Amerikaanse overheid een hogere prijs (lees rente) bieden om kopers te verleiden. In de praktijk is deze correlatie er op korte termijn echter niet. Het gaat goed tot dat het fout gaat. Maar ja, dat is een zorg voor de volgende president. Ooit worden te hoge staatschulden wel een thema in de verkiezingen. Maar dan is het te laat en vraagt iedereen zich hoe het zo uit de hand heeft kunnen lopen. Nou, daar hebben die kiezers dus zelf voor gestemd. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In beleggingsland liggen gokken en speculeren erg dicht bij elkaar. Het is leuk als je wint en twee keer zo jammer als je verliest. Gokken is een belasting op domheid, wordt weleens gezegd. Toch worden mensen er nog altijd toe aangetrokken. Alles voor de adrenalinekick die je krijgt als je wint. Als regelmatige lezer van deze column weet u dat speculeren meestal niet loont, en saai beleggen wel. Of je moet bovenmatig slim zijn, zoals Michael Burry, waar ik vorige keer over schreef. Recentelijk zag ik een overzicht van researchbureau Vanda over hoe de beleggingsportefeuille van een gemiddelde Amerikaan is samengesteld. Dat is bijzonder: die is overladen met technologieaandelen. In de top tien staan maar liefst acht Amerikaanse technologiebedrijven, goed voor ruim 38% van de portefeuille. Dat is nog meer concentratie dan in de S&P 500. Verder zit er een S&P 500-indexfonds en een Nasdaq-indexfonds in. Nog meer tech dus. Wat verder opvalt, is dat er ook nog eens veel indexfondsen met een hefboom in zitten: één op de Nasdaq, één op de S&P500 en één op de chipindex. Die drie hefboomfondsen zijn samen goed voor 4% van de portefeuille. Een beetje gokken is leuk, maar dit is wel erg heftig. Bovendien zijn het vrij dure fondsen, want zo’n hefboom kost natuurlijk wel geld. Als de koersstijging er niet komt, zakken deze fondsen door die hoge kosten langzaam weg. Toegegeven, deze extreme concentratie van technologieaandelen en speculatieve beleggingen leverde in de afgelopen periode een enorm rendement op. De hefboom-ETF op de Nasdaq is bijvoorbeeld in het afgelopen jaar in koers verdubbeld. Deze vorm van speculeren wordt vooral gepromoot door finfluencers op TikTok, X en YouTube. Tja, als je een beetje goed beleggingsadvies wilt, waar haal je je informatie anders vandaan? Toegegeven, op YouTube vind je ook nog weleens wat nuttige informatie (zoek maar eens op ene Van Zeijl). Volgens Bloomberg is de instroom in deze hefboomproducten alleen dit jaar al $50 mrd. Leuk dus, dat gokken, vooral als het goed gaat. En tot nu toe gaat het erg goed. Maar de gemiddelde portefeuille heeft nauwelijks spreiding en zit bovendien vol speculatieve beleggingsproducten. De Amerikaanse particulier heeft gegokt en gewonnen. Maar iedereen weet hoe het afloopt met de gokker die blijft doorgaan. Uiteindelijk wint de bank altijd en blijft de gokker berooid achter. Een speculant zoals Michael Burry weet wat hij doet. Ik vrees met grote vreze dat de gemiddelde Amerikaanse particulier gewoon achter de finfluencers en de kudde aanloopt. De Amerikaanse particulier verkeert nu in de winningmood en zit vol adrenaline. Maar de kater komt later. