Macro met Boot en Mujagić | BNR

Als je klimaatproblemen in de hand wil houden, dan moet je komen tot gedragsveranderingen van mensen. Tot die bevindingen komen twee economen in vakblad ESB. Volgens econoom Arnout Boot zijn er voor economen twee effectieve manieren om dat te bewerkstelligen. ‘Je moet normeren, duidelijk zijn als overheid over wat mag en niet mag. En ten tweede moet je beprijzen, aan alle activiteiten die schade veroorzaken moet je een prijskaartje koppelen.’ Door een prijskaartje te verbinden aan alle activiteiten die extern schade berokkenen en die intern niet worden meegenomen omdat ze niet direct tot een kostenpost voor het bedrijf leiden, nemen bedrijven en consumenten dat volgens Boot mee in hun besluitvorming. ‘Als de consument iets wil kopen wat buitengewoon ongezond is of slecht voor de omgeving, en je maakt het duurder, zal de consument eerder geneigd zijn het juiste te kopen. En bedrijven eerder geneigd zijn om het juiste te doen.’See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is al jarenlang beleid om geld bij te drukken. Een ontwikkeling die macro-econoom Edin Mujagic grote zorgen baart. Hij haalt aan dat geldgroei ooit juist een methode was van nazi-Duitsland om de economie van diens vijanden te ontwrichten. ‘Het werd destijds als wapen ingezet, als monetaire evenknie van massavernietigingswapens’, zegt Mujagic erover.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Niet de oorlog in Oekraïne en de hoge gasprijzen zijn de grootste bron voor de stijging van de inflatie in de afgelopen jaren, maar de enorm hoge vraag naar goederen en diensten. Tot die conclusie kwamen twee economen in een ECB-onderzoek dat tijdens een ECB-top in het Portugese Sintra werd gepresenteerd. Opvallend is echter dat de ECB ook op kritiek kon rekenen. ‘Het is lef dat je dat daar, in Sintra, tegen de centrale bank zegt’, vindt macro-econoom Edin Mujagic de economen.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

De patstelling die is ontstaan in Frankrijk bij de parlementsverkiezingen heeft voor opluchting gezorgd op de financiële markten. Geen van de politieke blokken heeft een absolute meerderheid kunnen verkrijgen, waardoor beleid niet rigoureus gaat veranderen. Macro-econoom Edin Mujagic is echter minder gerustgesteld. ‘We moeten rekening houden met dat we ergens in de toekomst misschien met een nieuwe eurocrisis te maken krijgen.’  See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Sintra, Portugal kwamen deze week centrale bankiers, beleidsmakers, wetenschappers en journalisten bijeen. Het belangrijkste wat daar uit kwam was volgens econoom Arnoud Boot de openingsspeech van ECB-president Christine Lagarde. Daarin plaatste zij het monetaire beleid van nu in historisch perspectief. ‘De onvoorspelbaarheid van het landschap was de kern van haar opmerkingen over het beleid.’  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Misschien moet je de totale patstelling in Frankrijk wel positief interpreteren. Want van een patstelling kun je zeker spreken, met drie partijen die elkaar in een wurggreep kunnen houden. Hoe je daar samenhangend economisch beleid van bakt is volkomen onduidelijk, zegt macro-econoom Arnoud Boot. ‘Geen regering betekent ook: geen mogelijkheid om de economie met beleid om zeep te helpen.’  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het sentiment in de dienstensector van de Amerikaanse economie, het grootste deel van die economie, is afgelopen maand flink gedaald. Dat zou aangeven dat het grootste deel van de Amerikaanse economie niet meer zo hard groeit als voorheen. ‘Als we dat koppelen met de indicator voor de industrie, die laat zien dat het daar ook niet zo lekker loopt, kunnen we wel vaststellen dat de Amerikaanse economie aan vaart mindert’, zegt econoom Edin Mujagic. De grote vraag is nu volgens Mujagic in hoeverre dat verslechterde sentiment veroorzaakt wordt door de rentes die de afgelopen jaren fors zijn gestegen. Anders gezegd: hebben we het grootste effect van de opgelopen rentes inmiddels gezien, of moet dat nog gaan komen?  ‘Voor beide antwoorden zijn allerlei argumenten aan te dragen’, aldus de econoom. ‘Maar als je naar deze cijfers kijkt, krijg je toch de indruk dat het grootste deel nog moet gaan komen. Dat bedrijven nu langzaam maar zeker pijn beginnen te voelen van het feit dat ze hun leningen moeten doorrollen tegen aanzienlijk hogere rentes dan daarvoor.’See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nu de Amerikaanse staatsschuld echt de spuigaten uit dreigt te lopen, komt Fed-baas Jerome Powell met een indringende oproep aan de Amerikaanse regering om de broekriem aan te trekken. Hij is daarmee zeker niet de eerste die de enorme schuldenberg aankaart, zegt Bert Colijn, senior econoom bij ING. ‘Hij komt in een lang lijstje van prominenten die waarschuwen dat de Amerikanen de schulden aan banden moeten leggen.’  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met een hogere inflatie van 3,2 procent in Nederland en een iets lichtere daling van de inflatie in de Eurozone (2,5 procent), ziet econoom Edin Mujagic dat we nog steeds ‘niet kunnen concluderen dat we verlost zijn’ van de inflatie. ‘Dat zie je in Nederland, dat zie je in Europa, dat zie je overal waar je kijkt in de wereld.’   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Kijkend naar Frankrijk en de Verenigde Staten is econoom Arnoud Boot eigenlijk heel trots op het Nederlandse politieke bestel. ‘De kracht van de Nederlandse politiek is dat er nooit één partij met het beleid aan de haal kan gaan, zoals je dat nu wel ziet elders binnen Europa.’   See omnystudio.com/listener for privacy information.