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Laatst sprak ik een belegger die in korte tijd een enorme klapper op de beurs had gemaakt met aandelen van het Chinese webbedrijf Alibaba. Hij had op diverse sites en op X gezien dat Michael Burry daar grote hoeveelheden van had gekocht. Michael Burry is bekend van de film The Big Short. In 2007 analyseerde hij de Amerikaanse huizenmarkt en speculeerde op een crash. Die kwam er vervolgens ook. Hij verdiende er een vermogen mee en kreeg een sterrenstatus. Het verhaal was zo spectaculair dat er dus zelfs een film van werd gemaakt. En dit jaar zette hij dus vol in op Alibaba. Het aandeel was goed voor 21% van zijn portefeuille. Met andere bedrijven zoals Baidu en JD.com erbij maakten Chinese technologieaandelen 45% van zijn totale portefeuille uit. Het duurde even, maar Burry kreeg gelijk en flink ook. De aandelen deden het hele jaar bijna niets, maar de afgelopen paar weken explodeerde de koers. Over drie maanden gerekend, kwam er 50% bij. De kleine belegger die er een enorme klapper mee maakte, stond te juichen op de banken. Al had hij natuurlijk wel zelf zijn huiswerk gedaan. Toen hij het aandeel kocht, stond het op slechts achtmaal de verwachte winst. Ter vergelijking: de koers-winstverhouding van Amazon op dat moment was 42. Hij had gekeken naar de hoeveelheid cash op de balans en de goede vrije cashflow. Bovendien was destijds het sentiment rond Chinese techaandelen dramatisch slecht. Grote beleggers speculeerden op een daling, zo gaf recent onderzoek van Bank of America aan. In diezelfde week kreeg ik een telefoontje van een onbekende belegger. Hij vroeg of ik de Corné van Zeijl was die hem tips had gegeven. Ik vertelde hem dat ik wel Corné van Zeijl ben, maar geen tips geef. Deze meneer had via Whatsapp contact met iemand die zich als mij voordeed. De geadviseerde aandelen waren zo goed als waardeloos geworden. Hij had er een klein vermogen mee verloren. Ik schrok van het bedrag. Als je naar de koersontwikkeling van beide geadviseerde aandelen kijkt, zie je duidelijk een ‘pump and dump’-schema. Daarbij kopen oplichters aandelen van een klein beursgenoteerd bedrijf op, en halen vervolgens kleine beleggers over ook in te stappen. Zodra de fraudeurs denken dat iedereen erin zit, dumpen ze massaal hun stukken en blijven de kleine beleggers met een flink verlies achter. Hierbij dus een woord van waarschuwing. Het grote verschil tussen deze twee tips is dat de eerste ‘tip’ niet actief werd gepusht. Burry’s beleggingen zitten in een investeringsmaatschappij. Zijn belangen moeten daarom worden gemeld en de media pikt dat dan op. In het tweede geval werd het aandeel duidelijk gepusht. Ik vind het bijzonder vervelend voor het slachtoffer. Hopelijk is het een les is voor anderen. Dus mijn tip, wees altijd voorzichtig en achterdochtig als je tips hoort. En doe altijd je eigen huiswerk. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Veel beleggers volgen de Amerikaanse verkiezingsstrijd op de voet. Enerzijds vanwege het grote spektakel. Ik hoor veel verschillende meningen over waarom de ene of de andere kandidaat zou winnen. Op 5 november weten we het (hopelijk). Anderzijds omdat het voor beleggers nogal wat uitmaakt wie er gaat winnen. Deze verkiezingen gaan bepalen hoe de Amerikaanse maatschappij en economie er in de komende jaren en waarschijnlijk ook na de volgende presidentsperiode uit gaan zien. Meestal doet de Amerikaanse beurs het niet zo goed richting de verkiezingen — zeker als het een spannende race is, en dat is het. Om na de verkiezingsdag weer te herstellen, wie er ook wint. Mijn mailbox zit al propvol met rapporten over de impact van de nieuwe president op de financiële markten. Simpel samengevat zeggen ze: Trump wil belastingen verlagen en dat is goed voor aandelen, Harris wil belastingen verhogen en dat is slecht. Maar na de afgelopen verkiezingen bleken alle scenario’s nutteloos. In 2016 was bijvoorbeeld de consensus dat onder Trump de obligatierente zou stijgen omdat de Amerikaanse staatsschuld zou exploderen. Die staatsschuld steeg inderdaad fors, maar de rente daalde. Interessanter is het om te kijken naar wat de beurs over de verkiezingen zegt, in plaats van andersom. Een van de mooiste indicatoren is het aandeel Trump Media. Het bedrijf draaide over de afgelopen twaalf maanden een omzet van slechts $1,6 mln en had daarin $135,7 mln aan kosten. Het zal waarschijnlijk failliet gaan als Trump niet verkozen wordt. Maar goed, dat zijn beleggers in Trumpbedrijven wel gewend. Ten tijde van het televisiedebat tussen Biden en Trump en de aanslag op laatstgenoemde, steeg de koers van Trump Media. Deze gebeurtenissen verhoogden Trumps kans op het presidentschap. En als hij president wordt, zal dat ongetwijfeld goed zijn voor zijn socialemediakanaal Truth Social, onderdeel van Trump Media. De gokmarkten (als dat onder financiële markten mag worden verstaan) geven ook een oordeel. Op dit moment krijgt u een hogere uitbetaling als Trump wint. Ergo, men schat de kans op winst voor Harris hoger in. Ze ligt daar nu 12% voor op Trump. Voordat u als Harrisfan gaat juichen: Biden lag bij de vorige verkiezingen 25% voor, maar hij won maar ternauwernood. Verder is er een sterke correlatie tussen de koers van de bitcoin en de kansen van Trump. Helemaal onlogisch is dat niet. Trump is erg pro-crypto en wordt flink gesponsord door de cryptogemeenschap. Al is de genoemde correlatie de laatste paar weken weer zoek, doordat andere factoren de koers van de bitcoin doen zwalken. Al met al lijken de financiële markten ervan uit te gaan dat Harris gaat winnen. Maar de marges zijn zo dun dat ik gewoon 5 november zou afwachten. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Apple mag €13 mrd aan de Ierse regering betalen. De hoogste Europese rechter bekrachtigde afgelopen week die belastingnavordering. Apple-ceo Tim Cook noemde het ‘total political crap’. Dat zou ik ook roepen als ik opeens een belastingaanslag van 13 miljard op de deurmat zou vinden. Naast die extra 13 miljard heeft Ierland al jaren een budgetoverschot. Ierland was altijd een land met te veel inwoners en te weinig geld. Nu is het een land met te weinig mensen en te veel geld. Dat klinkt als een luxeprobleem dat we allemaal wel zouden willen hebben. Hoe zouden wij ook dit soort ‘problemen’ kunnen krijgen? Als eerste een laag belastingtarief. Die route hebben we in Nederland reeds gevolgd en ik denk dat we als Nederland besloten hebben dat dát niet de juiste weg is. Ierland hanteert een belasting van 12,5%. Het gemiddelde in Europa is 21,3%. Maar ook Ierland zal moeten voldoen aan de Global Minimum Tax Rate van 15%. Het loonde de moeite voor Ierland om een laag belastingtarief in te voeren. Er waren namelijk toch nauwelijks grote bedrijven. De overheidsinkomsten ondervonden dus bijna geen schade van die lage tarieven. Maar op deze manier trok het wel nieuwe bedrijven aan. Maar er zijn meer redenen waarom buitenlandse (en vooral Amerikaanse) bedrijven zich graag in Ierland willen vestigen. Ten eerste spreekt men er uitermate goed Engels. Logisch, maar Nederlanders beheersen die taal ook prima. Een andere reden die we moeilijk kunnen na-apen, is dat 9,5% van de Amerikanen aangeeft van Ierse afkomst te zijn. Dat schept toch een band. Slechts 0,27% is van Nederlandse afkomst. Daarnaast heeft Ierland een stabiel politiek systeem. Na de brexit werd dit een uitermate belangrijke factor. Een stabiel politiek systeem zou ik ook wel willen, maar ja dat is aan de kiezers. En natuurlijk moet het land wel onderdeel van de EU zijn, anders heb je geen toegang tot een regio met 450 miljoen inwoners. Tja, en dan wat te doen met die 13 miljard? Er gaan al plannen op om er leuke dingen mee te doen. Maar dan giet je extra olie op een economie die toch al oververhit is. In de nasleep van de financiële crisis vanaf 2008, klapte de oververhitte Ierse huizenmarkt, met dramatische gevolgen. Ik zou daar dus een beetje voorzichtig mee zijn. Doe ‘een Noorwegen’, zou ik zeggen. Begin nog een staatsfonds (Ierland heeft er al een, à €17 mrd), maar dan een dat belegt in start-ups. Daar heb je wat aan voor de toekomst. En maak het bestendig zodat toekomstige politici niet in deze pot kunnen graaien om alsnog op korte termijn gerichte leuke dingen te doen voor de mensen. De Ierse lessen geven vooral aan dat je een beetje lief en een beetje betrouwbaar voor bedrijven moet zijn. Net als in een goede relatie. Want zonder bedrijven, geen werk en geen bloeiende economie. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het heeft even geduurd, maar Mario Draghi’s plan is er. De conclusie van de oud-president van de Europese Centrale Bank is dat Europa hopeloos achterloopt bij de Verenigde Staten en China. Dat klopt. Als we naar de economische groei over een lange periode kijken, loopt Europa bijna een procentpunt per jaar achter op de VS. Vrijwel alle grote technologiebedrijven zijn Amerikaans. Als een fanfare die voor het circus uitloopt, kwamen Duitse autofabrikanten in de afgelopen weken met dramatisch bedrijfsnieuws om dat beeld te bevestigen. Volkswagen overweegt het sluiten van fabrieken omdat de kosten te hoog zijn. Een gemiddelde werknemer in de fabriek in Wolfsburg verdient €65.000 per jaar. De beurswaarde van VW is nog maar de helft van die van tien jaar geleden. Duitsland was altijd de locomotief van Europa, maar heeft last van hoge energiekosten, bovenmatige regelgeving en een sterke terugval van de export naar China. Draghi stelt minder regels voor en een soepele omgang met fusies, vooral bij technologiebedrijven. Maar bovenal meer schulden. Draghi wil dat Europa €800 mrd per jaar gaat lenen. Dat is 5% van de totale economie, te besteden aan digitalisering, een schonere economie en een vergrote defensiecapaciteit. Van extra schulden maken is nog nooit iemand rijker geworden, tenzij diegene het goed investeerde. De besteding van het Europese coronaherstelfonds laat zien dat de lidstaten goed zijn in geld uitgeven, maar niet in structureel hervormen om de economie op gang te helpen. De inkt van Draghi’s plan was nog niet droog of Brussel kwam al met het plan om nog eens €350 mrd aan gezamenlijke schuld uit te geven. Terwijl er toch duidelijk in het Verdrag van Maastricht staat dat we dat niet zouden doen. Wat helpt dan wel? Hogere productiviteit. Slimmer en efficiënter werken dus. Dat betekent ook structurele hervormingen op de arbeidsmarkt. Pijnlijk en politiek gezien moeilijk om door te voeren, maar nodig. Anders gaat het werk gewoon weg. De keiharde reorganisaties in de Duitse auto-industrie zijn daar een goed voorbeeld van. Investeren voor de lange termijn, in onderwijs bijvoorbeeld. Zorg ervoor dat buitenlandse studenten willen blijven komen. Ja, ze moeten ergens wonen en dat geeft druk op de woningmarkt. En misschien blijven er een aantal hangen. Maar dat wil je juist. Ze leveren een bovenmatig positieve bijdrage aan de economie. En zoals Draghi voorstelt: minder regels. Regels zijn in principe goed. Ze zijn er om de maatschappij te beschermen. Maar van een overvloed van regels wordt de maatschappij niet beter. Als de regelmakers een beetje gezond verstand gebruiken en nadenken over de toegevoegde waarde, zou dat al veel helpen. Noem me sceptisch, maar sinds het begin van de euro is duidelijk dat extra schulden niet de oplossing zijn. Verre van. Anders zou Italië een heel welvarend land zijn, toch? Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.